H Πενέλοπε Κρουζ μιλάει στην A.V.

Από Ισπανίδα στάρλετ και μούσα του Αλμοδοβάρ, η Πενέλοπε Κρουζ έχει μεταμορφωθεί σε μία από τις πιο αναγνωρίσιμες ηθοποιούς του παγκόσμιου σινεμά με ρόλους σε φιλμ σκηνοθετών όπως ο Γούντι Αλεν ή ο Ρίντλεϊ Σκοτ, αλλά και σε χολιγουντιανά blockbuster. Στην καινούργια της ταινία «Γεννημένοι ξανά» υποδύεται μια γυναίκα που έχοντας ζήσει ένα μεγάλο έρωτα κι ένα μεγάλο δράμα στο Σεράγεβο του πολέμου, επιστρέφει εκεί με το γιο της χρόνια μετά για να αντιμετωπίσει την αλήθεια και τις πληγές του παρελθόντος. Η ταινία έκανε την πρεμιέρα της στο φεστιβάλ του Τορόντο, όπου τη συναντήσαμε και μιλήσαμε μαζί της.

Τι κάνει μια ερωτική ιστορία σπουδαία στο σινεμά;
Ένα επικό, δραματικό στοιχείο σίγουρα βοηθά, αλλά μια ερωτική ιστορία, για να λειτουργήσει, χρειάζεται ένα κομμάτι ρεαλιστικό, μια καθημερινότητα που την προσγειώνει. Όμως το «Γεννημένοι ξανά» δεν είναι για μένα μια τυπική ερωτική ιστορία, ή τουλάχιστον προτιμώ να το βλέπω σαν μια σειρά από ερωτικές ιστορίες διαφορετικής έντασης και συχνότητας. Υπάρχουν πολλές ερωτικές ιστορίες στην ταινία για μένα. Οι δύο εραστές, η βαθιά αγάπη μιας μητέρας για ένα παιδί, ένας αδελφικός, πλατωνικός έρωτας, αυτός μιας γυναίκας που με πολύ πόνο δίνει σε μια άλλη ένα τεράστιο δώρο.

Η δύναμη του σεναρίου
Βρίσκω πάντα πολύ σημαντικό το βασικό υλικό. Εδώ είχαμε ένα υπέροχο βιβλίο που περιγράφει εκτός από την ιστορία, όλη την συναισθηματική διαδρομή των ηρώων με ξεκάθαρο και πειστικό τρόπο. Για μένα είναι πολύ σημαντικό να ξέρω κάθε ηρωίδα μου καλά πριν συναντηθούμε για πρώτη φορά στα γυρίσματα. Και νιώθω ασφαλής όταν υπάρχει μια ξεκάθαρη εικόνα της ταινίας που πρόκειται να κάνουμε. Δεν πιστεύω καθόλου ότι μπορείς να ξεκινήσεις γυρίσματα με ένα σενάριο που είναι μισοτελειωμένο ή απλά ένα σχεδίασμα, ελπίζοντας ότι θα αποκτήσει συνοχή και καθαρότητα στο σετ, ότι όλες οι απορίες που έχεις θα απαντηθούν. Δεν ξέρετε πόσες φορές έχω ακούσει κάτι τέτοιο. Κι έχω πάψει πια να το πιστεύω. Δεν είναι ότι δεν πιστεύω σε θαύματα, αλλά δεν πιστεύω σε αυτό. Αν κάτι δεν υπάρχει στο σενάριο, δεν θα υπάρχει και στην οθόνη. Κι εδώ ευτυχώς όλα υπήρχαν στο βιβλίο και στο σενάριο και κατόρθωσαν να τα μεταφέρουν στην οθόνη.

