Κώστας Βουτσάς: Οι μεγάλοι ρόλοι της ζωής του

Με λαμπρή πορεία 67 χρόνων, ο Κώστας Βουτσάς ήταν ένας από τους πιο καταξιωμένους και αγαπημένους Έλληνες κωμικούς, ένας από τους τελευταίους μεγάλους πρωταγωνιστές της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης. Μέχρι και λίγες μέρες πριν φύγει, ακούραστος αν και 88 ετών, δεν άφησε το σανίδι και τους ρόλους στο θέατρο. Σε ηλικία 88 ετών κατέληξε από πολυοργανική ανεπάρκεια στις 4:20 τα ξημερώματα ο αγαπημένος ηθοποιός, έπειτα από πολυήμερη νοσηλεία στο νοσοκομείο «Αττικόν».

Γεννήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1931 στον Βύρωνα της Αθήνας από προσφυγική οικογένεια με καταγωγή τους Επιβάτες της Ανατολικής Θράκης αλλά μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Το οικογενειακό επίθετο ήταν Σαββόπουλος, αλλά το «Βουτσάς» επικράτησε – θεατρικά - από τον παππού του που έφτιαχνε βαρέλια και τα βαρέλια παλαιότερα τα έλεγαν «βουτσιά».

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη στερημένα, και γαλουχήθηκε μέσα από πολλές δυσκολίες και αντιξοότητες. Εκεί έκανε και τις πρώτες εμφανίσεις του σε θεατρικές τοπικές σκηνές. Κατέβηκε στην Αθήνα σε ηλικία 21 ετών, όπου άρχισε να εμφανίζεται στο θέατρο Ακροπόλ, και παράλληλα παίρνει μικρούς ρόλους σε ταινίες. Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση έγινε το 1953 στην ταινία «Ο Μπαμπάς Εκπαιδεύεται».

Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε συνδέσει  το όνομα του Κώστα Βουτσά με τη «χρυσή δεκαετία» του εμπορικού κινηματογράφου, τη δεκαετία του '60, ο λεγόμενος «παλιός ελληνικός κινηματογράφος». Τότε που ο αγαπημένος ηθοποιός έκανε το δικό του ξεπέταγμα, μέσα από τον ξεκαρδιστικό ρόλο του ναύτη στην ταινία «Η Αλίκη στο ναυτικό». Η ταινία του Αλέκου Σακελάριου και της Φίνος Φιλμ κυκλοφόρησε τo 1961 και είχε πρωταγωνιστές την Αλίκη Βουγιουκλάκη, τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ και τον Λάμπρο Κωνσταντάρα. Την ίδια χρονιά είχε παίξει και στον δραματικό «Κατήφορο», επίσης της Φίνος Φιλμ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη και πρωταγωνιστές την Ζωή Λάσκαρη και τον Νίκο Κούρκουλο. Δύο από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες της εποχής. Η ερμηνεία του Βουτσά, σε ρόλο ξιπασμένου νέου, δικαιώνει τον σκηνοθέτη για την επιλογή του και αποτελεί το έναυσμα για την απογείωση της καριέρας του.

Η δεκαετία του '60 ήταν για τον Βουτσά η περίοδος της καθιέρωσης και της αναγνώρισης. Πρωταγωνιστεί σε θρυλικές κωμωδίες, πραγματοποιώντας εκπληκτικές ερμηνείες και στιγματίζοντας όλους τους ρόλους που υποδύεται. Το πληθωρικό, μπριόζικο, και φυσικό παίξιμο του, μαζί με το αμίμητο υφολογικό του στυλ, κάνουν θραύση και αποτελούν εγγύηση γέλιου, ενώ οι ατάκες του αφήνουν εποχή - «Έχω και κότερο πάμε μια βόλτα;», «Κααατίνα σαλααμάκι». Οι καρπαζιές του στον Τζανετάκο και στον Τζεβελέκο δημιουργούν... «σχολή καρπαζιάς», και η σκηνή που τραγουδάει το περίφημο «Φσστ μποινγκ» στο μιούζικαλ «Κάτι να Καίει» προκαλεί πανζουρλισμό στις αίθουσες. Παίζει διάφορους τύπους ρόλων με την ίδια ερμηνευτική ικανότητα και γίνεται ο σταρ του Δαλιανίδη και της Φίνος Φιλμ.

