Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Οι χήρες (Widows) (****)
Σκηνοθεσία: Στιβ Μακ Κουίν
Πρωταγωνιστούν: Βαϊόλα Ντέιβις, Μισέλ Ροντρίγκεζ, Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι, Σίνθια Ερίβο, Κόλιν Φάρελ, Τζάκι Γουίβερ, Ντάνιελ Καλούγια, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Λίαμ Νίσον

Τρεις χήρες κακοποιών που σκοτώθηκαν στη διάρκεια μιας αποτυχημένης ληστείας βρίσκονται παγιδευμένες όχι μόνο με οικονομικά προβλήματα που τις «πνίγουν», αλλά και με προθεσμία ενός μήνα, για να επιστρέψουν στη Μαφία τα χρήματα που χρωστούσαν οι μακαρίτες σύζυγοί τους.

Ήταν πριν από δέκα χρόνια, όταν το σινεμά γνώριζε ένα νέο σκηνοθέτη και οι Κάννες υπερηφανεύονταν για άλλη μια πρωτιά-ανακάλυψή τους. Το «Hunger» με τον Μάικλ Φασμπέντερ αφορούσε στην αληθινή ιστορία του ιρλανδού Μπόμπι Σαντς και ο εικαστικός Στιβ Μακ Κουίν αποκτούσε κινηματογραφική λάμψη φεύγοντας από την Κρουαζέτ με το βραβείο του καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη. Δύο χρόνια μετά και πάλι με πρωταγωνιστή τον Φασμπέντερ υπέγραφε ένα από κορυφαία φιλμ της δεκαετίας («Shame»), ενώ το 2013 κατέκτησε και τα Όσκαρ με το «12 χρόνια σκλάβος». Οι «Χήρες» είναι το τέταρτο μεγάλου μήκους φιλμ του –με σενάριο γραμμένο από τον ίδιο και τη συγγραφέα Τζίλιαν Φλιν («Το κορίτσι που εξαφανίστηκε») που βασίζεται στην ομότιτλη βρετανική τηλεοπτική σειρά του 1983– και εντάσσεται στο πλαίσιο της αποκατάστασης μιας ιστορικής κινηματογραφικής αδικίας. Καθώς όλο και περισσότερες ταινίες διαθέτουν πλέον γυναίκες πρωταγωνίστριες στο καστ τους, οι «Χήρες» έρχονται να ρίξουν άλλο ένα ανδροκρατούμενο κάστρο, το heist movie. Όχι όμως με το ναζιάρικο, ανάλαφρο στιλ του «Ocean’s 8» αλλά με μια ορμή που λαχταρά την επιβίωση, με την ανάσα που ψάχνει την ελευθερία. Η ιστορία των 3 γυναικών που κληρονομούν τα χρέη των ληστών συντρόφων τους που τα έκαναν θάλασσα στην τελευταία ληστεία τους και το πλήρωσαν με τη ζωή τους, δεν χωράει περαιτέρω μοιρολόι. Ο χρόνος πιέζει και σε ένα μήνα οι 3 «χήρες» –συν την τέταρτη συνεργάτιδα που θα οδηγήσει το αυτοκίνητο διαφυγής– πρέπει να βρουν τα 2 εκατομμύρια που ζητάει ο σκληρός μαφιόζος. «My back is strong, strong enough to take the pain» λέει η Νίνα Σιμόν στην τζαζιά «Fourwomen» από το άλμπουμ «Wild is the wind» (κάπου στην αρχή του φιλμ ακούμε το θεσπέσιο ομώνυμο τραγούδι που έδωσε τον τίτλο στο Lp του 1966) και δίνει την πάσα στον Μακ Κουίν να φτιάξει άλλο ένα έργο χάρμα οφθαλμών. Ο τολμηρός χειρισμός της κάμερας στη χρήση του χρόνου με τα εμβόλιμα φλας μπακ που εξηγούν το παρελθόν, η διακριτική όσο και αναπάντεχη ύπαρξη χιούμορ σε ένα σκληρό και πένθιμο σενάριο, το εξαιρετικό δέσιμο των 4 χαρακτήρων, η υπόγεια δράση που συσχετίζει σκηνές έντασης και αγωνίας με την υποδεέστερη θέση της γυναίκας σε ένα σύμπαν ανδροκρατούμενο και βίαιο, είναι τα χαρακτηριστικά αυτού του ριζοσπαστικού και συναρπαστικού φιλμ περιπέτειας. Κι αν στη σφαίρα της λογικής δεν χωρούν κάποιες ανορθογραφίες στη δράση, ο ικανότατος Μακ Κουίν καταφέρνει να συμπυκνώσει έντεχνα στην αιχμηρή γραφή του όλα σχεδόν τα σύμβολα της γυναικείας μελαγχολίας των 4 ηρωίδων που ξαναγράφουν τις ταυτότητές τους (εξαιρετικά πλασμένος ο χαρακτήρας της Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι που από ξανθιά μπάρμπι, η οποία έχει μάθει από τη μάνα της να βασίζεται μονίμως στην ομορφιά της και στους άντρες, καταφέρνει να αλλάξει τη μοίρα της) και εγκαθιδρύουν νέες αξίες στη συμπεριφορά τους. Έτσι απέναντι στην προδοσία αντιδρούν με την εκδίκηση, απέναντι στην κακοποίηση απαντούν με το ίδιο νόμισμα, απέναντι στην απώλεια και την επικείμενη μοναξιά προτάσσουν την ειλικρινή φιλία και τη συντροφικότητα. Ένα σπουδαίο φιλμ για όλους: άντρες και γυναίκες. 

