Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Οι τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι (Three Billboards Outside Ebbing, Missouri) (****)
Σκηνοθεσία: Μάρτιν ΜακΝτόνα
Πρωταγωνιστούν: Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, Σαμ Ρόκγουελ, Γούντι Χάρελσον, Τζον Χοκς, Πίτερ Ντίνκλατζ

Η οργισμένη Μίλντρεντ Χέιζ (Φράνσις Μακ Ντόρτμαντ) προβαίνει στην τελευταία και πιο τολμηρή προσπάθειά της προκειμένου να βρεθεί ο δολοφόνος της κόρης της. Βλέποντας τις ενέργειες της τοπικής αστυνομίας να ατονούν μετά από την άκαρπη προσπάθεια των τελευταίων επτά μηνών, αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τις τρεις τεράστιες διαφημιστικές πινακίδες στην είσοδο της κωμόπολης. Τα μηνύματα έχουν αποδέκτη τον Ουίλιαμ Γουίλομπι (Γούντι Χάρελσον), τον σεβάσμιο αρχηγό της αστυνομίας του Έμπινγκ.

Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν θα είναι το «Τρεις πινακίδες έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι» η έκπληξη των φετινών Όσκαρ αλλά για ένα πράγμα είμαστε βέβαιοι: Το βαθιά σκοτεινό, ιδιότυπα κωμικό, κάποιες στιγμές σπαραχτικά συγκινητικό και ενίοτε καυστικό δράμα του Μάρτιν ΜακΝτόνα (ήταν υποψήφιος για το πρωτότυπο σενάριο του υπέροχου «Αποστολή στη Μπριζ» το 2008) θα συντροφεύει τη σκέψη μας για καιρό. Ο λόγος δεν έχει να κάνει μόνο με την αδιαμφισβήτητη καλλιτεχνική αξία του φιλμ (είναι σαν οι αδερφοί Κοέν να συνεργάζονται με τον Ντέιβιντ Λιντς σε ένα φιλμ που κάλλιστα θα μπορούσε να ονομαστεί «Fargo - Twin Peaks») αλλά κυρίως με την αποφασιστικότητα του ΜακΝτόνα να μιλήσει μέσα από τον αγώνα της Μίλντρεντ για όλα τα στραβά και άδικα της «βαθιάς» Αμερικής, ανοίγοντας ταυτόχρονα την κουβέντα περί δίκαιων και άδικων σε μια ζωή που μοιάζει με σύντομο, κακόγουστο, ανέκδοτο. Εκεί στο Μιζούρι, τα απολειφάδια του ρατσισμού πρωτοστατούν, ανοίγοντας διαύλους τρομακτικής βίας (τι σκηνή αυτή του μονοπλάνου με τον αστυνομικό [Σαμ Ρόκγουελ] να ξυλοφορτώνει τον υπεύθυνο των διαφημιστικών πινακίδων, πετώντας τον από το παράθυρο!)  και εγείροντας τρομερά ηθικά διλήμματα για τους ήρωες πριν οδηγηθούν στο πηχτό σκοτάδι του ανοιχτού φινάλε, που ορίζει πάντως την επόμενη μέρα σε  διαφορετική πλέον βάση. Ο απέραντος αμερικανικός ορίζοντας, το ανέκφραστο βλέμμα της αποφασισμένης και τσαντισμένης Μίλντρεντ, ένας κόσμος που παραδίδεται στην απύθμενη βία και βλακεία, η ανοιχτή ακόμα πληγή του ρατσισμού, αλλά κυρίως η «αλλαγή» του τραμπούκου σερίφη προσφέρουν ένα πολυεπίπεδο προβληματισμό πάνω στα παιχνίδια της μοίρας και την ανθρώπινη φύση. Το πικρόχολο σχόλιο του ΜακΝτόνα για έναν κόσμο που βρίσκεται σε πλήρη αποσύνθεση και κατάρρευση όλων των πνευματικών-ουμανιστικών αξιών του δεν σηκώνει κουβέντα. Όμως την ίδια ώρα που ο κυνισμός του σαρώνει τα πάντα, ο Βρετανοϊρλανδός βρίσκει το κουράγιο για να αναζητήσει την ελπίδα. Το αν θα τα καταφέρει δεν είναι στο χέρι του. Το ανοιχτό φινάλε, οδηγεί τη σκέψη –η οποία «ανοίγει» χάρη στο καταπληκτικό σεναριακό εύρημα των τριών πινακίδων– σε περαιτέρω στοχασμό και κάνει το στωικό βλέμμα των σημαδεμένων ηρώων να αγναντεύει για πρώτη φορά την πιθανότητα αυτό το ταξίδι να έχει διαφορετικό (πιο αισιόδοξο;) φινάλε. Μεγάλες ερμηνείες από τους Φράνσις ΜακΝτόρμαντ και Σαμ Ρόκγουελ, που προβάλλουν ως φαβορί για τη βραδιά των Όσκαρ, καθώς στις επερχόμενες υποψηφιότητες θα βρίσκονται σίγουρα στην πεντάδα, όπως άλλωστε και η ταινία που συγκέντρωσε 4 νίκες  (Καλύτερης Ταινίας, Α' Γυναικείου Ρόλου για την Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, Β' Ανδρικού Ρόλου για τον Σαμ Ρόκγουελ και Σεναρίου) στις Χρυσές Σφαίρες.

