Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Mητέρα! (mother!) (***)

Σκηνοθεσία: Ντάρεν Αρονόφσκι

Πρωταγωνιστούν: Τζένιφερ Λόρενς, Χαβιέ Μπαρδέμ, Μισέλ Φάιφερ

Ένα ζευγάρι ανακαινίζει μια παλιά, απομονωμένη εξοχική κατοικία έως ότου ένας απρόκλητος επισκέπτης σχεδόν μετακομίζει στο σπίτι τους ενώ λίγο αργότερα καταφθάνει και η συμβία του. Μάταια η νεαρή οικοδέσποινα προσπαθεί να τους ξεφορτωθεί, αφού η καλή καρδιά του ποιητή συζύγου της δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο...

Το τρομερά φιλόδοξο «Mother!» του Αρονόφσκι είναι ένα φιλμ με το οποίο δεν ξεμπερδεύεις εύκολα και αβίαστα. Δεύτερη μέρα από την προβολή του κι ακόμη στροβιλίζει στο μυαλό μου ως ένα προκλητικό, βίαιο και παραληρηματικό αλληγορικό θρίλερ που έχει ως στόχο να πει τα πάντα. Κυριολεκτικά. Η ιστορία του ζευγαριού που δέχεται σχεδόν με το ζόρι να φιλοξενήσει ένα θαυμαστή του ποιητή συζύγου, μπορεί αρχικά να θυμίζει το πολανσκικό «Μωρό της Ρόζμαρι» –μέχρι και η αφίσα του είναι πανομοιότυπη με εκείνη της ταινίας του 1968– αλλά στο τέλος καταλήγει να είναι μια τυπική ταινία του Αρονόφκσι, ο οποίος εδώ οραματίζεται την Αρχή και τη Γέννηση της ζωής με βιβλικούς όρους και μαζί ένα σκληρό ανάθεμα για την κατάντια της ανθρωπότητας με αναφορές στις σύγχρονες πληγές που μαστίζουν τη δυτική κοινωνία: η ανυπαρξία της πραγματικής αγάπης, το κυνήγι της διασημότητας και του χρήματος, ο άνθρωπος που φαντασιώνεται ότι γίνεται υπέρτατος θεός, η έλλειψη επικοινωνίας, η διάλυση της οικογένειας, η τυφλή πίστη σε δόγματα, το υπερτροφικό Εγώ. Με μια αγχωτική και κολλημένη πάνω στο πρόσωπο της πρωταγωνίστριας –και συντρόφου του σκηνοθέτη– κάμερα, η τελετουργική μανία του Αρονόφσκι αγγίζει τον περφεξιονισμό στη ρωγμή ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, τη φαντασία και την πραγματικότητα, την αλήθεια και το ψέμα. Όμως δεν καταφέρνει να αποφύγει τις γραφικότητες και την υπερβολή. Η αποφασιστικότητά του να φτιάξει ένα έργο απόλυτης αλήθειας τον οδηγεί σε ένα ασύλληπτης υφής κρεσέντο αλληγορικής βίας όπου το σπίτι των πρωτόπλαστων ηρώων του (ένας Αδάμ που πρώτος δαγκώνει το μήλο του πειρασμού προκειμένου να γευτεί το νέκταρ της επιτυχίας-ευτυχίας) μεταμορφώνεται σε μια Κιβωτό της ανθρωπότητας –για να θυμηθούμε την προηγούμενη ημιαποτυχημένη ταινία του σκηνοθέτη «Νώε»– όπου σατανιστές, θαυμαστές, πλιατσικολόγοι, ηδονιστές, μετανάστες, άστεγοι, επενδυτές, έμποροι, εξουσιαστές, μπάτσοι και όποια άλλη κατηγορία ανθρώπων μπορεί να φανταστεί κανείς, εισβάλουν για να διαλύσουν την ευτυχία του ζευγαριού. Η υπέρμετρη φιλοδοξία του Αρονόφσκι βουλιάζει κάτω από το βάρος των αμέτρητων ιδεών του και η ταινία γίνεται αφόρητα ενοχλητική για το θεατή (ο βασικός λόγος της αποτυχίας της στις ΗΠΑ) καθώς η σαδιστική βία –σοκ η σκηνή που ο όχλος σαπίζει στο ξύλο την ηρωίδα σε ένα σχόλιο για τη βία κατά των γυναικών– και ο παροξυσμός της γραφής του δεν έχει προηγούμενο. Όμως δεν παύει να είναι το προϊόν της τολμηρής φύσης ενός δημιουργού και κυρίως της αποφασιστικότητάς του να πει τα πάντα χωρίς στρογγύλεμα των γωνιών της αλήθειας και συμβιβαστικές λύσεις.