Dogman (***1/2)
Σκηνοθεσία: Ματέο Γκαρόνε
Πρωταγωνιστούν: Μαρτσέλο Φόντε, Αντάμο Ντιονίζι, Εντοάρντο Πέσε, Νούνζια Σιάνο

Στις παρυφές μιας ιταλικής μητρόπολης, όπου ισχύει μόνο ο νόμος του πιο δυνατού, ο μικροκαμωμένος και ευγενικός Μαρτσέλο μοιράζει τις μέρες του ανάμεσα σε ένα κομμωτήριο για σκύλους, την αγάπη του για την κόρη του και μία αμφιλεγόμενη σχέση υποταγής με τον νταή Σιμόνε, πρώην πυγμάχο που τρομοκρατεί όλη τη γειτονιά. 

Ο Ματέο Γκαρόνε επιστρέφει στις ρίζες του «Gomorra» και πατάει σε μια αληθινή ιστορία που είχε συγκλονίσει την Ιταλία πριν από καμιά 20αριά χρόνια, για να αφηγηθεί μια ιστορία αιματοβαμμένης εκδίκησης. Ο χωρισμένος στα δύο μικρόκοσμος της ταινίας –από τη μία το βασίλειο του εγκλήματος και της ανεξέλεγκτης βίας κι από την άλλη η ταπεινή κοινότητα των ανθρώπων του μεροκάματου και της συνεχής πάλης για την επιβίωση– είναι το φυσικό σκηνικό ενός κόσμου (η σημερινή Ιταλία) σε βαθιά υπαρξιακή κρίση. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης υπογράφει ένα λιτό, βουβό σχεδόν ρεαλιστικό δράμα, με ξαφνικά διαλείμματα βίας αλλά και λυρικά πρελούδια που αναδύουν μια μεταφυσική σχεδόν γοητεία. Κυρίως όμως βρίσκει 100% το κέντρο του στόχου του, όταν καλεί τον απλό ανθρωπάκο να ανακτήσει την αξιοπρέπειά του με όποιον τρόπο μπορεί. Ο καταπληκτικός Μαρτσέλο Φόντε στον ρόλο του φιλήσυχου Μαρτσέλο δίνει μια ανεπανάληπτη ερμηνεία, που τιμήθηκε στο φεστιβάλ των Κανών. 

Ραλφ εναντίον Ίντερνετ (Ralph breaks the Internet) (***1/2)
Σκηνοθεσία: Ριτς Μουρ, Φιλ Τζόνστον
Με τις φωνές των Τζον Σ. Ράιλι, Σάρα Σίλβερμαν, Γκαλ Γκαντότ, Ταράτζι Π.Χένσον και στα ελληνικά Βασίλη Αξιώτη, Δανάη Σκιάδη, Σοφία Τσάκα, Νίκο Παπακωνσταντίνου, Όθωνα Μεταξά

Ο καταστροφέας Ραλφ και η πάντα ανήσυχη φίλη του, Βανέλοπη, βουτάνε στον κόσμο του διαδικτύου, αναζητώντας ένα ανταλλακτικό για να σώσουν το SugarRush, το βιντεοπαιχνίδι της Βανέλοπη. 