Κάποιοι από τους ρόλους του, που μένουν αξέχαστοι είναι ο μικροαστός στο «Ανθρωπάκι», ο Κωνσταντινοπολίτης μαμάκιας στη «Νύχτα Γάμου», ο τεμπέλης γιος στη «Χαρτοπαίχτρα» ο λαϊκός ποδοσφαιριστής στο «Μια Κυρία στα Μπουζούκια», ο μικροαπατεώνας στον «Γόη», ο Άραβας γιαλαντζί στο «Ξυπόλητος Πρίγκηψ», ο Ράμογλου με το κότερο, στο «Κορίτσια για Φίλημα», αλλά και τόσοι άλλοι. Η Φίνος Φιλμ αποτελεί γι αυτόν το πολυτιμότερο κεφάλαιο της καριέρας του, αφού γύρισε μαζί της 30 ταινίες - τις περισσότερες που γύρισε ηθοποιός σε πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Ο ερχομός της δεκαετίας του '70, με την στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα, το κόψε-ράψε της λογοκρισίας, μαζί με τον ερχομό της τηλεόρασης σε κάθε σπίτι, έφερε και τη δύση του εμπορικού κινηματογράφου και της κωμωδίας. Ήταν και η εποχή που αναδείχθηκαν πολλοί σημαντικοί δημιουργοί (Αγγελόπουλος, Βούλγαρης, Δαμιανός) και ο κινηματογράφος στάθηκε – σε πολλές περιπτώσεις – απέναντι στην χούντα. Kαι τότε κυκλοφόρησαν πολλές και καλές κωμωδίες, αλλά σίγουρα σαν παραγωγή ήταν πιο περιορισμένη. «Αγάπησα  μία πολυθρόνα», «Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά», «Αγάπη μου παλιόγρια», «Τον αράπη κι αν τον πλένεις», μερικές από τις ταινίες που πρωταγωνιστεί ο Κώστας Βουτσάς τη δεκαετία του ’70. Παράλληλα, το 1973 τον βρίσκει με τον πρώτο του τηλεοπτικό ρόλο στο σίριαλ «Βαριετέ» της ΥΕΝΕΔ, όπως και στα «Ο ονειροπαρμένος», «Ο άνθρωπός μας», «Το ημερολόγιο ενός θυρωρού» και «Η μεγάλη παρέλαση».

Η δεκαετία του '80, με το «παλιό ΠΑΣΟΚ», έφερε μία κάποια ανεμελιά και ηρεμία στον κόσμο, να λέμε την αλήθεια, μαζί με μία κάποια ελαφρότητα. Πλασματική ανεμελιά ή όχι, τα χρόνια της δικτατορίας ήταν πλέον πίσω μας. Η τηλεόραση άρχισε να κυριαρχεί, ο κινηματογράφος δεν πήγαινε και αυτός πίσω, μια χαρά εισιτηριάκια έκοβε, ενώ είχαμε και τον «σωτήριο» ερχομό και της βιντεοκασέτας. Οι βιντεοταινίες πλέον γυρίζονταν μέσα σε ένα σαββατοκύριακο, ενώ τα βίντεο κλαμπ άρχιζαν σιγά σιγά να πολλαπλασιάζονται από τα μέσα της δεκαετίας του '80.

Η δεκαετία του '80 ήταν εξίσου παραγωγική για τον Κώστα Βουτσά με αυτή του '60. Πρωταγωνίστησε σε μία πλειάδα από ταινίες για τον κινηματογράφο αλλά και σε cult βιντεοταινίες, ακόμα και σε κάποιες διαφημίσεις και σε παιχνίδια  της Lyra (Οι Μικροί Ψαράδες, Στρουμφοτσουλήθρες, Φιδομαχίες).

