Κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μεταφορές της νουβέλας του Καρόλου Ντίκενς «A Christmas Carol».
Η «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» («A Christmas Carol») είναι αναμφισβήτητα μια από τις πιο διαχρονικές, συναρπαστικές και τρομακτικές ιστορίες που έχει γράψει ο Κάρολος Ντίκενς. Η νουβέλα που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στις 19 Δεκεμβρίου του 1843, εστιάζει στον Εμπενίζερ Σκρούτζ, έναν φιλάργυρο αλλά τσιγκούνη, άκαρδο και σκληρό ηλικιωμένο άνδρα, ο οποίος μισεί τις γιορτές και ό,τι φέρνει χαρά στον κόσμο γενικότερα, μέχρι την Παραμονή των Χριστουγέννων που ένα απρόσμενο γεγονός θα αλλάξει τη ζωή του. Το φάντασμα του πρώην συνεργάτη του, Τζέικομπ Μάρλεϊ ο οποίος δεν ζει πια, θα τον επισκεφτεί για να τον προειδοποιήσει να αλλάξει τον χαρακτήρα και την κακή συμπεριφορά προς τους συνανθρώπους του, διαφορετικά θα έχει άσχημη κατάληξη.
Τα τρία φαντάσματα που θα εισέρθουν στη συνέχεια στο σπίτι, θα παρασύρουν τον Σκρούτζ σε ταξίδια στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον για να του υποδείξουν τα λάθη που έχει κάνει και να τον αποτρέψουν από τις δύσκολες ημέρες που θα έρθουν στο μέλλον αν δεν γίνει πιο ευγενικός και καλοσυνάτος.
Το χριστουγεννιάτικο παραμύθι έχει μεταφερθεί στη μεγάλη και μικρή οθόνη πολλές φορές, σε live-action και animation μορφή. Ποιες είναι οι καλύτερες μεταφορές του έπους του Καρόλου Ντίκενς; Παρακάτω παρουσιάζουμε τη λίστα με εκείνες που έχουν μείνει στην ιστορία του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.
A Christmas Carol (1910 + 1923)
Η βωβή ταινία «A Christmas Carol» από το 1910 και σε σκηνοθεσία του Τζέιμς Σ. Ντόλεϊ, αποτελεί τη δεύτερη παλαιότερη κινηματογραφική μεταφορά της δημοφιλούς νουβέλας που διαρκεί μόλις 13 λεπτά. Το 1923, ο Έντουιν Γκρίνγουντ σκηνοθέτησε τη βωβή ταινία μικρού μήκους «Scrooge», βασισμένης στο έργο του Καρόλου Ντίκενς και διάρκειας 25 λεπτών.
Πρόκειται για την πρώτη «μεγάλη» μεταφορά της νουβέλας του Καρόλου Ντίκενς κι εκείνη που τροποποίησε το πρωτότυπο κείμενο. Είναι η πρώτη εκδοχή που παρουσιάζει τα τρία φαντάσματα στο σπίτι του Σκρούτζ μέσα σε μια νύχτα, μια λεπτομέρεια που αργότερα εντάχθηκε σε όλες τις μεταφορές. Στο βιβλίο, τα φαντάσματα φτάνουν σε ξεχωριστές μέρες. Η ταινία, που προοριζόταν για όλη την οικογένεια, διαρκεί 69 λεπτά και η ερμηνεία του Ρέτζιναλντ Όουεν στο ρόλο του Εμπενίζερ Σκρούτζ, είναι αξέχαστη.
Τα παιδιά που μεγάλωσαν τις δεκαετίες του ’70 και ’80, θυμούνται την εκδοχή του Μπράιν Ντέσμοντ Χέρστ, στην «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία». Η ασπρόμαυρη βρετανική παραγωγή από το 1951 ήταν ιδιαίτερη για την πολυσυζητημένη ερμηνεία του Άλαστερ Σιμ ως Εμπενίζερ Σκρούτζ.
Η μιούζικαλ εκδοχή της «Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας» δεν άργησε να έρθει. Η βρετανική παραγωγή σε σκηνοθεσία του Ρόναλντ Νιμ, έχει ωραίες μελωδίες, μοναδικό σχεδιασμό και μια σπουδαία ερμηνεία από τον μόλις 34 χρονών-τότε-Άλμπερτ Φίνεϊ. Ο πιο νεαρός ηθοποιός που έχει υποδυθεί ποτέ τον Εμπενίζερ Σκρούτζ, έφερε στην οθόνη έναν από τους πιο αγαπημένους κινηματογραφικούς ήρωες των Χριστουγέννων.
