Όταν ο αυτοκράτορας της Κίνας διατάζει ότι ένας άντρας ανά οικογένεια πρέπει να υπηρετήσει στον αυτοκρατορικό στρατό για να υπερασπιστεί τη χώρα από τους εισβολείς του Βορρά, η Μουλάν, η μεγαλύτερη κόρη ενός φημισμένου πολεμιστή, παίρνει τη θέση του άρρωστου πατέρα της για να τον σώσει από βέβαιο θάνατο. Η μεταμφιεσμένη σε άντρα Μουλάν περνάει από δεκάδες δοκιμασίες για να τα καταφέρει αλλά πάντα καιροφυλακτεί ο κίνδυνος να αποκαλυφθεί η πραγματική της ταυτότητα.
Η ιστορία της Μουλάν είναι η ιστορία της Γυναίκας. Σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, σε όλες τις εποχές από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα. Σε μια σκηνή του φιλμ η ηρωίδα έρχεται αντιμέτωπη με τη Μάγισσα της Γκονγκ Λι, η οποία είναι ταγμένη με τον στρατό του εχθρού που σχεδιάζει την ανατροπή του κινέζου αυτοκράτορα. Η μάγισσα με τις σκοτεινές υπερδυνάμεις εντυπωσιάζεται από τις ικανότητες της Μουλάν αλλά αντιλαμβάνεται το ψέμα της μεταμόρφωσής της. «Εμείς οι δύο είμαστε ίδιες» της λέει και υπογραμμίζει, «όπως με εξοστράκισαν και μένα επειδή ήμουν πιο δυνατή από τους άντρες έτσι και εσύ αναγκάζεσαι να μεταμφιεστείς σε άντρα για να γίνεις αποδεκτή». Η live action ιστορία της ντισνεϊκής Μουλάν δεν είναι μόνο μια χορταστική περιπέτεια πολεμικών τεχνών αλλά μια δυνατή φεμινιστική ματιά (στην αρχή του φιλμ ετοιμάζεται το προξενιό της Μουλάν αλλά καταλήγει σε ναυάγιο) σε έναν αρχετυπικό μύθο. Το πιο πετυχημένο στοιχείο του φιλμ είναι η θαυμαστή ισορροπία μεταξύ παραμυθιού και ρεαλισμού. Σε μια πλοκή που συνδέει το γενικό ιστορικό πλαίσιο (οι επιδρομές φυλών είτε από τον βορρά είτε από τη δύση δοκίμαζαν τη συνοχή των κινεζικών βασιλείων και την αντοχή των δυναστειών τους) με την προσωπική ιστορία της Μουλάν, το σημείο που κάνει την κρίσιμη διαφορά είναι η θαυμάσια αποτύπωση και κυρίως κατασκευή της. Είναι ένα εντυπωσιακό επικό ταξίδι που θα οδηγήσει την αφελή και παιχνιδιάρα νεαρή κινεζούλα σε εκπληκτική πολεμίστρια που θα κερδίσει τον σεβασμό ενός ολόκληρου έθνους. Δεν γίνονται βέβαια όλα με την ίδια μαστοριά καμωμένα. Σε σχέση με το animation του 1998 η ταινία υστερεί σε μουσικοχορευτικά πρελούδια (ευτυχώς απουσιάζουν) αλλά και χιούμορ (δυστυχώς καθώς είναι πιο παιδιάστικο και αφελές από ό,τι χρειάζεται) ενώ οι σκηνές μαχών παρότι θεαματικά φτιαγμένες δεν έχουν ούτε σταγόνα αίμα λόγω της απαιτούμενης καταλληλότητας για το ανήλικο κοινό. Επίσης οι διάλογοι είναι σε άψογα αγγλικά, κάτι που όσο να είναι ξενίζει. Πάντως η ζωντανή «Μουλάν» έχει δυναμισμό και χάρη, μεγάλο μέρος της οποίας οφείλεται στην αφοπλιστική γοητεία της πιτσιρίκας Γιφέι Λιου.
Ένας γιατρός φτάνει σε απομακρυσμένο χωριό για να κάνει το αγροτικό του κι εκεί έρχεται αντιμέτωπος με μια κλειστή κοινωνία που ζει κάτω από τους δικούς της κανόνες και κυρίως προκαταλήψεις. Όταν ερωτευτεί µια άρρωστη κοπέλα που ζει με τον γέρο πατέρα της σε μια καλύβα στο δάσος, μακριά από το υπόλοιπο χωριό και τους κατοίκους του που τους φοβούνται, θα κάνει ό,τι μπορεί για να την θεραπεύσει.
