Κριτική για τις νέες ταινίες της εβδομάδας

Τόνι Έρντμαν ****

Σκηνοθεσία: Μάρεν Άντε

Παίζουν: Σάντρα Χίλερ, Πέτερ Σιμόνιτσεκ, Μίκαελ Βίτενμπορν

Ένας μεσήλικας φαρσέρ με καρδιά μικρού παιδιού είναι ο Γουίνφριντ, που λατρεύει να πειράζει τους πάντες. Όταν διαπιστώνει όμως ότι η σχέση με την κόρη του Ινές, που δουλεύει στο Βουκουρέστι, βρίσκεται σε οριακό σημείο, αποφασίζει να την επισκεφτεί απροειδοποίητα και να την ταρακουνήσει, υιοθετώντας την περσόνα του εκκεντρικού κυρίου «Τόνι Έρντμαν».

Τα σπουδαία έργα τέχνης μένουν στην ιστορία για διάφορους λόγους. Η πρωτοτυπία, ο μοντερνισμός, η καινοτομία της γραφής, το όραμα του δημιουργού, η τεχνολογική επανάσταση, η ρήξη με το κατεστημένο είναι κάποιοι από αυτούς. Ο «Τόνι Έρντμαν» δεν έχει καμιά σχέση με τα παραπάνω. Είναι μια απλή, συνηθισμένη ιστορία που κινείται γύρω από το χιλιο-ιδωμένο θέμα «γονιού-παιδιού» με το όχημα της δραμεντί. Κι όμως, την ίδια στιγμή καταφέρνει να είναι μια σπουδαία ταινία (σίγουρα μία από τις κορυφαίες πέντε-έξι της χρονιάς) καθώς η αξία της έγκειται αλλού. Το επίτευγμα της 40χρονης γερμανίδας σκηνοθέτιδας Μάρεν Άντε είναι πως βουτάει στην καρδιά της σύγχρονης ευρωπαϊκής πραγματικότητας με την πιο αυθεντική, φρέσκια, ξεκαρδιστική –και ταυτόχρονα συγκινητική– ματιά που έχουμε δει τελευταία στο σινεμά. Η καίρια ανθρωπολογική θέση της κόντρα στην πολιτική ορθότητα ή τη σοβαροφάνεια της εποχής λαμβάνει μοναδικές αλληγορικές διαστάσεις. Η τεχνοκράτισσα γερμανίδα πρωταγωνίστριά της, στρυφνή, εσωστρεφής κι απόμακρη, έχει τον άχαρο ρόλο του να λέει τη «γλώσσα της αλήθειας». Εκτελεί τις αποφάσεις των αφεντικών της, απολύοντας κόσμο και ανακοινώνοντας περικοπές. Ακόμη κι η επιλογή της περιοχής δεν είναι τυχαία: η μετά Τσαουσέσκου Ρουμανία, εκτός από μια αναχρονιστική κοινωνία που παλεύει να βρει τη θέση της στην «πολιτισμένη» Ευρώπη, είναι και η ιδανική αγορά για να βγάλουν γρήγορο κι εύκολο κέρδος οι γερμανικές επιχειρήσεις. Ο ανθρωποκεντρικός προβληματισμός όμως της σκηνοθέτιδας (που ήταν υποψήφια για τον Χρυσό Φοίνικα) δεν παρεκκλίνει από το στόχο της που είναι το στερεότυπο της οικογένειας και οι ρόλοι των μελών της. Ειδικά στον τομέα της αδύνατης πλέον επικοινωνίας του Γουίνφριντ και της κόρης του Ινές, η Μάρεν Άντε κεντάει. Μακριά από προβλέψιμα σχήματα και με μια υπόγεια ειρωνεία να συνοδεύει την πλοκή, προσφέρει μια θαυμάσια αλληγορία για την ενηλικίωση (και των δύο χαρακτήρων), την κομβική σχέση πατέρα-κόρης, την απομυθοποίηση της επαγγελματικής καταξίωσης ως μέσο προσωπικής ευτυχίας, τη σημασία του να «μη χάνεις ποτέ το χιούμορ σου». Αυτός ο μαλλιαρός κύριος  Έρντμαν, με τη χάλια κόμμωση και την απίστευτη μασέλα, συγκλονίζει, συγκινεί, συνεπαίρνει. Δεν είναι γοητευτικός σε όλους. Αλλά όσοι καταφέρουν να δουν πίσω από το θάμνο μαλλιών που σκεπάζει το γεμάτο σοφία και ανθρωπιά βλέμμα του, σίγουρα θα βγουν πιο ωφελημένοι και «πλούσιοι» από την κινηματογραφική αυτή εμπειρία.

Doctor Strange **

Σκηνοθεσία: Σκοτ Ντέρικσον

Παίζουν: Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Τίλντα Σουίντον, Μαντς Μίκελσεν

Ο νευροχειρούργος Ντόκτορ Στρέιντζ χάνει ύστερα από τροχαίο την ικανότητά του να χειρουργεί. Όταν η παραδοσιακή ιατρική αποτυγχάνει να τον κάνει καλά ταξιδεύει στο μυστηριώδες Κάμαρ-Ταζ και γίνεται μέλος μιας μυστικής ομάδας απόκρυφων συμπαντικών τεχνών. 

