Βουτιά: Ο Γιάννης Μπλέτας αποδόμησε το τέλειο ελληνικό καλοκαίρι
«Έχουμε συνηθίσει στις καλοκαιρινές ταινίες- σποτ, να έχουμε το τέλειο ζευγάρι, με κοιλιακούς, που περνάει υπέροχα σε γιοτ. Αυτό ακριβώς ήθελα να αποδομήσω»
Ο σκηνοθέτης Γιάννης Μπλέτας μιλά για την ταινία μικρού μήκους που αποδόμησε το τέλειο ελληνικό καλοκαίρι, τη «Βουτιά».
Το ευρύ κοινό γνώρισε τον Γιάννη Μπλέτα το 2018 όταν με την ταινία μικρού μήκους «Τάμα» κέρδισε τις εντυπώσεις και τα βραβεία. Δύο χρόνια μετά ο νεαρός σκηνοθέτης που διευθύνει στο Ρέθυμνο τη δική του εταιρία παραγωγής, την Ble Productions, ασχολείται με το ελληνικό καλοκαίρι των προηγούμενων ετών. Στην «Βουτιά» απομυθοποιεί το «τέλειο» ελληνικό καλοκαίρι και μας γυρίζει πίσω στην αθωώτητα μιας άλλης εποχής. Δείτε την ταινία μικρού μήκους με τους Λεωνίδα Ζωγραφάκη και Μαρία Παπαδάκη και διαβάστε παρακάτω όσα μας είπε για την «Βουτιά» και τον τρόπο με τον οποίο αποδόμησε το ελληνικό καλοκαίρι.
Ο τίτλος στα περισσότερα sites για την ταινία σου ήταν σχετικός με τις αναμνήσεις από τα προηγούμενα καλοκαίρια. Είναι αυτό που σε τράβηξε; Δηλαδή οι αναμνήσεις από τα καλοκαίρια της προ κορωνοιου εποχής;
Ασυνείδητα. Ετοίμαζα την «Βουτιά» σχεδόν 2 χρόνια, σκεπτόμενος σκηνές πιο vintage που θα μπορούσαν να κινηματογραφηθούν. Αυτό με ώθησε λοιπόν: τα καλοκαίρια μου . Από τα παιδικά χρόνια στη Θεσσαλία και στην Κοζάνη, μέχρι τα πιο πρόσφατα στην Κρήτη. Ήθελα με κάποιον τρόπο να αποτυπώσω σε ένα ταινιάκι, κάτι από όλες αυτές τις πολύχρωμες αναμνήσεις. Προσωπικά νιώθω πολύ τυχερός για όλα αυτά τα καλοκαίρια που έχω ζήσει, γιατί είχα τη δυνατότητα να είμαι κοντά στη θάλασσα. Δε χρειάζεται να αναφέρουμε πόσο η θάλασσα εμπνέει τους καλλιτέχνες, είτε ποιητές , είτε συγγραφείς, είτε σκηνοθέτες. Όπως αναφέρει και ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν για να κάνεις μια ταινία, δε χρειάζεται τίποτα παραπάνω από το να ανατρέξεις στα παιδικά σου χρόνια. Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια μια γενικότερη τάση στροφής προς το παλιό. Το παρατηρώ και σε 'μένα. Όχι επειδή είναι κατ' ανάγκην καλύτερο, αλλά επειδή είναι πιο αθώο, αληθινό και ανεπιτήδευτο.
Τι σε εμπνέει από τα καλοκαίρια αυτά; Είναι η απλότητα;
Δεν γνωρίζω να σου πω, αν έχω ζήσει τα καλοκαίρια μου με απλότητα. Γνωρίζω να σου πω ότι τα καλοκαίρια μου ήταν πάντα πληθωρικά, με μπόλικο φαγητό, (όπως και αυτό της ταινίας), παιχνίδι, θάλασσα. Από την άλλη αν οι τηγανιτές πατάτες της γιαγιάς στο πετρογκάζι είναι η απλότητα, τότε ναι. Τα έχω ζήσει με απλότητα. Όταν είσαι παιδί όμως, δε το βλέπεις έτσι. Στα καλοκαίρια μπορούν και με εμπνέουν τα πάντα γύρω: από τη θάλασσα, τον ήχο των τζιτζικιών, τα πορτοκαλί φεγγάρια του Αυγούστου μέχρι και η ξηρότητα του αλατιού που παραμένει πολλή ώρα στο σώμα.
Μιλώντας για απλότητα: νομίζω ότι η απλότητα της ταινίας είναι την έκανε να ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα και στους Έλληνες του εξωτερικού. Η απλότητα των καλοκαιρινών στιγμών μέχρι την απλότητα των πρωταγωνιστών. Έχουμε συνηθίσει στις καλοκαιρινές ταινίες- σποτ, να έχουμε το τέλειο ζευγάρι, με κοιλιακούς, που περνάει υπέροχα σε γιοτ. Αυτό ακριβώς ήθελα να αποδομήσω. Σε ένα καλοκαίρι πιο παλιά, την προσοχή μου κέντρισε μια οικογένεια δίπλα μου. Έμεινε στην παραλία για πολλές ώρες και κάθε λίγο έβγαζε τάπερ, ή αλουμινόχαρτο που περιείχαν φρούτα και κεφτέδες. Μια τέτοια εικόνα αρκεί, για να περάσουν από το μυαλό σου, όλες οι δικές σου αναμνήσεις και να αποτελέσουν την πιο ισχυρή έμπνευση. Σχεδόν όλοι μας έχουμε πάει στην παραλία με ένα τάπερ κεφτέδες. Αυτή την «μεγαλειώδη» απλότητα, την θέλουμε!
