Ο φτωχός μαραγκός Τζεπέτο πασχίζει να βρει καθημερινά μια δουλειά ή έστω ένα πιάτο με λίγο φαγητό. Μια μέρα φτάνει στο φτωχό χωριό του ένας περιπλανώμενος θίασος με μαριονέτες και τότε αποφασίζει να φτιάξει την «ομορφότερη μαριονέτα στον κόσμο». Όμως το ξύλινο αγόρι με το όνομα Πινόκιο που δημιουργεί, ζωντανεύει και αρχίζει τις σκανταλιές προκαλώντας σκοτούρες στον άμοιρο Τζεπέτο.
To 2015 o Ματέο Γκαρόνε του «Γόμορα» έκανε διάλειμμα από την ωμή βία του ναπολιτάνικου υποκόσμου για να καταπιαστεί με τον χώρο του παραμυθιού. Όμως το βασισμένο σε ναπολιτάνικους μύθους «Παραμύθι των παραμυθιών» με τη Σάλμα Χάγιεκ στον ρόλο της άτεκνης βασίλισσας που ήθελε να αποκτήσει παιδί, δεν ήταν το αθώο παραμύθι που περιμέναμε. Οι σκληρές εικόνες της καθημερινότητας συναντούν τη μαγική σκόνη του φανταστικού σε ένα άνισο μεν, γοητευτικό δε αποτέλεσμα. Κάτι ανάλογο επιχειρεί ο Γκαρόνε και τώρα. Το γραμμένο στα 1883 παραμύθι του Κάρλο Κολόντι με τίτλο «Οι περιπέτειες του Πινόκιο» αρχικά δεν προοριζόταν για παιδικό ανάγνωσμα. Η σκληρή γραφή του αλλά και το βάναυσο κομμάτι της επιβίωσης με κάθε μέσο είναι το κοινό στοιχείο που επιδιώκει ο σκηνοθέτης και στο φιλμ. Όμως ο κινηματογραφικός «Πινόκιο» του Γκαρόνε δεν φτάνει στα άκρα, όπως η αρχική εκδοχή του Κολόντι που ήθελε τον Πινόκιο να πεθαίνει κρεμασμένος από ένα δέντρο και τον Τζεπέτο να σαπίζει στη φυλακή. Το φιλμ διατηρεί τη σκοτεινή ατμόσφαιρα του βιβλίου, έχει στιγμές που δείχνει δυσοίωνο –μέχρι και η σκηνή με τον κρεμασμένο Πινόκιο υπάρχει– και μένει πιστό στις βασικές περιπέτειες του ξύλινου αγοριού. Ο αιωνόβιος γρύλος που μιλά, το πονηρό δίδυμο απατεώνων της αλεπούς και του γάτου που στοχεύουν να κλέψουν τα 5 χρυσά νομίσματα που του χάρισε ο ιδιοκτήτης του θιάσου, τα καμένα πόδια του άτακτου ήρωα, οι θυσίες του Τζεπέτο (ένας απολαυστικός Μπενίνι δίνει τις κωμικές ανάσες που χρειάζεται το στόρι) για να πάει ο γιος του στο σχολείο, τα ψέματα στην καλή του νεράιδα με συνέπεια το μεγάλωμα της μύτης του, το επεισόδιο με τα αγόρια που μεταμορφώνονται σε γαϊδούρια είναι κομμάτια της πρωτότυπης ιστορίας που ο Γκαρόνε ενσωματώνει υποδειγματικά στην ταινία. Στο επίπεδο της καλλιτεχνικής διεύθυνσης η ταινία αριστεύει καθώς συνδυάζεται θαυμάσια η παιδική φαντασία (όλοι σχεδόν οι ήρωες είναι πλάσματα του ζωικού βασιλείου με ανθρώπινες μορφές ενώ ακόμη κι ο Πινόκιο μοιάζει με ξύλινη μαριονέτα χωρίς σχοινιά) με το ρεαλιστικό αποτύπωμα μιας εποχής βαθιάς φτώχειας και στυγνής εκμετάλλευσης ανθρώπων και ζώων. Πάνω από όλα, όμως, ο «Πινόκιο» ξεχωρίζει για τις συμπληρωματικές ιδέες αυτής της πρωτότυπης ιστορίας ενηλικίωσης. Για να γίνει τελικά το αληθινό αγόρι που ονειρεύεται η ξύλινη μαριονέτα θα πρέπει να πάρει το μάθημά της: η ζωή είναι αβάσταχτη για αφελείς, επιπόλαιους ή ψεύτες. Κι ο Πινόκιο θα το διαπιστώσει με τον χειρότερο τρόπο.
