Το σχέδιο που φιλοδοξεί να αλλάξει το κινηματογραφικό πλαίσιο στη Δυτική Ελλάδα

Στο Δημοτικό Θέατρο Απόλλων του Πύργου Ηλείας, δεν πέφτει καρφίτσα. Ο κόσμος είναι πολύς, οι θέσεις περιορισμένες, ο εξώστης στριμωγμένος και η ενέργεια που έρχεται πρωτίστως από τα παιδιά και τους νέους, σαν κολλητικός ιός απελευθερώνεται και «μολύνει» μέχρι και τον τελευταίο θεατή. Είναι άξια λόγου η αντίδραση και τα αντανακλαστικά του κοινού σε ό,τι περνάει από την μεγάλη οθόνη. Η συμμετοχή τους και η αλληλεπίδραση με όλα όσα συμβαίνουν στο 25ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, είναι τουλάχιστον συγκινητική. Προσωπικά, χειροκρότημα πριν την ταινία, την ώρα που πέφτει το σήμα του φεστιβάλ, έχω δει μόνο στις Κάννες. Από πού ήρθαν όλοι αυτοί οι σκληροπυρηνικοί σινεφίλ αναρωτιέμαι σιωπηλά, καθώς κοιτάζω γύρω μου και βυθίζομαι λίγο περισσότερο στο βελούδινο κάθισμα. Κάτι αναπάντεχα ξεχωριστό συμβαίνει σε αυτή την ομολογουμένως όχι και τόσο φαντεζί πόλη της Ελλάδας.

Η πιο αναμενόμενη συνέχεια αυτής της ανταπόκρισης, είναι σίγουρα να σας μιλήσω για τις ταινίες και τα βραβεία. Και πράγματι όλα αυτά είχαν πολύ ενδιαφέρον, το πιο σημαντικό ωστόσο στοιχείο που κράτησα φεύγοντας από το Φεστιβάλ, είναι η παρουσίαση ενός μεγαλόπνοου σχεδίου για το μέλλον αυτής της ξεχωριστής διοργάνωσης, που μόλις έκλεισε 25 χρόνια, η οποία φιλοδοξεί να επηρεάσει και να διαμορφώσει μέσα στο επόμενο διάστημα το κινηματογραφικό πλαίσιο στη Δυτική Ελλάδα.

Ποιο είναι αυτό το σχέδιο; Η αξιοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του ΑΣΟ ως Πολυχώρου Πολιτισμού και Εκπαίδευσης, με τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Κέντρου Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας, που θα «στεγάσει» το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους και τις δράσεις του θεσμού.

Τι είναι ο ΑΣΟ; Είναι το πρώην εργοστάσιο του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού Πύργου, ο οποίος ιδρύθηκε το 1925  με σκοπό την προστασία της καλλιέργειας και εμπορίας της σταφίδας. Η αποκατάστασή του σκοπό έχει να αναδείξει ένα ανενεργό, εμβληματικό για την περιοχή βιομηχανικό κτιριακό συγκρότημα και να του επιτρέψει να επαναχρησιμοποιηθεί ώστε να λειτουργήσει ως μία πολυλειτουργική ενότητα με χρήσεις πολιτισμού και εκπαίδευσης.

