«Ο Πατέρας»: Ο Γιώργος Λαμπρινός έτοιμος για Όσκαρ

Από το 1999, που ζει και εργάζεται μόνιμα στο Παρίσι, ο Γιώργος Λαμπρινός έχει χτίσει με αθόρυβα βήματα μια σπουδαία καριέρα που βασίζεται στη μεθοδική δουλειά, το ταλέντο και την αγάπη για αυτό που κάνει. Αρκετές ταινίες του έχουν βραβευτεί μέχρι τώρα, αλλά η μεγάλη στιγμή έρχεται στην 93η απονομή των Όσκαρ όπου ο Έλληνας μοντέρ είναι μεταξύ των πέντε υποψηφίων του φετινού βραβείου καλύτερου μοντάζ χάρη στην ταινία «Ο Πατέρας» (The father) του Φλόριαν Ζέλερ.

Γιώργο, συγχαρητήρια για την οσκαρική υποψηφιότητα. Πριν πάμε στα Όσκαρ, όμως, πες μου αν είσαι καλά και πώς είναι η καθημερινότητα στο Παρίσι εν μέσω πανδημίας;
Ευχαριστώ. Ευτυχώς είμαι καλά μέχρι τώρα. Είχα πάντως αρκετούς φίλους στο Παρίσι που κόλλησαν αλλά κανείς τους σε πολύ σοβαρή κατάσταση. Στο πρώτο lockdown, πέρσι τον Μάρτιο, που ήταν πολύ αυστηρό και ο κόσμος δεν είχε ιδέα τι να περιμένει, ήμασταν όλοι κλεισμένοι στα σπίτια μας, όπως και στην Ελλάδα άλλωστε. Τα επόμενα lockdown όμως ήταν σχετικά χαλαρά. Το Παρίσι είναι μια δύσκολη πόλη στην καθημερινότητά της και η πανδημία την έκανε ακόμη δυσκολότερη. Τον τελευταίο καιρό το νιώθεις ότι η κατάσταση έχει γίνει από έντονη ως ανυπόφορη. Υπάρχει ένταση παντού, ένας εκνευρισμός που βλέπεις συχνά να καταλήγει σε καβγάδες.

Είσαι από εκείνους που πιστεύουν ότι τα χειρότερα πέρασαν ή ακόμη δεν έχουμε δει τίποτα; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά. Πέρυσι όταν ξεκίνησε όλη αυτή η περιπέτεια λέγαμε άντε άλλους δύο-τρεις μήνες και μετά θα έρθει το καλοκαίρι, θα έρθουμε στα ίσα μας και από το φθινόπωρο όλα θα γίνουν όπως πριν. Διαψεύστηκε εντελώς αυτό το αισιόδοξο σενάριο καθώς κλείσαμε ένα χρόνο κι ακόμη είμαστε σε καραντίνα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να έχει επηρεαστεί τόσο πολύ ο κόσμος και να έχει κουραστεί από αυτή την κατάσταση.

Ο κινηματογράφος στη Γαλλία σε τι φάση βρίσκεται;
Τραγική. Έχει ένα χρόνο που είναι κλειστές οι αίθουσες. Μόνο για ένα μήνα δοκιμαστικά τις άνοιξαν και τις ξανάκλεισαν κατευθείαν. Ο κινηματογράφος είναι βιομηχανία για τη Γαλλία και όλοι ανυπομονούν για το πότε θα ανοίξουν και πάλι όλες αυτές οι χιλιάδες των αιθουσών. Όμως καταλαβαίνουν ότι οι συνθήκες δεν είναι ακόμη εκείνες που θα επιτρέψουν κάτι τέτοιο.

Τι είναι αυτό που περιμένεις πώς και πώς να κάνεις όταν τελειώσει η πανδημία;
Λόγω της δουλειάς μου είμαι ένας άνθρωπος που είμαι συνηθισμένος να είμαι κλεισμένος σε ένα δωμάτιο και μάλιστα για πάρα πολλές ώρες στη διάρκεια της ημέρας. Ίσως και για αυτό να το έχω διαχειριστεί αρκετά καλά. Όμως δεν σου κρύβω ότι με έχει κουράσει όλο αυτό το σκηνικό και θα ήθελα να βγω ένα βράδυ και να βρεθώ με φίλους σε ένα μαγαζί. Ή να ξαναπάω σινεμά, που μου έχει λείψει πολύ.

Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Φλόριαν Ζέλερ για το «The Father»;
Ήμουν καλοκαίρι στην Αθήνα για μια ταινία του Χρήστου Μασσαλά, το «Broadway», μια ελληνογαλλική συμπαραγωγή, όταν μου τηλεφώνησε η διευθύντρια παραγωγής του φιλμ Κριστίν Μπισέ. Μου είπε ότι υπάρχει ένας σκηνοθέτης που θα ήθελε να με συναντήσει και θα μου έστελνε το σενάριο, που είναι διασκευή ενός θεατρικού έργου που έχει γράψει ο ίδιος και πρωταγωνιστικό ρόλο θα έχει ο Άντονι Χόπκινς. Εκεί είπα μέσα μου «εντάξει, αυτό ακούγεται πολύ καλό». Βρισκόμουν, θυμάμαι, στο Σύνταγμα όταν έγινε αυτό το τηλεφώνημα και αμέσως σχεδίασα τα επόμενα πλάνα. Πήγα μετά στο Παρίσι όπου γνώρισα το Φλόριαν στο γραφείο του. Δεν συζητήσαμε πολύ για την ταινία αλλά είχαμε μια γενική, φιλική κουβέντα, χωρίς να μπούμε στα τεχνικά ζητήματα του κινηματογράφου. Μου ανέφερε ότι είχε δει την ταινία «Μετά τον χωρισμό» και του άρεσε η δουλειά μου. Μετά από λίγες μέρες μου τηλεφώνησε για να μου πει ότι ξεκινάμε το φιλμ.

Πότε κατάλαβες ότι εδώ κάτι σπουδαίο γίνεται;
Περισσότερο κι από την πληροφόρηση της συμμετοχής του Χόπκινς με εντυπωσίασε το σενάριο. Όταν το διάβαζα θυμάμαι κάποια στιγμή που σταμάτησα για να πάρω μια ανάσα. Τόσο δυνατό ήταν ώστε έπρεπε να «ξεκουραστώ» για να βρω το κουράγιο να συνεχίσω, καθώς με είχε απορροφήσει. Μπορεί να μην είχα δει το θεατρικό αλλά ήξερα ήδη από αυτά που διάβαζα ότι η βάση ήταν ήδη πολύ δυνατή.

Η σχέση σου με το θέατρο ποια είναι;
Δυστυχώς είμαι περισσότερο άνθρωπος του κινηματογράφου παρά του θεάτρου. Δεν το μπορώ το θέατρο γιατί έχω ανάγκη την οθόνη. Ακόμη και σπουδαίες παραστάσεις που έχω δει δεν με αγγίζουν όπως οι ταινίες.

Θέλησες να δεις την παράσταση πριν ξεκινήσεις να δουλεύεις το φιλμ;
Δεν θέλησα να τη δω για συγκεκριμένους λόγους. Έχοντας διαβάσει το σενάριο ήθελα να μείνω στην αρχική εντύπωση και να μην επηρεαστώ από τίποτε άλλο, διατηρώντας το μυαλό μου φρέσκο και ανοιχτό. Αν έβλεπα το θεατρικό υπήρχε ο κίνδυνος να χανόταν αυτή η αίσθηση.

Ανέφερες νωρίτερα το φιλμ του Ξαβιέ Λεγκράν για το οποίο κέρδισες το Σεζάρ καλύτερου μοντάζ. Βρίσκεις ομοιότητες ανάμεσα στο «Μετά τον χωρισμό» και το «Father»;
Ναι, σαφώς. Ο «Χωρισμός» είναι ένα φιλμ που προκαλεί μεγάλη ένταση στον θεατή. Είναι ωμός ο νατουραλισμός του αλλά ταυτόχρονα έχει και απλή σκηνοθεσία. Ο ρυθμός αφήγησης είναι εξαιρετικός και θεωρώ ότι ο Φλόριαν βρήκε σε αυτό το φιλμ στοιχεία που ήθελε να έχει το δικό του έργο. Δηλαδή χωρίς να έχει πολλά εφέ το μοντάζ και χωρίς πολλά σκηνοθετικά στολίδια, επέλεξε να δώσουμε μια ιστορία όπου το μοντάζ να είναι όσο πιο απλό γίνεται αλλά ταυτόχρονα και συναισθηματικά δυνατό.