Γυρισμένο στα εντυπωσιακά τοπία της Αρκαδίας, το φιλμ «Άλυτη» του Μίνωα Νικολακάκη είναι ένα θρίλερ βγαλμένο από τα βάθη των λαογραφικών θρύλων και εθίμων της βουκολικής Ελλάδας. Μια αρκετά ενδιαφέρουσα παραγωγή που χτίζει υποβλητική ατμόσφαιρα χάρη στα στοιχεία του παραμυθιού και την υποψία μιας ταινίας που φλερτάρει διαρκώς με το μεταφυσικό στοιχείο. Όμως ο σκηνοθέτης δεν αποφεύγει την έντονη δραματοποίηση μιας ιστορίας, που φαίνεται εξ αρχής ότι έχει περιορισμένο ορίζοντα. Το εύρημα της απομόνωσης του ήρωα στο μαγικό δάσος (με το καλά κρυμμένο μυστικό) τοποθετείται έντεχνα και λειτουργικά στη ροή της πλοκής, αλλά καθώς δεν έχει περισσότερο ψαχνό στην εξέλιξή του από ένα σημείο και ύστερα αρκείται σε κάποια επιφανειακά τεχνάσματα που καθηλώνουν το βλέμμα αλλά όχι και τον νου.
Ο προδότης (Il Traditore) (***) ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάρκο Μπελόκιο
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Πιερφρανσέσκο Φαβίνο, Λουίτζι Λο Κάσιο, Φάουστο Ρούσο Αλέσι
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ξεσπά πόλεμος μεταξύ των δύο μεγάλων αφεντικών της σικελικής μαφίας. Ο Τομάτο Μπουσέτα, από τους πιο σημαντικούς «στρατιώτες» της Κόζα Νόστρα, όταν βλέπει ότι ο κλοιός στενεύει γύρω του (έχει ήδη συλληφθεί στη Βραζιλία ενώ τα μέλη της οικογένειας του δολοφονούνται ένα-ένα) αποφασίζει να σπάσει την «ομερτά» και να αποκαλύψει τα πάντα.
Ο 81χρονος Μάρκο Μπελόκιο υπογράφει ένα νευρώδες και τεχνικά άρτιο φιλμ για τα πραγματικά γεγονότα που συνόδευσαν τη δίκη για τη Μαφία που καθήλωσε την Ιταλία στα τέλη των 80s και στιγματίστηκε από τη δολοφονία του δικαστή Φαλκόνε ενώ οδήγησε στην εξάρθρωση της Κόζα Νόστρα. Με πρωταγωνιστή τον αμφιλεγόμενο και σκιώδη Μπουσέτα (ένας σπουδαίος ρόλος για τον Πιερφρανσέσκο Φαβίνο), ο Μπελόκιο συνθέτει μια καυστική δήλωση για τη δράση της Μαφίας που σου δίνει την εντύπωση ότι έρχεται να πει την κατάλληλη στιγμή κάτι τελευταίο και χρήσιμο σε ένα είδος που φαινομενικά μόνο είχε εξαντληθεί. Η σχέση του οργανωμένου εγκλήματος («δεν υπάρχει Μαφία παρά μόνο Κόζα Νόστρα» λέει ο Μπουσέτα στον Φαλκόνε και συμπληρώνει «η λέξη Μαφία είναι δημοσιογραφική έμπνευση») με την πολιτική δίνεται μέσω μιας εξαιρετικά ειρωνικής χροιάς. Φέρνοντας στο ίδιο πλάνο τον Τζούλιο Άντρεότι –που αθωώθηκε από τις κατηγορίες για συνεργασία με την Μαφία– και τον Μπουσέτα στις δύο μοναδικές σκηνές του φιλμ που βγάζουν γέλιο, ο Μπελόκιο δίνει την κωμικοτραγική διάσταση του σφιχτοδεμένου διδύμου εξουσίας και διαφθοράς. Ο σκηνοθέτης είναι προσεκτικός στα βήματά του. Δεν θέλει να κάνει ήρωα τον Μπουσέτα, αν και κάποιες στιγμές φαίνεται ότι μάλλον τον συμπαθεί και τον αντιμετωπίζει σαν αυθεντικό ήρωα τραγωδίας. Η άνοδος και η πτώση του όμως δεν γίνεται μέσω μιας χριστιανικής σκορσεζικής παραβολής, αλλά με την οπερετική αντίληψη της κοσμοθεωρίας ενός αντιήρωα που επιλέγει τον ήρεμο θάνατο «στο κρεβάτι» από τη λάμψη της εξουσίας.