Χωρίς αγάπη (Nelyubov) (****)

Σκηνοθεσία: Αντρέι Ζβιάνγκιντσεφ

Πρωταγωνιστούν: Μαριάνα Σπίβακ, Αλεκσέι Ρόζιν, Μάτβεϊ Νόβικοφ

Ένα ζευγάρι χωρίζει με έντονους καβγάδες και αλληλοκατηγορίες γύρω από το ποιος φταίει που διαλύθηκε η σχέση τους. Ο 12χρονος γιος τους δεν αντέχει άλλο αυτό το κλίμα και εξαφανίζεται.

Η νέα ταινία του κορυφαίου σύγχρονου ρώσου σκηνοθέτη Αντρέι Ζβιάνγκιντσεφ που βραβεύτηκε στις Κάννες (βραβείο Επιτροπής) είναι ένα συγκλονιστικό έργο γύρω από την αγάπη. Ή, καλύτερα, την ανυπαρξία της. Σε μια χώρα, τη σημερινή Ρωσία, που αντανακλά το ένδοξο παρελθόν της σε τεράστια αλλά εγκαταλειμμένα πλέον κτίρια –σε ένα από αυτά υποψιάζονται οι αρχές ότι βρήκε προσωρινό καταφύγιο το αγόρι– με παρόν δυσβάσταχτο και μέλλον τουλάχιστον αβέβαιο, ο δημιουργός του «Λεβιάθαν» διατυπώνει ένα πικρό και απαισιόδοξο σχόλιο για το τέλος των σχέσεων και την εγκληματική συμπεριφορά των μεγάλων που «τρώνε τα παιδιά τους». Η αλυσίδα των ψυχολογικών ουλών, του άφατου κυνισμού και της συνθηκολόγησης –«ποτέ δεν σε αγάπησα, όπως κι εσύ άλλωστε, καθώς είχαμε κι οι δύο κέρδος από αυτό το γάμο» λέει η γυναίκα στο σύζυγό της– δεν δείχνει να σπάει. Όταν οι έρευνες της αστυνομίας οδηγηθούν στην πόρτα της γιαγιάς του εξαφανισμένου αγοριού θα γίνουμε μάρτυρες μιας απίστευτα σκληρής μπεργκμανικής  σκηνής όπου ο σκοταδισμός και η αναλγησία ανθρωπόμορφων τεράτων ορίζουν τις τύχες των παιδιών, καταδικάζοντάς τα σε μια ζωή χωρίς όνειρα και αγάπη. Το αριστουργηματικό φινάλε, χωρίς πολλά λόγια και μόνο με τον ήχο από την τηλεόραση που περιγράφει άλλο ένα αιματηρό επεισόδιο στην αντιπαλότητα Ρωσίας - Ουκρανίας, ανοίγει κι άλλο τον πολιτικό πεσιμιστικό ορίζοντα του έργου σε επίπεδα που δεν φαντάζεστε. 

Χειρότερα δεν γίνεται (Brad's Status) (***)

Σκηνοθεσία: Μάικ Γουάιτ

Πρωταγωνιστούν: Μπεν Στίλερ, Οστιν Εϊμπραμς, Τζένα Φίσερ, Λουκ Γουίλσον, Μάικλ Σιν

Ο Μπραντ παρότι έχει μια ικανοποιητική καριέρα ως ιδρυτής μιας ΜΚΟ και μια άνετη ζωή στα προάστια του Σακραμέντο, όπου ζει με τη γλυκιά σύζυγό του Μέλανι, και το γιο του Τρόι, που είναι ταλέντο στην μουσική, βλέπει ότι τελικά δεν πραγματοποίησε τα όνειρα που είχε όταν ήταν νέος.

Η αφορμή για να ξαναθυμηθεί τα παλιά ο Μπραντ είναι το ταξίδι που χρειάζεται να κάνει ο γιος του για να περάσει από συνέντευξη στο Χάρβαρντ, όπου στοχεύει να πραγματοποιήσει τις μουσικές σπουδές του. Με μια πίκρα ανάμεικτη με απωθημένα γύρω από τη ζωή που δεν έζησε, ο 47άρης Μπραντ βλέπει το απειλητικό μέλλον να του χτυπάει δυνατά την πόρτα και να συνειδητοποιεί ότι του έχουν μείνει «λίγα καλά χρόνια ακόμη στη ζωή του». Το μεγάλο πλεονέκτημα του φιλμ είναι η αυθεντικότητα από το συναισθηματικό ζόρι που τραβά ο ήρωας, τον οποίο υποδύεται με σπάνια εγκράτεια ο Στίλερ, ενώ η ιδανική ισορροπία της χαρμολύπης δεν διαταράσσεται ποτέ άκομψα ή άστοχα. Επιπλέον ο ικανότατος Γουάιτ μάς εκπλήσσει ευχάριστα σε τούτη την απρόβλεπτα εύστοχη δραμεντί, όταν αντί του προβλέψιμου ηθικοπλαστικού φινάλε προβαίνει σε μια λιτή αλλά γενναιόδωρη σκηνή που περικλείει όλο το νόημα γύρω από τη σχέση πατέρα-γιου καθώς και το μυστικό για να μπορέσει να αφήσει πίσω του ο ήρωας την υπαρξιακή  κρίση που τον βασανίζει.