Πότε έμαθες για την υποψηφιότητα και ποιες ήταν οι πρώτες αντιδράσεις σου;
Ήμουν στο Παρίσι όταν μου τηλεφώνησε ο Χρήστος Μασσαλάς για να μου πει τα νέα. Ήξερα ότι έβγαιναν εκείνες τις μέρες οι υποψηφιότητες και γνώριζα ήδη ότι υπήρχαν πιθανότητες για κάτι τέτοιο μετά από τη βράβευσή μου στο Λονδίνο και στα British Independents Awards αλλά κι εκείνη των κριτικών του Λος Άντζελες. Όμως επειδή είχα αρκετή δουλειά εκείνη την εποχή δεν ήθελα να το σκέφτομαι και πολύ. Χάρηκα πάρα πολύ όταν το έμαθα και για μένα αλλά και για το ίδιο το φιλμ. Και φυσικά για τον Φλόριαν, που είναι η δική του ταινία, αλλά και τον Άντονι Χόπκινς που δίνει μία από τις καλύτερες ερμηνείες του.

Ποιο στοιχείο θεωρείς ότι ξεχώρισαν τα μέλη της Ακαδημίας στο μοντάζ του «Father»;
Είναι πολύ συγκεκριμένο το μοντάζ σε αυτό το φιλμ. Δεν είναι τυχαίο ότι στις πρώτες προβολές που κάναμε, οι άνθρωποι που αξιολογούσαν το φιλμ στέκονταν ιδιαίτερα στο μοντάζ αντιλαμβανόμενοι τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει παίξει στο φιλμ και κυρίως την έντονη αίσθηση που αφήνει στο θεατή. 

Γνώρισες από κοντά τους Άντονι Χόπκινς και Ολίβια Κόλμαν;
Την Κόλμαν όχι, αλλά τον Χόπκινς δεν υπήρχε περίπτωση να χάσω την ευκαιρία να τον γνωρίσω από κοντά. Γενικά αποφεύγω να γνωρίσω τους ηθοποιούς στην καθημερινότητά τους. Ως μοντέρ προτιμώ να βλέπω τους ηθοποιούς ως χαρακτήρες.

Πώς ήταν η συνάντηση με τον Χόπκινς;
Ήταν κατά τη διάρκεια της πρεμιέρας του φιλμ στο Σάντανς. Ήταν πολύ ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα και μου είπε κατ’ ιδίαν κάποια πολύ συγκινητικά και γενναιόδωρα λόγια. Ένιωσα απόλυτα ευτυχισμένος και τυχερός από όσα άκουγα να μου λέει. Είναι από τα πράγματα που δεν ξεχνιούνται ποτέ στη ζωή σου.

Είσαι έτοιμος για το βραβείο;
Προσπαθώ να μην το σκέφτομαι, όσο είναι βέβαιο δυνατόν κάτι τέτοιο. Εντάξει, θα είναι υπέροχο αν συμβεί κάτι τέτοιο καθώς, κακά τα ψέματα, είναι η μεγαλύτερη κινηματογραφική διάκριση που μπορεί να ζήσει κάποιος άνθρωπος του σινεμά. Όμως δεν είναι τόσο το βραβείο που σκέφτομαι όσο οι πόρτες που μπορεί να ανοίξει. Θεωρώ ότι μπορεί να σου δώσει την ευκαιρία να μιλήσεις πιο εύκολα με κάποιους καλλιτέχνες που θαυμάζεις τη δουλειά τους. Να τους πάρεις τηλέφωνο και να πεις «είμαι αυτός και θέλω να συνεργαστούμε». Για μένα αυτό είναι το σημαντικότερο.

Κι αν σου προτείνουν να πας να δουλέψεις στο Χόλιγουντ;
Δεν ξέρω. Δεν είναι στα άμεσα σχέδιά μου βέβαια να πάω να ζήσω και να δουλέψω στην Αμερική αλλά δεν θα έλεγα όχι σε μια τέτοια εμπειρία. Θα ήθελα να κάνω ένα πρότζεκτ εκεί για να δω πώς είναι να δουλεύεις στην αμερικανική βιομηχανία, να γνωρίσω τη χώρα και τους ανθρώπους της κ.ά. Εκτός από την επαγγελματική πλευρά και πνευματικά έχει πολύ ενδιαφέρον για μένα όλη αυτή η περιπέτεια. Θα ήθελα να τη ζήσω.