Κινηματογραφος

24 ταινίες που πρέπει να δεις με το παιδί σου

Δεν έχω καλύτερο από το να πηγαίνω τα παιδιά μου σε παιδικό σινεμά τα βροχερά μεσημέρια της Κυριακής

Μανίνα Ζουμπουλάκη
ΤΕΥΧΟΣ 723
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η συγγραφέας Μανίνα Ζουμπουλάκη γράφει για τη γοητεία της παιδικής ταινίας κινουμένων σχεδίων

Μια μέρα που περνούσε πολύ δύσκολα, προσπάθησα να φτιάξω στο μυαλό μου το Τοπ 10 ταινιών κινουμένων σχεδίων, ώστε να περάσει πιο μαλακά η δύσκολη μέρα, μια και τις ίδιες τις ταινίες, τις βλέπω με μανία, και με αυτό ακριβώς το σκεπτικό: επειδή καταφέρνουν (όταν είναι καλές) να εξομαλύνουν τη σκληρή πραγματικότητα. Τις βλέπω επειδή μου αρέσουν, επίσης, αλλά το ότι οι καλές ταινίες κινουμένων σχεδίων λειαίνουν τις γωνίες με άνεση, είναι ο κυριότερος λόγος που μου αρέσουν.

Όσο η μέρα γινότανε όλο και πιο χάλια, τόσο μεγάλωνε ο κατάλογος αγαπημένων ταινιών «για παιδιά», ακόμα κι αν βάλω στον κατάλογο μόνον τις πρώτες των franchise, από αυτές που έγιναν κατόπιν ολόκληρες σειρές. Δηλαδή στο «Shrek» μετράω μία ταινία παρόλο που είναι ατελείωτες, μαζί με τις έξτρα μίνι-ταινίες με τον γάιδαρο, π.χ. Έβλεπα από μικρή κινούμενα σχέδια  – είχαμε στο σπίτι μια μηχανή προβολής και μας έδειχναν ασπρόμαυρα «Τσιπ &Ντέηλ» στα παιδικά πάρτι, ή αγχωτικά ταινιάκια με τον Ντόναλντ Ντακ και τη βρύση του που πάντα στάζει. Η πραγματική τρέλα όμως ξεκίνησε με τον «Βασιλιά των Λιονταριών» (σε βιντεοκασέτα), που χάρισε η αγαπημένη φίλη Ανέζα Τζίρου στον μεγάλο γιο μου στα δεύτερά του γενέθλια. Την είδαμε οκτακόσιες φορές, μάθαμε απ’ έξω το «Χακούνα ματάτα», κι όταν η κασέτα χάλασε, την είδαμε σε θερινά, και μετά σε χειμερινά σινεμά… μέχρι να βγει η επόμενη ταινία. Για παιδιά, πάντα, γιατί δεν έχω καλύτερο από το να πηγαίνω τα παιδιά μου σε παιδικό σινεμά τα βροχερά μεσημέρια της Κυριακής: η μυρωδιά του ποπ-κορν, η παιδική βαβούρα, μαζί με την εγγύηση του χάπι εντ (της ταινίας), είναι ό,τι πιο ανεβαστικό για τα Σαββατοκύριακα του χειμώνα που αισθάνεσαι στο βάθος της ψυχής σου ότι τίποτε δεν πάει καλά, κι ότι όλο και κάτι θα σκάσει που θα κάνει αυτό που δεν πάει καλά, να πάει κατά διαόλου εντελώς, με σένα μαζί…

1. Το βιβλίο της ζούγκλας (1967)

Στην πρώτη εκδοχή του, με τον καταπληκτικό αρκούδο Μπαλού που χόρευε και τραγουδούσε υπέροχα. Η ταινία βασίζεται σε κείμενα του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, και ο Γουολτ Ντίσνεϊ πέθανε δυστυχώς πριν βγει η ταινία στις οθόνες. Οι ήρωες της ταινίας είναι αξεπέραστοι – καπελώνουν όλες τις μεταγενέστερες, λάιβ εκδοχές τους…

2. Η μικρή γοργόνα (1989)

Aπό την οποία θυμάμαι πάντα τη μουσική – ανάμεσε σε calypso, reggae, blues, jazz και happy hour music, με τα ΤΕΡΑΣΤΙΑ τραγούδια «Kiss the girl» (του Samuel E. Right) και «Under the sea» (του Alan Menken, που έχει γράψει τον άμμο της θάλασσας από μουσική παιδικών ταινιών)

3. Ντάμπο το ιπτάμενο ελεφαντάκι (1941)

Ξεκινάει με ένα κοπάδι πελαργούς που φέρνουν μωρά στα μέλη του τσίρκου… και τον Ντάμπο τον αυτιά στην πολύ ταλαίπωρη μαμά του. Ήταν στεναχωρητική ταινία, την είδα 6-7 χρονών (στον κινηματογράφο Απόλλωνα στην Καβάλα), για πολλά χρόνια πίστευα ότι πράγματι τα μωρά τα φέρνουν οι πελαργοί…

