Οι νέες κινηματογραφικές ταινίες της εβδομάδας 5-11.03.2020

Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς ***½
Σκηνοθεσία: Γιάννης Οικονομίδης
Πρωταγωνιστούν: Βασίλης Μπισμπίκης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Γιάννης Τσορτέκης, Στάθης Σταμουλακάτος, Βαγγέλης Μουρίκης, Γιώργος Γιαννόπουλος, Λένα Κιτσοπούλου

Σε κάποια ελληνική επαρχιακή πόλη ένα παράνομο ερωτικό ζευγάρι λαμβάνει απειλητικό τηλεφωνικό μήνυμα από τον σύζυγο της γυναίκας. Η αντίδραση των εραστών είναι ακαριαία, καθώς αποφασίζουν να το σκάσουν. Όμως η γυναίκα κάνει ολέθριο λάθος καθώς αρπάζει από το χρηματοκιβώτιο του άντρα της ένα εκατομμύριο ευρώ.

Έξι χρόνια μάς χωρίζουν από το «Μικρό ψάρι» που συμπύκνωνε όλη την κοσμοθεωρία του Οικονομίδη γύρω από την τιμή και το χρέος, την κοινωνική κρίση και την ηθική κατάπτωση, τη λεκτική και ψυχολογική βία, και κυρίως την απολύτρωση, με πρωταγωνιστή έναν χαρακτήρα που βάλλεται από παντού. Στην πέμπτη του ταινία ο κύπριος σκηνοθέτης αποφασίζει να ανοίξει το κάδρο. Η ελληνική επαρχία, σκοτεινή και απειλητική μαζί, δείχνει ιδανικό σκηνικό για μια ιστορία απόλυτου αμοραλισμού. Εδώ δεν υπάρχει μόνο ένας κεντρικός χαρακτήρας, όπως στα προηγούμενα έργα του Οικονομίδη, αλλά πολλά ζευγάρια τα οποία κινούν ταυτόχρονα τα νήματα της πολυεπίπεδης ιστορίας. Μανάδες (καταπληκτικές οι ερασιτέχνες ηθοποιοί) και γιοι, οι δύο εραστές, οι δίδυμοι δολοφόνοι, εκτελεστές κι οι βοηθοί τους, συγγενείς και συνεργάτες. Η πυκνή δράση διαθέτει μεν τους αναγνωρίσιμους αντιήρωες από το εκκεντρικό σύμπαν του Οικονομίδη αλλά εμπλουτίζεται με χαρακτηριστικά που φανερώνουν την ωριμότητα του δημιουργού που βρίσκεται στην καλύτερη φάση της καριέρας του. Με την «Μπαλάντα» ο Οικονομίδης υπογράφει την πιο απολαυστική και κωμική ταινία του. Εδώ το σασπένς και το χιούμορ που πηγάζει από ένα αφοπλιστικό αυτοσαρκασμό, βαδίζουν χέρι-χέρι. Τρανό παράδειγμα η σκηνή στο ξενοδοχείο όπου οι εραστές βλέπουν στα κινητά τους τη νεκροκεφαλή που τους έστειλε ο απατημένος σύζυγος. Ο άντρας αρχίζει να «φορτώνει» και να ρίχνει τα γνωστά μπινελίκια-βρισιές (σήμα κατατεθέν στο σινεμά του Οικονομίδη) που δηλώνουν την οργή αλλά και την αποφασιστικότητά του να τα βάλει με τον σύζυγο της ερωμένης του. Εκείνη (μια αινιγματική και καπάτσα μοιραία γυναίκα, με την εξαίσια Βίκυ Παπαδοπούλου να φέρνει τη δική της προσωπικότητα στα καρέ του φιλμ) άφωνη τον παρακολουθεί ώσπου εκτονώνει όλη την ένταση με την εξής φράση: «Τι κάνεις; Είσαι με τα καλά σου; Βρίζεις το κινητό σου;». Είναι η πρώτη φορά που ο σκηνοθέτης αναδύει με αβίαστη ευκολία το δίπολο αγωνίας και χιούμορ, έντασης και ελαφρότητας, στο οποίο θα πορευτεί η «Μπαλάντα» μέχρι τέλους. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι το σινεμά του σκηνοθέτη έχει αλλάξει πορεία. Η μελαγχολία και ο μισανθρωπισμός χαρτογραφούν την παρακμιακή και κιτς νεοελληνική πραγματικότητα με τρόπο που συνδέει το φιλμ νουάρ με την οικογενειακή τραγωδία και το ερωτικό θρίλερ με την κοινωνική σάτιρα.

