«Ματίλντα» είναι ο τίτλος της ταινίας που διχάζει τη Ρωσία πριν καν προβληθεί.
Βασίζεται στην αληθινή ιστορία αγάπης του Τσάρου Νικόλαου ΙΙ με την μπαλαρίνα Ματίλντ Ξεσίνσκα πριν από τον γάμο και την ανάληψη του θρόνου, σε σκηνοθεσία του γνωστού Ρώσου σκηνοθέτη Alexei Uchitel.
Αν και ακόμη βρίσκεται στο στάδιο της παραγωγής, με την πρεμιέρα στους κινηματογράφους να είναι προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο, ωστόσο και μόνο από το σύντομο trailer κάποιοι ορθόδοξοι πιστοί έχουν εκφράσει την άποψη ότι η ταινία πρέπει να απαγορευτεί ως βλάσφημη, εφόσον το 2002 ο τσάρος Νικόλαος ΙΙ αγιοποιήθηκε από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Η ιδέα αυτή βασίζεται στην πεποίθηση ότι η προσωπική ζωή των αγίων είναι προσβλητικό να παρουσιάζεται με τέτοιο τρόπο.
Μια ομάδα επικριτών της ταινίας έστειλε εκατοντάδες γράμματα στους κινηματογράφους, απειλώντας ότι αν τολμήσουν να προβάλουν το εν λόγω έργο θα κάψουν το σινεμά, γεγονός που χαρακτηρίστηκε από τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου ως «απαράδεκτο». Ο σκηνοθέτης έχει ήδη ζητήσει από την αστυνομία να διερευνήσει την υπόθεση.
Οι επικριτές της «Ματίλντα» στηρίζουν το αίτημά τους στην άποψη που εξέφρασε η Natalia Poklonskaya, αρχηγός στη καμπάνιας κατά την προβολής της ταινίας, ότι «δεν μπορείς να αγγίζεις τους αγίους. Δεν μπορείς να τους δείχνεις να κάνουν σεξ γιατί αυτό προσβάλλει τα αισθήματα των πιστών. Αυτό δεν είναι λογοκρισία, αφορά στη βία κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Άλλοι επικριτές εξέφρασαν την άποψη ότι η καλλιτεχνική ελευθερία δεν είναι απεριόριστη και δεν μπορεί να υποσκάπτει τα δικαιώματα των άλλων. Μια ομάδα που αυτοαποκαλείται «Χριστιανική Πολιτεία, Αγία Ρωσία» επικοινωνώντας με το BBC, υποστήριξε ότι τα γράμματα εναντίον της ταινίας δεν ήταν απειλές, παρόλο που μπορεί να φάνηκαν έτσι.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι το μοναδικό γεγονός που έχει συμβεί στην Ρωσία και αφορά στον περιορισμό στην ελευθερία της τέχνης. Και άλλες συναυλίες και εκθέσεις έχουν ματαιωθεί ή δεχτεί την οργή των ορθόδοξων ακτιβιστών. Η «Ματίλντα» είναι το τελευταίο περιστατικό πίεσης που ασκούν οι συντηρητικοί Ρώσοι και μεγάλες προσωπικότητες του ρωσικού πολιτισμού προειδοποιούν ότι με αυτό τον τρόπο η Ρωσία επιστρέφει σε ένα καθεστώς πολιτειακού ελέγχου και περιορισμών.
Ο ίδιος ο σκηνοθέτης τονίζει ότι η ταινία του έχει λάβει κρατική επιχορήγηση και έχει γίνει σειρά επεξεργασίας του σεναρίου από ιστορικούς, ενώ και η επιτροπή έχει κάνει τον σχετικό «έλεγχο». Αρνείται κατηγορηματικά ότι η «Ματίλντα» είναι προσβλητική με οποιονδήποτε τρόπο. Συμπληρώνει ότι επίλεξε το θέμα αυτό, διότι ο τσάρος Νικόλαος ΙΙ είναι μια ιστορική φιγούρα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και διότι η ζωή του τελευταίου τσάρου της δυναστείας των Ρομανώφ πρέπει να παρουσιαστεί μέσω της τέχνης.
Παρότι αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους το φθινόπωρο, η «Ματίλντα» συνιστά από τώρα, μια δοκιμασία ώστε να δείξει η Ρωσία πού τοποθετεί τα όρια της ελευθερίας της τέχνης.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
14°