Γερνώντας στην οθόνη
Πάντα ήθελα να υποδυθώ μια ηρωίδα της οποίας βλέπουμε ολόκληρη τη ζωή στη διάρκεια μιας ταινίας, αλλά ποτέ δεν βρήκα το κατάλληλο σενάριο. Εδώ η Τζέμα ξεκινά περίπου είκοσι χρονών και φτάνει έως τα πενήντα της στο τέλος του φιλμ, κάτι που μου δίνει την ευκαιρία να περάσω μαζί της μια ολόκληρη ζωή. Ήταν απίστευτο να βλέπω τον εαυτό μου να γερνά στη διάρκεια της ταινίας. Ο υπεύθυνος του μακιγιάζ έκανε καταπληκτική δουλειά, χρησιμοποιώντας ελάχιστα προσθετικά ή μέικ απ, αλλά μελετώντας το σχήμα του προσώπου μου, φωτογραφίες της μητέρας μου και δουλεύοντας μαζί με το διευθυντή φωτογραφίας για να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ήταν απίστευτο κάθε φορά που έβλεπα την ηλικιωμένη εκδοχή της ηρωίδας μου. Έστελνα φωτογραφίες στη μητέρα μου, λέγοντάς της πόσο πολύ της μοιάζω, ή στη γιαγιά μου. Έβλεπα τόσες λεπτομέρειες από την οικογένειά μου στο πρόσωπό μου που ήταν συναρπαστικό. Με έκανε να κατανοήσω ακόμη περισσότερο πως είμαστε κομμάτι ενός πράγματος μεγαλύτερου, πως τόσοι πολλοί άνθρωποι είναι κομμάτι του εαυτού μας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Μεγαλώνοντας στη ζωή
Όταν είσαι ηθοποιός, σε ρωτούν για την ηλικία σου από τη στιγμή που γίνεσαι είκοσι χρονών. Είναι μια ερώτηση που μου κάνουν συχνά και μια ερώτηση που δεν με ενδιαφέρει να απαντήσω. Στην Ευρώπη βλέπουμε διαφορετικά το πώς είναι να γερνάς απ’ ό,τι ίσως στην Αμερική και σίγουρα στο Χόλιγουντ. Αλλά πάντα προσπαθώ να σκέφτομαι όχι την απώλεια της ομορφιάς που ίσως φέρνουν τα γηρατειά, μα πράγματα πιο σημαντικά που έχουν να κάνουν με την υγεία. Έχει να κάνει με τα βιώματά μου με πράγματα που έχω ζήσει σε κοντινούς μου ανθρώπους, αλλά είναι το μόνο που σκέφτομαι για την ηλικία, για τον χρόνο που περνά.

Η σημασία της μητρότητας
Όταν γίνεσαι μητέρα όλα αλλάζουν. Κοιτάζεις τον κόσμο με διαφορετικά μάτια. Και γυρίζεις πίσω στην παιδική σου ηλικία με τρόπο απίστευτο, δίχως κανένα φίλτρο της νόησης, των αναμνήσεών σου. Είναι σαν με κάποιον μαγικό τρόπο να πηγαίνεις ολοκληρωτικά πίσω, θυμάσαι πράγματα που είχες ξεχάσει, σου ανοίγει κυριολεκτικά τα μάτια. Και μπορεί να διάβασα το σενάριο, αυτό το χαρακτήρα πριν γίνω μητέρα, αλλά όταν αρχίσαμε τα γυρίσματα και είχα ήδη το παιδί μου ήταν πια πολύ εύκολο για μένα να κατανοήσω βαθύτερα την απουσία του από τη ζωή της ηρωίδας του, να νιώσω βαθιά το κενό που η έλλειψή του της αφήνει. Δεν είναι ότι δεν μπορείς να είσαι ευτυχισμένη δίχως παιδιά, αλλά όταν όπως η Τζέμα το να αποκτήσεις ένα παιδί είναι κάτι που θέλεις τόσο βαθιά, είναι προφανές ότι η μητρότητα είναι κάτι που την ολοκληρώνει και ίσως θεραπεύει τις πληγές που κάτι άλλο έχει αφήσει πάνω της.

Σινεμά για έναν καλύτερο κόσμο;
Δεν πιστεύω ότι μια ταινία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, ή να λύσει ένα πρόβλημα, να σταματήσει έναν πόλεμο ή να κάνει τους ανθρώπους καλύτερους. Πιστεύω όμως ότι ανά πάσα στιγμή υπάρχουν τόσα πολλά λάθος πράγματα που συμβαίνουν στον πλανήτη μας που όλοι έχουμε υποχρέωση να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά, ακόμη κι αν πρόκειται για κάτι που δεν μας αφορά άμεσα, που συμβαίνει σε μια χώρα πιο μακριά από εμάς, στη Συρία ή την Αφρική. Κι έχουμε την υποχρέωση να μην ξεχνάμε, να μαθαίνουμε από τα λάθη μας κι εκεί, ναι, είμαι σίγουρη ότι ο κινηματογράφος, ταινίες σαν αυτή, μπορούν να βοηθήσουν.