Σκοτεινά νερά (Dark Waters) ***
Σκηνοθεσία: Τοντ Χέινς
Πρωταγωνιστούν: Μαρκ Ράφαλο, Αν Χαθαγουέι, Τιμ Ρόμπινς, Μπιλ Καμπ, Βίκτορ Γκάρμπετ, Μέιρ Γουίνινγχαμ, Μπιλ Πούλμαν

Μεγαλοδικηγόρος του Σινσινάτι, ειδικευμένος σε θέματα περιβάλλοντος που εκπροσωπεί μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, έρχεται σε επαφή με δύο αγρότες που ισχυρίζονται ότι τα ζώα τους πεθαίνουν λόγω  τοξικών αποβλήτων στον τοπικό ποταμό.

«Κι αν αυτό που σκοτώνει τις αγελάδες βρίσκεται στο πόσιμο νερό;»

Περιβαλλοντικό φιλμ καταγγελίας βασισμένο σε αυθεντικά γεγονότα που ακολουθεί πιστά τη συνταγή του genre, εστιάζοντας στον προσωπικό αγώνα του ήρωα (ο Μαρκ Ράφαλο ερμηνεύει με θαυμαστή οικονομία και πειθαρχία τον ρόλο) που θα επιφέρει όχι μόνο σκληρές συνέπειες στη ζωή του, αλλά κυρίως ριζικές αλλαγές στην προσωπική κοσμοθεωρία του. Ο Χέινς επιλέγει σκόπιμα την αλά 70s παλιομοδίτικη αισθητική για να προσδώσει βάθος και ρεαλισμό στην ιστορία του. Ακόμη και η σύγκρουση του Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ (μόνος ο ήρωας απέναντι στα ισχυρά συμφέροντα) ενισχύει την παραπάνω εντύπωση, αν και το προβλέψιμο κομμάτι της ιστορίας δεν αποφεύγεται παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες του Χέινς να θολώσει κάπως τα νερά με μια σειρά απρόβλεπτων ανατροπών και συγκινητικών καταστάσεων.

Το βαμμένο πουλί (The Painted Bird) ***
Σκηνοθεσία: Βάκλαβ Μαρχούλ
Πρωταγωνιστούν: Πετρ Κότλαρ, Νίνα Σούνεβιτς, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Ούντο Κίερ, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Γίτκα Τσαντσάροβα, Αλα Σακάλοβα, Μπάρι Πέπερ

Ανατολική Ευρώπη στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι γονείς ενός εξάχρονου εβραιόπουλου το στέλνουν να ζήσει με τη θεία του στην επαρχία για να γλιτώσει από τους ναζί. Όταν όμως η ηλικιωμένη γυναίκα πεθαίνει, το αγόρι θα πρέπει να επιβιώσει ολομόναχο σε μια αδυσώπητη εποχή.