Mickey's Christmas Carol (1983)
Σκηνοθεσία: Μπέρνι Μάτινσον («The Great Mouse Detective»)
Ηθοποιοί: Άλαν Γιόνγκ, Κλάρανς Νας, Χαλ Σμιθ
Η -υποψήφια για Όσκαρ-ταινία μικρού μήκους της Ντίσνεϊ, σηματοδότησε την πρώτη εμφάνιση του Μίκι Μάους μετά από τρεις δεκαετίες απουσίας. Φυσικά μαζί του είναι ο Ντόναλντ και ο Γκούφι, σε μια πρωτότυπη μεταφορά της «Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας». Κι ενώ η ταινία δεν εντάσσεται στις κλασικές του Μίκι Μάους, η ατμόσφαιρα κάνει την ταινία να μοιάζει περισσότερο σαν να δημιουργήθηκε το 1953 παρά το 1983. Ο Σκρούτζ Μακντάκ, υποδύεται τον… Εμπενίζερ Σκρούτζ.
Το «A Christmas Carol» σε σκηνοθεσία του Κλάιβ Ντόνερ, είναι η πιο αγαπημένη τηλεοπτική μεταφορά των θαυμαστών της ιστορίας του Καρόλου Ντίκενς. Το παραμύθι είναι κατάλληλο για όλη την οικογένεια και οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι –κατά γενική ομολογία– από τις καλύτερες των τηλεοπτικών πρότζεκτ της «Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας».
Η ιστορία του Καρόλου Ντίκενς γίνεται πιο σύγχρονη στην εκδοχή του Ρίτσαρντ Ντόνερ, ωστόσο τα στοιχεία-κλειδιά του κειμένου παραμένουν αναλλοίωτα. Ο Μπιλ Μάρεϊ δίνει διαφορετικό τόνο στην κλασική ιστορία και το αποτέλεσμα είναι απολαυστικό.
Πρωταγωνιστούν: Μάικλ Κέιν, Miss Piggy, Κέρμιτ ο Βάτραχος
Το «Muppet Show» και η «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» ενώνονται για να παρουσιάσουν την ταινία «The Muppet Christmas Carol». Κι ενώ πολλοί ίσως παραξενευτούν με την ιδέα, πρόκειται για μια από τις πιο κινηματογραφικές και καλά σκηνοθετημένες εκδοχές. Το σενάριο είναι πιστό στο πρωτότυπο κείμενο, αλλά δεν παύει να έχει και πιο διασκεδαστικές στιγμές, για τα μικρά παιδιά που θα την παρακολουθήσουν.
Ο Πάτρικ Στούαρτ υποδύεται τον Εμπενίζερ Σκρούτζ στην ταινία που πρώτα προβλήθηκε στο δίκτυο TNT και στη συνέχεια ακολούθησε μια σειρά από μονόπρακτες θεατρικές ερμηνείες με τον ηθοποιό στη σκηνή, σε αυτό το ρόλο.
Christmas Carol: The Movie (2001)
Σκηνοθεσία: Τζίμι Τ. Μουρακάμι («Battle Beyond the Stars»)
Η ταινία κινουμένων σχεδίων (με τις φωνές των Κέιτ Γουίνσλετ και Νίκολας Κέιτς), είναι μια ευχάριστη μεταφορά και έναν υπέροχα κακό Εμπενίζερ Σκρούτζ (Σάιμον Κάλλοου στη φωνή). Όμως, η ιστορία έχει αλλαγές ως προς το κείμενο και απέχει από το πρωτότυπο του συγγραφέα του βιβλίου.
Μια ενδιαφέρουσα απόπειρα μεταφοράς της «Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας», είναι αυτή σε σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Ζεμέκις. Ωστόσο, ο άκαρδος παππούς Εμπενίτζερ Σκρούτζ του Τζιμ Κάρεϊ, είναι αρκετά τρομακτικός και προσθέτει άλλο ύφος στο παραμύθι. Η εκδοχή δε θυμίζει το κλασσικό, «ζεστό» χριστουγεννιάτικο παραμύθι.
Ο Γκάι Πίρς είναι ο Εμπενίζερ Σκρούτζ και ο Άντι Σέρκις ένα από τα τρία φαντάσματα που εμφανίζονται μπροστά του, στο φιλόδοξο πρότζεκτ του Στίβεν Νάιτ («Peaky Blinders»). Η σκοτεινή τηλεταινία με το εντυπωσιακό καστ, προβλήθηκε στο BBC, καθώς ήταν μια συμπαραγωγή του βρετανικού τηλεοπτικού δικτύου με το αμερικανικό FX. Το «A Christmas Carol» από το 2019, παρουσιάστηκε σε τρία μέρη και ανάμεσα στους διευθυντές παραγωγής, βρίσκονταν οι Ρίντλεϊ Σκοτ και Τομ Χάρντι.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
«Είναι δύσκολο να ζεις με εμφύσημα. Δυσκολεύομαι ακόμα και να πάω από τη μία άκρη του δωματίου στην άλλη. Είναι λες και περπατάς με μια πλαστική σακούλα γύρω από το κεφάλι σου»
11°
