Όλα για το 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Δώσε μου τις σωστές χρονικές συντεταγμένες, για να μην ανέβω άκυρα. Από την Πέμπτη 3 Νοεμβρίου έως την Κυριακή 13 Νοεμβρίου, όπως θα έλεγε και η Κατερίνα Γώγου (αιωνία της), πάνω και κάτω στο Λιμάνι και τα πέριξ του, πάνω και κάτω…

Δώσε μου και το σωστό τοπογραφικό, για να μη χαθώ. Στους φυσικούς του χώρους, αλλά και online. Ήτοι, στις γνώριμες αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αίθουσες του Λιμανιού (Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές), καθώς και στον κινηματογράφο Μακεδονικόν. Παράλληλα, μπορείς να δεις και 93 ταινίες από το σπίτι, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας online.filmfestival.gr, σε περίπτωση που χάσεις το τρένο ή το αεροπλάνο και ξεμείνεις στην Αθήνα.

Γνωρίζεις το συνολικό νούμερο ταινιών; Εννοείται, γι’ αυτό κάνε οφθαλμολογικό ρεκτιφιέ και τσέκαρε τη μυωπία σου: Θα προβληθούν 199 μεγάλου μήκους και 68 μικρού μήκους ταινίες. Άντε να σε δω.

Ωραία αφίσα η φετινή… Σπαρταριστή, αναβράζουσα, κομιξάδικη και με ολίγη από streetart. Την υπογράφει ο εικαστικός και visual artist Δημήτρης Τριμίντζιος.

Και το βιντεάκι-πρόμο σκίζει! Σουξεδάρα! Το δημιούργησε η βραβευμένη στις Κάννες σκηνοθέτρια Εύη Καλογηροπούλου. Θυμάσαι τους πρόσφατους διθύραμβους του ελληνικού και του ξένου Τύπου για τον «Θρόνο του Ξέρξη», με πρωταγωνιστή τον Μαζωνάκη αλλιώς, ε; Βέβαια εδώ δεν τραγουδάει ο Μαζώ, αλλά η Kid Moxie που διασκευάζει το κλασικό Σαλόνικα άνθεμ «Λαδάδικα» σε ένα βιντεοκλίπ όπου πρωταγωνιστούν οι Θέμις Μπαζάκα, Τόνια Σωτηροπούλου, Βαλέρια Χραμπάνη, Πέγκυ Θεοδωρογιάννη και Κατερίνα Nwanze.

Λένε πως θα έρθει και ο Σπίλμπεργκ, ισχύει; Η ταινία του ναι, αυτός δύσκολο. Η αυλαία θα ανοίξει την Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2022 με το The Fabelmans, φιλμ με το οποίο ο Σπίλμπεργκ κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ του Τορόντο και ήδη έβαλε πλώρη για τα Όσκαρ. Του χρόνου, βέβαια, μπορεί, ποτέ μη λες ποτέ.

Τι έχουμε εδώ; Στο The Fabelmans πρωταγωνιστεί ο Γκάμπριελ Λα Μπελ, η τέσσερις φορές υποψήφια για Όσκαρ Μισέλ Γουίλιαμς στον ρόλο της καλλιτέχνιδας μητέρας του, Μίτσι, ο Πολ Ντέινο στον ρόλο του επιτυχημένου επιστήμονα πατέρα, Μπερτ, ο Σεθ Ρόγκεν στον ρόλο του Μπένι Λόουερι, του καλύτερου φίλου του Μπερτ και αποκαλούμενο θείο των μικρών Φέιμπελμαν, και ο υποψήφιος για Όσκαρ Τζαντ Χερς στον ρόλο του θείου της Μίτσι, Μπόρις. Ο μεγάλος Στίβεν έχει διπλό ρόλο, σκηνοθέτη και σεναριογράφου, και έγραψε το σενάριο μαζί με τον υποψήφιο για Όσκαρ Σεναρίου και κάτοχο Πούλιτζερ, θεατρικό συγγραφέα Τόνι Κούσνερ, ενώ τη μουσική έχει γράψει ο πέντε φορές κάτοχος Όσκαρ Τζον Γουίλιαμς.

