Ένιο Μορικόνε: Ο τελευταίος μεγάλος συνθέτης

Ο Ένιο Μορικόνε γεννήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 1928 στη Ρώμη. Την αγαπημένη του πόλη δεν την αποχωρίστηκε ποτέ. Ακόμη κι όταν το Χόλιγουντ του έταζε πολυτελή βίλα για να μείνει μόνιμα εκεί. Αστείρευτος και ακούραστος, δεν σταμάτησε στιγμή να γράφει μουσική για εκατοντάδες ταινίες και σειρές −πάνω από 520 οι επίσημες δουλειές του− αλλά και μεγάλα γεγονότα (είχε συνθέσει ακόμη και τον επίσημο ύμνο του Μουντιάλ 1978 που διοργάνωσε η Αργεντινή) δηλώνοντας ότι είναι ειδικός σε όλη τη μουσική κι όχι μόνο σε ένα είδος μουσικής.

Ο κατά πολλούς κορυφαίος συνθέτης του κινηματογράφου των τελευταίων 50 ετών έχει υπογράψει μερικά από τα πλέον κλασικά θέματα που έχουν εντυπωθεί στο θυμικό χιλιάδων σινεφίλ: «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος», «Σινεμά ο παράδεισος», «Μαλένα», «Αποστολή», «Ο επαγγελματίας», «Οι αδιάφθοροι» κ.ά. Αν και οι συνθέσεις του δεν γνώριζαν περιορισμούς, είχε αδυναμία στην κλασική κιθάρα, την τρομπέτα (ήταν τρομπετίστας σε τζαζ σχήματα στη νιότη του) και φυσικά τη φυσαρμόνικα − το κλασικό θέμα από το σάουντρακ του «Κάποτε στη Δύση» που έχει πουλήσει πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα με τίτλο «A Man with Harmonica» είναι από τα πιο αναγνωρίσιμα στην ιστορία του σινεμά.

Με τον Σέρτζιο Λεόνε που ήταν συμμαθητής και παιδικός φίλος συνεργάστηκε για πρώτη φορά το 1964 στο «Για μια χούφτα δολάρια» και δούλεψαν μαζί μέχρι και την τελευταία ταινία του σκηνοθέτη το 1984, το γκανγκστερικό έπος «Κάποτε στην Αμερική». Σε μια από τις πιο δυνατές σκηνές του φιλμ, εκεί που οι ήρωες γιορτάζουν τα τέλος της Ποτοαπαγόρευσης, ο Μορικόνε συνθέτει ένα από τα κορυφαία θέματά του. Πολλοί ισχυρίζονται ότι η δύναμη της νοσταλγικής μουσικής του έκανε σε μεγάλο βαθμό τα φιλμ του Λεόνε να ξεχωρίσουν. Ο Μορικόνε όμως πάντα πίστευε ότι «μια κακή ταινία δεν μπορεί να σωθεί από μια καλή μουσική», ενώ θεωρούσε τη συνεργασία του με τον Λεόνε μοναδική επειδή κατάφερνε να δένει τη μουσική του με το στιλ της γραφής του σκηνοθέτη. Πάντως από τον Λεόνε, που τον λάτρευε, είχε και τα παράπονά του. Το γνωστότερο αφορούσε στην άρνηση του σκηνοθέτη να παραχωρήσει τον μόνιμο συνεργάτη του στον Κιούμπρικ όταν ο τελευταίος (που θαύμαζε το έργο του Μορικόνε), τον ζήτησε για το «Κουρδιστό πορτοκάλι».

Ο Μορικόνε δεν δούλεψε μόνο με τους μεγάλους του ιταλικού σινεμά (Φελίνι, Μπερτολούτσι, Τορνατόρε κ.ά.) αλλά έκανε σπουδαία καριέρα και στο Χόλιγουντ. Το 1979 προτάθηκε πρώτη φορά για το Όσκαρ μουσικής με το «Μέρες παραδείσου» του Τέρενς Μάλικ. Ακολούθησαν άλλες 4 υποψηφιότητες σε διάστημα 15 ετών: το 1986 για την «Αποστολή», το 1987 για τους «Αδιάφθορους», το 1991 για το «Bugsy» και το 2000 για τη «Μαλένα», ώσπου το 2007 παρέλαβε τιμητικό βραβείο «για την πολυπρόσωπη συνεισφορά του στην τέχνη της μουσικής για ταινίες».

Η συνεργασία του με τον Ταραντίνο ανέστησε την καριέρα του σε μια εποχή όπου ο συνθέτης έμοιαζε να μπαίνει στο περιθώριο. Ο αμερικανός σκηνοθέτης αρχικά χρησιμοποίησε αποσπάσματα από μουσικές του Μορικόνε σε κάποιες ταινίες του («Kill Bill», «Death Proof», «Αδωξοι Μπάσταρδη», «Django: Ο Τιμωρός») πριν τον πείσει το 2015 να υπογράψει το σάουντρακ για το «The Hateful Eight» που του χάρισε εντέλει το πρώτο κανονικό του Όσκαρ μουσικής σε ηλικία 87 ετών.