Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας (23 - 29 Νοεμβρίου)

Τζότζο (Jojo Rabbit) (***)
Σκηνοθεσία: Τάικα Γουαϊτίτι
Πρωταγωνιστούν: Ρόμαν Γκρίφιν Ντέιβις, Τομασίν ΜακΚένζι, Τάικα Γουαϊτίτι, Ρέμπελ Γούιλσον, Σκάρλετ Τζοχάνσον, Σαμ Ρόκγουελ

Βρισκόμαστε λίγο πριν από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και ο δεκάχρονος Τζότζο από τη Γερμανία βλέπει την άποψή του για τον κόσμο να θολώνει, όταν ανακαλύπτει ότι η διαζευγμένη μητέρα του κρύβει μια νεαρή εβραιοπούλα στη σοφίτα τους. Ο Τζότζο θα ζητήσει τη βοήθεια του φανταστικού φίλου του που δεν είναι άλλος από τον… Χίτλερ!

Η φρίκη του πολέμου μέσα από το παιδικό βλέμμα δεν μοιάζει και τόσο… φρικτή, μας λέει ο Τάικα Γουαϊτίτι (σκηνοθέτης του «Thor: Rangarok») θυμίζοντάς μας το ανάλογης θεματολογίας «Η ζωή είναι ωραία» του Ρομπέρτο Μπενίνι όπου η φαντασία και η πραγματικότητα επίσης αλληλοσυμπληρώνονται με κωμικοτραγικό τρόπο. Κάτι αντίστοιχο είναι και η ιστορία του Τζότζο, δοσμένη πάντως από την πλευρά του ντροπαλού πιτσιρικά ο οποίος επιστρατεύει την αχαλίνωτη φαντασία του για να δώσει εξήγηση στα όσα «περίεργα» συμβαίνουν δίπλα του. Πώς είναι δυνατόν η αγαπημένη μητέρα του να προδίδει την πατρίδα τους προστατεύοντας μια Εβραία; Πώς μπορεί η τελευταία να είναι όχι απλώς φυσιολογική αλλά και συμπαθητική κι όχι το «τέρας» που τους μαθαίνουν στο σχολείο; Γιατί το κάψιμο των βιβλίων είναι ένα τόσο διασκεδαστικό παιχνίδι; Πώς γίνεται οι μόνοι φίλοι που παρέμειναν στους Γερμανούς στον πόλεμο να είναι οι Ιάπωνες που δεν θυμίζουν και τόσο την άρεια φυλή; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που απασχολούν τον Τζότζο και τους φίλους του οι οποίοι λατρεύουν τον εξιδανικευμένο πόλεμο που δίνει ο «ανίκητος» γερμανικός με τις ηρωικές μάχες, τους λαμπερούς πολεμιστές και τα τρομερά κατορθώματά τους. Στα μάτια των πιτσιρικάδων οι γερμανοί στρατιώτες μοιάζουν με σούπερ ήρωες, με τον μεγαλύτερο όλων να είναι ο Αδόλφος Χίτλερ. Ο Τζότζο ακολουθεί πιστά τις εντολές του φανταστικού του φίλου – ένας χαζούλης Αδόλφος Χίτλερ τον οποίο υποδύεται ανατριχιαστικά ο ίδιος ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος θυμίζοντας τον «Μεγάλο Δικτάτορα» του Τσάπλιν – ώσπου να έρθει η κρίσιμη στιγμή της ενηλικίωσης που θα συμβεί με τον πιο δραματικό τρόπο. Το φιλμ είναι καλοφτιαγμένο, έχει δαιμονιώδη κωμικό ρυθμό, ενώ τα σατιρικά βέλη του κατευθύνονται σε πολλούς στόχους κι όχι μόνο στον προφανή –το αντιπολεμικό στοιχείο σε μια πρώτη ανάγνωση, αλλά η ιστορία του Τζότζο είναι πολλά παραπάνω και κυρίως μια κυνική σάτιρα ενάντια στο μίσος –, ενώ τα εύσημα αξίζουν στον Γουαϊτίτι και για ένα ακόμη λόγο. Στο «Τζότζο» υπάρχουν 2-3 λυρικά ενσταντανέ –αυτή η έξοχη σεκάνς όπου ο μικρός ήρωας ακολουθεί μια μπλε πεταλούδα πριν βρεθεί ξαφνικά δίπλα στο πρόσωπο του θανάτου– που ισορροπούν κατάλληλα το ακραίο, κανιβαλιστικό χιούμορ του δημιουργού που ίσως απωθήσει μεγάλο μέρος του κοινού. Αρκετοί ακόμη θα ενοχληθούν και για τους γνωστούς ιδεολογικούς λόγους: σε ένα πόλεμο σαν αυτόν δεν χωράνε ούτε χοντροκομμένες φάρσες, ούτε φτηνοί συναισθηματισμοί. Ποιος είπε το αντίθετο;