4. Ο βασιλιάς των λιονταριών (1994)

Mετά τον «Ντάμπο», άλλη μια παιδική ταινία που αγγίζει το θέμα της απώλειας (εδώ, του δολοφονημένου μπαμπά) αλλά και των ενοχών που δημιουργούνται μετά την απώλεια. Το μπάτζετ της ταινίας ήταν 48 εκατομμύρια δολάρια, και τα εισιτήρια του έκοψε ξεπέρασαν τα 968,5 εκατομμύρια δολάρια. Η αριστουργηματική μουσική είναι του Hans Zimmer.

5. Beauty and the beast (1991)

Mε καταπληκτικές σεκάνς με ζωντανά έπιπλα και μαχαιροπήρουνα, και την υπέροχη τσαγιέρα Angela Lansbury. Τη μουσική έγραψε ο Alan Menken, τους στίχους ο χαρισματικός Howard Ashman, ο οποίος δυστυχώς πέθανε από AIDS, 40 χρονών, λίγο πριν ολοκληρωθεί η ταινία. Το σουξέ του φινάλε το τραγουδάει η Celine Dion. Και ναι, το σενάριο βασίζεται στην ορίτζιναλ ταινία του Ζαν Κοκτώ (1946).

6. Toy Story (1995)

Πάνω που άρχισε να παίρνει φόρα η παιδική ταινία – προς μεγάλη μου χαρά, γιατί είχα δικαιολογία (=παιδί) ώστε να τρέχω στα παιδικά. Ο Tom Hanks και ο Tim Allen είναι οι φωνές του πάνινου καουμπόι Andy και του ψωνισμένου αστροναύτη Buzz Lightyear, σε «μεγαλίστικη» σκηνοθεσία John Lasseter… οι ήρωες εδώ έχουν «τόξο ανάπτυξης» που μοιάζει με ουράνιο (τόξο), και εξελίσσονται από ταινία σε ταινία – μέχρι και η 4η (2019) ήτανε τέλεια.

7. Hercules (1997)

Που στην ταινία κάποια θεά αποκαλεί «Hunk-cules», δηλαδή γκομέναρο – τα περισσότερα τραγούδια είναι κι εδώ του Alan Menkes αλλά το σουξέ «Going the distance» είναι του (γκουχ-γκουχ) Michael Bolton. Οι διακοσμήσεις των αρχαίων αγγείων που ζωντανεύουν, χορεύουν και τραγουδάνε, είναι όλα τα λεφτά. Οι στολές Ηρακλή είχανε σκίσει τις Απόκριες για 3-4 χρόνια.

8. Nemo (2003)

Mε ΥΠΕΡΟΧΕΣ «θαλασσογραφίες», τοπία βυθού τύφλα να έχει ο Κουστό, και την Ellen De Generes καταπληκτική (φωνή) της Dory. Συντομεύω διότι έχει αρχίσει να μεγαλώνει ανησυχητικά το θέμα μας.

9. Ratatouille (2007)

Tο τραγούδι «Le Festin» το τραγουδάει η Camille, και το πιάτο «ratatouille» της ταινίας το φιλοτέχνησε ο gourmet chef Thomas Keller. Ποτέ δεν έχω βγει τόσο πεινασμένη από παιδική ταινία! Ούτε τόσο ποντικο-φίλ.

10. Wall-E (2008)

Ένα ρομποτάκι αξιαγάπητο που θέλεις να το βάλεις κάτω από το μαξιλάρι σου, κι ας είναι σύσχριστο… και το τραγούδι εδώ, το καταπληκτικό «Down to earth», είναι του ΘΕΟΥ Peter Gabriel.

11. Aladdin (1992)

Mε ένα συγκλονιστικό Τζίνι, με τη φωνή του Robin Williams. Ο οποίος είχε κάνει τεράστια επιτυχία με το «Good morning Vietnam» και δέχτηκε να κάνει την ταινία για 75.000 δολάρια, ψίχουλα μπροστά στο κασέ του (8 εκατομμύρια δολάρια, όχι φιστίκια) με την προϋπόθεση να μην εμφανιστεί που-θε-νά και να μην κάνει τίποτα για την προώθηση της ταινίας… που όμως δεν χρειάστηκε έτσι κι αλλιώς. Πάλι ο Alan Menken  έγραψε το αξέχαστο «Arabian nights».

12. Inside out (2015)

Εκτυλίσσεται μέσα στο κεφάλι μιας εντεκάχρονης – ζενιάλ ιδέα, και σούπερ εκτέλεση. Οι ήρωες είναι τα αισθήματα (Θυμός, Λύπη, Χαρά κ.λπ.), η παραγωγή είχε δέκα ψυχολόγους ως σύμβουλους και την μουσική έγραψε ο επίσης μεγάλος αν και όχι επιπέδου Menken, Michael Gianccino.

