Aretha Franklin: τρεις βιογραφικές ταινίες για την Κυρία της Soul

Η Aretha Franklin πέθανε το 2018 στην πόλη της, στο Ντιτρόιτ, αφήνοντας πλούσια μουσική κληρονομιά και μια μεγάλη ιστορία προσωπικού αγώνα: από τη φτώχεια του νότιου Μέμφις στην κορυφή της επιτυχίας των Atlantic Records και των charts.

Τον προσεχή Αύγουστο θα βγει στις αίθουσες ένα biopic με τίτλο Respect από το ομώνυμο κομμάτι τoυ 1967. Η σκηνοθεσία είναι της Νοτιοαφρικανής Liesl Tommy και η Jennifer Hudson παίζει τον ρόλο της Aretha Franklin, ο Forest Whitaker τον ρόλο του πατέρα της, έναν πάστορα που τραγουδούσε γκόσπελ, και η Queen Latifah υποδύεται την τραγουδίστρια των γκόσπελ Mahalia Jackson που ενέπνευσε τη Franklin. Η προετοιμασία της ταινίας άρχισε το 2016 όταν η Aretha βρισκόταν ακόμα στη ζωή, αλλά τα γυρίσματα, που έγιναν στην Ατλάντα, ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2019 και η προβολή αναβλήθηκε δύο φορές εξαιτίας της πανδημίας.

Στο μεταξύ, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ με τίτλο Amazing Grace το οποίο απέσπασε άριστες κριτικές και βραβεία (Image Awards, Kansas City Film Critics Circle Award): μεγάλο μέρος του υλικού αυτής της ταινίας προέρχεται από παλιότερα γυρίσματα του Sidney Pollack που πέθανε το 2008 προτού ολοκληρώσει το πρότζεκτ της κινηματογραφικής βιογραφίας της Aretha.

Στις 21 Μαρτίου προβλήθηκε το τρίτο μέρος της σειράς 8 επεισoδίων του National Geographic «Genius» που είναι αφιερωμένο στην Aretha. Το «Genius» -έχουν προηγηθεί τα biopics του Αϊνστάιν και του Πικάσο- ίσως  εστιάζει περισσότερο από τα άλλα στην αισθηματική ζωή της μεγάλης τραγουδίστριας, στις κακές επιλογές ανδρών, στις επιλογές κακών ανδρών. Και παρ’ όλ’ αυτά, προσπαθεί να ζωγραφίσει μια «δυνατή» γυναίκα με χαρακτηριστικά της ατρόμητης (και περιέργως Λονδρέζας) Cynthia Erivo: είναι η ίδια σεναριακή και σκηνοθετική γραμμή με εκείνη της ταινίας «The United States vs. Billie Holiday», πράγμα που κάνει τις δυο ζωές, της Franklin και της Holiday, να μοιάζουν υπερβολικά. Υπεύθυνη γι’ αυτή την αφηγηματική επιλογή είναι η Suzan-Lori Parks που έχει συνεργαστεί σε αμφότερα τα πρότζεκτ.

Το «Genius» προκάλεσε διαμαρτυρίες της οικογένειας της Aretha και ιδιαίτερα του γιου της Kecalf Franklin που θεώρησε τη σειρά «ασεβή» και γεμάτη ανακρίβειες, αλλά το στούντιο απάντησε πως το σενάριο είχε γραφτεί «με τη συνεργασία της ίδιας και πολλών ανθρώπων που τη γνώριζαν όπως ο διευθυντής της Columbia Clive Davis […] Η σειρά ονομάζεται «Genius» και είναι ένα αφιέρωμα στην ιδιοφυΐα της Aretha, κάτι που ελπίζουμε ότι όλοι μπορούν να αναγνωρίσουν.» 

Oι τρεις αυτές εκδοχές της Aretha, εκτός του ότι ζωντανεύουν τις μεγάλες επιτυχίες της από «(You Make Me Feel Like) A Natural Woman» και το «Think» μέχρι το «No One Sleeps», αναδημιουργούν την ιστορία και το περιβάλλον της σόουλ από το σπιτάκι της λεωφόρου Lucy του Μέμφις όπου γεννήθηκε η Aretha, στο Ντιτρόιτ και ύστερα στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 1960 ―στα ίχνη τοy Sam Cooke. Επόμενος σταθμός της μουσικής διαδρομής είναι το Λος Άντζελες και τέλος πάλι το Ντιτρόιτ, όπου η Franklin υπήρξε μια μουσική σχολή μόνη της δίπλα και πέρα από τη Motown.

Η «Young, Gifted and Black», Αretha Franklin έγινε η βασίλισσα της σόουλ παρά τις μεγάλες αντιξοότητες -βιασμό σε ηλικία 11 ετών, έναν άκρως χειριστικό πατέρα, απώλεια της μητέρας της σε μικρή ηλικία, εκμετάλλευση από τους άνδρες και από τη μουσική βιομηχανία- αλλά και εξαιτίας τους. Όπως έλεγε η ίδια: I’ve come a long way.