Τραγούδι χωρίς όνομα (Canción sin nombre) (***)
Σκηνοθεσία: Μελίνα Λεόν
Πρωταγωνιστούν: Πάμελα Μεντόζα, Τόμι Παράγα, Λούσιο Ρόχας, Ρουθ Αρμας

Στο Περού του 1988, η Χεορχίνα, μια κοπέλα από μικρό χωριό των Άνδεων, φτάνει στη Λίμα προκειμένου να γεννήσει σε μια αυτοσχέδια κλινική αλλά μετά από τρεις μέρες το βρέφος εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Ένας τολμηρός δημοσιογράφος θα γίνει ο μοναδικός της σύμμαχος στην προσπάθειά της να βρει το παιδί της.

Βασισμένο σε αληθινή ιστορία (οι εξαφανίσεις μωρών από κλινικές) το δυνατό ντεμπούτο της περουβιανής Μελίνα Λεόν που συμμετείχε στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες και απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας –και ειδική μνεία για το MermaidAward– στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, θυμίζει κάτι από «Roma» τόσο στο αισθητικό αποτύπωμα του όσο και στην αφήγησή του. Στο κέντρο της ταινίας υπάρχει η δραματική ιστορία μιας ιθαγενούς χωρίς ταυτότητα (η σεκάνς στο αστυνομικό τμήμα που πάει να καταγγείλει την εξαφάνιση του μωρού της) και κυρίως χωρίς μέλλον. Το ασπρόμαυρο δράμα της Λεόν διαθέτει τις ψυχολογικές εντάσεις μιας σκληρής, απάνθρωπης περιπέτειας με πολιτικό βάρος (παρακολουθούμε τις ενέργειες των ηρώων εν μέσω ισχυρών πολιτικών αναταραχών) και την ευθύτητα ενός εύστοχου κοινωνικού σχολίου –το στιγμιότυπο με τις παραγκουπόλεις ή τις καλύβες στο νερό κόντρα στα επιβλητικά αρχιτεκτονικά κυβερνητικά κτίρια– που καταλήγει να γίνει πραγματικός καφκικός εφιάλτης.

Η γκουβερνάντα (The Turning) (*1/2)
Σκηνοθεσία: Φλόρια Σιγκισμόντι
Πρωταγωνιστούν: Μακένζι Ντέιβις, Φιν Γούλφχαρντ, Μπρούκλιν Πρινς

Η νεαρή Κέιτ φτάνει σε ένα απομονωμένο αρχοντικό για να εργαστείως νταντά δίπλα σε δύο ψυχικά διαταραγμένα ορφανά, τη Φλόρακαι τον Μάιλς. Σύντομα ανακαλύπτει ότι τα παιδιά κρύβουν σκοτεινά μυστικά ενώ και το μέρος έχει το δικό του τρομακτικό παρελθόν.