13. Coco (2017)

Βασισμένο στην Ημέρα των Νεκρών του Μεξικό – και καθόλου θλιμμένο, αντίθετα πολύ αισιόδοξο. Ο Gael Garcia Bernal τραγουδάει το πολύ νόστιμο «Juanita».

14. Shrek (2001)

Με το πιο συμπαθητικό «τέρας των βάλτων» που έχει σκάσει μύτη ποτέ σε ταινία, και τρομερές φωνές – Mike Meyers, τον παν-αστείο γάιδαρο Eddie Murphy, που για κάμποσα χρόνια έκανε μόνον «φωνές», μέχρι φέτος δηλαδή, Cameron Diaz, John Lightgow… και λίγους λέω. 

15. Ice age (2002)

Οι φωνές τα σπάνε: Denis Leary, John Leguziamo, RayRomano, την Εποχή των Παγετώνων που εύχεσαι όταν την βλέπεις, να μην τελειώσει ποτέ.

16. Big Hero 6 (2014)

Η απώλεια είναι το κεντρικό θέμα… μια μελαγχολική ταινία γιαπωνέζικης αισθητικής, που δακρύζεις ενώ τη βλέπεις, αλλά βγαίνεις ανεβασμένος.

17. Mulan (1998)

Bασισμένη σε κινέζικο μύθο (της Χούα Μουλάν, που ντύθηκε αγόρι για να πάει στον πόλεμο στη θέση του μπαμπά της). Ο δράκος των προγόνων της, ο Mushu, είναι άλλη μια ευκαιρία να σκίσει ο Eddie Murphy.

18. Up (2009)

Από τις πιο συγκινητικές και μεγάλες παιδικές ταινίες, με τον συνταξιούχο πρώην πωλητή μπαλονιών να πραγματοποιεί το ταξίδι της ζωής του, και να μας παίρνει μαζί του.

19. Moana (2016)

H Φύση της Πολυνησίας σε πρώτο πρόσωπο, μια ηρωίδα πολύ δυναμική, και ο Dwayne Johnson (The Rock) ως χαζός αλλά τέλειος, και αστείος, θεός.

20. «Brave» (2012)

Η πρωταγωνίστρια Μερίντα έχει τη φωνή της Kelly McDonald και η μαμά της, της Emma Thompson – είναι Ιρλανδή, κοκκινομάλλα, μαχητική, κι έχει τρίδυμα σκανταλιάρικα αδερφάκια. Εκτός από πολύ χιούμορ.

21. Tarzan (1999) 

H κίνηση του οποίου βασίστηκε στους skateboarders, που είχανε τότε μόλις αρχίσει να ανεβαίνουν στην Αμερικάνικη κουλτούρα.

22. Incredibles (2004)

Η αστεία οικογένεια υπερ-ηρώων, με την απόλυτη σούπερ-μαμά Holly Hunter.

23. Hotel Transylvania (2012)

Kαι πώς είναι να είσαι διαφορετικός, ή να ερωτεύεσαι άτομο έξω από τη «φυλή» σου – το τραγούδι που μένει είναι το «The Zing», από τους The Tibbs.

24. «The abominable snowman» (2019)

Με ένα αξιαγάπητο χιονανθρωπάκι, με την Κίνα και το Θιβέτ, μέχρι και το Έβερεστ στο μπακγκράουντ, και φωνές μέχρι και του Eddie Izzard.

Κοιτάξτε, θα μπορούσα να συνεχίσω έτσι για πάντα, μέχρι να τελειώσει ο χώρος στο ίδιο το ιντερνέτι, γιατί οι παιδικές ταινίες είναι εκατοντάδες: «Τα 101 σκυλάκια της Δαλματίας», «Οι Αριστογάτες», «Λαίδη και Αλήτης», «Παναγία των Παρισίων», «Pocahontas», “Lilo&Stitch”, «Frozen», «Tangled», «Princess & the frog», «Monsters Inc.», «Wreck it Ralph», για να μην αναφερθώ στις κλασσικές/παραδοσιακές «Bambi», «Cinderella», «Fantasia», «Sleeping Beauty», «Χιονάτη και Επτά Νάνοι» και πάει γράφοντας. Αλλά μου πιάστηκε το χέρι, κι εσάς το μάτι, και το θέμα είναι ότι οι ταινίες κινουμένων σχεδίων… μας φτιάχνουν τη διάθεση. Με φρέσκο ποπ-κορν και πολλά παιδάκια τριγύρω, με τον ΧΑΜΟ της Κυριακής (στην διάρκεια της οποίας όλα τα παιδάκια 2-12 ετών αφιονίζονται και κοπανιούνται όπου βρουν)… η καλή παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων σε κάνει άλλον, καλύτερο άνθρωπο.