Νύχτες Πρεμιέρας 2020: Επίθεση στον κορωνοϊό

Τα πρόσφατα έκτακτα μέτρα για την προστασία από τη διασπορά του κορωνοϊού που έβαλαν λουκέτο στις περισσότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις στο λεκανοπέδιο, ανάγκασαν και τους διοργανωτές του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Αθήνας να τροποποιήσουν τον φετινό προγραμματισμό τους.

Οι ημερομηνίες διεξαγωγής 23 Σεπτεμβρίου - 4 Οκτωβρίου δεν άλλαξαν για προφανείς λόγους: στις αρχές Οκτωβρίου που θα έχει ολοκληρωθεί το φεστιβάλ, το φθινόπωρο –και το κρύο μαζί– θα έχει προχωρήσει αρκετά, οπότε οι σκέψεις για μεταφορά του φεστιβάλ σε ένα επόμενο δεκαήμερο ήταν πλέον απαγορευτικές.

Η έκτακτη λύση της αντικατάστασης των παραδοσιακών χειμερινών αιθουσών που συνεργάζονται με το φεστιβάλ (του Ιντεάλ, του Δαναού και της Όπερας) με αντίστοιχα θερινά σινεμά φάνταζε πλέον σαν τη μία και αναγκαστική λύση. Οι Νύχτες Πρεμιέρας για πρώτη φορά στην 26ετή καριέρα τους θα διεξαχθούν αποκλειστικά σε καλοκαιρινό σκηνικό (Cine Anesis, Cine Αθηναία, Αίγλη Ζαππείου, Ριβιέρα, Τριανόν, Στέλλα, Λαϊς - Ταινιοθήκη της Ελλάδας), αν και το τοπίο αρχίζει να «χλωμιάζει» επικίνδυνα αφού ο κορωνοϊός καλπάζει στην Αττική.

Το φετινό πρόγραμμα πάντως δεν υπολείπεται σε πληθώρα ποιοτικών επιλογών. Σε ένα χορταστικό μενού συναντάμε δυνατά αφιερώματα και ταινίες για όλα τα γούστα, ενώ οι καινοτομίες είναι προσαρμοσμένες στο πνεύμα της εποχής. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Λουκάς Κατσίκας εύστοχα επισημαίνει ότι «το 26ο φεστιβάλ θα το θυμόμαστε περισσότερο από κάθε προηγούμενο καθώς θα είναι από τα λίγα κινηματογραφικά φεστιβάλ που ευτύχησε να διεξαχθεί στους φυσικούς του χώρους, τις αίθουσες, σε μια αδυσώπητη χρονιά που μας έπεισε ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο», ενώ ο Κωστής Θεοδοσόπουλος, επικεφαλής προγράμματος του φεστιβάλ, επισημαίνει ότι «προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα της φετινής επιλογής αποφασίσαμε να μειώσουμε τον αριθμό των τίτλων ώστε να καταρτιστεί ένα τολμηρό, φρέσκο και πολυφωνικό πρόγραμμα». Όσον αφορά το σοκ που προκάλεσε η απόφαση του κλεισίματος των χειμερινών αιθουσών για δύο βδομάδες, ο Λουκάς Κατσίκας τονίζει την άμεση αντίδραση του φεστιβάλ με την αλλαγή των αιθουσών («σας διαβεβαιώ πως χρειάστηκε μεγάλη προετοιμασία από μέρους μας για να συμβεί αυτό») και την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας του κοινού στις προβολές των θερινών κινηματογράφων που θα φιλοξενήσουν τις ταινίες του φεστιβάλ. 

Τα σημαντικότερα φιλμ που θα δούμε στις Νύχτες Πρεμιέρας 2020

Η ταινία που θριάμβευσε πριν από λίγες εβδομάδες στη Μόστρα κερδίζοντας το Χρυσό Λέοντα θα είναι η ταινία που θα ανοίξει τις 26ες Νύχτες Πρεμιέρας. Πρόκειται για το συνταρακτικό «Nomadland» της Κλόι Ζάο, μιας παλιάς γνώριμης του αθηναϊκού φεστιβάλ που είχε κερδίσει πριν από τρία χρόνια τη Χρυσή Αθηνά με το «Καλπάζοντας με το Όνειρο», ενώ πρόσφατα κέρδισε το βραβείο κοινού στο φεστιβάλ του Τορόντο. Το νέο φιλμ της κινεζικής καταγωγής σκηνοθέτιδος έχει πρωταγωνίστρια τη Φράνσις ΜακΝτόρμαντ που υποδύεται μια μεσήλικη γυναίκα η οποία χάνει όλη την περιουσία της στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και πλέον ζει σαν νομάδα, ταξιδεύοντας στην αμερικανική δύση. Οι θεατές που είχαν δει το προηγούμενο φιλμ της Ζάο θα διαπιστώσουν τις αφηγηματικές ομοιότητες των δύο φιλμ καθώς και την ποιητική χροιά με την οποία ντύνει η δημιουργός τα σκληρά της πλάνα, ενώ είναι κοινό μυστικό ότι με την ερμηνεία της αυτή η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ βρίσκεται πολύ κοντά στο τρίτο Όσκαρ της μετά από τα αριστουργηματικά «Fargo» και «Οι τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ στο Μιζούρι».

