Το 1968 το εθνικό συνέδριο των Δημοκρατικών στο Σικάγο βάφεται στο αίμα καθώς ξεσπούν τρομερά βίαια επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας. Επτά από τους διαδηλωτές –ανάμεσά τους ένας αντιρρησίας συνείδησης, δύο φοιτητές, ένας κωμικός κι ένας Μαύρος Πάνθηρας– κατηγορήθηκαν ως υποκινητές των ταραχών.
ΟΑαρον Σόρκιν είναι από τους σημαντικότερους σεναριογράφους του σύγχρονου αμερικανικού σινεμά. Στα έργα του εν μέσω μιας πυκνογραμμένης συνήθως ιστορίας ανιχνεύει τα πολιτικά σύμβολα και τις κεντρικές ιδέες μιας ολόκληρης εποχής και τα σχολιάζει με μια στιλάτη, αιχμηρή –οι ατάκες είναι το φόρτε του– και συνάμα αφοπλιστική γραφή. Το ίδιο κάνει κι εδώ, στη δεύτερη μόλις σκηνοθετική δουλειά του (ντεμπούτο προ τριετίας με το «Molly’s game») που καταπιάνεται με μια πραγματική κρίση, η οποία ήρθε να ταράξει το πολιτικό σκηνικό στις ΗΠΑ στα τέλη των 60s. Μέσα από την ιστορία των 7 κατηγορούμενων αναδεικνύεται η πολιτική διαφθορά και το βρώμικο παιχνίδι της κυβέρνησης Νίξον, εστιάζοντας στις κατασκευασμένες από τον υπουργό Δικαιοσύνης κατηγορίες και τον προβοκατόρικο ρόλο της αστυνομίας και των μυστικών πρακτόρων στην πρόκληση των επεισοδίων. Όμως ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Σόρκιν (κάτοχος του όσκαρ Σεναρίου για το «The social network») δεν αρέσκεται στα προβλέψιμα φιλμ καταγγελίας και γνωρίζει καλά τη συνταγή του πετυχημένου δράματος με τις απαραίτητες κωμικές ανάσες. Αρχικά δίνει το πλαίσιο της εποχής με τον πόλεμο του Βιετνάμ, τις κληρώσεις με λοταρία που «έβγαζε» τις ημερομηνίες γέννησης των άτυχων στρατευμένων, το πέρασμα από την κυβέρνηση Τζόνσον σε εκείνη του Νίξον, τις όλο και πιο έντονες αντιδράσεις όσο ο αριθμός των νεκρών αυξανόταν, τις δολοφονίες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του Ρόμπερτ Κένεντι αλλά και του αρχηγού των Μαύρων Πανθήρων Φρεντ Χάμπτον που σκοτώθηκε από την αστυνομία την εποχή της πολύκροτης δίκης. Η συνέχεια ποντάρει στο χτίσιμο των καλοφτιαγμένων χαρακτήρων όπου ξεχωρίζει ο ιδεαλιστής φοιτητής Εντι Ρεντμέιν και ο χαβαλετζής κωμικός Σάσα Μπάρον Κοέν και στο νευρώδες δικαστικό δράμα. Στη δικαστική αίθουσα εκτυλίσσεται ένα πολιτικό θρίλερ με άνισους όρους και πρωταγωνιστή ένα δικαστή (θεσπέσιος ως συνήθως ο Φρανκ Λαντζέλα) που μπερδεύει συνεχώς τα ονόματα των κατηγορουμένων αλλά και μια σειρά δυνατών ανατροπών –με χρήση αρκετού αρχειακού υλικού– που κορυφώνουν το σασπένς χάρη στην ικανότητα του σκηνοθέτη και σεναριογράφου να δίνει νόημα ακόμη και στις πιο ανεπαίσθητες σκηνές. Η σκηνή, για παράδειγμα, που ο ηγέτης των Μαύρων Πανθήρων φιμώνεται και αλυσοδένεται επειδή δεν σταματά να πειθαρχεί στη διάρκεια της δίκης δεν είναι μόνο ένα απλό παράδειγμα κακοδικίας από την πλευρά του προέδρου του δικαστηρίου αλλά κι ένα συγκλονιστικό σχόλιο-σύμβολο πάνω στη ρατσιστική ιστορία των ΗΠΑ.
