Ποια είναι η πραγματική Penny Lane της ταινίας «Almost Famous»;

Το 2000 κυκλοφόρησε μία ταινία που ήταν σαν ένας τελευταίος χαιρετισμός στο ροκ όπως το ξέραμε (;) στα επικά χρόνια του ‘70. Ένας χαιρετισμός στον κόσμο των συναυλιών, των μεγάλων περιοδειών από σούπερ γκρουπς που συγκέντρωναν χιλιάδες κόσμου σε αρένες και εκατοντάδες φανς να τους ακολουθούν παντού – κυρίως κορίτσια.

Αυτά τα κορίτσια έγιναν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του ροκ ‘ν’ ρολ, γνώρισαν τη ζωή των σταρ από μέσα, κυριολεκτικά, μέσα από την κρεβατοκάμαρά τους ή μάλλον τις σουίτες των ξενοδοχείων τους. Οι groupies ή band aids (λογοπαίγνιο με το «βοηθοί της μπάντας» και «χανζαπλάστ») υπήρχαν ανέκαθεν. Σε κάθε διαφορετική εποχή με έναν διαφορετικό τρόπο ύπαρξης. Αλλά πάντα ήταν εκεί, έτοιμες με το παραμικρό νεύμα ενός κιθαρίστα ή του μάνατζερ τέλος πάντων, να βρεθούν στα παρασκήνια «για να αράξουμε». Λίγο σεξ, λίγα ντραγκς, λίγο ροκ ν ρολ.

Η ταινία για την οποία μιλάμε είναι το «Almost Famous» του Cameron Crowe, μία αυτοβιογραφική εξιστόρηση του πώς ο ίδιος, στα 16 του, και μετά από μερικά μικρά κείμενα που έστελνε προς δημοσίευση στο κραταιό και σεβαστό μουσικό περιοδικό Rolling Stone, του ανέθεσαν, σε μία ευφυή ιδέα του αρχισυντάκτη, να ακολουθήσει ένα σούπερ ροκ γκρουπ στην περιοδεία του σε μεγάλες πόλεις και αρένες και να γράψει ένα μεγάλο άρθρο για αυτή του την εμπειρία.

Τα μουσικά περιοδικά υπήρξαν ένας τόπος που έχει χυθεί πολύ μελάνι, αίμα, δάκρυα και ιδρώτας στο όνομα των μουσικών τάσεων, των διαφορετικών ειδών, του φανατισμού και της αφοσίωσης στην μπάντα που αγαπούσες – μέσα από τις στήλες της αλληλογραφίας και, συχνά, όταν γινόσουν ένας από τους καινούργιους, νεόκοπους συντάκτες. Υπήρχε μία γλυκιά, δηλητηριώδης έπαρση όταν έγραφες την πρώτη σου «δισκοκριτική» με όλον τον ενθουσιασμό αλλά και την προσεκτική, σοβαρή προσπάθεια να είσαι αντικειμενικός, να επιλέξεις τα σωστά highlights, μεγαλόκαρδα να δώσεις στο γκρουπ για το οποίο έγραφες, ακόμα μία ευκαιρία. Τα 70s και τα 80s ήταν ο παράδεισος των περιοδικών και της μουσικής αρθρογραφίας.

Αυτή τη γλυκιά εποχή είχε έρθει να αποχαιρετήσει η ταινία «Almost Famous» («Σχεδόν Διάσημοι» ο ελληνικός τίτλος) το 2000. Στο γύρισμα του αιώνα, στην αρχή του μαζικού ίντερνετ, στο τέλος των περιοδικών. Όχι όμως και των groupies που επιμένουν, διακριτικά, στο ημίφως του backstage να περιμένουν να τελειώσει η συναυλία για «να αράξουν με τα παιδιά». Μερικοί μύθοι παραμένουν ζωντανοί.

Στην ταινία, ο 15χρονος πρωταγωνιστής William Miller (στον ρόλο ο εντελώς άβγαλτος Patrick Fugit) ανακαλύπτει τη μουσική μέσα από τη ροκ δισκοθήκη της μεγαλύτερης αδερφής του που φεύγει για να γίνει αεροσυνοδός. Η αγάπη του για αυτή τη μουσική και τα θηριώδη γκρουπ της εποχής τον οδηγεί στη δημιουργία μίας φιλίας με έναν ροκ κριτικό και αρθρογράφο του Rolling Stone, τον Lester Bangs που τον υποδύεται ο (μακαρίτης) Philip Seymour Hoffman. Κάπως έτσι ξεκινάει το «δημοσιογραφικό» ταξίδι ενηλικίωσής του, αφού πρώτα έχει πάρει έγκριση από την ανήσυχη μητέρα του, καθηγήτρια πανεπιστημίου (Frances McDormand) – η οποία αναγνωρίζει και αποδέχεται ότι αυτό είναι το πρώτο ταξίδι που πρέπει να κάνει ο μικρός, σε αυτό τον κόσμο.

