Κινηματογραφος

Γιαζίντι: Το ανορθόδοξο δραματικό οδοιπορικό του Έκτορα Σακαλόγλου

Το ταξίδι ενός πρόσφυγα από την πατρίδα του και την Ελλάδα προς την κεντρική Ευρώπη

Νικολέττα Σταμάτη
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Έκτωρ Σακαλόγλου μιλάει για την «Γιαζίντι», την ταινία μικρού μήκους του που βρίσκεται στον τελικό του 42ου Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας

Ο Σαμάν είναι πρόσφυγας πολέμου στην Ελλάδα. Είναι, μάλιστα, πρόσφυγας πολέμου προερχόμενος από μία φυλή που πλέον έχει εξαφανιστεί, την Γιαζίντι του Βόρειου Ιράκ. Το μοναδικό πράγμα που έχει μάθει στη ζωή του είναι να επιβιώνει και να παλεύει και αυτό είναι το μόνο του «όπλο» για να τα βγάλει πέρα και στην Ελλάδα. Έτσι, μέχρι και την τελευταία του μέρα στη χώρα, πριν φύγει για την κεντρική Ευρώπη, συνεχίζει να μάχεται και να την περνάει λαμβάνοντας μέρος σε αγώνες των πολύ χαμηλών στημένων κατηγοριών πυγμαχίας.

Αυτή την ιστορία έρχεται να μας πει η «Γιαζίντι», η ταινία μικρού μήκους του Έκτορα Σακαλόγλου, ενώ ακολουθεί τον Σαμάν σε όλο το ταξίδι του, πριν φτάσει στη χώρα μας, ενώ βρίσκεται σε αυτή, αλλά και όταν πλέον την αφήνει, για να έρθει αντιμέτωπος με απρόσμενα γεγονότα, νέους χαρακτήρες και το σκοτεινό του παρελθόν.

Ο 21χρονος σκηνοθέτης, ο οποίος σύμφωνα με τη λίστα της Ακαδημίας Κινηματογράφου πριν τρία χρόνια κατάφερε να γίνει ο νεότερος βραβευμένος σκηνοθέτης στην Ελλάδα, δημιούργησε στην ουσία ένα ανορθόδοξο δραματικό οδοιπορικό. Στόχος του δεν είναι να μιλήσει για το προσφυγικό, όπως κάποιος μπορεί να συμπεράνει λανθασμένα σε μία πρώτη ανάγνωση, αλλά να κινηματογραφήσει την ιστορία και το ταξίδι του Σαμάν και να αποδώσει αυτή την παλ γκρι απόχρωση των Βαλκανίων, όπως ο ίδιος αναφέρει.



Η ταινία σήμερα έχει καταφέρει να προκριθεί στον τελικό του 42ου Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας και ο Έκτωρ Σακαλόγλου μας μιλάει για αυτήν:

Τι αποτέλεσε την αφορμή-έμπνευση για τη δημιουργία της «Γιαζίντι»;
Ξεχασμένοι άνθρωποι και χαμένοι λαοί. Διαβάζουμε καθημερινά ιστορικά κείμενα που αναφέρουν λαούς και χώρες πλέον εξαφανισμένες. Οι Γιαζίντι αποτελούν την πιο πρόσφατη φυλή που βίωσε τον αφανισμό. Είναι ένα χαστούκι στον θεατή ότι ζούμε στις σελίδες που διαβάζουμε. Ακόμα και σήμερα γίνονται εγκλήματα πολέμου, εθνοκαθάρσεις και γενοκτονίες. Όταν το άκουσα για πρώτη φορά με στιγμάτισε και σύμφωνα με τις παροντικές κοινωνικές συνθήκες δεν μπορούσα να παραλείψω τέτοια θεματολογία.

Ο Έκτωρ Σακαλόγλου με τον Daniel Attias, τον σκηνοθέτη των Lost, Walking Dead, True Blood & The Wire στο πλαίσιο του Μεσογειακού Ινστιτούτου Κινηματογράφου


