Κινηματογραφος

Κριτική ταινίας: The Northman

Ουίλιαμ Σαίξπηρ και Ισλανδοί Βίκινγκς

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 824
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κριτική για την ταινία «The Northman» του Ρόμπερτ Έγκερς με τους Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, Άνια Τέιλορ-Τζόι, Νικόλ Κίντμαν, Ίθαν Χοκ, Γουίλεμ Νταφόε, Μπιορκ.

Στη γη των Βίκινγκς, την Ισλανδία, πριν από χίλια σχεδόν χρόνια. Ένας νεαρός πρίγκιπας ετοιμάζεται να καθίσει στον θρόνο του βαριά τραυματισμένου βασιλιά πατέρα του, αλλά η προδοσία του θείου του προλαβαίνει τη στέψη. Το αγόρι καταφέρνει να το σκάσει και βρίσκει καταφύγιο στο βασίλειο της Ρωσίας. Εκεί εκπαιδεύεται ως αδίστακτος, αιμοβόρος πολεμιστής και μετά από δύο δεκαετίες ζητάει εκδίκηση για τη βάναυση δολοφονία του πατέρα του που είχε γίνει μπροστά στα μάτια του. 

Παγανισμός και θρησκεία. Ρεαλισμός και μεταφυσικός τρόμος. Πεπρωμένο και σαιξπηρική τραγωδία. Εικόνες ωμής βίας αλλά και ποιητικά πρελούδια που μαγεύουν. Στο φιλόδοξο έπος του Έγκερς («Ο φάρος», «The witch») όλα χωρούν αλλά και τίποτε δεν είναι όπως δείχνει. «Θα σε εκδικηθώ, πατέρα. Θα σε σώσω, μητέρα. Θα σε σκοτώσω, Φιόλνιρ». Η επαναλαμβανόμενη φράση του απελπισμένου Άμλεθ κατά τη διάρκεια της φυγής του από το νησί μετά από τον θάνατο του πατέρα του γίνεται φάρος της αιματοβαμμένης εκδίκησης που θα ακολουθήσει. Λίγες στιγμές νωρίτερα το παιδί είχε μυηθεί στην τελετή μαγείας που διαχώριζε «τον άνθρωπο από το κτήνος» και έδωσε απαράβατο όρκο στη μοίρα που σχηματιζόταν εκείνη την ώρα. Η ταινία συνδέει το σαιξπηρικό έργο (η ιστορία του Άμλετ είναι η βάση του «Ανθρώπου από τον Βορρά») με τη μυθολογία των Βίκινγκς σε μια εντυπωσιακή φιλμική κατασκευή που επιβεβαιώνει ξανά την άκρως ενδιαφέρουσα περίπτωση του αμερικανού σκηνοθέτη. Μπορεί εδώ να μην έχουμε τις ανατρεπτικές ιδέες του μεταφυσικού θρίλερ που μας είχαν καθηλώσει στο «The witch» και κυρίως στον «Φάρο», αλλά και πάλι διακρίνεται η ανατριχιαστική τομή του απόκοσμου παραμυθιού που συνδιαλέγεται αποτελεσματικά με την αυθεντική Ιστορία και ειδικά με τα σκοτεινά κεφάλαια του Μεσαίωνα. Είναι ξεκάθαρο πως ο Ρόμπερτ  Έγκερς λατρεύει τις ιστορίες που σχετίζονται με την αρχαία σκανδιναβική μυθολογία. Ειδικά οι παραδόσεις των Βίκινγκς και μάλιστα από μια συγκεκριμένη περίοδο που ταυτίζεται με τη Χρυσή Εποχή τους, προσφέρουν πλούσιο υλικό στον σκηνοθέτη ώστε να αφηγηθεί μια οπτικά μεγαλοπρεπή ιστορία, με το αστείρευτο αίμα κάποιων υπερβίαιων σκηνών να ποτίζει όλες τις γωνιές της οθόνης. Ενστάσεις μπορούν να υπάρξουν όσον αφορά τον κεντρικό χαρακτήρα (ο κτηνώδης Άμλεθ του Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ είναι ένας λύκος που τρώει τις καρδιές των εχθρών του αλλά δύσκολα πείθει ως ερωτοχτυπημένος), όμως στην ανάπτυξη των υπόλοιπων χαρακτήρων, στον πυκνό συμβολισμό του σεναρίου και στη γνησιότητα του μυστικισμού ή την ανάπλαση του κόσμου των Βίκινγκς η ταινία είναι σκέτη απόλαυση.