Ένιο Μορικόνε: 10 αξέχαστα κινηματογραφικά soundtracks

Σήμερα ξυπνήσαμε με την είδηση του θανάτου του μεγάλου Ιταλού συνθέτη Ένιο Μορικόνε που έφυγε από τη ζωή στα 91 του χρόνια. Μία ζωή γεμάτη από μουσική και έργα που έχουν μείνει στην ιστορία, ένας πραγματικός θρύλος και ένας από τους τελευταίους μεγάλους καλλιτέχνες. Μία τεράστια απώλεια για τη μουσική και τον κινηματογράφο που υπηρέτησε πιστά για περισσότερα από 60 χρόνια, γράφοντας τη μουσική για εκατοντάδες ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, σχεδόν πάντα στην αγαπημένη του πόλη, τη Ρώμη.

Πολλές οι αγαπημένες ταινίες με τη μουσική του Ένιο Μορικόνε να τις «απογειώνει». Παρακάτω επιλέξαμε δέκα ταινίες που έχουν μείνει στη μνήμη μας, ανάμεσα σε πολλές άλλες («Κάποτε στη Δύση», «Υπεράνω Πάσης Υποψίας», «Οι Αδιάφθοροι», «Frantic», «Navajo Joe», «Ο Θρύλος του 1900», «Μαλένα» κ.ά.).

Για Μια Χούφτα Δολάρια (A Fistful of Dollars, 1964)
Δεν μπορεί να πάει κάτι άλλο στις κορυφαίες θέσεις σε αυτό το αφιέρωμα πέραν από τα κλασικά μουσικά score σε σπαγγέτι γουέστερν του Σέρτζιο Λεόνε (δηλαδή τα γουέστερν που γυρίζονταν, στις περισσότερες περιπτώσεις, στην Ιταλία). Αυτά που καθιέρωσαν και τον Ένιο Μορικόνε. Με πρωταγωνιστή τον Κλιντ Ίστγουντ, στον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο σαν ένας ξένος που φτάνει απρόσκλητος στην πόλη Σαν Μιγκέλ στα σύνορα ΗΠΑ και Μεξικού, το φιλμ «Για Μια Χούφτα Δολάρια» είναι το πρώτο της «Τριλογίας του Δολαρίου». Η μουσική του Ένι Μορικόνε ήρθε για να μείνει στην ιστορία.

Μονομαχία στο Ελ Πάσο (For A Few Dollars More, 1965)
Το δεύτερο φιλμ της «Τριλογίας του Δολαρίου» των σπαγγέτι γουέστερν του Ιταλού σκηνοθέτη Σέρτζιο Λεόνε και για πολλούς ένα από τα καλύτερα themes όλων των εποχών. Πολλοί προσπάθησαν να αντιγράψουν τον Μορικόνε μετά την τριλογία αλλά κανείς δεν κατάφερε κάτι αξιόλογο (ίσως το soundtrack του «Django» του 1966 να είναι η μοναδική εξαίρεση). Κλιντ Ίστγουντ και Λι Βαν Κλιφ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, «περιπλανιόνται» ανάμεσα στους ήχους και μουσική του Μορικόνε. Κάποιοι ακόμα και σήμερα σφυρίζουν στο ρυθμό της «Μονομαχίας στο Ελ Πάσο».

Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος (The Good, the Bad and the Ugly, 1966)
Θα ήθελα να ήμουν σε μία κινηματογραφική αίθουσα τη δεκαετία του ’60 και να ξεκινούσε «Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος» με τη μουσική και κλασικά σφυρίγματα του Ένιο Μορικόνε. Πώς ένοιωσαν άραγε αυτοί που το είχαν πρωτοδεί σε αίθουσα; Είναι από τις σπάνιες φορές που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως η «Τριλογία του Δολαρίου» (με το φιλμ «Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος» να είναι το τρίτο της σειράς) δεν θα είχε μείνει στην ιστορία αν δεν υπήρχε η μουσική του Ένιο Μορικόνε.



Η Αποστολή (The Mission, 1986)
Ένα από τα αγαπημένα μου κινηματογραφικά sοundtrack που ξεφεύγει από τα επικά γουέστερν και τη μουσική της δεκαετίας του ’70 και δείχνει το συνθετικό μεγαλείο του μαέστρου Μορικόνε. Η ταινία, με εκπληκτικούς τους Τζέρεμι Άιρονς και Ρόμπερτ Ντε Νίρο, βασίζεται σε ιστορικά γεγονότα σχετικά με την ιεραποστολή στη Νότια Αμερική τον 18^ο  και 17^ο αιώνα. Ένα σπάνιο οπερατικό θρησκευτικό score.