Μη με λες κύριο (Sir) ** Σκηνοθεσία: Ροχένα Γκέρα
Πρωταγωνιστούν: Τιλοτάμα Σόμε, Βιβέκ Γκόμερ
H Ράτνα εργάζεται ως εσωτερική οικιακή βοηθός του Ασουίν, γιου εύπορης οικογένειας στο σημερινό Μουμπάι. Η Ράτνα παρά την ταπεινή καταγωγή της κυνηγά το όνειρό της να γίνει σχεδιάστρια μόδας, την ίδια ώρα που ο μελαγχολικός Ασουίν φαίνεται να έχει χάσει κάθε όρεξη για ζωή.
Η συνάντηση των δύο διαφορετικών κόσμων που εκπροσωπούν η Ράτνα και ο Ασουίν είναι δοσμένη με σεμνότητα και απλότητα. Από την εισαγωγική κιόλας σεκάνς που βλέπουμε τη Ράτνα να αλλάζει τέσσερα μεταφορικά μέσα για να φτάσει από το χωριό της στον γυάλινο ουρανοξύστη του Μουμπάι, όπου μένει ο εργοδότης της, διαπιστώνουμε το χάσμα που χωρίζει τους δύο νέους. Η συνέχεια, παρότι είναι μια προβλέψιμη παραλλαγή μιας μοντέρνας Σταχτοπούτας, καταφέρνει να γίνει κάτι παραπάνω από συμπαθητική. Χάρη στην αφοπλιστική φυσικότητα της νεαρής πρωταγωνίστριας, τους λιτούς και προσεγμένους διαλόγους, τη feelgood διάθεση και το έξυπνα ενταγμένο στην ιστορία ρομαντικό στοιχείο, το «Μη με λες κύριο» είναι ένα φιλμ κατάλληλο για την εποχή και τα θερινά σινεμά.
Το δίκτυο των κατασκόπων (Wasp Network) ** Σκηνοθεσία: Ολιβιέ Ασαγιάς
Πρωταγωνιστούν: Πενέλοπε Κρουζ, Έντγκαρ Ραμίρεζ, Βάγκνερ Μούρα, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Άνα ντε Άρμας
Στις αρχές των 90s αρκετοί Κουβανοί –ανάμεσα τους και τρεις στρατιωτικοί– αυτομολούν στις ΗΠΑ και ζητούν πολιτικό άσυλο. Πίσω όμως από τη φαινομενική προδοσία τους κρύβεται το σχέδιο της Κούβας να τοποθετήσει πράκτορές της στις αμερικανικές τρομοκρατικές οργανώσεις που έχουν έδρα το Μαϊάμι και πολεμούν με βομβιστικές επιθέσεις το καθεστώς του Φιντέλ Κάστρο.