Ο νεαρός William γνωρίζει τις σειρήνες του ροκ. Γνωρίζει (και ερωτεύεται ανομολόγητα) την Penny Lane (στον ρόλο η εκπληκτική, 19χρονη τότε, Kate Hudson), ένα όνομα φόρος τιμής στη μουσική, από το ομώνυμο τραγούδι των Beatles για ένα δρομάκι στο Λίβερπουλ των παιδικών τους χρόνων. Η Penny Lane είναι μία μικρή, περπατημένη groupie, η βασίλισσα της κοριτσοπαρέας, το κορίτσι του frontman. Έξυπνη, γρήγορη, αδίστακτη, σέξι, σκληρή αλλά και πληγωμένη. Όπως και οι άλλες μικρές χίπισσες που ακολουθούν στην περιοδεία τους το (φανταστικό) γκρουπ των Stillwater.

Η ταινία γίνεται ένα υπέροχο χάος από μουσική και τρομερά μαλλιά, υπερβολική δόση ναρκωτικών, μια μάνα που αγωνιά, ένας πιτσιρίκος που μαθαίνει, μία γενιά που λατρεύει τη μουσική και χάνει τον έλεγχο.  

Για την ιστορία, η ταινία έκανε μεγάλη μόδα και το vintage παλτό που φορούσε η Kate Hudson, μπεζ σουέντ με τεράστιο γιακά και μανσέτες από προβιά και δικαίωσε όσους πιστεύουν ότι το boho πάντα επιστρέφει.

Και εδώ, 20 χρόνια μετά την κυκλοφορία του «Almost Famous», μπαίνει στη σκηνή η πραγματική Penny Lane: η Pamela Des Barres.

H Pamela είναι μία από τις τρεις γυναίκες που λέγεται ότι στάθηκαν η έμπνευση για τον Cameron Crowe για τη δημιουργία του χαρακτήρα της Penny Lane. (Οι άλλες δύο ήταν η Pennie Lane Trumbull και η τραγουδίστρια/μοντέλο Bebe Buell, από τη σχέση της οποίας με τον Steven Tyler των Aerosmith γεννήθηκε η Liv Tyler). Η Penny Lane της ταινίας, διευκρινίζει από την αρχή στον νεαρό δημοσιογράφο: «Δεν. Είμαστε. Groupies. Είμαστε εδώ γιατί γουστάρουμε τη μουσική. Είμαστε Band-Aids. Δεν συνουσιαζόμαστε με αυτούς τους τύπους. Υποστηρίζουμε τη μουσική. Εμπνέουμε τη μουσική!»

Η Des Barres είναι αυτή που στην πραγματικότητα έχει το παρατσούκλι «η Βασίλισσα των Groupies» και πώς αλλιώς θα γινόταν αφού έχει σκοράρει, και προς μεγάλη της υπερηφάνεια, από τον Mick Jagger μέχρι τον Jimmy Page των Led Zeppelin και από τον Keith Moon των The Who μέχρι τον Jim Morrison και τον μπασίστα του Jimmy Hendrix, Noel Redding.

Στην Pamela, μία κοκκινομάλλα γυναίκα 72 χρονών γεμάτη ενεργητικότητα, πρώην groupie και μουσικό, δεν αρέσει ο αρνητισμός που περιβάλλει τις groupies. Και, μουτρωμένη, μιλάει στους δημοσιογράφους και λέει ότι η Penny Lane του φιλμ, δεν είχε ιδέα τι σημαίνει «γκρουποσύνη» (groupiedom). Προσέχοντας πάντως να μην αποκηρύξει το φιλμ και τον μύθο του, λέει ότι αυτή και οι φίλες της από τα παλιά είναι ευχαριστημένες γιατί η ταινία δεν τις παρουσιάζει πραγματικά σαν ανόητα κοριτσάκια έτοιμα να πέσουν στο πιάτο του πρώτου τυχόντα, όπως ήταν εκείνα τα χρόνια η γενική πεποίθηση.

Η αλήθεια είναι ότι ο Cameron Crowe, βλέποντας με μελαγχολική τρυφερότητα τη δική του ενηλικίωση, αντιμετώπισε το ίδιο και εκείνα τα κορίτσια, σχεδόν συνομήλικά του. Έτσι κι αλλιώς, στο ίδιο τρένο του ροκ ‘ν’ ρολ ήταν επιβάτες όλοι τους.

Η Des Barres θύμωσε όταν, στην πρεμιέρα της ταινίας, το 2000, στην οποία την είχε προσκαλέσει ο Crowe, είδε ότι ο χαρακτήρας της Penny Lane ήταν ακριβώς βασισμένος επάνω της, περισσότερο απ’ ό,τι στις άλλες δύο φίλες της. Τη βεβαιότητα ενίσχυσε και η ίδια η Kate Hudson όταν, συναντώντας την στο πάρτι μετά την πρεμιέρα, της είπε ενθουσιασμένη ότι έχει διαβάσει το βιβλίο της «Είμαι με την μπάντα» και ότι έκανε ολόκληρη έρευνα για αυτήν, ακόμα και φωτογραφίες της είχε κολλημένες στο καμαρίνι της όσο γυριζόταν η ταινία.

