Κινηματογραφος

Σεργκέι Αϊζενστάιν - 70 χρόνια από το θάνατό του

Αφιέρωμα στο «Αλκυονίς»

Γιάννης Νένες
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο ιστορικός κινηματογράφος τέχνης «Αλκυονίς» τιμώντας την επέτειο των 70 χρόνων από τον θάνατο του Σεργκέι Αϊζενστάιν στις 11 Φεβρουαρίου του 1948, διοργανώνει ένα ειδικό αφιέρωμα στην μνήμη του πρωτοπόρου και ιδιοφυούς σκηνοθέτη που επηρέασε την κινηματογραφική αισθητική μεγάλων σκηνοθετών όπως των Όρσον Γουέλς, Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Φράνσις Φορντ Κόπολα και θα διαρκέσει από τις 11 - 14 Φεβρουαρίου 2018.

Το αφιέρωμα θα αποτελείται από 7 ειδικές προβολές των αριστουργηματικών ταινιών του μεγαλοφυούς σκηνοθέτη: «Απεργία», «Θωρηκτό Ποτέμκιν», «Οκτώβρης» και «Γενική Γραμμή» και μία προβολή της ταινίας «Θωρηκτό Ποτέμκιν» με συνοδεία ζωντανής μουσικής από τους διεθνούς φήμης μουσικούς, Τηλέμαχο Μούσα και Δημήτρη Βασιλάκη.

Πρόγραμμα προβολών: 

Δευτέρα 12/2  20:00 «Θωρηκτό Ποτέμκιν» με συνοδεία ζωντανής μουσικής από τους διεθνούς φήμης μουσικούς, Τηλέμαχο Μούσα και Δημήτρη Βασιλάκη.
Είσοδος: 5 Ευρώ (3 Ευρώ για ανέργους)

Δευτέρα 12/2,14:00 «Γενική Γραμμή» - 16:00 «Οκτώβρης»

Τρίτη  13/2,   14:00 «Απεργία», - 16:00 «Θωρηκτό Ποτέμκιν»

Τετάρτη 14/2,  14:00 «Οχτώβρης» - 16:00 «Γενική Γραμμή»

Είσοδος για κάθε ταινία: 2 Ευρώ

«Ο κινηματογράφος η μία και μοναδική τέχνη που ενώνει όλες τις άλλες»
​-Σεργκέι Αϊζενστάιν (1898-1948) 

Σεργκέι Μιχαΐλοβιτς Αϊζενστάιν, μία κινηματογραφική ιδιοφυΐα, Ρώσος σκηνοθέτης, θεωρητικός της τέχνης και ένας από τους πρωτοπόρους του σοβιετικού αλλά και του παγκόσμιου κινηματογράφου, ο κορυφαίος του μοντάζ των επαναστάσεων. 
Θεωρείται δικαιολογημένα απ’ όλους τους θεωρητικούς του κινηματογράφου ως ένας από τους σημαντικότερους (ίσως ο σημαντικότερος) σκηνοθέτης στην ιστορία της 7ης τέχνης, κυρίως λόγω των καινοτομιών που εισήγαγε στη φιλμική γραφή και το μοντάζ. 

Σκηνοθέτησε την πρώτη «έγχρωμη», μερικώς, ταινία. 

«Η διαλεκτική αρχή του δυναμισμού, το γεγονός ότι το Είναι αποτελεί ένα συνεχές προτσές αλληλεπίδρασης δυο αντίθετων τάσεων, βρίσκει εφαρμογή στην τέχνη μέσα από τη σύγκρουση. Η σύγκρουση αποτελεί θεμελιακή αρχή για την ύπαρξη του έργου τέχνης και κάθε καλλιτεχνικής μορφής».
- Σεργκέι Αϊζενστάιν

«Το επάγγελμα του σκηνοθέτη κινηματογραφικών ταινιών μπορεί και πρέπει να είναι τόσο σημαντικό και πολύτιμο ώστε κανένας άνθρωπος που αγωνίζεται γι' αυτό να μην μπορεί να αγνοήσει οποιαδήποτε γνώση που θα τον κάνει καλύτερο σκηνοθέτη ή άνθρωπο».
- Σεργκέι Αϊζενστάιν 