Η πιο σκοτεινή ώρα (Darkest Hour) (***)
Σκηνοθεσία: Τζο Ράιτ
Πρωταγωνιστούν: Γκάρι Όλντμαν, Κρίστιν Σκοτ Τόμας, Λίλι Τζέιμς, Μπεν Μέντελσον, Στίβεν Ντιλέιν, Ρόναλντ Πίκαπ

Τον Μάιο του 1940, στις πρώτες εβδομάδες της πρωθυπουργίας του Τσόρτσιλ, οι Ναζί προελαύνουν στη Δυτική Ευρώπη. Τα ανοιχτά μέτωπα των Άγγλων σε Δουνκέρκη και Καλέ αναγκάζουν τον Τσόρτσιλ να πάρει τις δυσκολότερες αποφάσεις της καριέρας του.

Όχι μια πραγματική βιογραφία αλλά μια ουσιαστική καταγραφή των κρίσιμων γεγονότων και του παρασκηνίου που προηγήθηκαν των αποφάσεων του Τσόρτσιλ σχετικά με τη στάση της Αγγλίας απέναντι στην ναζιστική λαίλαπα. Ο οραματιστής πολιτικός είχε τη διαύγεια να αντιληφθεί το σχέδιο του Χίτλερ (τον αποκαλούσε υποτιμητικά «δεκανέα» και «μπογιατζή») και παρά τον εσωτερικό πόλεμο που δέχτηκε από το κόμμα του και τον σκεπτικισμό του Βασιλιά, πήρε το κόστος των σκληρών αποφάσεων που μεταξύ άλλων οδήγησαν στο θάνατο χιλιάδες βρετανούς στρατιώτες. Ο Τζο Ράιτ («Εξιλέωση», «Άννα Καρένινα») επιλέγει να δείξει τον άνθρωπο πίσω από τον μύθο. Ο Τσόρτσιλ του, πέρα από την αποκαλυπτική ταύτιση του Γκάρι Όλντμαν (σχεδόν σίγουρο το πρώτο του Όσκαρ) που πήρε τα απαραίτητα κιλά και «φόρεσε» κιλά από προσθετικό μακιγιάζ στο πρόσωπο προκειμένου να θυμίζει τον βρετανό ηγέτη, είναι ένας απολαυστικός χαρακτήρας κι ένα τέρας ενέργειας που δεν διστάζει να μοιραστεί με το θεατή τα πιο ανθρώπινα χαρακτηριστικά (εμμονικός, χιουμορίστας, εκρηκτικός, ξεροκέφαλος, ευφυής) μαζί με τις πιο χτυπητές αδυναμίες του. Ως γνωστόν, ο Τσόρτσιλ ήταν φανατικός πότης –τελειωμένο αλκοολικό γέρο τον αποκαλούν στην ταινία οι πολιτικοί αντίπαλοί του– και σε μια σκηνή ο βασιλιάς τον ρωτάει πώς μπορεί να πίνει από το πρωί, για να πάρει την πληρωμένη μονολεκτική απάντηση: «practice»! Παράλληλα ο Ράιτ απεικονίζει με νεύρο όλο το παρασκήνιο στους πολιτικούς διαδρόμους αλλά και το τραγικό πρόσωπο του πολέμου στο πεδίο της μάχης, σε μια δημιουργία που ανακατεύει δεξιοτεχνικά την πολιτική βιογραφία με την ιστορική αλήθεια.

