Τι Να Δω Σήμερα: «Carol» του Τοντ Χέινς - Η Φωτεινή Αλευρά διαλέγει την ταινία της ημέρας
Πανέμορφη, ρομαντική και αριστουργηματική είναι η σημερινή επιλογή, καθώς μπαίνουμε στον κόσμο των χριστουγεννιάτικων ταινιών για όλο τον μήνα Δεκέμβριο. Όπως γράψαμε ήδη, θα σας κρατήσουμε συντροφιά με χριστουγεννιάτικες προτάσεις με την ευρεία έννοια, όχι μόνο δηλαδή ταινίες αποκλειστικά για τα Χριστούγεννα, αλλά και Christmas themed φιλμ αν θέλετε, ή ιστορίες που εκτυλίσσονται κατά την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. Μέχρι να ολοκληρώσουμε το αφιέρωμα θα καταλάβετε. Σήμερα επιλέγουμε μια ταινία από έναν αγαπημένο μας σκηνοθέτη ο οποίος με την διακριτικότητα, την ποιητικότητα, αλλά και τις εξαιρετικές ικανότητές του τόσο στη σύνθεση, όσο και την αφήγηση, μας έχει συγκινήσει ουκ ολίγες φορές. Σήμερα βλέπουμε την ταινία «Carol» του Τοντ Χέινς.
Στη στολισμένη και κρύα Νέα Υόρκη του 1952, η Τερίζ (Ρούνι Μάρα), μια νεαρή φωτογράφος, δουλεύει πίσω από τον πάγκο ενός μεγάλου καταστήματος παιχνιδιών, στο οποίο ξαφνικά μπαίνει η μεγαλύτερη, κομψή και γοητευτική Κάρολ (Κέιτ Μπλάνσετ). Οι δυο γυναίκες θα γνωριστούν με αφορμή το χριστουγεννιάτικο δώρο της μικρής κόρης της Κάρολ, η οποία βρίσκεται παγιδευμένη μέσα σε έναν ασφυκτικό και περιοριστικό γάμο και αμέσως θα ξεκινήσει ένα διστακτικό φλερτ, με τη συστολή αλλά και την έξαψη ενός κρυμμένου και επικίνδυνου μυστικού.
Βασισμένη στο πολύκροτο μυθιστόρημα της Πατρίσια Χάισμιθ «The Price of Salt», συνώνυμο με την απεικόνιση της in the closet ομοφυλοφιλίας των ‘50s, εδώ έχουμε μια ταινία υπέροχα φτιαγμένη και μοναδικά κινηματογραφημένη από τον χαμηλών τόνων μαιτρ Τοντ Χέινς, ο οποίος χρησιμοποιεί την αφηγηματική τεχνική του σχήματος κύκλου για να δημιουργήσει μια ακραία στιλιζαρισμένη (σχεδόν) δίωρη ταινία, η οποία ωστόσο δεν κλωτσάει πουθενά, δεν κάνει ποτέ κοιλιά, έχει αβίαστη ροή, έχει κόκκο, έχει μια αξιοπρόσεκτη vintage νουάρ αισθητική και διαθέτει καλογραμμένους και ανεπιτήδευτους διαλόγους, που υποστηρίζουν τέλεια κάθε σκηνή, σχεδόν σαν να είναι χορογραφημένη μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, συμπεριλαμβανομένων και των ερωτικών σκηνών (κατι που εκτός του ότι είναι θέμα γούστου, είναι ακριβώς και η ένσταση όσων δηλώνουν μη φανς, να τα λέμε όλα).
Η αδιαμφισβήτητη δεξιοτεχνία του Τοντ Χέινς τόσο σε αυτήν, όσο και σε άλλες ταινίες του, έγκειται στον τρόπο με τον οποίο από το ειδικό φτάνει στο γενικό. Μέσα από το γυναικείο βλέμμα που ολοένα αυξάνει την ένταση, συσσωρεύει την ενέργεια και γιγαντώνει την έλξη, η ταινία μιλά για το οικουμενικό θέμα του έρωτα. Μιλά για την αγάπη και τη συντροφικότητα, την τρυφερότητα, αλλά κυρίως μιλά για τον φλογερό, εύθραυστο, πρωτόγονο έρωτα που εκτροχιάζει τις προκαθορισμένες και προαποφασισμένες πορείες και αφυπνίζει βίαια τις βολεμένες και καθωσπρέπει ζωές των θαρραλέων επιβατών που θα ανέβουν σε αυτό το τραίνο.