Πέρα από κινηματογραφικός σκηνοθέτης, ο Σεργκέι Αϊζενστάιν, υπήρξε και θεατρικός, ανεβάζοντας στη Μόσχα πολλά έργα, ανάμεσά τους το «Η αυτού μεγαλειότης, η πείνα», «Μάκβεθ του Σαίξπηρ», «Σοφός Άνθρωπος του Οστρόβσκι» και «Μάσκες αερίου», ενώ έγραψε και αρκετά δοκίμια στα οποία αναλύει τα έργα και την τεχνική του και διατυπώνει τις σκέψεις του για την 7η τέχνη. 

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1946: Ιβάν ο Τρομερός (β΄ μέρος)
1945: Ιβάν ο τρομερός (α΄ μέρος)
1938: Ο Λέων του Νιέβα
1937: Το Λιβάδι του Μπεζίν
1931: Βίβα Μέξικο
1929: Η Γενική Γραμμή
1927: Οκτώβρης
1925: Το Θωρηκτό Ποτέμκιν
1924: Η Απεργία

Βιογραφικό Δημήτρη  Βασιλάκη:
Αποφοίτησε ως Χημικός Μηχανικός από το ΕΜΠ το 1986 ενώ σπούδασε κλασικό και jazz σαξόφωνο, πιάνο και σύνθεση με υποτροφίες από το Ίδρυμα Ωνάση και του British Council (London College Of Music & Royal Academy Of Music) στο Λονδίνο.
Αποφοίτησε με άριστα, πήρε δίπλωμα solist κλασικού σαξοφώνου, σύνθεσης, ενοργάνωσης, διεύθυνσης, jazz διδασκαλίας, ενώ έχει κερδίσει και βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς: «LCM Society Prize with LCM Symphony Orchestra», «BBCi Award For Album Of The Month», «BBCi Award For Album Of The Year».
Μέχρι και σήμερα, έχει ηχογραφήσει 5 album για την ιστορική δισκογραφική εταιρεία της Jazz «Candid Records» με έδρα την Νέα Υόρκη και το Λονδίνο.
Και έχει παρουσιάσει ζωντανά τις δουλειές του στα: Birdland, Πανεπιστήμιο Yale, American Natural History Museum, Smithsonian Festival Washington D.C., London Jazz Festival, Tedx Tokyo, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Ηρώδειο, Θέατρο Λυκαβηττού.
Συνεντεύξεις του ίδιου και άρθρα με διθυραμβικές κριτικές για την δουλειά του, έχουν φιλοξενηθεί στον Διεθνή αλλά και στον Ελληνικό Τύπο.

