Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Η Ευνοούμενη (The favourite) (***1/2)
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Πρωταγωνιστούν: Ολίβια Κόλμαν, Ρέιτσελ Βάις, Εμα Στόουν, Νίκολας Χουλτ, Τζο Αλγουιν

Στις αρχές του 18ου αιώνα επί βασιλείας Άννας, η Αγγλία βρίσκεται σε πόλεμο με τη Γαλλία αλλά η καθημερινότητα του παλατιού (αγώνες φασιανών, πάρτι με ανανάδες και άλλα… φρούτα) δεν διαταράσσεται με τίποτα. Ο λόγος είναι πως η φιλάσθενη Βασίλισσα Άννα έχει αναθέσει ουσιαστικά τη λειτουργία του (αλλά και τη διακυβέρνηση της χώρας) στην επιστήθια φίλη της Λαίδη Σάρα. Όταν στο παλάτι φτάσει η νέα υπηρέτρια Άμπιγκεϊλ τα πάντα θα ανατραπούν, καθώς οι δύο γυναίκες θα δώσουν σκληρή μάχη για την αποκλειστική εύνοια της βασίλισσας.

Ναι, είναι μια πολύ καλή ταινία. Όχι, δεν είναι η καλύτερη στην καριέρα του Λάνθιμου. Στην πραγματικότητα δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες ταινίες του. Το mainstream ύφος και η εύκολη ανάγνωση της (βατής σε ένα πιο μαζικό κοινό) πλοκής, επιφέρει εκτός από κραδασμούς και κάποιες ρωγμές στο μέχρι τώρα αψεγάδιαστο κινηματογραφικό οικοδόμημα του έλληνα σκηνοθέτη. Με ένα σενάριο όχι δικό του ή του Ευθύμη Φιλίππου (πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο) αλλά παραγγελιά που ξεκίνησε να γράφεται πριν από μια δεκαετία περίπου, το φιλμ, σε συμπαραγωγή Fox, αφορά στην πραγματική ιστορία της αμφιλεγόμενης βασίλισσας Άννας που κυβέρνησε το Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 1702 και 1714. Η «Ευνοούμενη» διαθέτει μεν ιστορική ακρίβεια στις βασικές γραμμές της (η εύθραυστη υγεία της Άννας με την τραγική ιστορία των 17 παιδιών που έχασε, η εναπόθεση κρατικών ζητημάτων στην κρίση των δύο ευνοούμενών της κ.ά.) αλλά και ανακρίβειες (ενδύματα ή χαρακτήρες βγαλμένοι από άλλη εποχή, οι καθημερινοί διάλογοι που είναι βγαλμένοι από το σήμερα κ.ά.) που εξυπηρετούν ένα μοντερνισμό ο οποίος πάει χέρι-χέρι με το βιτριολικό χιούμορ που προφανή σκοπό έχει τη διασκέδαση του θεατή. Η συνθήκη αυτή όμως δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη και επιφέρει συμβολισμούς ενοχλητικά προφανείς, που αφαιρούν γοητεία από τη μέχρι πρότινος αδιαμφισβήτητη αιχμηρή ικανότητα του έλληνα σκηνοθέτη να σχολιάζει καταστάσεις που πίσω από την καθημερινή ιδιομορφία τους έκρυβαν στιγμές έντονου υπαρξιακού δράματος. Όμως στις κρίσιμες στιγμές το ταλέντο του Λάνθιμου έχει σχεδόν πάντα τη λύση για να δώσει δραματική πνοή και αισθητικό μεγαλείο σε μια ιστορία που ξεφεύγει από τα πλαίσια της ιστορικής σάτιρας και μετατρέπεται σε μια ανελέητη μελέτη για την εξουσία και τους ταξικούς, ερωτικούς και ψυχολογικούς μηχανισμούς που την διαμορφώνουν. Επίσης έχει την τύχη να διαθέτει τρεις ερμηνεύτριες χάρμα οφθαλμών, με την Κόλμαν να είναι συγκλονιστική ως βασίλισσα Άννα και να απειλείται μόνο από την Κλόουζ για το Όσκαρ. Το δε φινάλε είναι ένα ατόφιο κινηματογραφικό ποίημα που αποκαλύπτει το παραμορφωτικό, απάνθρωπο και σκληρό πρόσωπο της εξουσίας.

---

Αποδημητικά πουλιά (Birds of Passage) (***)
Σκηνοθεσία: Σίρο Γκέρα και Κριστίνα Γκαγιέγο
Πρωταγωνιστούν: Καρμίνα Μαρτίνεζ, Τζον Ναρβάεζ, Χοσέ Ακόστα, Χοσέ Βιθέντε Κότες

Στη βόρεια Κολομβία του ’70, σε ένα χωριό της ερήμου Γουαχίρα ο νεαρός Ραπαγιέτ προκειμένου να συγκεντρώνει προίκα για να παντρευτεί την όμορφη Σαίντα, αποφασίζει να ασχοληθεί με το εμπόριο μαριχαουάνας «που λατρεύουν οι γκρίνγκος».