Η Pamela, κολακευμένη μεν, θυμωμένη δε, λέει ότι η ταινία «μπλόκαρε» τα δικά της σχέδια για μία ταινία με τις δικές της αναμνήσεις, της πραγματικής Βασίλισσας των Groupies, μάλιστα έχει αρχίσει ήδη να γράφει το σενάριο για το οποίο «δεν μπορώ να σας πω περισσότερα». Πόση «γκρουποσύνη» σε μία τέτοια απάντηση.

Ο Cameron Crowe, μετά από τις γκρίνιες της Pamela, όταν την ξανασυνάντησε (πόσο τέλειο: σε μία συναυλία των Duran Duran), της ζήτησε συγγνώμη και τη ρώτησε τι (επιτέλους) θα ήθελε να της κάνει για να επανορθώσει. Η Pamela απλώς λέει ότι «θα έπρεπε να με έχεις πάρει για ειδική σύμβουλο στην ταινία». Από μία άποψη έχει δίκιο. Αυτή ήταν που συνάντησε πρώτη ο νεαρός τότε Cameron, ετοιμάζοντας το υλικό για το πρώτο του μεγάλο άρθρο για τους Led Zeppelin που ακολουθούσε στην περιοδεία τους. Η Pamela «άραζε» με το γκρουπ αφού ήδη είχε χωρίσει με τον κιθαρίστα τους, τον Jimmy Page και βρισκόταν «πολύ κοντά» με τον τραγουδιστή, τον Robert Plant. Και φέρθηκε στον νεαρό, ψαρωμένο μικρό, με «γιαγιαδίστικη αγάπη» όπως λέει η ίδια.

Διαφωνεί όμως και με μερικές σκηνές της ταινίας, όπως εκείνη μέσα στο λεωφορείο που δείχνει τις groupies να τραγουδούν όλες μαζί  αγαπημένες το «Tiny Dancer» του Elton John. Θεωρεί ότι τις «ξεπλένει», είναι λίγο Ντίσνεϊ αυτή η σκηνή, δεν ήταν όλα τόσο ρόδινα όσο φαίνονται μέσα από τα ροζ/μοβ γυαλιά της Kate Hudson στην αφίσα της ταινίας.

Το ίδιο και για τη σκηνή όπου ο κιθαρίστας του γκρουπ, ανταλλάσσει την ερωτευμένη μαζί του Penny Lane, σε μία παρτίδα πόκερ με τους Humble Pie, για 50 δολάρια και ένα κιβώτιο Heineken. Η Penny Lane φεύγει τρέχοντας και προσπαθεί να αυτοκτονήσει με μία χούφτα Quaaludes.

Η Pamela κατηγορεί τον Crowe για μισογυνισμό εξαιτίας αυτής της σκηνής. «Καμιά μας δεν θα έκανε ποτέ κάτι τέτοιο» λέει. «Γιατί πάντα ερχόταν κάποιος επόμενος στην πόλη».

Για αντιφεμινισμό πάντως την κατηγόρησαν οι κριτικοί την ίδια, όταν είχε κυκλοφορήσει το δικό της βιβλίο. «Ήμουν μία ελεύθερη γυναίκα και έκανα αυτό που ήθελα να κάνω. Κι αυτό για μένα είναι φεμινισμός» τους είχε απαντήσει.

Ένα κορίτσι σαν την Pamela, πραγματικά είχε πρόσκληση για όλα τα πάρτι. Πραγματικά γνώριζε τους πάντες. Και ναι, έχει να θυμάται: να βλέπει τη συναυλία του Elvis Presley από την πρώτη σειρά, καθισμένη ανάμεσα στους δύο Led Zeppelin. Ή τη φιλία της με τον Alice Cooper που κρατάει 50 χρόνια. Ή για τότε που έβγαινε παράλληλα με τον Keith Moon και τον Waylon Jennings και τελικά τους παράτησε και τους δύο για να παντρευτεί τον άνθρωπο που θα ήταν πλέον για πάντα στη ζωή της, τον ηθοποιό και τραγουδιστή Michael Des Barres.

Σήμερα, η Pamela Des Barres γράφει για τη ζωή της στο blog της, ηχογραφεί podcasts και διδάσκει την τέχνη των αναμνήσεων μέσα από το Zoom. Και ετοιμάζει ένα νέο βιβλίο, «δεν μπορώ να πω περισσότερα».

Παρά την πίκρα της, θα πρέπει να είναι ευχαριστημένη. Ο τίτλος της ταινίας, αναφέρεται κυριολεκτικά σε αυτήν: Almost Famous. Σχεδόν Διάσημη.