«Πάψε να πιστεύεις ότι νομίζεις ότι ξέρεις». Η συμβουλή-προτροπή προς τον Ντόκτορ Στρέιντζ είναι ουσιαστικά και το tag line μιας ταινίας που βασίζεται στη γνώριμη συνταγή επιτυχίας της Marvel: αμεσότητα στην πλοκή, έξυπνο χιούμορ, σπιντάτη δράση, ξεκάθαροι χαρακτήρες. Ο νέος ήρωας της Marvel είναι ένας αναγεννημένος, πρώην θιασώτης της λογικής, που βλέπει με την ταχύτητα ενός ντόμινο να καταρρίπτονται όλες οι βεβαιότητες μιας ζωής χτισμένης στη δύναμη της επιστημονικής γνώσης και της υλιστικής αλήθειας. Το πεδίο δράσης του φιλμ αφορά στη σύγκρουση πνεύματος-ύλης. Με το θέαμα να οργιάζει όσο περνάει η ώρα, θυμίζοντας την πλαστική ρευστότητα του «Inception», με καλειδοσκοπικές αναφορές, παράλληλα σύμπαντα και την αέναη πάλη Καλού-Κακού στο φόντο, το φιλμ έχει τις υπαρξιακές αναζητήσεις της βουδιστικής φιλοσοφίας αλλά με μια αφελή ανάγνωσή τους (για κάποιους αυτά τα δύο ταυτίζονται) γύρω από την αναζήτηση της νέας ταυτότητας του ήρωα. Ευτυχώς εκεί ο άξιος Μπένεντικτ Κάμπερμπατς δεν έχει πρόβλημα να φορέσει την κόκκινη μπέρτα του σούπερ ήρωα. Έχει και την άνεση με το συγκεκριμένο ρούχο από την προηγούμενη εμπειρία του Σέρλοκ Χολμς.  

Η μεγάλη αναμονή (L' Attesa) **

Σκηνοθεσία: Πιέρο Μεσίνα

Παίζουν: Ζιλιέτ Μπινός, Λου Ντε Λαάζ

Σε μια βίλα της Σικελίας, η Άννα δέχεται την απροειδοποίητη επίσκεψη της Ζαν, φιλενάδας του γιου της Τζουζέπε. Ανάμεσα στις δύο γυναίκες θα δημιουργηθεί μια περίεργη οικειότητα όσο περιμένουν τον ερχομό του Τζουζέπε. 

Σκηνοθετικό ντεμπούτο για τον Πιέρο Μεσίνα, δεξί χέρι του Πάολο Σορεντίνο στην «Τέλεια ομορφιά», με ένα έργο πυκνό σε ατμόσφαιρα μυστηρίου και εικαστικές αρετές, όπου η πένθιμη και ανέκφραστη παρουσία της Ζιλιέτ Μπινός μοιάζει να επισκιάζει τα πάντα. Όμως η ισχνή (αν όχι ανύπαρκτη) ιστορία δεν φτάνει για να κρατήσει σε εγρήγορση το θεατή. Ο Μεσίνα κάνει φυσικά διάφορα κολπάκια που σκοπό έχουν την παραπλάνηση του τελευταίου, προσδίδοντας αισθησιακές πινελιές ή τονίζοντας το ρόλο του άγονου σικελικού τοπίου, σε ένα φιλμ-αίνιγμα που θα βρει (;) τη λύση του μόλις στην τελευταία σεκάνς. Μέχρι τότε, το βλέμμα μας θα περιπλανηθεί σε ποιητικά στιγμιότυπα μιας μονότονης και ράθυμης καθημερινότητας, με τις δύο γυναίκες να προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τρόπο ουσιαστικό και ανθρώπινο. Τυπικό παράδειγμα μιας ταινίας εικαστικά πανέμορφης και σκηνοθετικά φροντισμένης σε τέτοιο βαθμό που αφήνει όλα τα υπόλοιπα – κυρίως την ιστορία– στο περιθώριο.  

Ακόμη

>>> Το δραματικό θρίλερ του Τζόσουα Μάρστον «Άγνωστοι» (Complete Unknown) δίνει την ευκαιρία στους Ρέιτσελ Βάις και Μάικλ Σάνον να δώσουν μια ικανοποιητική ερμηνευτική παράσταση, γύρω από την τυχαία συνάντηση της άγνωστης Άλις και του οικογενειάρχη Τομ στη διάρκεια ενός δείπνου, την οποία ο τελευταίας ισχυρίζεται ότι γνωρίζει κάπου από παλιά, όμως εκείνη το αρνείται. Το μυστήριο, που θα πυκνώσει, οδηγεί την ίντριγκα στα εδάφη ενός ψυχολογικού θρίλερ που είναι γεμάτο ανατροπές αλλά και χτυπητές απιθανότητες. >>> Στο βραζιλιάνικο «Olga» του Ζάιμε Μονζαρντίν παρουσιάζεται η ιστορία της επαναστάτριας Όλγα Γκούτμαν.