Το σκηνοθετικό δίδυμο που μας έδωσε το θεσπέσιο «Στην αγκαλιά του φιδιού» υπογράφει  ένα γκαγκστερικό έπος που δεν έχει όμοιο του στην ιστορία του σινεμά και συμμετείχε στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών του Φεστιβάλ Καννών. Οι απαρχές του εμπορίου ναρκωτικών στην Κολομβία εντοπίζονται εδώ με τη ματιά των σκηνοθετών να παντρεύει την αρχετυπική μυσταγωγία αλλοτινών εποχών (ο συμβολισμός γύρω από τους αγώνες των προγόνων των ιθαγενών απέναντι στους ισπανούς και άγγλους κατακτητές) με το σκληρό προσωπείο του σήμερα. Πρόκειται για ένα ιδιότυπο κινηματογραφικό αφήγημα με εξαίσιες σκηνές (η τελετουργία με τον χορό στην αρχή του φιλμ), γόνιμες αντιθέσεις, σεξπιρικές αναφορές αλλά και μια καταπληκτική χρήση της μουσικής γύρω από την άνοδο και την πτώση μιας οικογένειας με ολοφάνερη αλληγορική ισχύ. Η ιστορία της κυρίαρχης οικογένειας στη φυλή των Γουαγιούου είναι η ιστορία της ίδιας της Κολομβίας.

---

Σέρλοκ Χολμς και Δρ. Γουάτσον (Holmes&Watson) (**)
Σκηνοθεσία: Έιταν Κόεν
Πρωταγωνιστούν: Γουίλ Φέρελ, Τζον Σ. Ράιλι, Λόρεν Λάπκους, Κέλι Μακντόναλντ, Ρέιφ Φάινς, Ρεμπέκα Χολ, Χιου Λόρι

Όταν ένα πτώμα αποκαλύπτεται μέσα στην τούρτα γενεθλίων του Σέρλοκ Χολμς, όλα δείχνουν ότι πίσω από το νοσηρό έγκλημα κρύβεται το σατανικό μυαλό του Τζέιμς Μοριάρτι. Όμως, ο διάσημος ντετέκτιβ διατηρεί τις αμφιβολίες του.

Όλα τα Χρυσά Βατόμουρα δεν μπορούν να σβήσουν τις στιγμές γέλιου που ζήσαμε την περασμένη Δευτέρα στη δημοσιογραφική προβολή του Ιντεάλ. Εκεί που γίναμε μάρτυρες μιας απύθμενης  κωμικής και απίστευτα απολαυστικής βλακείας που δεν έκανε σκόνη μόνο το μύθο του Σέρλοκ Χολμς (ο βασικός λόγος που η ταινία οδηγήθηκε στην πυρά των Χρυσών Βατόμουρων, που μοιάζουν να έχουν χάσει το αιρετικό χιούμορ των πρώτων τους βημάτων) αλλά και μια σειρά από ιερά τοτέμ –συντηρητικά και μη– της Δύσης: πολιτική ορθότητα, βασιλική οικογένεια της Αγγλίας –μακράν οι καλύτερες σκηνές εκείνες όπου η Ελισάβετ πέφτει… θύμα της λατρείας του Γουάτσον για εκείνη– popicons, κίνημα Metoo, κυριαρχία του σεξ, το κυνήγι της διασημότητας κ.ά. Πάνω από όλα όμως η ταινία αξίζει για τους δύο πρωταγωνιστές της. Φέρελ και Ράιλι είναι σχεδόν εξωφρενικοί. Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

---

Τοσοδούλικα 2: Περιπέτεια στην άκρη του κόσμου (Minuscules 2: Mandibles From Far Away) (***)
Σκηνοθεσία – σενάριο: Ελέν Ζιρό, Τομά Ζαμπό
Μοντάζ: Βαλερί Σαπελέ, Μπενζαμάν Μασούμπρ

Καθώς οι πρώτες νιφάδες πέφτουν στην κοιλάδα, είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει ο εφοδιασμός για τον χειμώνα! Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας μια μικρή πασχαλίτσα παγιδεύεται σε ένα δέμα... με προορισμό την Γουαδελούπη!

Απολαυστική συνέχεια της προ πενταετίας πρώτης ταινίας «Η κοιλάδα των χαμένων μυρμηγκιών» που παντρεύει εξαίσια στο ίδιο κάδρο το κινούμενο σχέδιο, τη χρήση αληθινών ηθοποιών και μερικά υπέροχα εφέ που φέρνουν στο νου εικόνες από το φανταστικό σύμπαν του Τέρι Γκίλιαμ με μια δόση από «Up» (το θαυμάσιο cartoon της Pixar με τον θαρραλέο παππού που κάνει το σπίτι του αερόστατο χάρη στα αμέτρητα μπαλόνια). Όμως τα μηνύματα του φιλμ είναι ακόμη μεγαλύτερης αξίας. Το πανέξυπνο και λιτό σενάριο κρύβει σπάνια ευαισθησία και μιλά για την οικολογία, τον έρωτα, τη φιλία, τη μοναξιά και κυρίως την ανάγκη ανάμιξης διαφορετικών κόσμων στην πορεία του κόσμου προς ένα καλύτερο μέλλον.

---

ΑΚΟΜΗ

»»» Στη δραματική  κομεντί «Η θετική πλευρά της ζωής» (The Upside) (**) του Νιλ Μπέργκερμε τους Μπράιαν Κράνστον, Κέβιν Χαρτ, Νικόλ Κίντμαν, ένας τετραπληγικός δισεκατομμυριούχος προσλαμβάνει για βοηθό του έναν πρώην κατάδικο. Φυσικά και πρόκειται για το αμερικανικό ριμέικ των γαλλικών «Άθικτων» που δεν έχει σημαντικές διαφορές με το πρωτότυπο φιλμ, οπότε ψάχνουμε να βρούμε για ποιον άλλο λόγο γυρίστηκε πλην της κατάκτησης της αμερικανικής αγοράς.
»»» Στο ανούσιο και χιλιοειπωμένο «Flashback» (*) του Μπράιαν Μίλερ o Σιλβέστερ Σταλόνε συναντά τον Μάθιου Μοντίν σε μια απόπειρα ληστείας που στραβώνει άσχημα και η ιστορία της συνεχίζεται  μετά από 7 χρόνια και μια απώλεια μνήμης.