Κινηματογραφος

Race: Όταν ο Τζέσε Όουενς ταπείνωσε τον Χίτλερ

Ο ήρωας των αδύναμων και περιθωριοποιημένων έχει τη δική του ιστορία

Γιάννης Μπελεσιώτης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η ταινία «Race» εξιστορεί το πώς ο Τζέσε Όουενς έκανε τον Χίτλερ να αποχωρήσει από ντροπή στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο μετά από έναν χρόνο αναμονής εξαιτίας της πανδημίας, είναι γεγονός. Στις 23 Ιουλίου έγινε η επίσημη έναρξη και μέχρι τις 8 Αυγούστου το ενδιαφέρον μεγαλώνει για το που θα καταλήξουν τα μετάλλια σε όλα τα Ολυμπιακά Αθλήματα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι διαχρονικά ένα από τα μεγαλύτερα αθλητικά ραντεβού του πλανήτη και πάντα έχουν την μαγεία του να γεννούν αθλητικές ιστορίες, συντροφεύοντας τους ανθρώπους για δεκαετίες. Ο κόσμος περιμένει με αγωνία τα αγωνίσματα του στίβου που παραδοσιακά έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Μία από αυτές τις ιστορίες γράφτηκε το 1936 στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου και απεικονίστηκε με μεγάλη επιτυχία στην ταινία «Race». 

Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Τζέσε Όουενς. Γεννημένος το 1913 στο Όουκβιλ της Αλαμπάμα και γόνος Αφροαμερικάνικης οικογένειας. Η δικοί του αναζήτησαν μία καλύτερη τύχη στην μεγάλη μετανάστευση του 1916 και βρέθηκαν στο Κλίβελαντ του Οχάιο. Λίγοι ήξεραν τότε πως αυτό το βήμα θα γεννούσε έναν από τους μεγαλύτερους αθλητές όλων των εποχών. Ο Τζέσε προσπαθούσε να βοηθήσει στο σπίτι όντας εργαζόμενος, μέχρι που πέφτει στα χέρια του Τσάρλς Ράιλι στα σχολικά του χρόνια. Ο Ράιλι ήταν ένας από τους πιο γνωστούς προπονητές δρομέων και μόλις είχε πέσει στα χέρια του ένα ακατέργαστο διαμάντι. Μετά από τρομακτικές επιδόσεις σαν μαθητής, το κολλέγιο του Οχάιο τον ζητάει και έπειτα προσπαθεί να τον ετοιμάσει για τους Ολυμπιακούς του 1936. Εκεί βρίσκει τον προπονητή Σνάιντερ και ώρα της παγκόσμιας αναγνώρισης του πλησιάζει. Μαζί του θα κάνει εκπληκτικές επιδόσεις, διαλύοντας όλα τα ρεκόρ στο Βερολινό και πάιρνει τέσσερα χρυσά μετάλλια για την Αμερική. Το θέαμα για τον Χίτλερ είναι πολύ σκληρό, βλέποντας έναν Αφροαμερικανό να κάνει πλάκα στην καρδιά της Ναζιστικής Γερμανίας. Δεν αντέχει την ταπείνωση και αποχωρεί από το στάδιο.

Η ταινία καλείται να αποτυπώσει μέσα σε σχεδόν δύο ώρες την ζωή του Όουενς και το κλίμα που υπήρχε στον κόσμο εκείνη την δεκαετία, τα χρόνια πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάνει εξαιρετική δουλειά στην απεικόνιση της πραγματικότητας εκείνη την εποχή. Δεν πρέπει να ξεχνά κάποιος πως τα δρώμενα αφορούν την Αμερική και την Ευρώπη του 1933-36. Η μειονότητα των μαύρων στην Αμερική τυχαίνει ακραίας ρατσιστικής συμπεριφοράς σε όλο το εύρος της κοινωνικής ζωής και από την άλλη στην Γερμανία ο Χίτλερ αναζοπυρώνει το πνεύμα του φασισμού. Ο σκηνοθέτης Στίφεν Χόκινς δεν δυσκολεύτηκε καθόλου με την αφήγηση διότι ακολούθησε γραμμικά την ζωή του Αμερικάνου δρομέα και έπρεπε να επενδύσει στην αναπάρασταση του κλίματος εκείνης της εποχής. Το πέτυχε φτιάχνοντας την ατμόσφαιρα τόσο στις προπονήσεις του Όουενς όσο και στο κλίμα που επικρατούσε μέσα στο στάδιο όταν αγωνιζόταν. Σε ταινίες που πραγματεύονται τον αθλητισμό, οι ιαχές του κόσμου και το χτίσιμο της έντασης είναι ένα μεγάλο στοίχημα και ο Χόκινς το κερδίζει πανηγυρικά. Σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξε και η πραγματικά ορθή χρήση των CGI. 

