Μαζί ή τίποτα (In the fade) (***) Σκηνοθεσία: Φατίχ Ακίν
Πρωταγωνιστούν: Ντάιαν Κρούγκερ, Ντένις Μοσκίτο, Γιοχάνες Κρις, Ούλριχ Τουκούρ
Η 35χρονη γερμανίδα Κάτια χάνει τον τούρκο σύζυγο και το μικρό αγόρι της ύστερα από έκρηξη βόμβας σε τουρκική συνοικία του Αμβούργου. Έχοντας δει τη βασική ύποπτο με τα ίδια της τα μάτια, όταν άφηνε το παιδί της στο γραφείο του άντρα της εκείνο το μοιραίο πρωινό, η Κάτια βοηθά την αστυνομία στη σύλληψη μιας Γερμανίδας και του φίλου της, οι οποίοι είναι μέλη νεοναζιστικής οργάνωσης.
Συγκινητικό στις καίριες στιγμές του, τρομακτικό όταν αντικρίζουμε το πρόσωπο της βίας και αγωνιώδες όταν το θρίλερ ξετυλίγεται με κοφτές εικόνες, το «Μαζί ή τίποτα» είναι μια αιχμηρή πολιτική ταινία με ανθρώπινο προφίλ. Το αβγό του φιδιού εξακολουθεί να επωάζεται στη σύγχρονη Γερμανία – αλλά και την Ελλάδα κι άλλες χώρες της προηγμένης Δύσης όπως δείχνει το φιλμ – και αυτό μόνο ασχολίαστο δεν γίνεται να περάσει σύμφωνα με τον Φατίχ Ακίν.
Ο τουρκογερμανός σκηνοθέτης, σοφά σκεπτόμενος μετά την αποτυχία της προηγούμενης δουλειάς του, επιστρέφει στη θεματική των πρώτων ταινιών του (μοντέρνα κοινωνικά δράματα) κι αφήνει πίσω τα άδοξα σημάδια της «Μαχαιριάς» και του ιστορικού δράματος, είδος που δείχνει ότι δεν «κατέχει». Καταφέρνει έτσι να περάσει ένα μήνυμα (αφύπνισης και ανάπτυξης δράσης) κόντρα στα εθνικιστικά λογύδρια και τα φαινόμενα νεοναζισμού, βάζοντας στο κέντρο του κάδρου ένα συνηθισμένο, καθημερινό χαρακτήρα.
Στο σύγχρονο «In the fade» που κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα ξενόγλωσσου φιλμ αλλά απέτυχε να μπει στην αντίστοιχη οσκαρική πεντάδα, ο Ακίν αφηγείται μια προσωπική τραγωδία που έχει τις ρίζες της στh σημερινή ρητορική μίσους και την άνοδο της άκρας δεξιάς (σε ένα μικρό ρόλο ο σκηνοθέτης Γιάννης Οικονομίδης υποδύεται το μέλος της Χρυσής Αυγής και φίλο των βομβιστών) ελέω ξενοφοβίας και ρατσισμού. Η ερμηνεία της Ντάιαν Κρούγκερ είναι ένα πραγματικό επίτευγμα, μια ερμηνεία ζωής που δικαίως τιμήθηκε στις Κάννες.
Όμως αν υπάρχει κάτι που στέκει ισάξια δίπλα της είναι η απόφαση του σκηνοθέτη να απλώσει την τραυματική περιπέτεια της ηρωίδας του σε πεδία που μιλούν για πολλά παραπάνω από μια ιστορία απόδοσης δικαιοσύνης και εκδίκησης. Η ηρωίδα δεν έχει μόνο να παλέψει με το σοκ της απώλειας αλλά και με τις οικογενειακές «παρενέργειες» (μάταια περιμένει η αυταρχική μητέρα της και τα πεθερικά της να δείξουν κατανόηση στο δράμα που ζει αφήνοντας τις πολιτισμικές ή θρησκευτικές διαφορές τους στην άκρη) ή τις αδυναμίες ενός ολόκληρου συστήματος.