Ένα αστείο, ιδιοφυές, τρυφερό, περιπετειώδες, αγωνιώδες και εντυπωσιακό animation και μαζί μια ιστορία φιλίας που δίνεται με ένα απόλυτα ευρηματικό στιλ. Νομίζω ότι δεν υπάρχει καλύτερο  φιλμ για να περιγράψει το χάος αλλά και τη γοητεία του Ίντερνετ από το «Ραλφ εναντίον Ίντερνετ» και μάλιστα με τόσο διασκεδαστικό τρόπο που θα απολαύσουν εξίσου οι μικροί και οι μεγάλοι θεατές. Μετά το προ εξαετίας «Ραλφ, η επόμενη πίστα» η πρωτοτυπία των δημιουργών του σίκουελ (ίδιοι συντελεστές και στο πρώτο φιλμ) φτάνει ξανά σε εντυπωσιακά μεγέθη, αναπαριστώντας απίθανα το Ίντερνετ ως ένα τεχνολογικό θαύμα αλλά και ένα προσωπικό εργαλείο που χρησιμοποιεί ο καθένας κατά βούληση. Έτσι τα πιο λαμπερά και φημισμένα κομμάτια του («You tube», games, facebook κ.λπ.) ανακατεύονται με σκοτεινά μονοπάτια (καταστροφικοί ιοί, ανεπιθύμητες διαφημίσεις, πορνοσελίδες) και ενώνονται σε ένα πρωτότυπο σύνολο, όπου το κερασάκι στην τούρτα δίνεται μέσω ενός εμπνευσμένου insidejoke: η σεκάνς της συνάντησης της Βενέλοπε με όλες οι πριγκίπισσες της Disney είναι πραγματική σκηνή ανθολογίας και τα όσα ακούγονται θα σας κόψουν την ανάσα από τα γέλια!

Ανάσα Ελευθερίας (And Breathe Normally) (***)
Σκηνοθεσία: Ισόλντ Ιγκατότιρ
Πρωταγωνιστούν: Κρίστον Μπόρα Χαραλντσντότιρ, Μπαμπετίντα Σάντζο, Πάτρικ Νόκβι Πέτουρσον

Μια ανύπαντρη μητέρα που αγωνίζεται σκληρά για να τα βγάλει περά, βρίσκει δουλειά ως ελεγκτής διαβατήριων σε αεροδρόμιο της Ισλανδίας. Κατά τη διάρκεια μιας βάρδιας εντοπίζει το πλαστό διαβατήριο μιας γυναίκας από τη Γουινέα-Μπισσάου, που επιχειρεί να ταξιδέψει παράνομα προς τον Καναδά. 

Παρά την αρκετά προβλέψιμη πορεία της η ταινία έχει ένα συναισθηματικό δυναμισμό και μια αφτιασίδωτη συγκίνηση που δεν την αφήνει στιγμή να γίνει αδιάφορη. Οι ζωές των δύο γυναικών που διασταυρώνονται –με κάποια σχετική  σεναριακή ευκολία, είναι αλήθεια– πετυχαίνουν να  γεφυρώσουν τις πολιτισμικές διαφορές και μέσα από τις αντιξοότητες της καθημερινότητας που αντιμετωπίζουν να αναδείξουν τον αλτρουισμό και τη δύναμη της φιλίας που θα υπερνικήσει όλα τα εμπόδια. Ο δυνατός δεσμός που αναπτύσσεται ανάμεσά τους με βάση το φύλο, την περιθωριοποίηση και τη μανία για επιβίωση (τόσο για τις ίδιες όσο και για τα παιδιά τους) θα τις οδηγήσει στην κατά μέτωπο επίθεση απέναντι σε ένα άδικο και απρόσωπο συστήματος. Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σάντανς και Βραβείο Κοινού στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας 2018.

ΑΚΌΜΗ

»»» Μια αλβανοελληνική συμπαραγωγή είναι το «Ξεκίνημα της μέρας» (Daybreak) (**) του Τζεντιάν Κότσι που αφηγείται την περιπέτεια μιας μητέρας ενός μωρού που δεν είναι σε θέση να πληρώσει το ενοίκιό της και ο ιδιοκτήτης του σπιτιού την πετάει έξω. Σκληρό, κλειστό και ασφυκτικό δράμα με μια εξαιρετική ερμηνεία από την Ορνέλα Καπετάνι.
»»» Το «Tuftland» (*1/2) του φινλανδού Ρούπε Ολένιους παρουσιάζει την ιστορία της νεαρής Ιρίνα που μετά από μια ερωτική απογοήτευση ταξιδεύει στο απομονωμένο χωριό της Κιρσία για να ξεχαστεί κι εκεί γίνεται μάρτυρας μιας φρικτής πραγματικότητας. Αλληγορικό θρίλερ με αρκετές γκροτέσκ σκηνές τρόμου που όμως δύσκολα γίνεται πειστικό, ενώ σε πολλά σημεία ο διδακτισμός του είναι αρκετά απλοϊκός.