Τι θα ήθελες να μείνει στο μυαλό του θεατή αφότου δει την ταινία, σε επίπεδο τόσο αίσθησης, όσο και μηνύματος;
Δράμα. Όσο μεγαλώνω συνειδητοποιώ πως ό,τι γράφω είναι ένα δραματικό πεζό κείμενο. Δεν μπορώ να κάνω κάτι για αυτό δυστυχώς, έτσι είναι και θα παραμείνει. Η ταινία είναι βαριά. Πολλά κιλά μικρού μήκους με δυνατές εικόνες και ερμηνείες. Η αισθητική που θα νιώσει κανείς είναι η ψύχρα της καθημερινότητάς μας. Οι γκρι φθαρμένοι τοίχοι και τα πορτοκαλί ξεθωριασμένα φώτα της πόλης. Το κόκκινο του αίματος και το γαλάζιο της αυγής. Το μήνυμα θα μπορούσε εύκολα να αποτελεί το «μην τα παρατάς, μην το βάζεις κάτω, προχώρα», ωστόσο κάθε φορά που την βλέπω μετατρέπετε σε «μην κάνεις σχέδια βασισμένος σε άλλους, γιατί μπορείς να καταλήξεις έρμαιο των πάντων και των όλων». Μουντά σύννεφα. Αστική ζούγκλα. Ίσως και το «μη λες πολλά» να ταιριάζει καθώς ο χαρακτήρας δεν γνωρίζει να ομιλεί τα ελληνικά. Ναι, όχι, η ταινία δεν έχει στον πυρήνα της κάποιο βασικό μήνυμα πέρα από την προβολή μίας ιστορίας, μίας ζωής, ενός δυνατού ανθρώπου. Ιδανικά στο μυαλό του θα ήθελα ο θεατής να μην έχει τίποτα, να είναι ένας κενός καμβάς έτοιμος να δεχθεί ό,τι τον αγγίξει.

Υπήρχε σε κάποιον βαθμό ως ερέθισμα για τη δομή της ταινίας το προσφυγικό;
Δεν αποτελεί μια ταινία με θέμα το προσφυγικό. Είναι η ταινία του Σαμάν από την εξαφανισμένη φυλή Γιαζίντι και αυτή είναι η ιστορία του πριν, κατά την διάρκεια και μετά την Ελλάδα.



Πώς θα περιέγραφες τον Σαμάν, πέραν της λέξης «πρόσφυγας»; Ποιο είδος ανθρώπου καθρεφτίζει;
Τον Σαμάν τον έχω στο μυαλό μου ως εξής. Με τα υπερμεγέθη ρούχα του σαν χορευτής μην μπορώντας να μιλήσει ταλαντεύεται και ισορροπεί στις προκλήσεις που εμφανίζονται μπροστά του. Τα ρούχα του γεμίζουν αέρα και φουντώνουν σαν πανιά.

Υπήρχαν δυσκολίες ή απρόοπτα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων;
Αρχικά, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλο το συνεργείο και αρχικά τον εξαιρετικό Γιάννη Κωσταρά για την ερμηνεία του Σαμάν, τον διευθυντή φωτογραφίας Βασίλη Κασβίκη και τον δευτεραγωνιστή Νίκο Ζωιόπουλο. Πέρα από τις εξαιρετικές καιρικές συνθήκες και την άριστη συνεργασία με όλες τις τοποθεσίες γυρίσματος είχαμε και πολλά απρόοπτα. Στην σκηνή έξω από τα ΚΤΕΛ Κηφισού, για να καθαρίσει ο χώρος της εισόδου και να αξιοποιήσουμε την θέα της βροχής στην εθνική οδό έπρεπε να «λαδώσουμε» τους οδηγούς ταξί ώστε να μετακινηθούν εκτός πιάτσας. Το λάδωμα φυσικά αποτελούσε ένα μπουκάλι ουίσκι ώστε να απουσιάσουν από τον χώρο για 45 λεπτά. Όταν ο βοηθός μου μού μετέφερε την πρόταση δεν τον πίστεψα ωστόσο ύστερα είδα τους οδηγούς... του έδωσα τα λεφτά, τους πήραμε το μπουκάλι... και έφυγαν. Κατά την διάρκεια των γυρισμάτων στα ΚΤΕΛ ανεξαρτήτως των ταξί, η ευαισθησία, η αγάπη για τέχνη και η συνεργασία της νυχτερινής βάρδιας των υπαλλήλων ήταν συγκινητική, θα τους θυμάμαι για πάντα. Όταν τελειώσαμε, ξημέρωσε, μπήκαν τα λεωφορεία, άνοιξαν οι καντίνες, κάναμε ένα τσιγάρο με τον ηχολήπτη, και φύγαμε, είχαμε πλέον τελειώσει την ταινία μας.



Δείτε το τρέιλερ της ταινίας «Γιαζίντι» εδώ:

 

Περισσότερα για την ταινία στο Facebook και το Instagram της.