Sugar Town: Ο Κίμωνας Τσακίρης στην ελληνική Άγρια Δύση

Ο Κίμωνας Τσακίρης επιστρέφει στη Ζαχάρω για να κλείσει την τριλογία της «αμαρτωλής πόλης» την οποία είχε βάλει στον κινηματογραφικό χάρτη το 2006 με το «Sugartown, οι γαμπροί». Θυμίζουμε ότι σε εκείνο το ντοκιμαντέρ ο δήμαρχος της Ζαχάρως Πανταζής Χρονόπουλος έβρισκε νύφες από τη Ρωσία για τους εργένηδες της πόλης. Στο σίκουελ «Sugartown: η επόμενη μέρα», που γυρίστηκε 3 χρόνια μετά, το θέμα ήταν η αντιμετώπιση από πλευράς κατοίκων των καταστροφικών πυρκαγιών (με τον Χρονόπουλο ξανά σε πρώτο πλάνο), ενώ στο τρίτο φιλμ «Sugartown - Για μια χούφτα ψήφους», που διαδραματίζεται στη διάρκεια των προηγούμενων δημοτικών εκλογών, οι κάτοικοι της Ζαχάρως καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα στον γνωστό τους «Πανταζή» και ένα νέο υποψήφιο. Ιδού τι μας είπε ο Κίμωνας Τσακίρης για την τελευταία του δημιουργία.

Η ταινία σας προβλήθηκε στο τμήμα Everything is politics του 21oυ Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Αλήθεια, θεωρείτε πως τα πάντα στη ζωή είναι πολιτική; 
Θεωρώ ότι από τη στιγμή που ζούμε σε κοινωνίες, οι περισσότεροι τομείς της ζωής μας επηρεάζονται από την πολιτική, ακόμη κι αν πολλές φορές δεν το καταλαβαίνουμε. Στα οικονομικά, ας πούμε, ένα από τα θέματα που προκαλούν εντύπωση και ενδιαφέρον είναι πώς τα διαφορετικά φορολογικά συστήματα ευνοούν ή δυσχεραίνουν την ύπαρξη και επιβίωση μιας μονογονεϊκής οικογένειας. Αυτό δεν είναι ένα παράδειγμα ότι όλα είναι πολιτική; Βέβαια τα πολύ σημαντικά, όπως η αγάπη ή το πάθος για ζωή και δημιουργία μπορούν πάντα να ξεπερνούν τα όρια του ρεαλισμού που επιβάλλει η πολιτική. 

Σε αυτό το τρίτο «Sugartown» έχω την ευκαιρία να μιλήσω ξεκάθαρα για τη σχέση πολίτη-πολιτικού, που δεν ξέρω αν μοιάζει με «γκροτέσκο εφιάλτη» αλλά σίγουρα περιγράφει τον τρόπο που ασκείται η πολιτική στην Ελλάδα και σε πολλά άλλα μέρη του πλανήτη.

Την πρώτη φορά που είδα το «Sugartown» (και πάλι στη Θεσσαλονίκη, αν θυμάμαι καλά), γελούσα αλλά και δεν πίστευα στα μάτια μου. Εκείνο όμως που τότε φαινόταν ως μια ανάλαφρη γραφικότητα σήμερα μοιάζει με γκροτέσκο εφιάλτη. Συμφωνείτε και, αν ναι, ποιες είναι οι αλλαγές που εντοπίσατε όταν κάνατε το νέο φιλμ σε σχέση με εκείνη την πρώτη φορά; 
Το πρώτο «Sugartown» είναι μια κωμικοτραγική σουρεαλιστική ιστορία από αυτές που μόνο η πραγματικότητα μπορεί να δημιουργήσει, για αυτό και την είπαμε μια ιστορία «υπαρκτού σουρεαλισμού» όπου το χιούμορ των καταστάσεων συνυπάρχει με το δράμα της μοναξιάς, την απόγνωση αλλά και την προσπάθεια των πολιτικών και από τις δύο χώρες (Ελλάδα και Ρωσία) να εισχωρήσουν βαθιά στην ιδιωτική ζωή των ψηφοφόρων τους. Άρα για εμένα είναι στη βάση της μια πολιτική ταινία. Η υπόσχεση ενός πολιτικού που βρίσκει ανταπόκριση από τους ψηφοφόρους του. Η σχέση πολίτη-πολιτικού με ενδιέφερε από την αρχή, 15 χρόνια πριν που ξεκίνησε το ταξίδι μου στη Ζαχάρω. Σε αυτό το τρίτο «Sugartown» έχω την ευκαιρία να μιλήσω ξεκάθαρα για αυτή τη σχέση, που δεν ξέρω αν μοιάζει με «γκροτέσκο εφιάλτη» αλλά σίγουρα περιγράφει τον τρόπο που ασκείται η πολιτική στην Ελλάδα και σε πολλά άλλα μέρη του πλανήτη. Αυτό που βλέπετε δεν είναι η εξαίρεση, είναι ο κανόνας. Απλά παρακολουθώντας ένα δελτίο ειδήσεων αυτές τις ημέρες επιβεβαιώνονται όσα σας λέω. 