Βιογραφικό Τηλέμαχου Μούσα: 
O Τηλέμαχος Μούσας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Σύγχρονο Ωδείο Θεσσαλονίκης στο Agostini Music School και στο Ωδείο Φ. Νάκας από όπου πήρε υποτροφία για το Berklee College of Music. Το 2001 δημιούργησε το «Τηλέμαχος Μούσας quartet».
Έχει συνεργαστεί με τους : Damo Suzuki, Blaine L. Reininger, Σαβίνα Γιαννάτου, Pamelia Kurstin, Γεωργία Συλλαίου, Lena Norin, Θάνο Ανεστόπουλο, Michel Hatzigeorgiou, Julia Kent, Missirli Ahmet, Μra Oma, Δημήτρη "Χαΐνη" Αποστολάκη, Μαρία Βουμβάκη, Φένια Παπαδόδημα, Δ. Καμαρωτό, και άλλους μουσικούς.
Έχει συμπράξει επί σκηνής  με  καλλιτέχνες όπως οι Chico Freeman, Sheila Jordan, Jerome Rothenberg, Δημοσθένη Αγραφιώτη, Γιώργο Ίκαρο Μπαμπασάκη και έχει ανοίξει συναυλίες των Anouar Brahem, Nouvele Vague, Brendan Perry (Dead Can Dance), Ozric Tendacles κ.α.
Οι συνεργασίες του περιλαμβάνουν : "Richard II", σκην. Έ. Παπακωνσταντίνου, 2014 , "Adio Adio Amore" (αποσπάσματα μουσικής), χορογραφία του Δ. Κόκκινου, 2013, Tanztheater Wuppertal Pina Bausch, "D.OPA." χορογραφία Π. Απέργη, Les Hivernales Festival 2013, Avignon Γαλλία, "Δέρμα", σκην. Έ. Παπακωνσταντίνου, 2013 κλπ.
Είναι μέλος του ODC ENSEMBLE από το 2009.
Γεννήθηκε  στη  Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Σύγχρονο Ωδείο Θεσσαλονίκης στο Agostini Music School και στο Ωδείο Φ. Νάκας από όπου πήρε υποτροφία για το Berklee College of Music.
Συμμετείχε στα group «Xaxakes», «Μπλε», «LoveLab», «Acetic Voice», «Medieval Death» κ.α.
Το 2001 δημιούργησε το «Τηλέμαχος Μούσας quartet» που το 2011 μετεξελίχθηκε σε “MOUSSAS FARM”  όπου παρουσιάζει συνθέσεις του,  που κινούνται στον ευρύτερο χώρο της jazz.
Έχει συνθέσει μουσική για παραστάσεις σε μεγάλα θέατρα, για ταινίες και έχει εμφανιστεί σε γνωστούς συναυλιακούς χώρους και σε φεστιβάλ σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Το 2006 κυκλοφόρησε το  cd του με τον τίτλο «Κυκνοστάλαγμα», και το  2011  τη νέα του δουλειά με τον τίτλο «Newborn» από την Αnkh Records . Μέσα στο 2018 θα κυκλοφορήσει το νέο του cd  με τίτλο “Dreamtime” με το  ”Τilemachos Moussas Trio.”
Ζει στην Αθήνα και εργάζεται και ως εκπαιδευτικός στην Ειδική Αγωγή.

Μουσικό όργανο θέρεμιν (ή  θερεμίνη, αρχικά αιθερόφωνο)
Εφευρέτης του ηλεκτρικού μουσικού οργάνου είναι ο Ρώσος Καθηγητής Λεβ Τερμέν το 1920 (κατά την μετάβασή του στις ΗΠΑ άλλαξε το όνομά του σε Λέον Θέρεμιν).
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτού του οργάνου είναι ότι μπορεί να παιχτεί χωρίς να έρχεται σε επαφή με τον ερμηνευτή του, παίζεται δηλαδή στον αέρα χωρίς να υπάρχει άγγιγμα, σαν  "εναέρια γλυπτική" και αυτό ακριβώς καθιστά το παίξιμο του αρκετά δύσκολο.
Η θερεμίνη δεν έχει πλήκτρα, δεν έχει χορδές,ούτε πατάλ, ούτε κάτι που να θυμίζει κάποιο γνωστό μουσικό όργανο. Είναι ένα κουτί από το οποίο προεξέχουν δυο κεραίες, που δημιουργούν ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο αλληλεπιδρά με εκείνο του χεριού του μουσικού, καθώς κινείται ανάμεσά τους.Οι μεταβολές του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου αναγνωρίζονται, ενισχύονται και αναπαράγονται από τις κεραίες ως ήχος.Η κίνηση του δεξιού χεριού επηρεάζει την τονικότητα  και η κίνηση του αριστερού επηρεάζει την ένταση. 
Το θέρεμιν αποτέλεσε καινοτομία στην ιστορία της κατασκευής μουσικών οργάνων και χαρακτηρίστηκε  "όργανο του αιώνα" από τις ηγετικές μορφές της μουσικής πρωτοπορίας ,John Cage, Edgard Varèse.
Η Clara Rockmore, στένη φίλη του Λέον Θέρεμιν υπήρξε βιρτουόζος του οργάνου.
Θεωρείται ο πρόγονος του συνθεσάιζερ είναι το πρώτο ηλεκτρονικό μουσικό όργανο , είναι ένα μονοφωνικό όργανο και έχει μια κλίμακα από 6 οκτάβες.
Κατά κύριο λόγο χρησιμοποιήθηκε για μουσική ηχητική επένδυση σε κινηματογραφικές ταινίες, ευρύτερα γνωστό στον χώρο της μουσικής έγινε τη δεκαετία του '90.