Όμως ο θεσμός της δικαιοσύνης είναι εκείνος που δέχεται τα πιο πολλά πυρά από τον σκηνοθέτη. Στην προσπάθειά της να φέρει τη ζωή της σε μια κανονικότητα, η Κάτια με οδύνη διαπιστώνει ότι η πραγματικότητα την ξεπερνάει, η απώλεια είναι δυσβάστακτη και το μόνο κίνητρο που της δίνει ζωή είναι η εκδίκηση. Το φιλμ χωρίζεται σε τρία μέρη. Τα δύο πρώτα που είναι και τα καλύτερα της ταινίας διαδραματίζονται στο Αμβούργο, τη γενέτειρα και αγαπημένη πόλη του Ακίν. Εκεί περιγράφεται με αλάνθαστη αφήγηση το χρονικό της φρίκης που ξεκινάει με το τρομοκρατικό χτύπημα (μια πραγματικότητα που απεικονίζει ο Ακίν με έντονο ρεαλισμό, αξιοπιστία και έμφαση στην ανατριχιαστική λεπτομέρεια) και ολοκληρώνεται στη δικαστική αίθουσα. Το τρίτο και πιο αδύναμο είναι γυρισμένο στην Ελλάδα και αποτελεί την απόπειρα της ηρωίδας να αποδώσει δικαιοσύνη σύμφωνα με το δικό της ένστικτο.
Το κινηματογραφικό άγγιγμα πάνω στην ανθρώπινη τραγωδία που είναι διακριτικό στα 2/3 της ταινίας –και αποφασισμένο να βάλει όλα τα στοιχεία της (πολιτικά, θρησκευτικά, κοινωνικά) στη σωστή σειρά– εδώ εξαφανίζεται. Λες και ο σκηνοθέτης έχει χάσει την προηγούμενη έμπνευση του κατασκευάζει ένα αδύναμο τρίτο μέρος όπου η ηρωίδα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μοναξιά και το κενό της επόμενης μέρας. Αν δεν υπήρχε η Κρούγκερ να σηκώσει συγκινητικά και το βάρος τούτου του μέτριου κομματιο, η ταινία μπορεί και να έχανε τις θετικές εντυπώσεις που έχτιζε στο προηγούμενο άξιο διάστημα.
Σε μια περιοχή του Μισισιπή στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δύο οικογένειες, μια λευκή και μια μαύρη, παλεύουν να τα βγάλουν πέρα. Μετά από το τέλος του πολέμου, ο Τζέιμι ΜακΑλαν και ο Ρόνσελ Τζάκσον επιστρέφουν ζωντανοί αλλά όχι και χωρίς τα εσωτερικά τραύματα που γεννά η φρίκη του πολέμου και γίνονται φίλοι κάτι που δεν πολυαρέσει στην κλειστή ρατσιστική κοινότητα του Νότου.
Τέσσερις υποψηφιότητες για Οσκαρ –ανάμεσά τους μια διπλή, Β΄γυναικείου ρόλου και τραγουδιού για τη Μέρι Τζ. Μπλάιτζ– στο αντιρατσιστικό δράμα της Ντι Ρις, που μπορεί να μην πρωτοτυπεί αλλά παρακολουθείται με ενδιαφέρον και καταφέρνει να γίνει αποτελεσματικό στις περισσότερες αναφορές του. Η διακριτικότητα και το συγκινητικό στοιχείο σωστά πριμοδοτείται γύρω από το κοινό πολεμικό τραύμα που ενώνει τους δύο στρατιώτες δίνοντας τον ορισμό της πραγματικής φιλίας. Οι ερμηνείες στέκονται στο ύψος τους (κρατήστε το όνομα του Γκάρετ Χεντλαντ, αφού σε λίγο καιρό όλοι θα μιλούν για αυτόν), η σκιαγράφηση των χαρακτήρων είναι πειστική, φωτογραφία και μουσική συμβάλλουν δημιουργικά στη δυνατή απεικόνιση της εποχής, αλλά η πλοκή από ένα σημείο και ύστερα υποχωρεί σε μια προβλέψιμη ματιά πάνω στο φυλετικό ζήτημα και τον ανεπίδοτο έρωτα.
Στις 21 Αυγούστου του 2015 μια τρομοκρατική επίθεση σε τρένο με προορισμό το Παρίσι αποτράπηκε χάρη στην επέμβαση τριών νεαρών Αμερικανών που ταξίδευαν στην Ευρώπη.