Τι να πρωτοθυμηθείς; Εν αρχή ην ο Λόγος, αρχές της δεκαετίας του '80, με τον Βουτσά στο ρόλο του… Κώτσου που τα βάζει με το σύστημα, την ΕΟΚ, το ΝΑΤΟ και τους… εξωγήινους. «Ο Κώτσος στην ΕΟΚ» (1980), «Ο Κώτσος και οι εξωγήινοι» (1981), «Ο Κώτσος έξω από το ΝΑΤΟ» (1981). Ήταν και η θεματική της εποχής, ΕΟΚ, ΝΑΤΟ, ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας και «αλλαγή», ναρκωτικά, μηχανόβιοι, χουλιγκανισμός, το νέφος της Αθήνας, κάπου εκεί γύρω «σκάει» και το Τσερνόμπιλ.

Ακολούθησαν ταινίες όπως «Αλλαγή και το λουρί της μάνας» (1982), «Σερίφης ο μηχανοφάγος» (1983), «Η Δημοκρατατία του νέφους» (1983) και «Ο έρωτας του Οδυσσέα» (1984) που μεταφέρθηκε την επόμενη χρονιά και στην τηλεόραση με τέσσερα επεισόδια, όλα στο πνεύμα της εποχής. ΠΑΣΟΚ, μηχανόβιοι, ανεκπλήρωτοι έρωτες και το νέφος της Αθήνας. Το 1985 παίζει μαζί με τον μεγάλο Σωτήρη Μουστάκα στην ταινία «Τα Τούβλα» του Όμηρου Ευστρατιάδη, όπου οι δυο τους ενσαρκώνουν δύο πλούσιους εργοστασιάρχες που δεν έχουν πάει ποτέ σχολείο και επιστρέφουν σε αυτό.

Είναι η ίδια χρονιά που ο ηθοποιός πρωταγωνίστησε και στην τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ «Ο Ανδροκλής και τα λιονταράκια του» στο ρόλο του χήρου Ανδροκλή Καρπερού που πρέπει να φροντίσει τα 5 παιδιά του. Μία τηλεοπτική σειρά που αγαπήθηκε όσο λίγες. Κάθε Πέμπτη κολλημένοι στην τηλεόραση, ούτε το Ευρωμπάσκετ 1987 να ήταν. Στη δεκαετία του '80, ο Κώστας Βουτσάς πρωταγωνιστεί και σε άλλα τηλεοπτικά σίριαλ όπως «Κρουαζιέρα στον παράδεισο» και «Μία βόλτα στο φεγγάρι», λίγο πριν έρθει η ιδιωτική τηλεόραση στη ζωή μας.

Η επόμενη χρονιά, το 1986, φέρνει δύο πολύ μεγάλες επιτυχίες για τον Κώστα Βουτσά. Μιλάμε για τις ταινίες «Οι Πόντιοι» (ακολούθησε και το… sequel «Αγάπησα έναν Πόντιο» ακριβώς την ίδια χρονιά) και φυσικά «Ο Ιππότης της λακκούβας», με τον περίφημο ΨΙΤ (μία παραλλαγή του τηλεοπτικού «Ιππότης της Ασφάλτου» με τον Ντέιβιντ Χέισελχοφ που την βλέπαμε μανιωδώς στην ελληνική τηλεόραση). Μεγάλες επιτυχίες για την εποχή, με χαρακτήρες και ατάκες που έχουν μείνει μέχρι και τώρα. Αξέχαστοι και οι ρόλοι της Νατάσας Γερασιμίδου και Κώστα Τσάκωνα στους «Πόντιους», αλλά και του Ντίνου Ηλιόπουλου στον «Ιππότη της Λακούβας». Ακολούθησαν κάποιες λιγότερο επιτυχημένες ταινίες, εμείς κρατάμε την ταινία με τίτλο «Γρίπη αγάπη μου», βλέπουμε πως κάποια θέματα, όπως η γρίπη, επιστρέφουν στην επικαιρότητα και κάνουν κύκλους.

