Η Χαμένη Λεωφόρος του Ελληνικού Σινεμά είναι μια πρωτοβουλία της Ένωσης Σκηνοθετών-Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου (ΕΣΠΕΚ). Μια Δευτέρα και μια Παρασκευή κάθε μήνα Κλασικά και Καταραμένα Ελληνικά Φιλμ από το παρελθόν, επιλεγμένα από τους σκηνοθέτες Αλέξη Αλεξίου, Γιάννη Βεσλεμέ και Ελίνα Ψύκου και την ιστορικό κινηματογράφου Αφροδίτη Νικολαΐδου, ξαναγράφουν ιστορία στον Κινηματογράφο Άστορ, σε 35mm και ειδικά αποκατεστημένες ψηφιακές κόπιες.
Μέρος Β’/επεισόδιο πρώτο: Γράμματα Ερωτικά
Την Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου η Χαμένη Λεωφόρος του Ελληνικού Σινεμά, επιστρέφει. Με υπότιτλο Α´ και Β’ εξώστης έρχεται να συνδυάσει το «κλασσικό» με το «μεταμοντέρνο», το «περιθωριακό» με το «ποπ», το «ιερό» με το «βέβηλο». Τις συστάσεις των ταινιών στο κοινό αναλαμβάνουν και φέτος σκηνοθέτες των νεότερων γενιών.
Στη φετινή μεταμεσονύχτια πρεμιέρα της Λεωφόρου, υπό τον γενικό τίτλο Γράμματα Ερωτικά θα προβληθεί η ταινία «Μικρές Αφροδίτες» του Νίκου Κούνδουρου, ενώ ανήμερα τα Χριστούγεννα θα ακολουθήσουν «Ο Θάνατος του Αλέξανδρου» του Δημήτρη Κολλάτου, η «Ανοιχτή Επιστολή» του Γιώργου Σταμπουλόπουλου, και το «Μέχρι το Πλοίο» του Αλέξη Δαμιανού. Την πρώτη θα συστήσει στο κοινό ο Χρήστος Μασσαλάς ενώ τις τρεις επόμενες οι Αρασέλη Λεμού και Γιώργος Φουρτούνης.
Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου
00.30 - Μικρές Αφροδίτες του Νίκου Κούνδουρου
Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου
19.00 - Ο Θάνατος του Αλέξανδρου του Δημήτρη Κολλάτου
20.45 - Ανοιχτή Επιστολή του Γιώργου Σταμπουλόπουλου
22.30 - Μέχρι το Πλοίο του Αλέξη Δαμιανού
«Μικρές Αφροδίτες» του Νίκου Κούνδουρου | 1963 | 88´| Παραγωγή: ΜΙΝΩΣ ΦΙΛΜ, ΑΝΖΕΡΒΟΣ | Σενάριο: Κώστας Σφήκας, Βασίλης Βασιλικός (βασισμένο στα έργα «Δάφνις και Χλόη» του Λόγγου και «Ειδύλλια» του Θεόκριτου | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Giovanni Varriano | Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος | Παίζουν οι: Τάκης Εμμανουήλ, Ελένη Προκοπίου, Βαγγέλης Ιωαννίδης, Κλεοπάτρα Ρώτα κ.α.
Βραβεία|Διακρίσεις: Αργυρή Άρκτος και Βραβείο Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Fipresci στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου 1963, Βραβεία Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Μουσικής, Κριτικών Σκηνοθεσίας, Κριτικών Σεναρίου και Τιμητική Διάκριση Ερμηνείας (Βαγγέλης Ιωαννίδης) στην 4η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου – Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1963.
Σύνοψη: Στα ελληνιστικά χρόνια, γύρω στο 200 π.Χ., μια ομάδα βοσκών κατεβαίνει από το βουνό στα πεδινά, αναζητώντας καινούριες βοσκές για το κοπάδι της. Οι βοσκοί χάνουν τον προσανατολισμό τους και βρίσκουν καταφύγιο σε ένα ψαροχώρι, κοντά σε μια ομάδα γυναικών, των οποίων οι ψαράδες σύντροφοι λείπουν. Δυο μικρά παιδιά, ο δεκάχρονος Σκύμνος και η δωδεκάχρονη Χλόη μυούνται στα μυστικά του έρωτα παρακολουθώντας το ερωτικό σμίξιμο ενός βοσκού με μια γυναίκα. Ανάμεσά τους ξεκινάει ένα παιχνίδι πρωτόλειων ερωτικών εντάσεων. Όταν ένας βοσκός απαγάγει και προσπαθεί να βιάσει τη Χλόη, ο Σκύμνος συντετριμμένος θα δώσει τη δική του τραγική λύση στην ιστορία.
