Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Alien Covenant (***)

Σκηνοθεσία: Ρίντλεϊ Σκοτ

Παίζουν: Κάθλιν Γουότερστον,Μάικλ Φασμπέντερ, Ντάνι Μακ Μπράιντ, Τζέιμς Φράνκο.

Με προορισμένο ένα απομακρυσμένο πλανήτη και με σκοπό την εποίκιση, έχοντας περισσότερα από 2000 έμβρυα σε ειδικές κάψουλες, το διαστημικό σκάφος Covenant λαμβάνει ένα αινιγματικό σήμα που προέρχεται από άγνωστο πλανήτη. Ομάδα του πληρώματος κατεβαίνει στον αχαρτογράφητο πλανήτη που αποδεικνύεται κάτι περισσότερο από ιδανικός για τον άνθρωπο με οξυγόνο, νερό και κατάλληλο έδαφος για καλλιέργειες. Όμως γρήγορα το σκηνικό αλλάζει.

Ο Ρίντλεϊ Σκοτ, όπως και οι ήρωες του φιλμ, στρέφεται στην πηγή του αρχετυπικού Κακού. Η ματιά του αναζητά την έννοια της Δημιουργίας και την απόδειξη του Θείου, με μια φιλοσοφική χροιά που βρίσκεται πιο κοντά στην κοσμοθεωρία του «Blade Runner», της δεύτερης αριστουργηματικής ταινίας του, από ό,τι στο πνεύμα του «Alien». Από την ταινία του 1979 δανείζεται απλώς τη βασική ιδέα της επαφής με το άγνωστο. Η σημερινή ταινία που αποτελεί το σίκουελ του «Προμηθέα» διατηρεί εκλεκτικές συγγένειες με το αρχικό «Alien» σε επίπεδο φόρμας, κοπιάρει ολοκληρες σεκάνς από εκείνη τη μαγευτική sci-fi σπουδή (από το πρώτο έως και το τελευταίο λεπτό) ενώ προϊδεάζει το θεατή για τα μελλούμενα δίνοντας στην εκλεκτή Κάθλιν Γουότερστον το χρίσμα της διαδόχου της Ρίπλεϊ. Εκείνη ξεπερνάει το κάπως μουδιασμένο και άγαρμπο ξεκίνημά της και εξελίσσεται στην αποφασιστική ηγέτιδα που αναλαμβάνει να οδηγήσει το μύθο του «Alien» στον 21ο αιώνα, με αυτοπεποίθηση και γενναιότητα. Αυτός ο νέος κόσμος που ευαγγελίζεται το νέο μανιφέστο του Σκοτ είναι πιο τρομακτικός και σκοτεινός από τον προηγούμενο. Η κλειστοφοβική φωτογραφία, τα α λα σπλάτερ εφέ που μυρίζουν αληθινό αίμα, μια αισθησιακή και αγωνιώδης σκηνή σεξ, το ωμό σβήσιμο των δύο πρώτων ανθρώπων στον «παραμυθένιο» πλανήτη που τονίζει την ανυπεράσπιστη ανθρώπινη θνητότητα απέναντι στον αόρατο εχθρό που εισχωρεί μέσα της χωρίς να το καταλάβουν, η διαρκής αγωνία του θεατή που γραπώνεται στο κάθισμά του αλλά ο Σκοτ ξέρει πώς θα τον κάνει να τιναχτεί. Είναι πολλές οι αρετές του «Covenant» (σαφέστατα ανώτερο του «Προμηθέα») και ο Σκοτ ξέρει πώς να τις ξεδιπλώσει. Το know how το έχει ο βρετανός σε αξεπέραστο βαθμό (αυτό δα έλειπε), τα κλεισίματα ματιού στο πρώτο εμβληματικό φιλμ είναι αρκετά και με νόημα, ενώ στο επίπεδο της φιλοσοφικής του αγωνίας γύρω από την έννοια της Δημιουργίας τα λέει όλα στη σκηνή που η ρέπλικα του Φασμπέντερ μιλάει στον... αδελφό της, τονίζοντας πως ο δημιουργός τους ήταν εντέλει ανάξιος τους. 