Ξέρεις και την ταινία λήξης; Η αυλαία θα πέσει την Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2022 με την προβολή της ταινίας «Κορσές» (Corsage) της Μαρί Κρόιτσερ, που κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου. Το φιλμ προσεγγίζει με διαφορετικό τρόπο την αυτοκράτειρα Σίσσυ και ρίχνει μια φεμινιστική ματιά στους κοινωνικούς περιορισμούς που καλείται να αντιμετωπίσει μία γυναίκα σε θέση εξουσίας, χτίζοντας παράλληλα το ευαίσθητο και μελαγχολικό πορτρέτο της. Δράμα εποχής, απόλυτα σύγχρονο και αντισυμβατικό, μακριά από κλισέ και στερεότυπα, όπου πρωταγωνιστεί η Βίκι Κριπς που, επίσης, κέρδισε βραβείο ερμηνείας στο πρόσφατο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.

Κάτι ακούω όμως πως θα σκάσει μύτη και η Σαρλότ Γκενσμπούρ. Αυτή ναι. Μπορεί να τη δεις και στη Διάβαση να τρώει σουτζουκάκια ή να παίρνει πρωινό με καφέ και μπουγάτσα στο Estrella. Το φεστιβάλ υποδέχεται την πολυσύνθετη, θεάρα, λαμπερή ηθοποιό, ελεγκάντ τραγουδίστρια-fashion icon και ένα κάρο ακόμα υπερθετικές ιδιότητες, η οποία θα παρουσιάσει τη νέα της ταινία «Νυχτερινοί επισκέπτες» του Μικαέλ Ερς.

Για πρόδωσε κι άλλα… Μια απρόσμενα νοσταλγική και βαθιά συγκινητική ματιά σε μια αγαπημένη, αναλογική εποχή, όπου το ραδιόφωνο και το σινεμά παίζουν τον δικό τους πρωταγωνιστικό ρόλο, αφού η ταινία εκτυλίσσεται τη βραδιά των εκλογών του 1981. Εν μέσω των εορτασμών στους δρόμους και ενός αέρα αλλαγής και ελπίδας σε όλο το Παρίσι, η Σαρλότ ερμηνεύει την Ελιζαμπέτ, ο γάμος της οποίας μόλις έχει τελειώσει και τώρα πρέπει να βρει μια δουλειά για να στηρίξει τον εαυτό της και τα δύο παιδιά της, που είναι στην εφηβεία. Βρίσκει μια θέση στην αγαπημένη της βραδινή ραδιοφωνική εκπομπή όπου συναντά μια μοναχική κοπέλα, την Ταλούλα, την οποία καλεί στο σπίτι της. Μαζί τους το κορίτσι θα νιώσει τη ζεστασιά μιας οικογένειας για πρώτη φορά. Αν και κάποια στιγμή η Ταλούλα εξαφανίζεται, το ελεύθερο πνεύμα της έχει μια βαθιά επίδραση στην οικογένεια.

Έταξαν όμως πως θα έρθει και ένας πολυαγαπημένος φίλος από τα παλιά. Ναι, γιατί ο Φατίχ Ακίν ποτέ δεν ξεχνά πόσο τον αγαπά αυτή η πόλη, οπότε μας το ανταποδίδει παρουσιάζοντας την καινούργια του ταινία, «Το χρυσάφι του Ρήνου». Κι αν είμαστε εμείς τυχεροί και αυτός σε διάθεση, μπορεί να μας παίξει κι ένα ντιτζέι σετ, όπως έκανε την τελευταία φορά που ήρθε στα μέρη μας και το γλέντι κράτησε μέχρι το ξημέρωμα.