Η τελευταία πινελιά (Final Portrait) (**1/2)

Σκηνοθεσία: Στάνλεϊ Τούτσι

Πρωταγωνιστούν: Τζέφρι Ρας, Αρμι Χάμερ, Κλεμάνς Ποεζί, Τόνι Σαλούμπ, Σιλβί Τεστί

Η ιδιότυπη φιλία μεταξύ του συγγραφέα και θιασώτη της τέχνης, Τζέιμς Λορντ, και του διάσημου Αλμπέρτο Τζιακομέτι, που ξεκίνησε όταν ο πρώτος πόζαρε για το περίφημο ζωγράφο και γλύπτη στο Παρίσι του 1964.

Στιγμές  ιδιοφυΐας εναλλάσσονται με στιγμιότυπα εκκεντρικότητας όσο ο συμπαθέστατος Στάνλεϊ Τούτσι (θαυμάσιο το πρώτο του σκηνοθετικό φιλμ με τίτλο «Big night») φιλοτεχνεί το πορτρέτο του Τζιακομέτι τον οποίο πάντως υποδύεται με υπερβάλλοντα κωμικό ζήλο ο Τζέφρι Ρας. Η παραπάνω κατάσταση αποδυναμώνει σαφέστατα το κομμάτι του φιλμ που αξιώνει να έχει ιστορικό βάρος και αξιοπιστία αλλά προσφέρει διαλείμματα ουσιαστικής διασκέδασης και ιδιόρρυθμου χιούμορ, όσο η «καλλιτεχνική συνεργασία» των δύο αντρών προχωράει και ανακαλύπτουμε σημαντικές λεπτομέρειες από τις πολύτιμες πληροφορίες για το μεγαλείο, την ομορφιά, την εσωτερικότητα και το χάος της καλλιτεχνικής δημιουργίας  του κορυφαίου καλλιτέχνη.  

Ακόμη

»»» Το «Όντως φιλιούνται;» (**) η πρώτη ταινία του Γιάννη Κορρέ με πρωταγωνιστές τους Θανάση Πετρόπουλο, Ηρώ-Ελένη Μπέζου και Όμηρο Πουλάκη είναι μια εναλλακτική ρομαντική κομεντί γύρω από τη σχέση δύο νέων, του Ντάνυ και της Στέλλας, που ψάχνουν να βρουν το δρόμο τους σε έναν κόσμο αφιλόξενο και προβληματικό.

»»» Οι «Ριψοκίνδυνοι άντρες» (*) περιγράφουν τις ηρωικές προσπάθειες μιας ομάδας πυροσβεστών που έχουν αρχηγό τον Τζος Μπρόλιν  να αποκτήσουν πιστοποιητικό αναγνώρισης από την πολιτεία.  Εντυπωσιακές σκηνές στις μάχες με τις φλόγες, αλλά πέραν αυτού μια ακόμη ανόητη υμνολογία για τον ηρωισμό, την αυτοθυσία και τις πατροπαράδοτες αμερικανικές αξίες σε ένα φιλμ που αν δεν είχε αυτό το καστ (δίπλα στον Μπρόλιν έχουμε τον Τζεφ Μπρίτζες και την Τζένιφερ Κόνελι) μάλλον δεν θα το βλέπαμε στις αίθουσές μας.

»»» Ο «Παγκόσμιος κίνδυνος Geostorm» είναι μια περιπέτεια καταστροφής με τον Τζέραρντ Μπάτλερ για την οποία δεν έγινε δημοσιογραφική προβολή.

»»» Το ισπανικό animation «Γοριλομπελάδες» των Άλμπερτ Βαλ και Αμέλια Μόρα περιγράφει τα ρατσιστικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας μικρός λευκός γορίλας.

»»» Οι «Μνήμες», το ιστορικό ντοκιμαντέρ του Νίκου Καβουκίδη, αφορά σε ανέκδοτα πλάνα από εύφλεκτο αρνητικό 35mm των πρωτοπόρων κινηματογραφιστών της Ελλάδας κατά την περίοδο 1936 - 1952.