To techno-thriller «Searching» έπεσε σαν κομήτης στο φετινό φεστιβάλ του Σάντανς. Χωρίς γνωστά ονόματα, με άγνωστο σκηνοθέτη και μια ιστορία φαινομενικά κοινότυπη (ένα κορίτσι εξαφανίζεται και ο πατέρας του ψάχνει να βρει τα ίχνη της) κατάφερε να μαγνητίσει τα βλέμματα των θεατών και να αποσπάσει το Βραβείο Κοινού. Μιλήσαμε με τον νεαρό (είναι μόλις 27 ετών) σκηνοθέτη Ανίς Τσαγκάντι και μας αφηγήθηκε πώς έγινε όλο αυτό.
Όλη σχεδόν η κατασκευή του φιλμ είναι βασισμένη στα νέα μέσα. Παρακολουθούμε την αγωνία του ήρωα να ανακαλύψει τι συνέβη στην κόρη του μέσα από τις οθόνες των κινητών τηλεφώνων, των τάμπλετς και των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Πώς οδηγηθήκατε σε αυτή τη μορφή αφήγησης;
Σκεφτήκαμε ότι το Ίντερνετ και τα νέα μέσα έχουν μπει τόσο βαθιά στη ζωή μας που για μερικούς ανθρώπους δεν υπάρχει ζωή πέρα από αυτά. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σε τεράστιο βαθμό η καθημερινότητά μας καθορίζεται από τη χρήση και την επαφή που κάνουμε με το διαδίκτυο. Θέλαμε με κάποιο τρόπο να το εντάξουμε όλο αυτό στη γραφή, καθώς και την αισθητική της ταινίας. Όμως μας απορρόφησε σε τέτοιο βαθμό, που έγινε η σπονδυλική στήλη της αφήγησής μας.
Έχετε συνειδητοποιήσει τι καταφέρατε;Μπορεί το «Searching» να είναι η πρώτη ταινία στην ιστορία του σινεμά που καταφέρνει να αφηγηθεί την ιστορία της «πατώντας» αποκλειστικά σχεδόν, στις οθόνες των κινητών, λάπτοπ, Η/Υ κ.λπ.
Η αλήθεια είναι πως όταν κάναμε τα γυρίσματα του φιλμ δεν το είχαμε πολυσκεφτεί όλο αυτό. Δηλαδή ότι δείχνουμε την ιστορία μας με ένα τόσο αντισυμβατικό τρόπο. Ο πρωταγωνιστής μας Τζον Τσο ήρθε μια μέρα και μου είπε αυτό ακριβώς. Ότι δηλαδή με το φιλμ μας αλλάζουν τα δεδομένα στους κινηματογραφικούς όρους αφήγησης και στις τεχνικές κατασκευής μιας ταινίας.
Τι του απαντήσατε;
Γουάου! Εμείς το κάναμε αυτό; Ναι, μου απαντάει, αυτή τη στιγμή γράφεις ιστορία. Δεν ήξερα τι να πω. Ακόμη ίσως δεν ξέρω, αφού δεν είμαι και τόσο βέβαιος αν είναι και τόσο σημαντική αυτή η τεχνική που χρησιμοποιήσαμε. Περισσότερο με ενδιέφερε να πετύχουμε να φτιάξουμε μια πραγματικά καλή ταινία.
Αυτά όσον αφορά το τεχνικό κομμάτι του φιλμ. Την ιστορία πώς την εμπνευστήκατε;
Με τον Σεβ Οχανιάν (ο συν-σεναριογράφος του φιλμ) προβληματιζόμασταν πάνω στη δημιουργία ενός θρίλερ που, αν μη τι άλλο, θα ήταν μοντέρνο. Οι μόνοι διέξοδοι που μας ανοίγονταν πάνω στο θέμα του μοντερνισμού ήταν μέσω της τεχνολογίας. Ουσιαστικά θέλαμε να κινηθούμε γύρω από δύο στοιχεία: την ταυτότητα και την επικοινωνία. Ο ήρωάς μας ξυπνάει μια μέρα για να συνειδητοποιήσει, με αφορμή την περίεργη εξαφάνιση της κόρης του, πως τίποτα από ό,τι είχε ως δεδομένο στη ζωή του δεν ισχύει.
Η ταινία βάζει πάντως και κάποια θέματα γύρω από την επαφή των εφήβων με την ψηφιακή πραγματικότητα. Πιστεύετε πως υπάρχουν όρια και κανόνες που πρέπει να μπουν σε αυτήν; Ναι, όταν το πράγμα ξεφεύγει πέρα από κάθε έλεγχο είναι αναγκαίο να μπει ένα όριο, αφού δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αγγίζουν ζητήματα ζωής και θανάτου. Όμως, η εποχή του Internet είναι εδώ. Δεν μπορείς ούτε να την αποφύγεις και φυσικά ούτε να την καταργήσεις. Στα παιδιά, τα οποία φυσικά είναι πιο ευάλωτα, πρέπει να είμαστε πιο αυστηροί. Είναι τραγικό να βλέπεις μικρά παιδιά να είναι κολλημένα σε μια οθόνη. Τα καταστρέφουμε για να έχουμε περισσότερο δικό μας ελεύθερο χρόνο και δεν μας προβληματίζει το κακό που τους κάνουμε εκείνη τη στιγμή. Αλλά το Internet έχει και τα καλά του.
Ποια είναι αυτά;
Η πληροφορία, η ενασχόληση με τη σύγχρονη τεχνολογία, οι νέες δυνατότητες αλλά και οι ορίζοντες που ανοίγονται στον χρήστη, η επαφή με το μέλλον.
Παρότι λέτε μέλλον, δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω κάτι που διαπίστωσα βλέποντας την ταινία σας. Πρόκειται για ένα ναι μεν μοντέρνο και πρωτότυπο φιλμ με πρωτοποριακές αφηγηματικές ιδέες, το οποίο όμως βασίζεται σε μεγάλο βαθμό και σε παραδοσιακές συμβάσεις του είδους. Έγινε σκόπιμα αυτό εξαρχής ή προέκυψε στην πορεία;
Όχι, όχι. Αυτό ήταν το ζητούμενο από την πρώτη στιγμή. Να κάνουμε μια ταινία που θα πατάει και στους δύο κόσμους. Να γεφυρώνει αυτό το χάσμα αλλά και να θυμίζει κλασικά, αγαπημένα θρίλερ. Άλλωστε με αυτά μεγαλώσαμε όλοι μας!
Αυτή είναι η πρώτη σας ταινία. Η επόμενη θα είναι πάλι θρίλερ;
Ναι. Όμως δεν θα έχει καμιά σχέση με αυτή. Ξεκινάμε σε λίγο τα γυρίσματα και θα έχει για πρωταγωνιστή έναν άντρα που βρίσκεται σε ένα απομονωμένο μέρος που δεν υπάρχει καν δίκτυο! Οπότε καταλαβαίνετε ότι πάμε να αφηγηθούμε κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό. Δεν θα μπορούσα να επαναπαυτώ στα σίγουρα μοτίβα, καθώς θέλω διαρκώς να ανακαλύπτω νέα πράγματα.
Info: Η ταινία «Searching» κυκλοφορεί από 27 Σεπτεμβρίου στις αίθουσες, σε διανομή Feelgood.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
19°