Τέλεια, θεωρητικά η Θεσσαλονίκη θα έχει ομίχλη, όπως πάντα, αλλά τι κρίμα που θα λείπει ο Αγγελόπουλος. Μην παίρνεις όρκο για τον καιρό, γιατί ο Νοέμβριος επάνω έχει ακόμα ήλιο. Όσο για τον Τεό, θα είναι ωσεί παρόν. Η «Αναπαράσταση» είναι η κεντρική ιδέα του Φεστιβάλ και με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από τον θάνατό του, το 63ο ετοίμασε ένα καινοτόμο και πρωτοποριακό αφιέρωμα στον άνθρωπο που σημάδεψε το ελληνικό σινεμά, και έκανε πανδιάσημη την πηχτή και ακριβή ομίχλη μας στην υφήλιο. Πιο συγκεκριμένα, το μεγάλο αφιέρωμα του Φεστιβάλ περιλαμβάνει: την έκθεση με τίτλο «Αναπαράσταση (Anaparastasi): Reconstruction, Reenactment, Reconstitution», με πρωτότυπα έργα 12 εικαστικών καλλιτεχνών· την έκθεση φωτογραφίας του Νίκου Νικολόπουλου, φωτογράφου πλατό στο ανολοκλήρωτο κύκνειο άσμα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου «Η άλλη θάλασσα», με τίτλο «Η “Θάλασσα” στο Λιμάνι»· την ειδική δίγλωσση έκδοση του Φεστιβάλ Αγγελόπουλος για πάντα, που επικεντρώνεται στη μυσταγωγική δύναμη των εικόνων που έπλαθε το σινεμά του Αγγελόπουλου και την ειδική προβολή του ντοκιμαντέρ «Θόδωρος Αγγελόπουλος - Νίκος Παναγιωτόπουλος: Ο καθένας και η μουσική του», των Αντώνη Κόκκινου και Γιάννη Σολδάτου.

Αυτή η ενότητα «Ποιος παίζει; / Time to Act» τι φάση είναι; Αυτή θα πάει επίσης καλά, αφού το κόνσεπτ θα ρίξει φως στις πολύπλευρες διαστάσεις της τέχνης και της δουλειάς των ηθοποιών. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου αφιερώματος, το φεστιβάλ διοργανώνει μια σειρά από συναρπαστικά masterclasses, με τη φημισμένη βρετανή casting director Ντέμπι ΜακΓουίλιαμς, που έχει εργαστεί σε 14 ταινίες του Τζέιμς Μποντ, να αναλύει το παρόν και το μέλλον του κάστινγκ, παρέα με την ανιψιά και συνεργάτιδά της Τζεμάιμα ΜακΓουίλιαμς. Ο διάσημος γάλλος ατζέντης Λοράν Γκρεγκουάρ, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την επιτυχημένη σειρά «Call My Agent», μας αποκαλύπτει τις αθέατες πτυχές της δουλειάς του, η Θέμις Μπαζάκα (Αρειανάρα!), από τις πιο εμβληματικές ηθοποιούς στην ιστορία του ελληνικού σινεμά, θα παρουσιάσει επιλεγμένες σκηνές από τη φιλμογραφία της, τις οποίες και θα αναλύσει από τη σκοπιά του ηθοποιού, ενώ οι καταξιωμένοι έλληνες casting directors, Σοφία Δημοπούλου και Μάκης Γαζής θα μοιράσουν χρήσιμες συμβουλές στους νέους και νέες ηθοποιούς για τη διαδικασία της οντισιόν.