Ο ξεπεσμένος αριστοκράτης Φραντσέσκο Μοντελέπρε (Σάμι Φρέι), τελευταίος απόγονος μιας πλούσιας σικελικής οικογένειας, βλέπει ένα αφεντικό της Μαφίας (Βασίλης Διαμαντόπουλος) να του αρπάζει την πλούσια έπαυλη του κι ορκίζεται να πάρει εκδίκηση. Το ταξίδι του στην Ελλάδα έχει ως στόχο να εντοπίσει τον άνθρωπο (Αρτέμης Μάτσας) που γνωρίζει καλά τις βρωμιές του μαφιόζου. Στην Αθήνα θα γνωρίσει και θα ερωτευτεί την Κάρλα (Τζένη Καρέζη), τραγουδίστρια ενός καμπαρέ της Τρούμπας και πρώην ερωμένη ενός άρχοντα του υποκόσμου.
Για πρώτη φορά μετά το 1966 η ταινία –μόνη διεθνή παραγωγή που συμμετείχε η Τζένη Καρέζη– προβάλλεται στη χώρα μας σε πλήρη ψηφιακή αποκατάσταση. Πρόκειται για ένα μετριότατο γαλλικό νουάρ που αναπαράγει χωρίς φαντασία τα γνώριμα κλισέ του είδους και θέλει να δώσει έμφαση στα υπαρξιακά, συναισθηματικά και κυρίως οικονομικά προβλήματα του ήρωα (ο Σάμι Φρέι ως κλώνος του Αλέν Ντελόν δεν βγάζει καμιά ένταση ή έστω μελαγχολία) αλλά τελικά όλα αυτά δεν μας αγγίζουν καθόλου καθώς μοιάζουν υπερβολικά στημένα και σοβαροφανή. Το φιλμ μοιάζει να μας αφορά μόνο για την παρουσία μιας ντουζίνας γνωστών ελλήνων πρωταγωνιστών και δευτεραγωνιστών (διαβάζεται και ως τεστ αναγνώρισης κάποιων, όπως πχ του Γιώργου Μαρίνου σε μια σκηνή κάπου στην αρχή του φιλμ), ενώ η «πολυδιαφημισμένη» ερμηνεία της Καρέζη είναι τραγική: ξεκινά με την όπισθεν –κακόγουστη η πρώτη της σκηνή στο μπαρ με μπρίο που θυμίζει περισσότερο «Δεσποινίς διευθυντής» παρά «Λόλα»– στρώνει κάπως στο μεσοδιάστημα αλλά ποτέ δεν γίνεται αξέχαστη. Η μουσική και τα τραγούδια είναι του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ τα περισσότερα γυρίσματα έχουν γίνει σε γειτονιές του Πειραιά και της Αθήνας.
Ακόμη
Το «Πρόσωπο με πρόσωπο» (Face to Face) (****) του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν είναι ένα δράμα σουηδικής παραγωγής 1976,που εντυπωσιάζει με τον τολμηρό λόγο και τη μοντέρνα οπτική του. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης προβαίνει σε μια υψηλή δραματική σύνθεση για το τέλος του έρωτα και τις αρχές της ψυχολογίας, όπως δεν επιχείρησε κανείς δημιουργός μέχρι εκείνη τη στιγμή. Εικόνες που σοκάρουν (ο αυνανισμός της άρρωστης Μαρίας στην αρχή του φιλμ), διάλογοι απαλλαγμένοι από ταμπού και φτιασιδώματα, όνειρα και φαντάσματα που συμπληρώνουν την αβάσταχτη πραγματικότητα. Το φιλμ κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα Ξενόγλωσσης Ταινίας και απέσπασε 2 οσκαρικές υποψηφιότητες: Σκηνοθεσίας και Α΄ Γυναικείου ρόλου για τη θαυμάσια Λιβ Ούλμαν.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
14°