Άφτερλωβ (** ½ )

Σκηνοθεσία: Στέργιος Πάσχος

Παίζουν: Χάρης Φραγκούλης, Ηρώ Μπέζου

Ένας νέος που δεν μπορεί να χωνέψει πως χώρισε με τη φίλη του, την «αναγκάζει» να περάσουν ένα τριήμερο μαζί στο εξοχικό ενός φίλου του για να καταλήξουν στις αιτίες του χωρισμού τους.

Φρεσκάδα, πρωτοτυπία, μοντέρνα γραφή κι ένα πρωταγωνιστικό δίδυμο που κουβαλάει εμπνευσμένα όλη την τρέλα, την ορμή και τη ζωντάνια των χαρακτήρων που υποδύονται. Ο συνδυασμός του μυθοπλαστικού και του ψευδοντοκιμαντερίστικου στοιχείου (αρκετές φορές ο Φραγκούλης κόβει το διάλογο με την πρώην του για να στραφεί στην κάμερα και το θεατή ζητώντας την αποδοχή ή τη συμπάθειά του όταν νιώθει πως εκείνη τον «τρελαίνει») προσφέρει ακαταμάχητες κωμικές σκηνές, ενώ η μπριόζικη ερμηνεία της Μπέζου «ντύνει» ιδανικά όλη την πολυπλοκότητα του χαρακτήρα της. Πολλά βέβαια από τα δρώμενα ανακυκλώνονται όσο περνάει η ώρα, το σενάριο παρά την αποτελεσματικότητα και τον αυτοσχεδιαστικό χαρακτήρα του, λίγες φορές γίνεται καυστικό (παραμένει έρμαιο ενός στιλιζαρίσματος που δείχνει κάπως σαν ένα πετυχημένο ανέκδοτο), όμως και πάλι το ταλέντο του Πάσχου σε αυτή την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του είναι αδιαμφισβήτητο και δικαίως απέσπασε δεκάδες διακρίσεις σε διάφορα ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ.

Ο τοίχος (** ½ ) (The wall)

Σκηνοθεσία: Νταγκ Λάιμαν

Παίζουν: Άαρον-Τέιλορ Τζόνσον, Τζον Σένα, Λέιθ Νάκλι

Δύο αμερικανοί στρατιώτες βρίσκονται καθηλωμένοι από ελεύθερο σκοπευτή σε μια ερημική περιοχή έξω από τη Βαγδάτη.

Η ιστορία σε μια πρώτη ανάγνωση δεν μας κεντρίζει το ενδιαφέρον, αλλά ο νεοϋορκέζος Νταγκ Λάιμαν δεν είναι τυχαίος. Πρώτος εκείνος έχτισε το μύθο του αμνησιακού Τζέισον Μπορν στο «Χωρίς ταυτότητα» το 2002, ενώ ήταν κι ο... κουμπάρος μιας ταινίας που γέννησε το μεγαλύτερο χολιγουντιανό γάμο της εποχής («Ο κύριος και η κα Σμιθ»). Εδώ και πάλι αποδεικνύει το αλάνθαστο σκηνοθετικό ένστικτό του, πλάθοντας ένα υποδειγματικό σε κάθε λεπτομέρεια πολεμικό θρίλερ που παρακολουθείται με κομμένη την ανάσα παρά το... θεατρικό σκηνικό (ένας τοίχος από τούβλα στην έρημο που χωρίζει τον αμερικανό στρατιώτη από τις θανατηφόρες βολές του σκοπευτή, που ποτέ δεν βλέπουμε το πρόσωπό του παρά μόνο ακούμε τη φωνή του μέσω ασυρμάτου) και την περιορισμένη πλοκή. Μια προπαγανδιστική περιπέτεια θα σκεφτεί κανείς βλέποντας τους «αθώους» αμερικανούς στρατιώτες να βρίσκονται στο έλεος του σατανικού Ιρακινού. Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Από τους διαλόγους που ακολουθούν καταλαβαίνουμε ότι ο Ιρακινός δεν είναι γεννημένος φονιάς αλλά λάτρης του Πόε και της γνώσης, υπερασπιστής του πολιτισμού του που θα φερθεί στους ξένους εισβολείς «όπως τους αξίζει». Δηλαδή με την ευστροφία και κυρίως την αποτελεσματικότητα ενός ανώτερου όντος που δεν αφήνει την πληγή του εχθρού να κλείσει όσο εκείνος παραμένει στα εδάφη του, επιδεικνύοντας αλαζονεία και δύναμη. Μίλησε κανείς περί αμερικανιάς;

