«Το Μίσος» μοιάζει τόσο φρέσκο και αληθινό

Την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αστυνομικής Βαρβαρότητας διαλέγουμε να ξανaδούμε «Το Μίσος» του Ματιέ Κασοβίτς. Μια οδυνηρά επίκαιρη ιστορία για την κοινωνία που πέφτει και που δεν έχει προσγειωθεί ακόμη, παρ’ όλο που ο ίδιος προειδοποιεί: «Ως εδώ, όλα καλά... Σημασία δεν έχει η πτώση, αλλά η σύγκρουση...».

Τρεις νεαροί άνδρες, ο Βινζ, ο Ιμπέρ και ο Σαΐντ, περιπλανιούνται άσκοπα για ένα εικοσιτετράωρο στο Παρίσι και έρχονται σε αντιπαράθεση με την αστυνομία, την ώρα που τα υποβαθμισμένα προάστιά του «βράζουν» στο απόηχο της είδησης του σοβαρού τραυματισμού ενός νεαρού Άραβα, από αστυνομικό.

«Το μέλλον είμαστε εμείς» γράφει η επιγραφή πάνω από το κεφάλι του Ιμπέρ, «ο κόσμος σας ανήκει» διαβάζει ένα πόστερ από το βαγόνι του τρένου. Ο Σαΐντ βουτάει ένα σπρέι, σβήνει ένα μόνο γράμμα με ευκολία και σ’ ένα ανοιγοκλείσιμο του ματιού, τώρα διαβάζει «ο κόσμος Μας ανήκει». «Le Monde est à Nous».

Η κάμερα του Κασοβίτς κινείται πάνω από τις ταράτσες των γκρίζων και υποβαθμισμένων προαστίων του Παρισιού, υπό τους ήχους του «Assasin de la Police» θαρραλέα μιξαρισμένο με το «Non, Je ne Regrette Rien». Εκεί που οι νέοι δεν μετανιώνουν τίποτα αφού δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Μέσα σε ένα φιλμ με άφθονη βία, η πιο οδυνηρή διαπίστωση είναι η αναπόδραστη πραγματικότητα πως μάλλον δεν έχουν τίποτα να κάνουν. Δίχως την παραμικρή αχτίδα ευκαιρίας, ξοδεύουν την παρηκμασμένη νεότητά τους και τα μπετοναρισμένα όνειρά τους παγιδευμένοι στο γκέτο, εκεί που οι μόνες νόμιμες διέξοδοι φαίνεται να είναι το ντιτζεϊλίκι, το μποξ και το μπρέικ ντανς.

Είναι μια δυσάρεστη διαπίστωση πως «Το Μίσος» μοιάζει τόσο φρέσκο και αληθινό όσο ήταν τον Μάιο του 1995, όταν έκανε την εκρηκτική του πρεμιέρα στις Κάννες, όπου ο τότε εικοσιεπτάχρονος Κασοβίτς απέσπασε όχι μόνο το διαρκές και έντονο χειροκρότημα του πιο εκπαιδευμένου ίσως, κινηματογραφικά κοινού στον κόσμο, αλλά και το βραβείο σκηνοθεσίας του πιο σημαντικού Φεστιβάλ.

Η ταινία ξεπερνά τα όρια της Γαλλίας, της Ευρώπης, της Generation X και της δεκαετίας των 90s και παρόλο που έρχεται από το φαινομενικά μακρινό για τους σημερινούς νέους 1995, φτάνει να μιλά σε χρόνο ενεστώτα για τη Μινεάπολη του 2020 και τη Νέα Σμύρνη του 2021, με έναν επώδυνα οικείο τρόπο.

Ο Ιμπέρ καταλαβαίνει πως η βία φέρνει βία και το μίσος φέρνει μίσος. Καταλαβαίνει πως πρέπει να ξεφύγει από αυτό το μέρος. Ο αστυνομικός του φωνάζει ότι απλά κάνουν τη δουλειά τους και προστατεύουν τον κόσμο. «Ποιος θα μας προστατεύσει από εσάς;», ρωτά εκείνος.

Το Μίσος (La Haine / Hate)

Γαλλία, 1995, Ασπρόμαυρο
Δράμα / Εγκλήματος, 98’
Σκηνοθεσία: Ματιέ Κασοβίτς
Σενάριο: Ματιέ Κασοβίτς
Πρωταγωνιστούν: Βενσάν Κασέλ, Ιμπέρ Κουντέ, Σαΐντ Ταγκμαουΐ