Χωρίς οι πράξεις, οι κινήσεις και οι χειρονομίες των ηθοποιών να είναι υπερβολικές, αλλά κομψές και διακριτικές, χωρίς να είναι οξεία και γεμάτη ένταση η ομιλία τους και ο τόνος της φωνής τους, αλλά με τη βαθιά και σαγηνευτική φωνή της Κέιτ Μπλάνσετ και τη βραχνή και θελκτική φωνή της Ρούνι Μάρα, κορυφώνει το δράμα με απλά υλικά. Χρησιμοποιεί αρμονικά όλα τα στοιχεία, όπως τα ψυχρά χρώματα, την μελαγχολική μουσική επένδυση του Carter Burwell, την αργή, μεθυστική κίνηση της κάμερας είτε όταν πλησιάζει πριν τους διαλόγους είτε απομακρύνεται ακολουθώντας την κίνηση των ηθοποιών τόσο σε ανοιχτούς και κλειστούς χώρους, δημιουργώντας έναν συνεχή και συνεπή ρυθμό. Δανείζεται από την αισθητική του φιλμ νουάρ και τοποθετεί τις πρωταγωνίστριές του πίσω από τζάμια και αντανακλάσεις σε κλειστούς περιορισμένους χώρους, ή τις τοποθετεί στην άκρη του κάδρου περικυκλωμένες από κενό χώρο και στις δύο περιπτώσεις δείχνοντας τη μοναξιά, την απομόνωσή τους από όλο τον υπόλοιπο κόσμο και τις καταπιεσμένες τους επιθυμίες.
Οι διάλογοι είναι ακριβείς και συγκρατημένοι, η διατύπωση και η επιλογή των λέξεων είναι τέτοια, που μεταφέρει την επίγνωση των χαρακτήρων, πως το φλερτ μπορεί να μεταφραστεί μόνο «ανάμεσα στις γραμμές» μιας προφορικής κοινωνικής συναναστροφής που ανά πάσα στιγμή εντοπίζει τα ομοφοβικά συμφραζόμενα. Σε μια ταινία που η λέξη ‘ομοφυλοφιλία’ ή ‘γκέι’ δεν λέγεται και δεν ακούγεται ούτε μια φορά, όλες οι λέξεις είναι κανονισμένες σε μια θέση τέτοια που να μην εκθέτουν, αλλά να υπονοούν και κανένας χαρακτήρας δεν λέει περισσότερα ή λιγότερα από όσα χρειάζεται η ιστορία, για να προχωρήσει.
Αξίζει μια δεύτερη θέαση ξανά, η πρώτη για την συναρπαστική ιστορία και η δεύτερη για να προσέξεις τις λεπτομέρειες σε κάθε άκρη του κάδρου, σε κάθε κρυφή γωνία του καρέ, όλα τα αριστοτεχνικά στημένα στοιχεία και τα σεμιναριακά διαλεγμένα σκηνικά, κοστούμια και αντικείμενα. Αφήσου στον έμπειρο Τοντ Χέινς, να σε παρασύρει με τη χαμηλόφωνη ένταση, τις αντανακλάσεις, τα θαμπά φώτα των βροχερών δρόμων, τα θολά τζάμια πίσω από τα οποία κρύβει και ταυτόχρονα αναδεικνύει τις πρωταγωνίστριές του, την αδιαμφισβήτητη ερωτική χημεία των περίπλοκων και πλήρων γυναικείων χαρακτήρων και τη σαρωτική δύναμη ενός λυτρωτικού και απαγορευμένου, χειμωνιάτικου έρωτα. Ενός έρωτα που εκφράζεται κυρίως από το αστραποβόλο βλέμμα που συνδέει δύο θηλυκότητες, με έναν τρόπο που δεν σημαίνει τίποτε άλλο, από βαθιά οικειότητα και καθολική αγάπη. Μια αγάπη που μπορεί να κάνει τον κόσμο να βγάζει νόημα, την ώρα που ο κόσμος δεν την καταλαβαίνει.
H ταινία είχε εξι υποψηφιότητες για Όσκαρ.
Η ταινία «Carol» έχει κυκλοφορήσει στους κινηματογράφους από την Odeon. Είναι διαθέσιμη στην εφαρμογή της Νέας Cosmote TV.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
5°