Η Μάχη του Αλγερίου (The Battle of Algiers 1966)
Για πολλούς, μία από τις κορυφαίες ιστορικές ταινίες όλων των εποχών, ένα αντιπολεμικό αριστούργημα. Στη «Μάχη του Αλγερίου» βλέπουμε τη δράση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου της Αλγερίας (FLN) από το 1954 ως το 1960 και την απελευθέρωση της χώρας από τους Γάλλους. Με αραβικές αλλά και… military επιρροές, είναι από τα ελάχιστα soundtrack ταινιών που ο Μορικόνε μοιράζεται με κάποιον άλλο, τον σκηνοθέτη Τζίλο Ποντεκόρβο που έφερε κάποιες ιδέες και νότες για τη μουσική «επένδυση». Μην γελιόμαστε, την περισσότερη δουλειά την έχει κάνει ο Ένιο Μορικόνε.



Η Απειλή (The Thing, 1982)
Μπορεί πολλοί να μην το γνωρίζουν αλλά τη μουσική για την sci-fi ταινία τρόμου «Η Απειλή» του Τζον Κάρπεντερ, με έναν φοβερό Κερτ Ράσελ, την έχει συνθέσει ο Ένιο Μορικόνε. Συνήθως ο ίδιος ο Τζον Κάρπεντερ γράφει τη μουσική για κάθε ταινία που σκηνοθετεί αλλά εδώ έκανε μία εξαίρεση. Το κατάλληλο score για το κλειστοφοβικό κλίμα της ταινίας.



Η Συμμορία των Σικελών (The Sicilian Clan, 1969)
Από τις μεγάλες γαλλικές ταινίες στα τέλη της δεκαετίας του ’60, με πρωταγωνιστές τους Αλέν Ντελόν, Λίνο Βεντούρα και Ζακ Γκαμπέν και ένα heist movie γύρω από την κλοπή διαμαντιών από μία έκθεση στη Ρώμη. Πόσο πιο classic και classy; Ένα από τα καλύτερα soundtrack του Μορικόνε που αν προσέξετε κρατάει ακόμα κάποια στοιχεία και ήχους από τα σπαγγέτι γουέστερν των περασμένων χρόνων αλλά τα πηγαίνει βήματα πιο πέρα.



Σινεμά ο Παράδεισος (Cinema Paradiso, 1988)
Το «Σινεμά ο Παράδεισος» είναι μία υπέροχη ρομαντική-δραματική ταινία του Τζουζέπε Τορνατόρε που αγαπήθηκε όσο καμία άλλη και στην Ελλάδα, όπου συνεχίζεται να παίζεται σε σταθερή βάση στα θερινά σινεμά και στην τηλεόραση. Και αυτό το ρομαντικό και νοσταλγικό κλίμα τα ταινίας «έπιασε» ο μεγάλος μαέστρος στην πρώτη του συνεργασία με τον Τορνατόρε. Ακολούθησαν και άλλες ταινίες-συνεργασίες από τους δύο masters του ιταλικού κινηματογράφου («Ο Θρύλος του 1900», «Μαλένα»). Ένα αξέχαστο μουσικό score, σε μία ταινία-φόρος τιμής στο ίδιο το σινεμά.



Η Γάτα με τις 9 Ουρές (The Cat O’Nine Tails, 1971)
Αρχές της ιδιαίτερης δεκαετίας του ’70, μία δεκαετία με πολλά κινηματογραφικά διαμάντια και πολλές παραγνωρισμένες ταινίες. «Η Γάτα με τις 9 Ουρές» είναι η δεύτερη ταινία που σκηνοθέτησε ο μεγάλος Ιταλός σκηνοθέτης Ντάριο Αρτζέντο και μία από τις καλύτερες giallo ταινίες, αυτό το ιδιαίτερο genre ταινιών slasher και ψυχολογικού τρόμου. Η μουσική στην «Γάτα με τις 9 Ουρές» υπνωτιστική και όμορφη, αν και νοιώθεις ότι κάτι παράξενο κρύβεται πίσω από αυτές τις αρμονίες.



Οι Μισητοί Οκτώ (The Hateful Eight, 2015)
To 2015 σηματοδότησε την επιστροφή του Ένιο Μορικόνε, μετά από 40 χρόνια, στη σύνθεση μουσικής για ταινίες γουέστερν. Με ποιον άλλον θα μπορούσε να συνεργαστεί πέραν του σκηνοθέτη Κουέντιν Ταραντίνο, λάτρη των κλασικών «σπαγγέτι γουέστερν»; Η ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο είναι ένας φόρος τιμής στα κλασικά γουέστερν, με τη δράση να εξελίσσεται σχεδόν αποκλειστικά μέσα σε μία καλύβα, σκεπασμένη από χιόνια, με τη μουσική του Μορικόνε ιδανική για το «χτίσιμο» της έντασης και της αγωνίας.