Βασισμένη ελεύθερα στο κλασικό μυθιστόρημα «Το στρίψιμο της βίδας» του Χένρι Τζέιμς, «Η Γκουβερνάντα» της ιταλίδας Φλόρια Σιγκισμόντι δεν έχει και πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία να προσθέσει στην κλασική ιστορία φαντασμάτων του αμερικανού συγγραφέα. Αντίθετα με το ατμοσφαιρικό «The others»(2001) του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ, όπου ο ψυχολογικός τρόμος προέκυπτε από τις σιωπές και τα υπονοούμενα, η γνωστή από τα μουσικά videoclip της σκηνοθέτιδας ποντάρει στην απόδοση ενός χοντροκομμένου, σαδιστικού τρόμου που κραυγάζει τα δάνεια του από παντού –η «Κατάρα» συναντά τον «Πορφυρό λόφο» κ.λπ.– αλλά με το ζόρι μπορεί να αφηγηθεί μια υποτυπώδη ιστορία με συνοχή και ευρηματικότητα. 

Cats (*1/2)
Σκηνοθεσία: Τομ Χούπερ
Πρωταγωνιστούν: Τζέιμς Κόρντεν, Τζούντι Ντεντς, Τζέισον Ντερούλο, Ίντρις Έλμπα, Τζένιφερ Χάντσον, Ίαν Μακ Κέλεν, Τέιλορ Σουίφτ, Ρέμπελ Γουίλσον, Φρανσέσκα Χέιγουορντ

Όπως κάθε χρόνο την ίδια νύχτα, μια φυλή από γάτες θα περάσει μια μαγική νύχτα, στο τέλος της οποίας μια από αυτές θα επιλεγεί για κάτι που όλες ονειρεύονται: την ευκαιρία να ζήσει μια δεύτερη ζωή…

Το διάσημο μιούζικαλ του Αντριου Λόιντ Γουέμπερ, (βασισμένο με τη σειρά του στα ποιήματα του Τ. Σ. Έλιοτ) μεταφέρεται σε μια γεμάτη από οπτικά τρικ και εφέ ιστορία που αδυνατεί όμως να πιάσει υψηλά στάνταρ πρωτοτυπίας παρά τις μεγάλες υποσχέσεις της. Το κακό είναι πως ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθεσίας για τον «Λόγο του βασιλιά» Τομ Χούπερ αδυνατεί να βάλει σε τάξη το μουσικοχορευτικό σόου των εξανθρωπισμένων γατών. Το όλο concept είναι βασισμένο σε μια πρόχειρη κατασκευή που προκαλεί εντύπωση πως τόσοι σπουδαίοι καλλιτέχνες δεν αντιλήφθησαν έγκαιρα την ανεπάρκειά του, ενώ η κοινότοπη και βαριεστημένη σκηνοθεσία του Χούπερ παραδίδει μια ιστορία χωρίς ειρμό που ξεχωρίζει μόνο λόγω της διάσημης μουσικής και των τραγουδιών της.

ΑΚΟΜΗ

To animation «Ενωμένες πατούσες» (Pets United) (*) σε σκηνοθεσία Χλίνουρ Πάλμασον περιγράφει τις περιπέτειες μιας παρέας από κακομαθημένα και εγωιστικά κατοικίδια, όταν στην πόλη τους παίρνουν την εξουσία οι μηχανές.

MUST SEE

Τόπο στους μικρομηκάδες! 

Το Σάββατο 25 Ιανουαρίου η Ταινιοθήκη της Ελλάδος εγκαινιάζει τον κύκλο προβολών μικρού μήκους ταινιών με αφιερώματα σε πρόσφατες αλλά και παλαιότερες ελληνικές ταινίες μικρού μήκους. Η έναρξη θα γίνει στις 17.00, με ένα πρόγραμμα που τιτλοφορείται «Greeks International» όπου θα προβληθούν επτά ξενόγλωσσες ταινίες ελλήνων (ή ελληνικής καταγωγής) σκηνοθετών που υπογράφουν (με αλφαβητική σειρά) οι Άρτεμις Αναστασιάδου, Νικόλας Κολοβός, Όλιβερ Κριμπάς, Αριάν Λαμπέντ, Νικολέτα Λεούση, Γαβριήλ Τζάφκας και Νίκος Τσεμπερόπουλος.