Κριτική ταινίας: Οι δύο Πάπες (The Two Popes)

Το 2013 ο φιλελεύθερος καρδινάλιος Μπεργκόλιο ταξιδεύει από την Αργεντινή στο Βατικανό με σκοπό να ενημερώσει τον Πάπα, τον γερμανικής καταγωγής συντηρητικό Βενέδικτο ΣΤ, για την απόφαση του να συνταξιοδοτηθεί. Δεν γνωρίζει όμως ότι ο Πάπας διατηρεί παρόμοιες σκέψεις για τη δική του περίπτωση. Ο Βενέδικτος πρόκειται να γίνει ο πρώτος Πάπας που θα παραιτηθεί του αξιώματός του μετά από 700 χρόνια αδιάλειπτης παράδοσης και αναζητά τον διάδοχό του…

Δύο προσωπικότητες που σημάδεψαν ανεξίτηλα τη σύγχρονη παπική παράδοση και η μεταξύ τους επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα (θεσμικό, πολιτικό, ψυχολογικό και κυρίως ανθρώπινο) είναι το θέμα της ταινίας του Φερνάντο Μεϊρέλες. Ο βραζιλιάνος δημιουργός των «Περί τυφλότητας» και «Ο επίμονος κηπουρός» εκμεταλλεύεται δημιουργικά όλα τα δραματικά αλλά και πιο ανάλαφρα –έως και χιουμοριστικά– στοιχεία αυτής της «συνάντησης» καθιστώντας το φιλμ μια διακριτική αλλά και ενδιαφέρουσα εμπειρία. Ταυτόχρονα θέτει καίρια ζητήματα (ο σύγχρονος ρόλος της καθολικής εκκλησίας και η ευθύνη της ηγεσίας της όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο αλλά και στα σκάνδαλα της παιδικής κακοποίησης) προς συζήτηση και σκέψη δίχως να αφαιρεί από την ταινία την αφηγηματική της γοητεία. Οι «Δύο πάπες» απέσπασαν πριν από λίγες μέρες 4 υποψηφιότητες στις Χρυσές Σφαίρες ανοίγοντας το δρόμο για τα επερχόμενα Όσκαρ χάρη στη δυναμική αντιπαράθεση των δύο αντρών που ερμηνεύονται υποδειγματικά από τους Τζόναθαν Πράις, Άντονι Χόπκινς (αμφότεροι υποψήφιοι στις κατηγορίες Α και β ρόλου αντίστοιχα). Οι δύο κόσμοι του σκληρού Γερμανού και του πιο αλέγκρο Αργεντίνου (που εκπροσωπούν πάντως τον ίδιο απαρχαιωμένο –η παπική παράδοση μετρά σχεδόν 2.000 χρόνια ζωής– και συντηρητικό στη βάση του θεσμό) είναι το κεντρικό μοτίβο του φιλμ που χρωστάει πολλά στο σενάριο- κέντημα του σπεσιαλίστα των βιογραφικών δραμάτων  Άντονι Μακ Κάρτεν. Ο τρεις φορές υποψήφιος για Όσκαρ σεναριογράφος των «Η πιο σκοτεινή ώρα», «Θεωρία των πάντων» και «Bohemian Rhapsody» σφραγίζει τη φινετσάτη, δραματική και απολαυστική κόντρα των δύο αντρών με την υπόμνηση ότι οι μικρές χαρές μερικές φορές είναι πιο σημαντικές από τα «μεγάλα» γεγονότα. Η ικανότητα του Φερνάντο Μεϊρέλες  (υποψήφιος για Όσκαρ Σκηνοθεσίας το 2002 με την «Πόλη του Θεού») είναι παροιμιώδης καθώς χτίζει ένα στιβαρό οικοδόμημα που παρά τη βαθιά θρησκευτική εμμονή του («η πιο δύσκολη αποστολή είναι να ακούσεις τη φωνή Του» λέει κάποια στιγμή ο Χόπκινς) καταφέρνει να ανοίξει την πόρτα προς την αληθινή ζωή. Το φλας μπακ με τα στιγμιότυπα από τη νεανική ζωή του Μπεργκόλιο που σημαδεύεται από την άρνηση του έρωτα για να γίνει παπάς, την κατάπτυστη δράση του στη δικτατορία του Βιντέλα όπου «έπινε τσάι» με τους βασανιστές, τα χρόνια της μετάνοιας και της απάρνησης του πλούτου και κυρίως της σύγχρονης πολιτικής στάσης του απέναντι σε πλούσιους και τραπεζίτες –καταγγέλλει ανοιχτά τη συσσώρευση του παγκόσμιου πλούτου σε ένα μικρό ποσοστό πληθυσμού ενώ θεωρεί τις τράπεζες υπαίτιες για την παραλίγο καταστροφή της χώρας του– ίσως είναι το πιο δυνατό φιλμ του έργου του κι ένα ηχηρό μήνυμα για το μέλλον του καθολικισμού. 

Σκηνοθεσία: Φερνάντο Μεϊρέλες
Πρωταγωνιστούν: Τζόναθαν Πράις, Άντονι Χόπκινς, Τόμας Γουίλιαμς