Είπαν για την ταινία: «[…] Ο σκηνοθέτης έχει σκόπιμα αφαιρέσει κάθε στοιχείο που θα τοποθετούσε τα έργο σε μια εποχή: κοστούμια, σπίτια, ήθη, έθιμα κλπ. Το εξελίσσει μέσα σ’ ένα φυσικό διάκοσμο, έναν αμμουδερό κάμπο και μια βραχώδη ακτή, κι οι ήρωές του φορούν ρούχα δικής του επινόησης. Είναι πρωτοφανής για την ελληνική κινηματογραφία η επεξεργασία τόσο στο σενάριο όσο και στη σκηνοθεσία. Τα δύο ειδύλλια εναλλάσσονται σε μια ζωηρά ρυθμισμένη αντίστιξη. Το μοντάζ των αργών, βαριών σε εξέλιξη πλάνων δημιουργεί μια υπέροχη πλαστικότητα. Το έργο, περίτεχνο και γεμάτο ερωτισμό, γεννά ένα διάχυτο ποιητικό αίσθημα, μιαν ακαθόριστη γοητεία […]»
Αντώνης Μοσχοβάκης, Νίκη, 24.9.63
Βραβεία|Διακρίσεις: Βραβεία Σκηνοθεσίας, Μουσικής και Σεναρίου από τους κριτικούς στο 7ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1966.
Σύνοψη: Ο Αλέξανδρος στα εικοσιέξι του μόλις χρόνια πεθαίνει από λευχαιμία. Στο νοσοκομείο, στο πλευρό του στέκονται η μητέρα του, η γυναίκα του και οι φίλοι του. Προσπαθώντας να αντιδράσει στη ζοφερή ιδέα του επερχόμενου θανάτου, ζητά από τη γυναίκα του να κάνουν έρωτα. Οι μνήμες του τον επιστρέφουν στην πρώιμη εφηβεία και στην πρώτη του ερωτική επαφή σε έναν οίκο ανοχής.
Είπαν για την ταινία: «Αληθινά πανίσχυρη παρουσία που με άφησε άναυδον με το θάρρος και την δύναμη της συλλήψεως της, ήταν «Ο Θάνατος του Αλέξανδρου». Ο Δημήτρης Κολλλάτος είναι ο πρώτος Δραματουργός του Ελληνικού Κινηματογράφου.»
Μάνος Χατζηδάκης (Πηγή: Φώντας Τρούσας, Δισκορυχείον)
«Ανοιχτή Επιστολή» του Γιώργου Σταμπουλόπουλου | 1968 | 81´ | Παραγωγή: Γιώργος Σταμπουλόπουλος, Studio A | Σενάριο: Γιώργος Σταμπουλόπουλος | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Walter Lassally | Παίζουν οι: Νικηφόρος Νανέρης, Ελένη Θεοφίλου, Μπέττυ Αρβανίτη, Δήμητρα Ζέζα, Μπέττυ Βαλάση κ.α.
Βραβεία|Διακρίσεις: Βραβείο Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Fipresci στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο 1968.
Σύνοψη: Ο Δημήτρης περιφέρεται σαν ήρωας του Τρυφώ στην Αθήνα του εξήντα. Μνήμες από την κατοχή, επισκέψεις σε νυχτερινά μπαρ, σεξ με γυναίκες βγαλμένες από τα swinging 60s και η συντηρητική οικογένειά του συνθέτουν το πορτραίτο ενός άντρα που μετεωρίζεται, όπως ακριβώς και η εποχή του (λίγο πριν τη δικτατορία) ανάμεσα σε έναν κούφιο εκμοντερνισμό και το μικροαστικό βόλεμα. «Κομμένο» από το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του ‘69 ένα από τα σημαντικότερα ντεμπούτα του Ελληνικού Κινηματογράφου.