Μέσα σε όλα τα παραπάνω, ο Κώστας Βουτσάς τη δεκαετία του '80 γύρισε και πολλές direct-to-video ταινίες που δεν κυκλοφόρησαν στις κινηματογραφικές αίθουσες. Για τους «βίντεο-φάγους» της εποχής, βρίσκουμε μικρά cult διαμάντια και τίτλους όπως «Ο Κουρδιστός Εραστής», «Ο Μαφιόζος», «Κίμων ο νεόπλουτος» κ.α.

Η δεκαετία του '90 αλλά και η δεκαετία του 2000 ήταν η περίοδος που κυριάρχησε η ιδιωτική τηλεόραση και τα κανάλια της εποχής. Κάμψη του κινηματογράφου, με τον Κώστα Βουτσά να παίζει σε ελάχιστες ταινίες (ξεχωρίζουμε τους ρόλους του στο «Bank Bang», «Η νήσος», «Προς την ελευθερία»). Πρωταγωνίστησε όμως σε μία πλειάδα από νέες σειρές για τον ΑΝΤ1, Mega και ΕΡΤ. Θυμόμαστε τις «Ιστορίες χωρίς δάκρυα», «Μπαμπάς και φιλαράκος», «Οι χλιδάτοι», «Μία υπέροχη ζωή», «Για μια θέση στον ήλιο», όπως και λίγο αργότερα τη «Φωνή» (ΕΤ1, 2001) και τις  «Αμαρτίες γονέων» (Mega, 2003).

Ο Κώστας Βουτσάς διακρίθηκε σε όλα τα είδη του θεάτρου (πρόζα, επιθεώρηση, μιούζικαλ) και καθιερώνεται στη συνείδηση του κοινού ως κορυφαίος Έλληνας κωμικός. Τα έργα «Αγάπη μου Παλιόγρια» του Τσιφόρου (μαζί με την επιτυχημένη ταινία), «Οι Απάνω και οι Κάτω» των Τσιφόρου-Βασιλειάδη, «Ο Αρχοντοχωριάτης» του Μολιέρου, ήταν κάποιες από τις πιο σημαντικές θεατρικές του επιτυχίες. Το 1998 ενσαρκώνει τον δικομανή Φιλοκλέων μέσα από την κωμωδία «Σφήκες» του Αριστοφάνη στην Επίδαυρο, όπως και σε άλλες κωμωδίες του αρχαίου σατιρικού ποιητή («Πλούτος», «Αχαρνής»). Ο Κώστας Βουτσάς έχει παίξει συνολικά έξι φορές στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, ενώ έχει εμφανιστεί σε όλα τα μεγάλα ανοιχτά και κλειστά θέατρα της χώρας.

Ιδιαίτερα από τα μέσα της δεκαετίας του '80 και μετά, ήταν η εποχή που έπαιξε σε πολλούς θεατρικούς ρόλους, περισσότερους από ποτέ. Το 1986 ανέβασε στο θέατρο Γκλόρια την παγκόσμια θεατρική επιτυχία «Πούπσι», διασκευασμένη και μεταφρασμένη στα ελληνικά, σπάζοντας τα ταμεία, παθαίνοντας, ωστόσο, οικονομική ζημιά από τα υπέρογκα έξοδα. Την επόμενη χρονιά επανέκαμψε οικονομικά, ανεβάζοντας το έργο «Η γλυκιά Ούτσι» της Μαρίας και Ελένης Παξινού, γνωρίζοντας εκ νέου εισπρακτική επιτυχία. Μέχρι και λίγες μέρες πριν φύγει, ο Κώστας Βουτσάς υπηρέτησε πιστά το θέατρο, σε μεγάλες σκηνές αλλά και σε παραστάσεις για παιδιά.

Ο Κώστας Βουτσάς έβαλε τη σφραγίδα του σε κωμωδίες, οι οποίες απέκτησαν διαχρονική αξία και προβάλλονται αδιάλειπτα από την μικρή οθόνη. Ένας από τους τελευταίους του αγαπημένου παλιού ελληνικού κινηματογράφου.

Πολλές από τις πληροφορίες από το online αρχείο της Φίνος Φιλμ, την οποία ευχαριστούμε.