Την ώρα που σβήνουν τα φώτα: Η μαγεία του σινεμά

Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι είμαι ο «μέσος» καταναλωτής ταινιών και σειρών, καθώς στα κινηματογραφικά/τηλεοπτικά με διακρίνουν διάφορες ιδιαιτερότητες, παραξενιές, προκαταλήψεις κ.ο.κ., αλλά ας μου επιτραπούν δύο σχόλια για ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ζωής μας -γιατί το σινεμά, δημόσιο και ιδιωτικό, είναι, και με το παραπάνω, ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της ζωής μας, θέλοντας και μη.

Για όσους έχουν μικρά παιδιά, ή για όσους μπορούν να βρουν πρόχειρα ένα, δεν υπάρχει —όσο και να ψάξουν— καμία άλλη πιο μυσταγωγική στιγμή που μπορούν να του χαρίσουν από το να τα πρωτοπάνε στο σινεμά. Καμία άλλη, ποτέ. Ούτε τα βιβλία (που είναι φυσιολογικά πράγματα, παλιά, αρχαία, δικά μας: νιώθονται), ούτε η θάλασσα, ούτε το λούνα-παρκ, ούτε τίποτε. Ούτε καν το γήπεδο. Τη στιγμή που θα αρχίσουν να σβήνουν τα φώτα, τη στιγμή που θα βροντήξει άξαφνα εκείνος ο μπάσος ήχος στ’ αυτιά σου ανατριχιάζοντας το σβέρκο σου, ξαναγεννιέσαι. Πια, είσαι και θα είσαι ένας άλλος άνθρωπος. Εκείνα τα πρώτα πέντε-δέκα δευτερόλεπτα, με τα μάτια σου γουρλωμένα και την καρδιά σου να βροντοχτυπάει, ζεις μία στιγμή απόλυτης μαγείας. Είσαι ένας σύγχρονος άνθρωπος: ένας θεατής ταινιών. Γι’ αυτό, απολαύστε αυτή την εμπειρία οπωσδήποτε. Όχι με τρία ή τέσσερα παιδιά μαζί, προς Θεού. Ούτε με δύο. Μόνο με ένα τη φορά. Θα γίνετε ο σινε-νονός του, κι αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ.

Μαγεία, ναι. Όπως τα βιβλία, που είπαμε και πριν, αλλά με ήχο, και εικόνα, και μουσική, και μοντάζ: μια αφήγηση που δεν της λείπει τίποτε. Και όλα αυτά μέσα στον πιο μυσταγωγικό ναό της σύγχρονης εποχής —την κινηματογραφική αίθουσα, τη σύγχρονη σπηλιά—καταφύγιο, με τις κινούμενες βραχογραφίες στον τοίχο.

Μαγεία λοιπόν, σωστά;… Για το παιδάκι που θα το βαφτίσετε στο σινεμά, ναι: 100%. Για εσάς… για εσάς όχι απαραίτητα. Ή σίγουρα όχι ακριβώς 100%. Ίσως ένα 50%, κάπου εκεί. Γιατί δίπλα σας ο άλλος θα στέλνει και θα λαμβάνει μηνύματα στο κινητό του καταστρέφοντάς σας τη βραδιά, ο παραδίπλα θα τρώει ασταμάτητα πατατάκια με μία φρικτή σος στραγγαλίζοντας το είναι σας, μια παρέα από πιτσιρικάδες θα λένε αδιανόητες εξυπνάδες από τις πέρα σειρές λες και κάνουν μάθημα με τον κακόμοιρο φιλόλογο που έμαθαν να βασανίζουν στο σχολείο — α, ναι, συχνά, συχνότατα, μπορεί να διαλυθεί το κεφάλι σου εκεί μέσα, και να ετοιμάζεσαι να πιαστείς στα χέρια με κάποιον ή κάποιους. Ή με όλους. Και να σε κυνηγάνε μετά με τα περιπολικά στις ανισόπεδες γέφυρες, «σαν στα φιλμς». Αν είστε γυναίκα, θα γίνετε το finale girl. Αν είστε άντρας, ο Μάικλ Ντάγκλας στην «Ξεχωριστή μέρα».

Ναι λοιπόν, δεν είναι ΠΑΝΤΑ μαγεία. Η κινηματογραφική εμπειρία δεν είναι πάντα καλή. Όπως επίσης, δεν είναι πάντα ένα ΚΑΛΟ έργο αυτό που πήγες και είδες — προφανώς, και δεν μας πέφτει λόγος επ’ αυτού. Όταν όμως οι συνθήκες είναι καλές, όταν είναι κοντά στο ιδανικό, και όταν το φιλμ είναι πραγματικά της προκοπής —δεν χρειάζεται να είναι απαραιτήτως Ταρκόφσκι ή Marvel—, τότε στ’ αλήθεια έζησες κάτι τρομερά σπουδαίο. Κάτι που η «κινηματογραφική τηλεόραση» δεν μπορεί να σου προσφέρει. (Δεν έχω δει κανένα κανονικό κανάλι τα τελευταία 15 χρόνια, γι’ αυτό και μιλώ μόνο για τις συνδρομητικές πλατφόρμες τύπου Netflix, HBO, Amazon Prime, AppleTV+, Disney+). Η κινηματογραφική τηλεόραση όμως ΜΠΟΡΕΙ να σου προσφέρει πολλά άλλα. Για την ακρίβεια, η σινε-τηλεοπτική εμπειρία που μπορούμε να αποκομίσουμε από αυτήν είναι πολύ κοντά στην αμιγώς κινηματογραφική, εκείνην της αίθουσας δηλαδή, αν κανείς έχει τη δυνατότητα να φτιάξει το καθιστικό του «κάπως σαν» σινεμά. Αλλά βέβαια δεν μπορούν όλοι να το κάνουν αυτό.

Κινηματογράφος ή τηλεόραση λοιπόν; Η απάντηση είναι προφανής: απ’ όλα, δεν έχουμε χρόνο για διακρίσεις.

Υ.Γ. Όμως για την τηλεόραση θα επανέλθουμε.