Ο έκπτωτος δήμαρχος Ζαχάρως Πανταζής Χρονόπουλος ξαναβάζει υποψηφιότητα φέτος (σ.σ. πριν από λίγες μέρες κρίθηκε άκυρος από το Πρωτοδικείο ο συνδυασμός του, απόφαση που οδηγεί μέχρι τώρα εκτός εκλογών τον έκπτωτο δήμαρχο καιτον συνδυασμό του). Ποιες ήταν οι πρώτες σας σκέψεις ή αντιδράσεις στο άκουσμα αυτής της είδησης; 
Δεν γνωρίζω αν τελικά ο Πανταζής Χρονόπουλος θα είναι όντως υποψήφιος. Το σίγουρο είναι ότι οι πολιτικοί θέλουν να παραμένουν στο προσκήνιο, αν είναι δυνατό, για όλη τους την ζωή. Αυτό που έχει σημασία είναι πώς αξιολογούν τους πολιτικούς οι πολίτες με την ψήφο τους και αυτό είναι σίγουρα κάτι που περιμένω να δω στις επερχόμενες εκλογές και στον Δήμο Ζαχάρως. 

Ποια είναι η άποψή σας για τον Πανταζή Χρονόπουλο και ποιος θεωρείτε ότι είναι ο βασικός λόγος της αποδοχής που έχει από το εκλογικό κοινό της Ζαχάρως;
Είναι ένας άνθρωπος που μετά από μια ενδιαφέρουσα πορεία στην κεντρική πολιτική σκηνή, στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο όπως λέει κι ο ίδιος, γύρισε στη Ζαχάρω και μιλώντας τη γλώσσα της πλειοψηφίας των κατοίκων της κατάφερε να εκλεγεί και να παραμείνει δήμαρχος για πάνω από 10 χρόνια. Η σχέση που έχει με τους ψηφοφόρους του χαρακτηρίζεται από την αμεσότητα και την αμοιβαιότητα – αυτό τον κάνει «αρεστό στους φίλους και μισητό στους εχθρούς» και ο Πανταζής Χρονόπουλος έχει αρκετούς και από τους δύο. 

Για μια χούφτα ψήφους... Είναι λοιπόν ένα γουέστερν το φιλμ σας ή απλώς πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που λειτουργεί ως καθρέφτης της Άγριας Ελληνικής Δύσης;
Σίγουρα το δεύτερο, που είναι και το πιο σημαντικό. Αλλά μιας και το ντοκιμαντέρ είναι κινηματογράφος και μάλιστα από τα πρώτα «είδη» στην ιστορία του κινηματογράφου, έχουμε και εμείς τις αναφορές μας. Το γουέστερν είναι μία από αυτές... 

Κάποιοι χαρακτήρες μού έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση, όπως εκείνοι οι δύο άντρες στην αρχή περίπου της ταινίας που λένε ένα «τραγουδάκι» στο οποίο εκφράζουν την προτίμησή τους στον Χρονόπουλο. Ποιοι ήταν, πώς τους βρήκατε και γιατί αποφασίσατε να τους χρησιμοποιήσετε στην ταινία σας; 
Είναι δίδυμα αδέλφια που τους συναντήσαμε έξω από το προεκλογικό κέντρο του Χρονόπουλου και μας είπαν το τραγούδι που είχαν φτιάξει. Έχουμε περάσει πολλά χρόνια στην περιοχή και είναι πολλοί οι άνθρωποι που μας σταματούν για να μας μιλήσουν για πολλά και διάφορά. Acapella τραγούδια υπάρχουν και στα τρία «Sugartown» και τα χρησιμοποιώ για να συνοψίσω μια κατάσταση ή για να κάνω κάποιο σχόλιο. Στη  συγκεκριμένη περίπτωση εκεί τελειώνει η εισαγωγή της ταινίας.