Στα τρία στρέμματα που καταλαμβάνει ο επιβλητικός χώρος, μέσα στον αστικό ιστό της πόλης του Πύργου, υπάρχουν 8 κτίρια. Κτίριο Διοίκησης, Παραγωγής, επεξεργασίας, συσκευασίας και αποθήκευσης. Κάποια από αυτά θα ενοποιηθούν και μετά την αποκατάστασή τους θα φιλοξενήσουν τα εξής: Μια μεγάλη Κινηματογραφική αίθουσα 400 θέσεων, η οποία θα λειτουργήσει με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές ακουστικής, ορατότητας, εικόνας και ήχου. Ένα πλατό κινηματογραφικών λήψεων που θα επιτρέπει την εφαρμογή σύγχρονων και ανερχόμενων μεθόδων γυρισμάτων, όπως είναι η μέθοδος των virtual sets. Μία λειτουργική ενότητα επαγγελματικών studio ηχογραφήσεων, μοντάζ και υποστηρικτικών χρήσεων για τη λειτουργία της κινηματογραφικής παραγωγής. Επιπλέον μία μικρή αμφιθεατρική αίθουσα 170 θέσεων που μπορεί να λειτουργεί ανεξάρτητα ως χώρος μικρού κινηματογράφου της πόλης όλο το χρόνο. Τέλος, προβλέπεται δημιουργία ταινιοθήκης, γραφεία διοίκησης, εκθεσιακός χώρος με κεντρικό θεματικό άξονα την καλλιέργεια και επεξεργασία της σταφίδας μέσα από την ιστορία του ίδιου του συγκροτήματος και σύγχρονος χώρος εστίασης. Η αρχιτεκτονική μελέτη έγινε από την αρχιτεκτόνισσα κα Φιλιπποπούλου, εκπρόσωπος της εταιρείας Χ. Μαραβέας και συνεργάτες ΙΚΕ.

Τα στοιχεία του Φεστιβάλ αναφέρουν πως πάνω από 10.000 παιδιά μπήκαν στις αίθουσες στη φετινή διοργάνωση (μερικά από αυτά για πρώτη φορά). Το 25ο Φεστιβάλ Ολυμπίας, πρόβαλε συνολικά 79 ταινίες από 51 χώρες σε 12 πόλεις. «Νέοι και παιδιά από όλο τον κόσμο καταφθάνουν κάθε Δεκέμβριο κατενθουσιασμένα» όπως τόνισε ο Βασίλης Γιαννόπουλος, Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Ηλείας κατά την διάρκεια της παρουσίασης «και αναχωρούν μετά από μια εβδομάδα γεμάτα ευχάριστες αναμνήσεις και εμπειρίες, που παραμένουν ανεξίτηλες μέσα τους». «Τα φεστιβάλ τα φτιάχνουν οι παρέες», είπε ο Γιώργος Γεωργιόπουλος, Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας. «Το φεστιβάλ ασφυκτιά» υπογράμμισε ο Δημήτρης Σπύρου, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ, ο πιο συγκινημένος από όλους και πιο αρμόδιος να μιλήσει για το Φεστιβάλ. Και όλα αυτά φαίνεται να ισχύουν και το Φεστιβάλ Ολυμπίας να αξίζει έναν χώρο όπως περιγράφηκε παραπάνω, ωστόσο το έργο αυτό βλέπει πολύ πιο πέρα.

Η πρόθεση εδώ είναι η Δυτική Ελλάδα να μπει στον τομέα των οπτικοακουστικών παραγωγών. «Μέσω του σχήματος Cash Rebate τα τελευταία 4 χρόνια έχουν χρηματοδοτηθεί συνολικά 176 έργα, 94 εγχώρια και 82 διασυνοριακά, με συνολικό προϋπολογισμό 252 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με το ΕΚΟΜΕ, αυτά τα γυρίσματα, τα οποία έγιναν σε 140 τοποθεσίες σε όλη τη χώρα, δημιούργησαν περίπου 43.000 θέσεις εργασίας», συνέχισε ο κος Γιαννόπουλος. Η τοπική ηγεσία θεωρεί πως η ύπαρξη κινηματογραφικού πλατό, σε ένα μέρος όπως η Ηλεία, σε συνδυασμό με τον φυσικό πλούτο της περιοχής αλλά και τον αρχαιολογικό, συνιστά από ικανή συνθήκη και ισχυρό κίνητρο για να μετατραπεί η περιοχή σε θελκτικό προορισμό διεθνών οπτικοακουστικών παραγωγών. Ας μην ξεχνάμε την βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα πρόσφατη ταινία του Ρούμπεν Έστλουντ «Το Τρίγωνο της Θλίψης», μέρος της οποίας γυρίστηκε στο κοντινό Κατάκολο.

