Athens Open Air Film Festival: Το 11ο είναι το καλύτερο

Οι ψαγμένοι χώροι φιλοξενίας του φετινού προγράμματος μοιάζει να έχουν εξαντληθεί στα προηγούμενα καλοκαίρια του Athens Open Air Film Festival. Και πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει διαφορετικά; Ειδικά από τη στιγμή που στο δεύτερο καλοκαίρι της πανδημίας ο ιός είναι ακόμη εδώ και δείχνει ότι παραμένει απειλητικά ανθεκτικός. Οι διοργανωτές λοιπόν ανανεώνουν το ραντεβού τους με τους σινεφίλ της Αθήνας σε γνώριμα μέρη (Τεχνόπολη, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Ταινιοθήκη, Λυκαβηττός κ.ά.) καθώς και στα γνωστά θερινά σινεμά της πόλης που έχουν συνδέσει τη λειτουργία τους με τον θεσμό του κινηματογραφικού φεστιβάλ της πόλης.

Καθώς λοιπόν περιθώρια για εντυπωσιακές μετακομίσεις φέτος δεν υπήρχαν, όπως συνέβη για παράδειγμα το καλοκαίρι του 2018 με την προβολή της «Ηλέκτρας» του Μιχάλη Κακογιάννη στη Μικρή Επίδαυρο, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά στην ιστορία της Επιδαύρου, το κύριο μέλημα των διοργανωτών έπεσε στο σχεδιασμό του προγράμματος. Τουτέστιν, έπρεπε να εντοπιστούν οι καλές ταινίες (και κυρίως κάποιες που δεν έχουν προβληθεί ιδιαίτερα στη χώρα μας) ώστε να μπορέσει να τις ανακαλύψει ο απαιτητικός θεατής.

Αν υπήρχε μία και μόνο ταινία που θα επέλεγα να δω από το φετινό πρόγραμμα αυτή θα ήταν… οι εξής δύο. Το βράδυ της 5ης Ιουλίου εύχομαι να μην έχει καμιά ματσάρα τύπου Βέλγιο-Γαλλία στο Euro ώστε να μπορέσω να πάω στο Εκράν, το θερινό της Νεάπολης Εξαρχείων, για να απολαύσω τη διπλή προβολή back-to-back δύο αριστουργημάτων του Πρέστον Στάρτζες με αφορμή την επέτειο 80 ετών από την πρεμιέρα τους. Πρόκειται για τα «Ταξίδια του Σάλιβαν» και την «Γυναίκα πειρασμό», με την πρώτη, διάρκειας 90 λεπτών, να προβάλλεται στις 21.00 και μετά να ακολουθεί στα καπάκια η επόμενη. Τα «Ταξίδια του Σάλιβαν» είναι μια ελεύθερη μεταφορά των «Ταξιδιών του Γκιούλιβερ» με την τρομερή βαμπ Βερόνικα Λέικ (ο ορισμός της ντίβας του κλασικού Χόλιγουντ) να συμπρωταγωνιστεί πλάι στον Τζόελ Μακ Κρέι. O ΜακΚρέι υποδύεται τον Τζον Λ. Σάλιβαν, ένα διάσημο αλλά αφελή σκηνοθέτη του Χόλιγουντ, που γυρίζει εμπορικές, ρηχές κωμωδίες κι έχει το άχτι της «μεγάλης σοβαρής» ταινίας. Αποφασίζει να κάνει την καθοριστική αλλαγή στην καριέρα του σκηνοθετώντας την κινηματογραφική μεταφορά της νουβέλας «Ω, αδελφέ πού είσαι» (οι Κοέν λατρεύουν τον Στάρτζες). Καθώς όμως πιέζεται από τον παραγωγό του να κάνει μια ακόμη κωμωδία, αποφασίζει να το σκάσει ταξιδεύοντας ως κλοσάρ στην αμερικανική ενδοχώρα προκειμένου να δει την πραγματική ζωή των φτωχών Αμερικανών και να εμπνευστεί έτσι το δραματικό θέμα της επόμενης ταινίας του. Ο μετρ της σκρούμπολ κωμωδίας Πρέστον Στάρτζες προτάθηκε τρεις φορές για το όσκαρ σεναρίου κερδίζοντας τελικά ένα, το 1940, για το «The Great McGinty». Φυσικά τα «Ταξίδια του Σάλιβαν» πέρασαν μάλλον απαρατήρητα στην εποχή τους, για να αναγνωριστούν ως το απόλυτο αριστούργημά του αρκετά χρόνια αργότερα.

Η «Γυναίκα πειρασμός» είναι η ταινία που συνδέει υποδειγματικά όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της γραφής του Στάρτζες: σοφιστικέ χιούμορ, απαράμιλλος ρυθμός, πρωτοποριακά γκαγκς, στιλάτος ρομαντισμός, με τους Μπάρμπαρα Στάνγουικ και Χένρι Φόντα να συνθέτουν ένα ακαταμάχητο δίδυμο σε μια σκρούμπολ αισθηματική κομεντί που έχει κοπιαριστεί αμέτρητες φορές.