Ο Κλιντ Ίστγουντ στα μέχρι τώρα έργα του αναζητούσε την έννοια του ηρωισμού και την ταυτότητα του πραγματικού ήρωα. Έχοντας ξεπεράσει προσωπικές αγκυλώσεις και… ατυχίες (είναι υποστηρικτής του Τραμπ!) κατάφερε να φτιάξει ταινίες μεγάλης πνοής που οδηγούσαν την κυρίαρχη θεματική του σε ουμανιστικές αξίες που ξεπερνούσαν κάθε πολιτική ιδεολογία. Το τελευταίο του φιλμ είναι ίσως η πιο μελανή στιγμή στη σκηνοθετική καριέρα του – από την εποχή που γύριζε ταινίες με… χιμπατζήδες. Μια αφελής, πατριωτική και παιδαριώδης αποτύπωση ενός αυθεντικού γεγονότος (παρακολουθούμε την κοινή πορεία της ζωής των φίλων από την παιδική ηλικία μέχρι την ενηλικίωση, μαζί με περιστατικά που τους οδήγησαν σ’ αυτή τη στιγμή ηρωισμού) που προκειμένου να γίνει ακόμη πιο ρεαλιστική, ο Ίστγουντ εμπιστεύτηκε τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στους ίδιους τους ανθρώπους που σταμάτησαν τον φανατικό τρομοκράτη! Το αποτέλεσμα; Κάκιστες ερμηνείες και μια τρύπα στο νερό για ένα αλλοπρόσαλλο φιλμ που μπάζει από παντού.
1892. Ο λοχαγός Τζόζεφ Τζ. Μπλόκερ παρά τις αντιρρήσεις του αναγκάζεται να συνοδεύσει το Κίτρινο Γεράκι –έναν ετοιμοθάνατο πολέμαρχο των Ινδιάνων Τσεγιέν– και την οικογένειά του πίσω στη γη τους.
Νεογουέστερν υποδειγματικά γυρισμένο και με αισθητική που θυμίζει τα κλασικά αντιηρωικά φιλμ του είδους αλλά χάνει την ευκαιρία να μετατραπεί σε ένα αφηγηματικά συναρπαστικό έργο, καθώς δεν τολμά να ρισκάρει σε ιδεολογικό ή αλληγορικό επίπεδο επιλέγοντας ασφαλή συμπεράσματα (η αγάπη ως απάντηση στο μίσος και τον φανατισμό) και σίγουρες λύσεις. Μια από αυτές είναι η υποκριτική κόντρα του χαμαιλέοντα Κρίστιαν Μπέιλ και του Ουές Στάντι, του περίφημου ηθοποιού –και με αυθεντικό αίμα Τσερόκι να κυλάει στις φλέβες του– που υποδύθηκε τον ινδιάνο στα «Τελευταίος των Μοϊκανών» και «Χορεύοντας με τους Λύκους».
ΑΚΟΜΗ
»»» Στο «Tad, Το mυστικό του Βασιλιά Μίδα» (Tad the Lost Explorer and the Secret of King Midas) των Ντέιβιντ Αλόνσο και Ενρίκε Γκάτο, ήρωας είναι ο Ταντ, ένας πολύ γλυκός και φιλότιμος εργάτης που λατρεύει την αρχαιολογία και προσκαλείται από τη φίλη του, Σάρα, που είναι αναγνωρισμένη αρχαιολόγος και εξερευνήτρια, στο Λας Βέγκας, όπου η Σάρα θα παρουσιάσει την τελευταία της ανακάλυψη: ένα στοιχείο που επιβεβαιώνει την ύπαρξη του περίφημου περιδέραιου του μυθικού βασιλιά Μίδα. Δεύτερη περιπέτεια του (Ισπανού) Ταντ του Εξερευνητή, μεταγλωττισμένη αποκλειστικά στα ελληνικά.
»»» Το «Μαζί τα φάγαμε» είναι μια ελληνική ταινία του Στράτου Μακρίδη, για την οποία δεν έγινε δημοσιογραφική προβολή για προφανείς λόγους.
11°