Νεαρό ζευγάρι αναζητά το σπίτι των ονείρων του και παγιδεύεται σε ένα λαβύρινθο με ολόιδια, άδεια σπίτια από τον οποίο δεν φαίνεται να υπάρχει καμία διέξοδος. Οι μέρες περνούν ολόιδιες και δίχως ορατό σκοπό ώσπου μια μέρα βρίσκουν στην εξώπορτα ένα κουτί με ένα μωρό και τη γραμμένη επιγραφή «Μεγαλώστε το για να απελευθερωθείτε».
Το σουρεαλιστικό μυστήριο με το οποίο δένεται η μοίρα των ηρώων είναι βγαλμένο από τη «Ζώνη του λυκόφωτος» (για τους παλιούς) και το «Black mirror» (για τους νεότερους). Ο άγνωστος Φίνεγκαν θέλει να φτιάξει μια αλληγορία για το παρόν και το μέλλον κάθε ζευγαριού που κάνει σχέδια για την επόμενη μέρα χωρίς να ξέρει τι θα του ξημερώσει. Ατμόσφαιρα τρόμου, θρίλερ επιστημονικής φαντασίας –το παιδί που μεγαλώνει με αφύσικα ταχύτατο ρυθμό δεν είναι σίγουρα άνθρωπος– αλλά και μια αδυσώπητη κοινωνική ματιά στις συμβάσεις μιας καθημερινότητας. Δεν είναι το άσχημο φιλμ, συντηρεί με άνεση το σασπένς, ενώ οι πιο δυνατές στιγμές του περιέργως δεν έχουν να κάνουν με το κομμάτι του φανταστικού αλλά με τη σχέση του ζευγαριού που περνά από όλες τις φάσεις: μετά τον έρωτα και την τρυφερότητα έρχεται η απόσταση, η αποξένωση και στο τέλος η εγκατάλειψη.
Ο κόσμος του Απού **** ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σατγιατζίτ Ράι
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Σουμίτρα Τσατερτζί, Σαρμίλα Ταγκόρ, Αλόκ Τσακραβάτρι
Ο νεαρός και άνεργος Απού, που έχει τη φιλοδοξία να γίνει συγγραφέας σαν τον πατέρα του, βρίσκεται σε ένα χωριό της Βεγγάλης καλεσμένος σε ένα γάμο που θα έχει απρόβλεπτη κατάληξη, καθώς θα βρεθεί χωρίς καλά-καλά να το καταλάβει στη θέση του γαμπρού.
Κλείσιμο της μυθικής τριλογίας του Σατγιατζίτ Ράι, κορυφαίου δημιουργού του ινδικού σινεμά, μετά από τα δύο πρώτα φιλμ που αφορούσαν στην παιδική ηλικία του Απού. Γυρίστηκε το 1959 και περιγράφει έναν κόσμο εξαθλίωσης αλλά και θαρραλέας αντιμετώπισής του. Ο ήρωας θα περάσει αμέτρητες φορές από την ευτυχία στη δυστυχία, με την κάμερα του σκηνοθέτη να συμπάσχει μαζί του. Η συναισθηματική δύναμη των πλάνων του Ράι είναι αξεπέραστη. Δεν αρκείται στην καταγραφή των τραγωδιών αλλά εστιάζει στις αλήθειες, τα νοήματα και τα συμπεράσματα που τις συνοδεύουν με ένα τρόπο απέραντα τρυφερό και σοφό. Ο «Κόσμος του Απού» βρίσκεται μακριά από τις ινδικές ηθικές επιταγές και τις συμβάσεις του ακαδημαϊκού σινεμά και καταπιάνεται με το μεγαλείο του αληθινού έρωτα.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
15°