Η τρίτη ταινία του Τσέχου Βάκλαβ Μαρχούλ αποτελεί μια σοκαριστική διασκευή του ομότιτλου βιβλίου του Βάκλαβ Κοζίνσκι. Οι δοκιμασίες που περνά ο μικρός ήρωας είναι όχι απλώς απερίγραπτες αλλά και τρομακτικά βίαιες. Το ασπρόμαυρο φιλμ ξεκινά δυνατά από το πρώτο κιόλας πλάνο, με το κάψιμο του ζωντανού λαγού από τα υπόλοιπα παιδιά που έχουν ξυλοφορτώσει τον «Εβραίο» για να πάρει το μάθημα του. Η συνέχεια δίνεται στο ίδιο τέμπο με τον φακό να γίνεται μάρτυρας της ανθρώπινης θηριωδίας αλλά και των λαϊκών προκαταλήψεων και δεισιδαιμονιών που θεωρούν τον μικρό Εβραίο ως πηγή όλων των κακών: από τις αρρώστιες των ζώων μέχρι τον άσχημο καιρό. Ο ωμός ρεαλισμός του φιλμ θυμίζει το αξεπέραστο αντιπολεμικό αριστούργημα του Κλιμόφ «Έλα να δεις», με τη διαφορά πως εδώ η εικόνα δεν μαλακώνει στιγμή, πλην του φινάλε όπου για μία και μοναδική φορά η ελπίδα μοιάζει να έχει θέση σε αυτό τον εφιαλτικό κόσμο. 

O δρόμος της επιστροφής (The Way Back) **
Σκηνοθεσία: Γκάβιν Ο’Κόνορ
Πρωταγωνιστούν: Μπεν Άφλεκ, Αλ Μάντριγκαλ, Μικαέλ Γουάτκινς, Τζανίνα Γκάβανκαρ, Λούκας Κέιτζ

Ο Τζακ Κάνινγχαμ είχε όλα τα φόντα να κάνει μια σπουδαία καριέρα στο μπάσκετ, αλλά η ζωή του πήρε αναπάντεχη τροπή που σημαδεύτηκε από μια αξεπέραστη απώλεια. Όταν του προτείνεται να προπονήσει την ομάδα μπάσκετ του πανεπιστημίου του –που έχει ξεπέσει σε σχέση με το ένδοξο παρελθόν– βρίσκει νέο νόημα στη ζωή του.

Το υπαρξιακό και οικογενειακό δράμα συνδέεται με τη σφιχτοδεμένη αθλητική περιπέτεια προκειμένου να αναδειχτεί μια ιστορία θετικών μηνυμάτων και αποθέωσης του προσωπικού αγώνα απέναντι στους εσωτερικούς δαίμονες με τελικό προορισμό τη συγχώρεση. Ο Μπεν Άφλεκ αναλαμβάνει να δώσει όλο το εύρος και την πολυπλοκότητα του απαιτητικού χαρακτήρα του –έχει πλάκα που ενώ προπονεί μια ομάδα που βασίζεται στις χριστιανικές διδαχές δεν σταματά να βρίζει και να τα βάζει με τους διαιτητές– και ενίοτε τα καταφέρνει, αν και η σκηνοθεσία του Γκάβιν Ο’Κόνορ («Ο λογιστής») προσανατολίζεται προς την επιφανειακή δραματουργία όπου τα κλισέ και η συναισθηματική φόρτιση έχουν τον πρώτο λόγο.

ΑΚΟΜΗ

▶ Το μοντέρνο ριμέικ της κλασικής ταινίας τρόμου του Χ. Τζ. Γουέλς «Ο αόρατος άνθρωπος» έχει την υπογραφή του Λι Γουανέλ, σεναριογράφου της σειράς ταινιών «Saw» και «Insidious» και την Ελίζαμπεθ Μος στον κεντρικό ρόλο. 
▶ Το νέο πρότζεκτ της Pixar με τίτλο «Φύγαμε» αφηγείται τις περιπέτειες δύο ξωτικών που μέσω της αναζήτησης της πατρικής φιγούρας οδηγούνται στην πολυπόθητη ενηλικίωση. 
▶ Το ιρανικό φιλμ «Ο φύλακας» του Νιμά Τζαβιντί, περιγράφει την περιπέτεια ενός διευθυντή φυλακών να εντοπίσει τον κρατούμενο που εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια μεταφοράς των φυλακισμένων σε νέα φυλακή. 
▶ Το δραματικό θρίλερ «Μετά τον γάμο» με τις Τζούλιαν Μουρ και Μισέλ Ουίλιαμς έχει ως θέμα τις προσπάθειες της διευθύντριας ενός ορφανοτροφείου στην Καλκούτα να σώσει το ίδρυμα από το να βάλει λουκέτο.