Ένα πραγματικό επεισόδιο στη διαμάχη ΗΠΑ-Κούβας αναπαριστάται με ακρίβεια, έμφαση στη λεπτομέρεια αλλά και ψύχραιμη στάση –λέγεται και απόσταση– απέναντι στα γεγονότα από τον Ολιβιέ Ασαγιάς στη δεύτερη συνεχόμενη παρουσία του στις ελληνικές αίθουσες μετά από τα «Παιχνίδια ζευγαριών» με τους Γκιγιόμ Κανέ, Ζιλιέτ Μπινός. Πρόκειται σαφώς για την πιο φιλόδοξη δουλειά του Γάλλου κινηματογραφιστή, καθώς κι ένα ξένο είδος ως προς τη μέχρι τώρα φιλμογραφία του που αναλώνεται κυρίως σε διαπροσωπικές σχέσεις και υπαρξιακά ή ερωτικά ζητήματα. Όμως ο Ασαγιάς ακόμη και τώρα βάζει τα κρίσιμα ερωτήματα στη σωστή διάστασή τους. Το σημαντικότερο όλων θα μπορούσε να διατυπωθεί κάπως έτσι: Αξίζει να θυσιάσεις την οικογένειά σου και την προσωπική ευτυχία για χάρη κάποιου ανώτερου σκοπού; Ο Ασαγιάς αρνείται να πάρει ξεκάθαρη θέση παρότι δίνει το ηθικό πλεονέκτημα στους Ραμίρεζ και Κρουζ, που αποτελούν ουσιαστικά τα πραγματικά θύματα αυτής της κατάστασης. Ο πρώτος είναι ο πιλότος που αυτομολεί αφήνοντας πίσω στην Κούβα γυναίκα και παιδί που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα κουβαλώντας επιπλέον τη στάμπα του προδότη-πατέρα στις πλάτες τους. Η ισπανίδα σταρ είναι εξαιρετική στην ερμηνεία της αποδεικνύοντας πως μπορεί να τα βγάλει πέρα με κάθε ρόλο.
Ο νεκρός στρατιώτης Ρέι Γκάρισον επανέρχεται στη ζωή ως υπεράνθρωπος Bloodshot χάρη σε ένα πείραμα νανοτεχνολογίας. Όμως ο νέος ανίκητος στρατιώτης που έχει την ικανότητα να επουλώνει αμέσως τις πληγές του αδυνατεί να ελέγξει τις δυνάμεις του, καθώς είναι έρμαιο των αδίστακτων αφεντικών του.
Άλλη μια ευκαιρία για τον Ντίζελ να δείξει πόσο εξωπραγματικός –με την αρνητική έννοια– ηθοποιός είναι. Το σενάριο, πάντως, που φλερτάρει με τον χώρο της sci-fi μυθολογίας, του δίνει το άλλοθι να είναι μονοδιάστατος, όπως ένα ρομπότ που δεν έχει βούληση, αν και κάπως εκεί στο φινάλε το πράγμα χαλάει, καθώς ο Γκάρισον ανακαλύπτει ποια είναι η αλήθεια. Ειδικά στο κομμάτι με την απώλεια της αγαπημένης του γυναίκας, η όλη κατάσταση εκτροχιάζεται καθώς ο ήρωας πρέπει να αναπτύξει συναισθήματα που βρίσκονται θαμμένα κάτω από το χτισμένο με υπερτροφικούς μύες κορμί του. Οι φαν της καθαρόαιμης και ανεγκέφαλης περιπέτειας πάντως θα το χαρούν και με το παραπάνω, αφού η σκηνοθεσία του Γουίλσον δεν τσιγκουνεύεται εφέ, καταδιώξεις και αδρεναλίνη.
ΑΚΟΜΗ
▶ Το «Για όλα φταίει το γκαζόν» (**½) της Ζοσιάν Μπαλασκό είχε κάνει μεγάλο σουξέ και στη χώρα μας το 1995, όταν πρωτοπροβλήθηκε, καθώς έφερε τη Βικτόρια Αμπρίλ στο πλευρό της λεσβίας Μπαλασκό προκειμένου να εκδικηθεί τον άπιστο και σωβινιστή σύζυγό της Αλέν Σαμπά.
▶ Το βέβηλο χιούμορ του Λουίς Μπουνιουέλ βρίσκεται στα καλύτερα του χάρη στην ανατρεπτική ερωτική περιπέτεια του «Σκοτεινού αντικειμένου του πόθου» (***) που γυρίστηκε το 1977 και φέρνει τον Φερνάντο Ρέι σε παράκρουση για την κατάκτηση μιας όμορφης σπανιόλας την οποία υποδύονται δύο ηθοποιοί: η Καρόλ Μπουκέ και η Άντζελα Μολίνα.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
3°