Στα υπόλοιπα φιλμ του 11ου Athens Open Air Film Festival υπάρχουν γνωστές επιτυχίες που έχουν χτίσει τη δική τους μυθολογία στην ιστορία του σύγχρονου σινεμά, όπως το οσκαρικό «Fargo» των Τζόελ και Ίθαν Κοέν που αποτελεί το πρώτο όσκαρ της Φράνσις Μακ Ντόρμαντ (ανεπανάληπτη στο ρόλο της εγκύου αστυνομικίνας που λύνει το μυστήριο των φόνων στο παγκοσμίως άγνωστο αμερικανικό χωριό του τίτλου) ή το επικό λυρικό αριστούργημα του Εμίρ Κουστουρίτσα «Ο καιρός των τσιγγάνων» με τη μουσική του Μπρέγκοβιτς να αναμένεται να ανεβάσει την ένταση στο Πάρκο Ακαδημίας Πλάτωνος το Σάββατο της 26ης Ιουνίου. Επίσης στα φιλμ που θα επιδιώξουμε να ξαναδούμε για πολλοστή φορά ανήκει η ατμοσφαιρική «Εξαφάνιση» του Πάκουλα με το ζευγάρι των Ντόναλντ Σάδερλαντ - Τζέιν Φόντα να χτίζουν μια γερή σχέση (άλλωστε ήταν ζευγάρι εκείνη την εποχή) σε ένα από τα κορυφαία αστυνομικά θρίλερ των 70ς καθώς και το πιο αγαπημένο μας φιλμ του Χίτσκοκ: το «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων» είναι μια σπάνια και ευτυχής σύζευξη χιούμορ, δράσης και θρίλερ που ενισχύεται από 2-3 σκηνές ανθολογίας, όπου ο Κάρι Γκραντ τραβάει τα πάνδεινα.

Στα πιο άγνωστα αριστουργήματα η «Κληρονόμος» (1949) του Γουίλιαμ Γουάιλερ, που θα παιχτεί στο Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας, έχει ειδική αξία. Πρόκειται για ένα από τα κορυφαία δείγματα του κλασικού Χόλιγουντ, που προτάθηκε για οκτώ όσκαρ κερδίζοντας τελικά τέσσερα βραβεία, ένα εκ των οποίων δόθηκε στην αψεγάδιαστη ερμηνεία της Ολίβια ντε Χάβιλαντ. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης πατά πάνω στο μυθιστόρημα του Χένρι Τζέιμς «Washington Square» για να σκιτσάρει το πορτρέτο ενός ανθρώπου που σβήνει κάτω από το βάρος της αδικίας. Από τη Γαλλία έρχονται τρία σημαντικά έργα καταξιωμένων σκηνοθετών που έχουν αφήσει τη σφραγίδα τους στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Η «Τελετή» από το 1995, με τις εξαίσιες Ιζαμπέλ Ιπέρ και Σαντρίν Μπονέρ είναι το τελευταίο αριστουργηματικό θρίλερ του Κλοντ Σαμπρόλ, ο «Εφημέριος» του Ζαν Πιέρ Μελβίλ (1961) με τους Ζαν Πολ Μπελμοντό - Εμανουέλ Ριβά αφηγείται τη μοιραία ερωτική έλξη στα χρόνια της Κατοχής ανάμεσα σε μια νεαρή αντικομφορμίστρια χήρα που βλέπει με σκεπτικισμό τη θρησκεία κι έναν αινιγματικό αλλά εγκρατή στους πειρασμούς νεαρό εφημέριο, και τέλος το «Μεροκάματο του τρόμου» του Ανρί-Ζορζ Κλουζό (1953) αναπαριστά με ανατριχιαστικό τρόπο την περιπέτεια μιας ομάδας ανδρών που μεταφέρουν ένα φορτίο νιτρογλυκερίνης μέσα από τη ζούγκλα της Κεντρικής Αμερικής.

Τέλος, το ελληνικό σινεμά εκπροσωπείται από το «Δι’ ασήμαντον αφορμή» σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τάσου Ψαρρά, από το 1974, καθώς και πρώτη μεγάλου μήκους δουλειά της Ιουλίας Σταυρίδου ως σκηνογράφου και ενδυματολόγου. Η ιστορία είναι βασισμένη σε πραγματικό συμβάν -το 1953 ένας αγρότης δολοφονείται έξω απ’ το σπίτι του σε καπνοχώρι της Μακεδονίας και η χωροφυλακή προσεγγίζει αρχικά την υπόθεση ως ξεκαθάρισμα κτηματικών διαφορών αλλά η αλήθεια βρίσκεται αλλού- και αφορά στις ανοιχτές πληγές του εμφυλίου πολέμου καθώς και την οδυνηρή καθημερινότητα της ελληνικής υπαίθρου του ‘50.

Περισσότερες πληροφορίες για το 11ο Athens Open Air Film Festival εδώ: https://www.aoaff.gr