Στέφαν Τσβάιχ - Αποχαιρετισμός στην Ευρώπη (** ½ ) (Stefan Zweig: Farewell to Europe)

Σκηνοθεσία: Μαρία Σρέιντερ

Παίζουν: Γιόζεφ Χάντερ, Μπάρμπαρα Σούκοβα, Τόμας Λεμαρκίς.

Ο αυτοεξόριστος στη Βραζιλία αυστριακός συγγραφέας Στέφαν Τσβάιχ βλέπει με θλίψη το όραμα του για μια ενωμένη Ευρώπη να συνθλίβεται από το ναζισμό.

Μια διαφορετική, εναλλακτική σχεδόν και εγκεφαλική –κάπως βαριά και απαιτητική στη θέασή της– βιογραφία γύρω από την προσωπικότητα του Τσβάιχ, του σημαντικότερου ίσως σύχρονου αυστριακού συγγραφέα και δημιουργού της «Σκακιστικής Νουβέλας». Η γερμανίδα σκηνοθέτρια εστιάζει στα χρόνια της φυγής του συγγραφέα από τη ναζιστική Γερμανία, και με όχημα την «αμερικανική» περιπέτειά του λίγο πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προσπαθεί να εισχωρήσει στα κρυφά νοήματα των ιδεών του Τσβάιχ αλλά και στη διαρκή αγωνία του γύρω από την ανθρώπινη φύση. Σε αρκετά μεγάλο βαθμό τα καταφέρνει και μας κάνει κοινωνούς μιας απαισιόδοξης και πικρής διαπίστωσης γύρω από το μέλλον της ανθρωπότητας, και με εργαλεία μια αργόσυρτη, ατμοσφαιρική αφήγηση κι ένα σχολαστικό δέσιμο της τέχνης με την αληθινή ζωή, μας οδηγεί στο αβάσταχτο αλλά μεγαλοφυές φινάλε του φιλμ. Εκεί που το έργο του Τσβάιχ «γράφει» τη συγκλονιστικότερη φιλοσοφία του με τίμημα τη ζωή του ίδιου του συγγραφέα και της συζύγου του.

ΑΚΟΜΗ

Το «Ένα προφίλ για δύο» (**) είναι μια γαλλική ηθογραφική κωμωδία παρεξηγήσεων του Στεφάν Ρομπελίν με τον Πιέρ Ρισάρ που φέρνει στο ίδιο πλάνο την τεχνολογία, τον έρωτα, το θάνατο, το σεξ και τη φιλία. Κεντρικός ήρωας είναι ένας ηλικιωμένος άντρας που χάνει τη γυναίκα του και ψάχνει να βρει παρηγοριά και νέους φίλους στο ίντερνετ. Φυσικά όλο αυτό το δραματικό σκηνικό γυρνάει γρήγορα προς το κωμικό αλλά δεν γίνεται ποτέ ούτε προσβλητικό ούτε χυδαίο.

»»» Το «Σ’ αγαπώ ισπανικά» από την άλλη του Πάκο Λεόν είναι ό,τι ο τίτλος υπόσχεται, δηλαδή μια σπονδυλωτή σεξοκωμωδία γύρω από τα μυστικά της κρεβατοκάμαρας.