Ήταν ιδέα που σου γεννήθηκε μέσα στην καραντίνα; Ή το σχεδιαζες εδώ και καιρό;
Η ιδέα έχει καιρό που γεννήθηκε, όμως η καραντίνα, λόγω της απουσίας ή ακυρώσεων άλλων δουλειών, μου έδωσε τη δυνατότητα να συγκεντρωθώ στη «Βουτιά» και να την ολοκληρώσω, καθώς τα γυρίσματα ξεκίνησαν μέσα στον Μάη και κράτησαν ένα μήνα. Στα γυρίσματα αυτής της ταινίας, περάσαμε υπέροχα, ίσως λόγως της καραντίνας που προηγήθηκε, ίσως επειδή ερχόταν το καλοκαίρι, ίσως επειδή γνωριζόμασταν όλη ομάδα; Δεν είχαμε καθόλου άγχος. Απολαμβάναμε το γύρισμα το οποίο τελείωνε με «βουτιά». Μακάρι αυτό το μήνυμα της απλότητας του καλοκαιριού, να καταφέραμε να το μεταδώσουμε. Αν δεν υπήρχε η καραντίνα, δεν ξέρω κατά πόσο θα ήμουν σε θέση να επικεντρωθώ σε αυτή την ταινία και να την ολοκληρώσω.
Τώρα που σιγά σιγά μπαίνει ο χειμώνας; Τι κρατάς εσύ από το φετινό καλοκαίρι; Ένιωσες ότι επιστρέψαμε ξανά στα πιο απλά;
Δεν επιστρέψαμε στα πιο απλά. Αυτό χρειάζεται πολύ χρόνο και προσπάθεια. Λόγω της καραντίνας όμως εκτιμήσαμε τα πιο απλά: την επίσκεψη στη φύση για γυμναστική, ακόμη και την επίσκεψη στο σούπερμαρκετ. Για πολλούς ανθρώπους αυτή η επίσκεψη είναι μια εβδομαδιαία βόλτα. Ήταν ένα περίεργο και αμήχανο καλοκαίρι. Προσπαθούμε, πάντα με κανόνες, να επιστρέψουμε στο πριν, χωρίς να γνωρίζουμε, αν αυτό που έχουμε προγραμματίσει, μπορεί να ολοκληρωθεί φέτος. Αν όχι, του χρόνου. Πρέπει να προχωράμε, να πάμε παρακάτω. Το χειμώνα θα ζοριστούμε ακόμη πιο πολύ, όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και μη. Ο πολιτισμός φέτος το χειμώνα θα περάσει μεγάλη κρίση, όπως και να έχει, ευελπιστούμε ότι θα στηρίξει και ο κόσμος και η πολιτεία τον πολιτισμό και φέτος.
Τι καλό ετοιμάζετε αυτήν την περίοδο στην Ble Productions; Πώς δουλέψατε όλους αυτούς τους μήνες;
Κάθε φορά προσπαθούμε πολύ, ώστε αυτό που θα παρουσιάσουμε να είναι «καλό». Δημιουργούμε ένα ντοκιμαντέρ μικρού μήκους σε συνεργασία με το Σύλλογο Γονέων Ατόμων με Αυτισμό Ρεθύμνου, το οποίο το συζητάμε από τον Φεβρουάριο. Είναι ένα πρότζεκτ που αφορά την επαφή αυτών των ατόμων, με τις τέχνες, όπως το θέατρο και ο κινηματογράφος. Έχουμε ήδη πραγματοποιήσει το 50% των γυρισμάτων, φυσικά τηρώντας όλες τις οδηγίες. Μας έχει ενθουσιάσει η θέληση, η δύναμη, η αντοχή και η συνέπεια αυτής της ομάδας για να ασχοληθεί με τις τέχνες. Επίσης τρέχουμε σε φεστιβάλ το ιστορικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους με τίτλο «Ρίγη», με πρώτη στάση την Κωνσταντινούπολη και το Andromeda Film Festival. Πιθανόν τα πιο πολλά φεστιβάλ φέτος να γίνουν διαδικτυακά, είτε με μικρή φυσική παρουσία. Θεατρικά τώρα, την επόμενή μας παράσταση και φυσικά τα μαθήματα κινηματογράφου και θεάτρου, στο χώρο πολιτισμού «Σημείο». Το διάστημα της καραντίνας δουλέψαμε διαδικτυακά. Αν και στην αρχή ήταν καλά, δυστυχώς δεν είναι το ίδιο με τη φυσική παρουσία, επομένως κάποια πράγματα έμειναν πίσω. Ποτέ δεν είναι αργά, γι αυτό ετοιμάζουμε συνεχώς πρότζεκτ που θα βρουν και αυτά την ώρα τους και τον τρόπο τους να ταξιδέψουν. Άλλωστε, όταν είναι γραφτό να γίνουν, θα γίνουν!
11°