© IMDb

Το «Race» θυμίζει σε πολύ τις πολύ καλές ταινίες του είδους «The Program» και το «Eddie the Eagle». Τα sports dramas όταν είναι αξιόλογα, είναι ικανά να κερδίσουν όλο το εύρος των θεατών. Η ιστορία του Όουενς καλύπτεται από την αρχή εώς το τέλος της, με ένα πλήθος από πολύ χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την ζωή του. Μάλιστα, στο σενάριο δεν παρουσιάζεται ως ένας ακόμα Αμερικάνος ήρωας που το Χόλιγουντ μας πλασάρει κατά κόρον αλλά φαίνεται και αυτός ένας άνθρωπος με συναισθήματα, τρωτά σημεία και αδυναμίες. Είναι πολύ εύκολο για τον θεατή να ταυτιστεί με την ιστορία του και να καταλάβει το πόσο μεγάλη επιμονή χρειάζεται για να καταφέρει κάποιος ότι κατάφερε ο Τζέσε Όουενες εκείνη την προβληματική για την ανθρωπότητα περίοδο.

© IMDb
 

Ο Τζέισον Σουντέϊκις βρίσκεται στον ρόλο του προπονητή Λάρι Σνάιντερ και πραγματικά κάνει μία τρομερή δουλειά. Επιβεβαίωνει τις γλώσσες που λένε ότι οι κωμικοί ηθοποιοί είναι ταυτόχρνα και οι πιο ταλαντούχοι. Μπορεί να τον έχει συνηθίσει κανείς σε διαφορετικούς ρόλους, όμως αυτή την φορά κλέβει την παράσταση. Ο Στεφάν Τζέιμς βρίσκεται στον ρόλο του Όουενς και με τον Σουντέικις κάνουν ένα καλό δίδυμο. Η χημεία τους στην οθόνη είναι έκδηλη και χρωματίζει τέλεια κάθε γωνιά της ιστόριας. Από κοντά και ο Τζέρεμι Άϊρονς σε έναν ρόλο που του ταιριάζει πολύ. Συμπληρώνει τέλεια το παραπάνω δίδυμο και πως να μην το κάνει άλλωστε όταν πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του.

© IMDb

Το πιο σημαντικό κομμάτι όμως για τις ταινίες αυτού του είδους, είναι η στάμπα που αφήνει σε όσους θα την παρακολουθήσουν. Είναι σοκαριστικό το πόσο διαφορετικός ήταν ο κόσμος στην δεκαετία του 1930. Η κατάσταση έμοιαζε σαν μία ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να σκάσει. Ο ρατσισμός υπήρχε παντού και απειλούσε όλα τα εναπομείναντα κομμάτια της ελευθερίας. Ο Τζέσε Όουενς μέσα σε όλη αυτη την κατάσταση, με μεράκι για αυτό που αγαπάει, πηγαίνει στους Ολυμπιακούς εκείνους και δίνει μαθήματα ζωής που κρατάνε ως σήμερα. Αδιαφορεί για όλους εκείνους που τον έχουν περιθωριοποιήσει και βγάζει τον καλύτερό του ευατό στον στίβο. Διαλύει όλα τα ρεκόρ και κάνει τον Χίτλερ να θέλει να ανοίξει η γη να τον καταπιεί, διότι διέθετε ψυχή, ανθρωπιά και ευγενή άμιλα. Έφυγε θριαμβευτής από την πόλη του Βερολίνου, που ήταν γεμισμένη με περιγραφές «Δεν επιτρέπονται τα σκυλιά και οι Εβραίοι». Γέμισε υπερηφάνεια όσους έχουν δεχτεί τέτοιου είδους καταπίεση και μνημονεύεται μέχρι και σήμερα ως ένας από τους κορυφαίους αθλητές όλων των εποχών. Λατρεύεται ως θεός από τις κοινότητες των Αφροαμερικανών και όχι μόνο.

Το «Race» καταφέρνει να πει την ιστορία του Όουενς με έναν ωραίο και γλυκό τρόπο. Πίσω από ρεκόρ, τα μετάλλια, τις προετοιμασίες και τους πολλούς χορηγούς, βρίσκεται ο Τζέσε Όουενς και μας θυμίζει πως όταν θέλεις πάρα πολύ κάτι δεν είναι ικανό να σε σταματήσει τίποτα.