Zama (***)
Σκηνοθεσία: Λουκρέσια Μαρτέλ
Πρωταγωνιστούν: Ντανιέλ Χιμένεθ Κάτσο, Λόλα Ντουένιας, Χουάν Μινουχίν, Ναχουέλ Κάνο

18ος αιώνας. Σε μια απομονωμένη αποικία της Νοτίου Αμερικής, ο Ζάμα, αξιωματικός του Ισπανικού Στέμματος, περιμένει μάταια μια μετάθεση σε ένα καλύτερο πόστο.

Ο τραχύς ρεαλισμός της ταινίας δεν γίνεται να αφήσει τον ψαγμένο θεατή ανεπηρέαστο. Η Λουκρέσια Μαρτέλ κατασκευάζει έναν κόσμο που, παρότι σε κάποια σημεία δείχνει μαγικός, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο από ένα καθρέφτη κάποιου ξεχασμένου από τον Θεό τόπου όπου η λαγνεία και η τρέλα πάνε χέρι-χέρι. Η αυθεντικότητα των προθέσεων, η ώριμη ματιά και κυρίως το ξεχωριστό άγγιγμα της Μαρτέλ (που σαφώς και δεν απευθύνεται στην πλατιά μάζα) κάνει την παρακολούθηση του φιλμ, που βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Αντόνιο Ντι Μπενεντέτο, σκέτη εμπειρία.

Maria by Callas (**1/2)
Παραγωγή: Εμανουέλ Λεπέρ, Εμανουέλ Σεν, Γκαέλ Λεϊμπλάνγκ, Τιερί Μπιζό, Τομ Βολφ
Σκηνοθεσία: Τομ Βολφ

Η ζωή της Μαρίας Κάλλας, της απόλυτης καλλιτέχνιδος που έγινε διεθνές ίνδαλμα, μέσα από τις δικές της εκμυστηρεύσεις.

Το ντοκιμαντέρ του Γερμανού Τομ Βολφ πατάει πάνω στην εξυπνάδα και την  πρωτοτυπία για να αποδοθεί το πορτρέτο της «Ντίβας», μέσα από τις δικές της εξομολογήσεις. Όλο το φιλμ είναι δοσμένο μέσα από αφηγήσεις, συνεντεύξεις, ερμηνείες, παραστάσεις και γράμματα από την προσωπική της αλληλογραφία. Φυσικά μεγάλο κομμάτι του είναι αφιερωμένο στη μοιραία σχέση της με τον Ωνάση. Δεν μαθαίνουμε πράγματα που δεν τα ξέραμε ήδη, αλλά η γοητεία της Κάλλας γεμίζει την οθόνη παρότι υπάρχουν στιγμές που η ίδια απομυθοποιείται έντονα –και δίχως να το επιδιώκει– αφού κάποιες κουβέντες της ακούγονται... κάπως («ρόλος της γυναίκας σήμερα είναι να κάνει ευτυχισμένο έναν άντρα» λέει κάποια στιγμή αναφερόμενη προφανώς στη σχέση της με τον Ωνάση), ενώ σε πολλά σημεία η τραγική της ζωή συγκινεί και προβληματίζει. Η φωνή της Φανί Αρντάν δίνει πνοή στις λέξεις που έγραψε η Κάλλας στο χαρτί.

ΑΚΟΜΗ  

»»» Η «Ληστεία του αιώνα» (**1/2) είναι ένα καλογυρισμένο heist movie που αντιγράφει εύστοχα την «Ένταση» του Μάικλ Μαν, ενώ διατηρεί συγγένεια και με τους «Συνήθεις ύποπτους» του Μπράιαν Σίνγκερ. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο Τζέραρντ Μπάτλερ.
»»» Το ανοιχτό τραύμα των Δίδυμων Πύργων εξακολουθεί να πονάει τις ΗΠΑ. Οι «12 δυνατοί» (*) με τους Κρις Χέιμσγουορθ και Μάικλ Σάνον, περιγράφουν την πραγματική ιστορία της πρώτης αμερικανικής στρατιωτικής αποστολής που αντεπιτέθηκε στον Μπιν Λάντεν στο δικό του έδαφος, με όλα τα απαραίτητα σινε-αξεσουάρ: ηρωισμός, αυτοθυσία, αφέλεια.
»»» Το φυσιολατρικό ντοκιμαντέρ «Mountain» (**), αυστραλιανής παραγωγής της Τζένιφερ Πίντομ, συνδέει την Αυστραλιανή Ορχήστρα Δωματίου με την αφήγηση του Γουίλεμ Νταφόε σε εικόνες που κόβουν την ανάσα.
»»» Η «Γατο… συμμορία: Η αρχή» είναι ένα παιδικό animation με πρωταγωνιστή τον Top Cat.