Σε αρκετές ταινίες ακούμε τον δήμαρχο Χρονόπουλο να βρίζει τον πολιτικό του αντίπαλο κι όχι μόνο. Το ήξερε ότι τον τραβούσατε τότε και ότι θα συμπεριλαμβάνατε τις συγκεκριμένες φράσεις του στην ταινία;
Σε όλα τα «Sugartown» τα γυρίσματα είναι φανερά με κάμερα και μικρόφωνο και δεν υφίστανται καμιά μορφή λογοκρισίας. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται και σε αυτό είναι μια γλώσσα λαϊκή που μιλάνε οι χαρακτήρες. Αν πάτε σε ένα δημοτικό συμβούλιο σας εγγυώμαι ότι θα ακούσετε πολύ πιο βαριές εκφράσεις και χαρακτηρισμούς από όλες τις μεριές. Κάποιο απρόοπτο (κωμικό, σοβαρό ή τραγελαφικό) συμβάν που συνέβη στα γυρίσματα του φιλμ. Όποτε βρίσκομαι στην περιοχή δέχομαι συνεχώς προτάσεις για να γυρίσω τα πιο παράξενα θέματα – από μια βραδιά στη «Λευκή νυχτερίδα», το πρώην ξενυχτάδικο της περιοχής, μέχρι αυτοσχέδιες βραδιές ποίησης στην κεντρική πλατεία. Μια ταινία θα μπορούσε να περιλαμβάνει μόνο τις περιπέτειες του μικρού μας συνεργείου να βρίσκεται από τη μια στιγμή στην άλλη στις πιο παράξενες τοποθεσίες, με ανθρώπους που θα ζήλευε και ο David Lynch. 

Ποιο στοιχείο είναι εκείνο που σας κρατάει «δέσμιο» με τη συγκεκριμένη περίπτωση πολιτικού και τόπου, ώστε να επανέρχεστε διαρκώς σε αυτό το δίπολο; Θεωρείτε ότι έχετε εκκρεμότητες που δεν έχουν κλείσει;
Δεν έχω αισθανθεί «δέσμιος» πολλές φορές στη ζωή μου και σίγουρα όχι με τα «Sugartown». Στη Ζαχάρω γνώρισα σε βάθος την ελληνική επαρχία και για αυτό μπορώ να αντλώ θέματα και χαρακτήρες που «μιλάνε» σε ένα αρκετά μεγάλο κοινό στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Το τοπικό, αν το εξετάσεις βαθιά, γίνεται παγκόσμιο και εγώ σε αυτόν τον τόπο έχω αφιερώσει πολύ χρόνο και ενέργεια για να μπορώ να μιλάω για διάφορα θέματα. 

Ποια είναι η σχέση σας με τη Ζαχάρω; Είναι η συγκεκριμένη κωμόπολη μικρογραφία της χώρας μας;
Ναι, νομίζω ότι με την επαφή που έχουμε με τον τόπο και με τον τρόπο που παρουσιάζουμε τα θέματά μας βλέπετε μια μικρογραφία της χώρας μας. Μην ξεχνάμε όμως ότι, όπως παντού, έτσι και εκεί υπάρχουν πλειοψηφίες και μειοψηφίες και εκεί υπάρχουν άνθρωποι που αισθάνονται ξένοι σε όλα αυτά και προσπαθούν να φτιάξουν τη δικιά τους ουτοπία ή απλά τη δικιά τους ζωή. Ας αναλογιστούμε όμως σε αυτή τη χώρα ποιος είναι ο κανόνας και ποια η εξαίρεση... 

Ποια είναι η γνώμη σας για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα και τι προβλέπετε να βγάζει η κάλπη, όχι μόνο στις δημοτικές εκλογές που έρχονται σύντομα, αλλά και στις καθοριστικές βουλευτικές τον ερχόμενο Οκτώβρη; 
Με τόσα που συμβαίνουν στη χώρα αλλά και διεθνώς, ο πολιτικός χρόνος μέχρι τις βουλευτικές εκλογές είναι αρκετός έως πολύς για να μπορεί κάποιος να κάνει μια ουσιαστική πρόβλεψη. Επιθυμία μου είναι να νικηθεί η ακροδεξιά ατζέντα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και προφανώς να επικρατήσουν οι προοδευτικές δυνάμεις. Στις τοπικές εκλογές ελπίζω να επικρατήσουν άνθρωποι που έχουν ουσιαστικές προτάσεις για τον τόπο τους και βάζουν μέσα στα πλάνα τους τους ενεργούς πολίτες και την πρόκληση-πρόσκληση της άμεσης δημοκρατίας. 

INFO
Το ντοκιμαντέρ  «Sugartown - Για μια χούφτα ψήφους» κυκλοφορεί στις αίθουσες από τις 16 Μαΐου σε διανομή Feelgood