Χαμός! Και για τα Αφιερώματα τι ξέρουμε; Κρατήσου! Το 63ο γίνεται το πρώτο κινηματογραφικό φεστιβάλ που φιλοξενεί αφιέρωμα στον κινηματογράφο των αυτοχθόνων, φέρνοντας στο φως πολιτισμούς που αξίζει να γνωρίσουμε. Μέτρα: Θα παρουσιαστεί η φιλμογραφία του Βρετανού, με ελληνικές ρίζες, Πίτερ Στρίκλαντ, από τους πιο ρηξικέλευθους σκηνοθέτες της τελευταίας δεκαπενταετίας, ο οποίος και θα παρευρεθεί. Ακόμα: αφιέρωμα στο έργο των πειραματικών δημιουργών Πέτερ Τσερκάσκι και Ιβ Χέλερ, όπως και μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του πρωτοπόρου σκηνοθέτη και θρύλου του γιουγκοσλαβικού σινεμά Αλεξάνταρ Πέτροβιτς. Τέλος, θα τιμηθεί ο σπουδαιότερος θεατράνθρωπος του 20ού αιώνα, ο Πίτερ Μπρουκ, μέσα από ένα spotlight που επικεντρώνεται στο κινηματογραφικό του έργο.

Με τα ελληνικά φιλμ, τι γίνεται; 28 μεγάλου μήκους και 19 μικρού μήκους ελληνικές ταινίες ελπίζω να κορέσουν το πατριωτικό σου ενδιφέρον. Αναλυτικά θα δεις: 15 ταινίες σε πρώτη προβολή, στην «Επίσημη πρώτη» και στο «Ξεπερνώντας τα σύνορα», ένα side project, ώστε να υπάρχει σωστή ταξινόμηση. Τρεις ακόμα ταινίες που έχουν ήδη κάνει πρεμιέρα στην ενότητα «Μια δεύτερη ματιά», ένα ξεχωριστό ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Θόδωρο Αγγελόπουλο, μια ειδική προβολή στο πλαίσιο της βράβευσης της Finos Film με τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο, και ειδική προβολή της νέας ταινίας του Πάνου Χ. Κούτρα, το Dodo, που έκανε πρεμιέρα στις Κάννες. Το Spotlight ρίχνει το φως του στη Μαρία Πλυτά, μια αληθινή πρωτοπόρο του ελληνικού σινεμά, και στη σκηνοθέτρια, θεωρητικό του σινεμά, πεζογράφο και μεταφράστρια Μαρία Γαβαλά. Τέλος, οι βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες από το 45ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας θα παιχθούν για όσους δεν κατάφεραν να τις χαρούν στη Δράμα τον περασμένο Σεπτέμβρη. 

Καλά, μιλάμε αν δω και την Κλέλια Ανδριολάτου του «Μαέστρο» Παπακαλιάτη να περπατά στην Τσιμισκή, να ξέρεις, θα δακρύσω. Πάρε χαρτομάντηλα, γιατί ναι, στη δράση Meet the Future, με τους νέους έλληνες ηθοποιούς, θα παραβρεθεί κι αυτή, και μεταξύ μας, πολύ θα ήθελα μια ψηφοφορία-κόντρα με το δίλημμα: Ανδρεολάτου ή Σαρλότ Γκενσμπούρ, ποια είναι η πιο σέξι; Στο Meet the Future θα παρουσιαστούν επτά ανερχόμενοι ηθοποιοί από την Ελλάδα, με την πρωτοβουλία Agora Short Film Lab, σε συνεργασία με τα φεστιβάλ του Κλερμόν-Φεράν και της Δράμας και τη δράση Thessaloniki Locarno Industry Academy.

Εντάξει ως εδώ, μπαίνω στο κλίμα, προχώρα τώρα και στο ξένο πρόγραμμα. Ούτε ένα, ούτε δυο, ούτε τρία, αλλά τέσσερα διεθνή διαγωνιστικά τμήματα διαθέτει το ξένο πρόγραμμα, τα οποία συνοδεύονται και από σημαντικά χρηματικά βραβεία. Συνολικά 11 ταινίες συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό, ανάμεσά τους και δύο ελληνικές, ενώ στο διαγωνιστικό τμήμα Γνωρίστε τους Γείτονες, θα δούμε 10 ταινίες (κι εδώ ανάμεσά τους θα παίξουν άλλες δύο ελληνικές). Στο διαγωνιστικό τμήμα Film Forward, ετοιμάσου για άλλες 11 ταινίες, ενώ στο Immersive/VR θα φιλοξενηθούν άλλες 8 ταινίες που θα προβληθούν στο Glass House, πρώτος όροφος του πρώην Βρεφονηπιακού Σταθμού, στο Λιμάνι.