Είπαν για την ταινία:. «Μια χούφτα εικόνες που σκαλίζουμε μέρα και νύχτα. Ο Γιώργος Σταμπουλόπουλος ρίχνει την κάμερα πάνω τους. Τη βασανίζει. Παίζει κι αυτός με το χρόνο, με τις γειτονιές, σκαλίζοντας μέσα τους για κάποια αλήθεια. Λέξεις ήσυχες χωρίς σάλτσα. […] Από τα άφοβα παιδιά της Κατοχής, μέχρι το λουκέτο στο εργοστάσιο, το …δρόμο της αρραβωνιαστικιάς απ’ τον τεντυμπόυ αρραβωνιαστικό και το ψάξιμο στις αγγελίες, φεύγει ένας κόσμος αληθινός, λιγδιασμένος γεμάτος ρυτίδες και κακομοιριά δίχως τόλμη να σταθεί στη ζωή και να κρατηθεί με στιβαρά μπράτσα. […] Ξερά λόγια και πλάνα. Μπαίνουν ωμά μέσα μας.»
Νίκος Ζερβονικολάκης, Σύγχρονος Κινηματογράφος Νο 7, Ιούνιος-Ιούλιος 1970
(Η ταινία θα προβληθεί με γαλλικούς υπότιτλους.)
«Μέχρι το Πλοίο» του Αλέξη Δαμιανού | 1966 | 93’ | Παραγωγή: Πορεία | Διασκευή Σεναρίου: Αλέξης Δαμιανός (βασισμένο στα έργα «Νανότα» του Γρηγορίου Ξενόπουλου και «Το Δαχτυλίδι» του Σπήλιου Παπαγιάννη) | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιώργος Πανουσόπουλος, Γιάννης Βελλόπουλος, Χρήστος Μάγκος | Παίζουν οι: Αλέξης Δαμιανός, Χρήστος Τσάγκας, Ελένη Μπουρμπουχάκη, Βένια Παλλήρη κ.α.
Βραβεία|Διακρίσεις: Τιμητική Διάκριση στο 7ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1966, Βραβείο Σκηνοθεσίας Φεστιβάλ Κινηματογράφου Υβέρ 1967, Συμμετοχή στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σικάγο 1967.
Σύνοψη: Ένας τραχύς βουνίσιος εγκαταλείπει το χωριό του και κατεβαίνει στην πόλη και το λιμάνι απ’ όπου θα μπαρκάρει για την Αυστραλία. Στην πορεία αυτή αρχικά θα δουλέψει κοντά σε έναν γνωστό του σιδερά, αλλά η ερωτική έλξη προς την κοπέλα του θα τον κάνει να τραπεί σε φυγή. Στη συνέχεια θα συναντήσει ένα αγριοκόριτσο που συμβολίζει όλη τη σαγήνη της άγριας φύσης, και η μοίρα του οποίου είναι να καταλήξει σε οίκο ανοχής. Τέλος στο λιμάνι του Πειραιά, θα φιλοξενηθεί στο φτωχόσπιτο ενός ζευγαριού που χωρίζει, θα γνωρίσει την αποκαμωμένη από τη φτώχεια κι εγκατάλειψη γυναίκα και μαζί της θα πάρει το πλοίο του εκπατρισμού.
Είπαν για την ταινία: «Το Μέχρι το πλοίο (πρώτη ταινία του Αλέξη Δαμιανού και η καλύτερη απ’ όσες προβλήθηκαν στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) εικονογραφεί υποδειγματικά αυτή την παράδοξη συνενοχή φορμαλισμού και της στράτευσης που χαρακτηρίζει κάθε νέο κινηματογράφο».
Ζαν Λουί Κομολί, Cahiers du cinema τεύχος 190, Μάιος 1967, μτφ. Σώτη Τριανταφύλλου
(Η ταινία θα προβληθεί με γαλλικούς υπότιτλους.)
Αναλυτικά το πρόγραμμα:
Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου
Παρουσίαση: Χρήστος Μασσαλάς
00.30 Μικρές Αφροδίτες του Νίκου Κούνδουρου
Πάρτυ έναρξης με DJ set από τους Felizol vs The Boy vs Νίκος Πάστρας
Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου
Παρουσίαση: Αρασέλη Λαιμού & Γιώργος Φουρτούνης
19:00 Ο Θάνατος του Αλέξανδρου του Δημήτρη Κολλάτου
20:45 Ανοιχτή Επιστολή του Γιώργου Σταμπουλόπουλου
22:30 Μέχρι το Πλοίο του Αλέξη Δαμιανού
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
18°