Ωστόσο, αυτές οι διεθνείς και ακριβές παραγωγές, οι οποίες αφήνουν αρκετά χρήματα στις περιοχές που τις φιλοξενούν δεν έρχονται μόνες τους και η συζήτηση άναψε μετά από σχετική ερώτησή μας, για την ύπαρξη ή όχι Film Office στην περιοχή, ανάλογου με εκείνο της Κεντρικής Μακεδονίας, υπεύθυνο για την επιτυχία της συγκέντρωσης αρκετών διεθνών παραγωγών στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Μια κίνηση απαραίτητη για την αξιοποίηση όλης αυτής της προσπάθειας. Αυτή την στιγμή δεν υπάρχει Film Office, που να λειτουργεί κανονικά, έχουν γίνει οι κινήσεις για να δημιουργηθεί, καθώς ήταν στα προαπαιτούμενα για την πληρότητα του φακέλου, είναι όμως στα άμεσα σχέδια της ομάδας έργου να ενισχυθεί και να είναι επανδρωμένο και έτοιμο, μαζί με την ολοκλήρωση της αξιοποίησης του ΑΣΟ. Αυτή ήταν η επίσημη απάντηση όλων των παρευρισκόμενων παραγόντων της εκδήλωσης, συμπεριλαμβανομένων των φορέων που ήδη αναφέρθηκαν παραπάνω, αλλά και του ΕΚΟΜΕ και του ΕΚΚ.

Τα περισσότερα που ακούστηκαν στην παρουσίαση ήταν πανηγυρικά, αν όχι συγκινητικά, όπως: «δεν πρόκειται για βήμα αλλά για άλμα προς την κατεύθυνση του να γίνει η περιοχή πόλος έλξης διεθνών οπτικοακουστικών παραγωγών, αλλά και του κινηματογραφικού τουρισμού». Και πράγματι, αν κοιτάξει κανείς στο πολύ κοντινό παρελθόν με ψυχραιμία, μπορεί να διαπιστώσει πως φτιάχνεται το πλαίσιο και οι συνθήκες ώστε οι Έλληνες παραγωγοί να φέρουν την ξένη αλλά και την μεγάλη εγχώρια παράγωγη. Οι Έλληνες παραγωγοί, οποίοι ήδη έχουν γίνει ήδη γνωστοί κι έχουν πάει με τις ταινίες τους σε φεστιβάλ του εξωτερικού, όπου έχουν αποσπάσει καθόλου ευκαταφρόνητα βραβεία, τα τελευταία δέκα και κάτι ακόμα χρόνια. Έχουν κάνει δίκτυο και τους εμπιστεύονται οι ξένοι γιατί έχουν δει τη δουλειά τους. 

Ο ενθουσιασμός που δημιουργείται εγχώρια για τον Κινηματογραφικό Τουρισμό (Film Tourism), δηλαδή για τον τουρισμό που δημιουργείται όταν τουρίστας θέλει να πάει να δει το μέρος όπου γυρίστηκε μια ταινία, μια σκηνή, αυξάνεται όσο αυξάνονται και οι διεθνείς παραγωγές που έλκει αυτή η χώρα. Αυξάνεται ο τουρισμός αυτός, όσο μεγαλύτερο εκτόπισμα έχει μια ταινία (ή μια σειρά) στον παγκόσμιο χάρτη. Η σχέση τουρισμού και οπτικοακουστικού φαίνεται να μεγαλώνει, ωστόσο εδώ δημιουργείται και μια ευκαιρία στο να μην γίνουν στο οπτικοακουστικό τα λάθη που έγιναν στην Ελλάδα με τον τουρισμό. Όπως πριν κάποιες δεκαετίες υπήρχε ενθουσιασμός για τον τουρισμό και έγιναν μεγάλες επενδύσεις οι οποίες κατέρρευσαν με την κρίση καθώς η μεγαλομανία, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη χωρίς σχέδιο και η μη ανθρώπινη κλίμακα μπορεί να εκτοξευθεί, θα σκάσει όμως σαν φούσκα με την πρώτη κρίση. Και είναι σίγουρο πως με τις κρίσεις, δεν έχουμε τελειώσει ακόμη.

Το φεστιβάλ ολοκληρώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην Ολυμπία, συνεχίζεται Online πλατφόρμα του Φεστιβάλ.