Ωραία με πας, αλλά, ξέρεις, ένας λόγος που ανεβαίνω στη Θεσσαλονίκη πάντα είναι και οι Ανοιχτοί Ορίζοντες. Πολύς λαός τους αναμένει, ααα, δυναμικό και πρωτοποριακό σινεμά θες, πουλάκι μου, οπότε καλό βόλι. Στους Ανοιχτούς Ορίζοντες, στην ενότητα Another Take, θα παρουσιαστούν οι καλύτερες βαλκανικές ταινίες. Στις Ειδικές Προβολές, θα συναντήσεις τους δημιουργούς και, αν είσαι νυχτοπούλι, σκάσε μύτη στα μεταμεσονύχτια ραντεβού της ζώνης Round Midnight. Last but not least: ένεκα που το 63ο θέλει να αφουγκράζεται τις φωνές των νέων, τσέκαρε το μέλλον του σινεμά μέσα από το τμήμα Next Gen με νεοσσούς.

Και ο Γιώργος Καπουτζίδης έκανε ανάρτηση πως θα ανεβεί στη Θεσσαλονίκη. Έρχεται γιατί είναι ο φετινός ambassador του νεοσύστατου τμήματος Agora Series, αφού θέλοντας να πιάσει τον παλμό της εποχής, η Αγορά του 63ου ΦΚΘ φέρνει σε επαφή τους διεθνείς επαγγελματίες του χώρου με την ελληνική κινηματογραφική κοινότητα και ο Γιώργος θα είναι ο μεσάζων.

Από ταινία σε ταινία, αν μεσολαβεί πολλή ώρα αναμονής, τι να κάνω; Να πιεις έναν καφέ στο Kitchen Bar, να πεταχτείς απέναντι στα διάσημα μπακαλιαράκια του Αρίστου ή να αράξεις και να ακούσεις τα ειδικά podcast που ετοιμάστηκαν ειδικά για σένα και ζητούν την ψήφο σου. Ήτοι, δέκα ελληνόφωνα και αγγλόφωνα podcasts συμμετέχουν στο διαγωνιστικό τμήμα Podcast του Φεστιβάλ, ενώ άλλα δέκα podcasts συμμετέχουν εκτός συναγωνισμού. Για πρώτη φορά το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ακούσει τα podcasts του διαγωνιστικού τμήματος στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Podcast Room, στο Λιμάνι, με δωρεάν είσοδο.

Κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω; Φέτος, για πρώτη φορά καθιερώνεται το Βραβείο Προσβασιμότητας. Το βραβείο, ύψους 3.000 ευρώ, απονέμεται είτε σε μια προσωπικότητα είτε σε μια ταινία που αναδεικνύουν ζητήματα ανεμπόδιστης πρόσβασης στις τέχνες. Επίσης, το 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αξιοποιώντας την εμπειρία του Evia Film Project, εγκαινιάζει μια σειρά από δράσεις και πρωτοβουλίες με στόχο να ελαττώσει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα και να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τον στόχο της βιωσιμότητας. Μάθε ακόμα ότι το φεστιβάλ, με αφορμή τη δολοφονία του Άλκη Καμπανού τον Φεβρουάριο του 2022 στη Θεσσαλονίκη, προσκάλεσε νέους και νέες 18 έως 30 ετών να δημιουργήσουν μονόλεπτες ταινίες πάνω στο θέμα της οπαδικής βίας, όπου πέντε από αυτές θα βραβευτούν στη διάρκεια της 63ης διοργάνωσης.

Νιώθω φουλ ινφορμαρισμένος-η-@, ευχαριστώ θερμά για το μπρίφινγκ, θα σε δω εκεί. Αυτό έλειπε, όλη η πόλη θα περάσει από εκεί, οπότε καλά να περάσουμε και καλές ταινίες να δούμε.