Στο διαγωνιστικό πρόγραμμα συναντάμε κάποια δυνατά φιλμ από τα οποία ξεχωρίζουμε τη βιογραφία του Ρώσου αστροναύτη Γιούρι Γκαγκάριν, το «16 φορές Άνοιξη» της Σουζάν Λιντόν, το «Γιόσεπ» που αφηγείται τις εφιαλτικές μέρες μετά από το τέλος του Ισπανικού Εμφυλίου και τον ιδιοσυγκρασιακό «Φρονιμίτη» του μαλαισιανού δημιουργού Μινγκ Λιάνγκ που φέρνει στο νου για ευνόητους λόγους τον εμβληματικό «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου

Στο δημοφιλές τμήμα του ντοκιμαντέρ ξεχωρίζουν οι κορεατικής παραγωγής «Δολοφόνοι» που καταπιάνεται με την εξωφρενική ιστορία της σύλληψης και καταδίκης σε θάνατος δύο γυναικών που βρέθηκαν τυχαία στο χώρο του αεροδρομίου όπου δολοφονήθηκε ο ετεροθαλής αδελφός του προέδρου της Βόρειας Κορέας. Επίσης θα συναντήσουμε έργα όπως το «Με έναν ψίθυρο» της Πατρίτσια Πέρεζ Φερνάντζε και του Χάιντι Χασάν, το «Γιατί χοροπηδώ» του Τζέρι Ρόθγουελ και τα «Τραγούδια της καταπίεσης» των Μάριαν Χόουγκεν-Μοράγκα και Έστεφαν Βάγκνερ. Στα ελληνικά ντοκιμαντέρ ειδική αξία έχει το απαιτητικό και με πολιτική χροιά «Δεμένοι» του Τάσου Μόρφη που καταπιάνεται με την πολύμηνη περιπέτεια των 320 απλήρωτων ναυτικών της Ναυτιλιακής Εταιρείας Λέσβου στα 2015. 

Στο αγαπημένο τμήμα των μουσικών ντοκιμαντέρ μεγάλο σουξέ αναμένεται να έχει ο «Μάρκος» με τη μορφή του Μάρκου Βαμβακάρη να δίνει ρυθμό και ζωή στα πλάνα του Νίκου Σκαρέντζου, το «American Rastar» του Τζάστιν Στέιπλ και το «Άλλος, όπως εγώ: Η ιστορία των Throbbing Gristle» που υπογράφουν οι Mάρκους Βέρνερ Χεντ και Νταν Φοξ. Προσωπικά δεν θα παραλείψω να δω τον «Δρόμο της σιωπής», μια αντισυμβατική βιογραφία για τον Μαρκ Χόλις, τον ηγέτη των TalkTalk, μιας ιδιαίτερα αγαπημένης μπάντας από τα 80s.

Στο ελληνικό σινεμά πρεμιέρα μεταξύ άλλων κάνουν τα «Επτά λεπτά ψυχής» του Πάνου Βλάχου –που αφορά τον μαραθωνοδρόμο Σπύρο Λούη–, η «Αναζήτηση της Λόρα Ντουάρτ» του Δημήτρη Μπαβέλλα, οι «Μέρες και νύχτες της Δήμητρα Κ.» της Εύα Στεφανή, το «Τραγουδώ αν τραγουδάς» του Νίκου Κορνήλιου και το «Νοheroes» του Γιώργου Βιτσαρόπουλου.

Τέλος η ταινία λήξης είναι τo «Undine» ή «Νύφη του νερού», όπως θα κυκλοφορήσει αργότερα στις ελληνικές αίθουσες –αν και όποτε ανοίξουν– του Γερμανού σκηνοθέτη Κρίστιαν Πέτζολντ («Transit», «Barbara», «Phoenix») που κέρδισε την Αργυρή Άρκτο κορυφαίας γυναικείας ερμηνείας στο φεστιβάλ Βερολίνου για την εντυπωσιακή παρουσία της Πόλα Μπέερ. Πρόκειται για ένα μεταφυσικό έρωτα με στοιχεία υπαρξιακού δράματος που περιστρέφεται γύρω από την προσωπικότητα της Ουντίνε, μιας ιστορικού από το Βερολίνο που γνωρίζει και ερωτεύεται το λάθος πρόσωπο.