Κινηματογραφος

Νύχτες Πρεμιέρας 2016. Το πάρτι ξεκινάει απόψε.

Ποιες από τις 150 ταινίες δεν πρέπει να χάσετε

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 583
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ταινίες ολόφρεσκες που θα παιχτούν για πρώτη φορά μπροστά στο κοινό. Ταινίες παλιές και καταξιωμένες. Ταινίες νέες που χτίζουν σιγά-σιγά το μύθο τους. Ταινίες άγνωστες που ψάχνουν τους δικούς τους πιστούς. Ταινίες-χαβαλέ που δίνουν το σύνθημα να ξεκινήσει το πάρτι. Ανάμεσα σε 150 και βάλε φιλμ (από τα 9 τμήματα του φεστιβάλ) που θα προβληθούν για 12 μέρες στις γνωστές αίθουσες του 22ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας, επιλέγουμε με χρονολογική σειρά εκείνα που αξίζει να περιμένει κανείς με αγωνία (ακόμη και να στηθεί με τις ώρες στην ουρά) για να δει...

Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου

H επίσημη πρεμιέρα δίνεται και φέτος στο Μέγαρο Μουσικής κι έχει ως κράχτη του τη φοβερή και τρομερή «Julieta» του αγαπημένου των ελλήνων σινεφίλ Πέδρο Αλμοδοβάρ, που έκανε ποδαρικό στις Κάννες και σηματοδοτεί την επιστροφή του Μαδριλένου στο προσφιλές του μελόδραμα, ύστερα από τη σύντομη αεροπορική πλακίτσα του κατηγορίας φτερού «Δεν κρατιέμαι». Βέβαια τη χαμηλόφωνη και συναισθηματική ιστορία της 50χρονης ηρωίδας που επιστρέφει στο παρελθόν της για να κλείσει ανοιχτούς λογαριασμούς, μπορεί να την απολαύσει κάποιος μόνο αν πέσει στα χέρια του η ανεκτίμητη πρόσκληση (μαύρη αγορά κανείς;),  αλλά μη χολοσκάτε. Η ταινία θα βγει στις αίθουσες στις 20 Οκτωβρίου.


Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου

Must see Στο τμήμα «Μέρες ιταλικού σινεμά» αποτυπώνεται η διαρκής άνοδος του σύγχρονου ιταλικού σινεμά. Κι αν η κλειστή ομάδα των Σορεντίνο - Γκαρόνε εξακολουθεί να κλέβει τα φώτα της διεθνούς σκηνής, ετοιμαστείτε να προσθέσετε ένα τρίτο όνομα στην παρέα τους. Ο Πάολο Βίρτσι πριν από λίγο καιρό με το «Ανθρώπινο κεφάλαιο» δημιούργησε αρκετές συζητήσεις γύρω από την περίπτωσή του, οι οποίες με την «Τρελή χαρά» (Παλλάς στις 20.30 με την παρουσία της πρωταγωνίστριας του φιλμ Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι) θα πάρουν τη στέρεα μορφή της βεβαιότητας μιας αδιαμφισβήτητης καλλιτεχνικής αξίας. Η ταινία είναι λουσμένη στο απόκοσμα λαμπερό φως της Τοσκάνης και αφορά στο ιλαροτραγικό ταξίδι φυγής δύο γυναικών (μνήμες από «Θέλμα και Λουίζ») που το σκάνε από το ψυχιατρείο για να ζήσουν τη μεγάλη περιπέτεια.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας Ευκαιρία να καλύψει ο σινεφίλ τα βασικά κενά του, με την παρακολούθηση του κλειστοφοβικού «Ασανσέρ για δολοφόνους». Φυσικά όποιος έχει δει ήδη το κλασικό νουάρ του Λουί Μαλ στο αλησμόνητο σκηνοθετικό ντεμπούτο του, ξέρει –και θα ξαναδεί οπωσδήποτε– τα μαγικά συστατικά μιας μυθικής ταινίας: το παράνομο ζευγάρι, η βαριά ένταση του τελευταίου ημιώρου, οι ήχοι του Μάιλς Ντέιβις, η λάμψη της Ζαν Μορό, η ανανέωση των κωδικών του είδους. Στον Δαναό 1 στις 20.00 στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Λουί Μαλ. Το φιλμ επαναπροβάλλεται στις 24/9, στην Όπερα 2 (19.30).


Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου

Must see Η ευχάριστη έκπληξη των πρόσφατων Καννών ήταν η αναπάντεχη επιλογή του ντοκιμαντέρ «Η τελευταία παραλία» των Θάνου Αναστόπουλου και Ντάβιντε Ντελ Ντεγκάν για το επίσημο πρόγραμμα. Μια έρευνα που κράτησε σχεδόν 3 χρόνια γύρω από την πιο παράξενη δημόσια παραλία στον κόσμο, όπου ένας τοίχος από το παρεθόν (φτιάχτηκε το 1890 στην Τεργέστη) εξακολουθεί να χωρίζει τους λουόμενους σε ζώνες αντρών και γυναικών, προσφέρεται για χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με το παρόν και (κυρίως) το μέλλον της Ευρώπης. Η χιουμοριστική καταγραφή των αφιλτράριστων απόψεων που έχουν οι κολυμβητές εγείρουν ζητήματα γύρω από την ταυτότητα, το διαχωρισμό και τις φυλετικές διακρίσεις, που οδηγούν στο εκ νέου χτίσιμο (αντί της κατεδάφισης) κι άλλων τέτοιων τοίχων. Στον Δαναό 1, στις 20.00.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας Στο διαγωνιστικό τμήμα θα κονταροχτυπηθούν εννιά πρώτες ή δεύτερες ταινίες ταλαντούχων σκηνοθετών από όλο τον κόσμο. Η «Ιστορία του Χέντι» (Όπερα 2, στις 21.30), μια δημιουργία με αναφορές στο σινεμά των Νταρντέν, έχει πολλούς λόγους να θεωρείται φαβορί για τη Χρυσή Αθηνά. Το βραβείο καλύτερης πρώτης ταινίας στην Μπερλινάλε με το συνοδευτικό βραβείο της Αργυρής Άρκτου για αντρική ερμηνεία, κάνει το φιλμ του Τυνήσιου Μοχάμεντ Μπεν Ατία να είναι πολλά παραπάνω από μια αφοπλιστική ιστορία προσωπικής επανάστασης (ο ήρωας την ύστατη ώρα αρνείται να παντρευτεί την άγνωστη νύφη που του διάλεξαν οι δικοί του), βασισμένης στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ.


Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου

Must see Καλά και άγια τα αφιερώματα του φεστιβάλ, αλλά αν πρέπει οπωσδήποτε να διαλέξουμε ένα όνομα που αναμένεται να κλέψει το ενδιαφέρον στη φετινή διοργάνωση, αυτό είναι της σκηνοθέτιδος Μάρεν Άντε. Η Γερμανίδα έπεσε σαν κομήτης φέτος στην Κρουαζέτ και αποτέλεσε τη μεγάλη έκπληξη των Καννών με το ακραία κωμικό «Τόνι Έρντμαν» (στις 27/10 στις αίθουσες), κάνοντας πολλούς κριτικούς να σκίζουν τις... ανταποκρίσεις τους επειδή «έχασε άδικα τον Χρυσό Φοίνικα από τον Κεν Λόουτς». Την ευκαιρία να ανακαλύψουν το ταλέντο της Γερμανίδας έχουν οι έλληνες θεατές με την προβολή του γυρισμένου το 2003 «Το δέντρο αντί του δάσους» (Δαναός 2, 19.30), που αφηγείται την ιστορία μιας ιδεαλίστριας δασκάλας η οποία στην πρώτη της μέρα σε σχολείο έρχεται αντιμέτωπη με την οδυνηρή πραγματικότητα.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας «Βγάλτε τον σκασμό: Ο Φρανκ Ζάπα με δικά του λόγια» του Τόρστεν Σέτε. Στο τμήμα «Μουσική και φιλμ» η εμβληματικά αναρχική φιγούρα της ροκ βάζει σε... τάξη γυρίσματα και αρχειακό υλικό 8 και βάλε ετών από τα 70s, για να μας πείσει με προσωπικές εξομολογήσεις του ότι δεν ήταν τίποτε παραπάνω από «ένα φυσιολογικό τύπο, με γυναίκα, παιδιά και πολλούς απλήρωτους λογαριασμούς». Αναμένεται χαμός στο Ιντεάλ στις 20.00.


Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου

Must see Ένας ναυαγός παίρνει μαθήματα φιλίας και αγάπης από μια χελώνα και η γεμάτη συναισθηματισμό και θετική ενέργεια «Κόκκινη χελώνα» του βραβευμένου με Όσκαρ Μίκαελ Ντουντόκ ντε Βιτ (ο Ολλανδός σκηνοθέτης συνεργάζεται με το θρυλικό ιαπωνικό στούντιο κινουμένων σχεδίων Ghibli) είναι βέβαιο ότι θα απασχολήσει σοβαρά τα μέλη της κριτικής επιτροπής για το αν αυτό το θαυμάσιο animation αξίζει να πάρει σπίτι του το πρώτο βραβείο του Διαγωνιστικού τμήματος. Ο Χαγιάο Μιγιαζάκι πάντως θα χάριζε τη Χρυσή Αθηνά στον Ολλανδό χωρίς δεύτερη κουβέντα. Στο Ιντεάλ στις 19.45.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας Ο τίτλος του ντοκιμαντέρ τα λέει όλα: «Ντε Πάλμα». Πρόκειται για ένα σπουδαίο φιλμ- αφιέρωμα στον αμερικανό σκηνοθέτη που σημάδεψε 3 δεκαετίες (70s-90s) με έργα μοναδικής δεξιοτεχνίας και ατμόσφαιρας. Μέσα σε 108 λεπτά οι Νόα Μπάουμπαχ και Τζέικ Πάλτροου αποκαλύπτουν τη μαγική κάμερα του πιστότερου ακόλουθου του Χίτσκοκ και να του δώσουν μάλιστα την ευκαιρία να μιλήσει on camera για όλους και για όλα. Και κυρίως για τους κριτικούς, που «λάτρευαν να τον μισούν». Στην Όπερα 1 στις 17.30.


Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου

Must see Ο κυριότερος εκπρόσωπος του σύγχρονου ρουμανικού κινηματογράφου, ο πολύς Κριστιάν Μουντζίου μετά τις Κάννες (βραβείο σκηνοθεσίας πριν από 4 μήνες) κατακτά και την Αθήνα. Η γαλλική Ριβιέρα υποκλίθηκε στην «Αποφοίτησή» του και το ίδιο αναμένεται να συμβεί κι εδώ σε μια σπέσιαλ προβολή που θα γίνει στο Ιντεάλ στις 22.00. Η ιστορία της άριστης μαθήτριας που παραλίγο να πέσει θύμα βιασμού πριν από τις κρίσιμες εξετάσεις για εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, είναι το όχημα για το βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα Μουντζίου («4 μήνες, 3 βδομάδες και 2 μέρες») για να δώσει μια υπόγεια και συνταρακτική μελέτη πάνω στο διφορούμενο νόημα της ηθικής και την απόδοση δικαιοσύνης.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας Ο «Μόρις από την Αμερική» του Τσαντ Χάρτιγκαν είναι η ιστορία μιας μετακόμισης. Ο ήρωας του τίτλου είναι ένας νεαρός ράπερ που ταξιδεύει με τον πατέρα του από τις ΗΠΑ στη Γερμανία. Εκεί νιώθει τη ζωή του να βουλιάζει σε τέλμα ώσπου το γιατρικό έρχεται με τη μορφή του έρωτα. Τρυφερή, γλυκιά αλλά και μπιτάτη ιστορία ενηλικίωσης που καταχειροκροτήθηκε στο Σάντανς και κέρδισε το βραβείο σεναρίου. Όπερα 2, στις 21.30.


Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου

Must see Το «Old boy» του Παρκ Τσαν-Γουκ λατρεύτηκε στη χώρα μας. Η νέα του ταινία «Η υπηρέτρια» πραγματεύεται μια καλοστημένη κομπίνα που έχει ως ηρωίδα μια νεαρή παραδουλεύτρα που στέλνεται στο αρχοντικό μιας γιαπωνέζας αριστοκράτισσας με σκοπό να την αποπλανήσει. Όμως το ερωτικό πάθος που γεννιέται ανάμεσά τους θα ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Σφιχτοδεμένο, νοσηρό και ακραίο ερωτικό θρίλερ είναι το νέο πόνημα του κορεάτη δημιουργού, που στα 145 λεπτά του αναμένεται να προσφέρει ατέλειωτους αναστεναγμούς στο κοινό του Δαναού 1 στις 21.30.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας Ο Ντέιβιντ Λιντς αποκαλύπτεται στο ντοκιμαντέρ «David Lynch: The art of life». Οι προσωπικές ιστορίες του αμερικανού σκηνοθέτη έχουν άμεση συνάφεια με το παράξενο, απόκοσμο κινηματογραφικό σύμπαν του κι αυτός είναι αρκετός λόγος για να βρεθείς στην Όπερα 1 στις 23.00.


Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου

Must see Το «Snowden» είναι η νέα κινηματογραφική δουλειά του Όλιβερ Στόουν και μας παρουσιάζει την άκρως ενδιαφέρουσα και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του Έντουαρντ Σνόουντεν. Ο τελευταίος ήταν υπεύθυνος για μια απίστευτη διαρροή απόρρητων κρατικών εγγράφων που συγκλόνισε την Αμερική. Ο Στόουν, «μανούλα» στις θεωρίες συνωμοσίες και ειδικά σε εκείνες που αφορούν το σκοτεινό ρόλο των ΗΠΑ στην παγκόσμια σκακιέρα, πετάει τη σκούφια του από ηδονή. Στον ομώνυμο ρόλο ο Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ. Στο Ιντεάλ στις 22.30.

Επιλαχούσα ταινία ημέρας Οι «Ηνωμένες πολιτείες της αγάπης» είναι μια οξυδερκής ματιά πάνω στην Πολωνία της αλλαγής και της κατάρρευσης του κομμουνισμού από τον πιο ταλαντούχο σκηνοθέτη του νέου πολωνικού κινηματογράφου, του Τόμας Βασιλέφσκι. Η τελευταία του ταινία που τιμήθηκε με βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ Βερολίνου θα παιχτεί στο Ιντεάλ στις 20.00 και δεν είναι μια αμιγώς πολιτική ταινία. Στο κέντρο της ιστορίας υπάρχουν 4 γυναίκες που ψάχνουν να βρουν την ισορροπία ανάμεσα στη λογική, τα ερωτικά πάθη και τα ανεκπλήρωτα όνειρα.


Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου

Must see Ο πολύς Ρον Χάουαρντ (Όσκαρ για το «Ένας υπέροχος άνθρωπος») σκηνοθετεί ένα από τα πιο πιασάρικα μουσικά φιλμ του φεστιβάλ. Το «The Beatles: Eight days a week» είναι ένα ντοκιμαντέρ για τα «Σκαθάρια» χτισμένο πάνω σε ένα απίστευτο –και ακυκλοφόρητο στην πλειονότητά του– αρχειακό υλικό που επιχειρεί να πει τα πάντα για το συγκρότημα που άλλαξε την πορεία της μουσικής ιστορίας στον 20στό αιώνα. Η διάρκεια του φιλμ είναι 136 λεπτά και για αφετηρία έχει τα πρώτα βήματα των άγνωστων νεαρών στο Κάβερν Κλαμπ του Λίβερπουλ ενώ ολοκληρώνεται με το πλέον θεαματικό φινάλε και τη συναυλία στο Σαν Φρανσίσκο το 1966, όπου και μπαίνουν επισήμως οι τίτλοι τέλους στην κοινή πορεία των μελών της κορυφαίας μπάντας.

Επιλαχούσα ταινία της ημέρας Μια ταινία με απίστευτη ιστορία και μυθική πλέον διάσταση είναι η τετράωρη «Πύλη της Δύσης» του Μάικλ Τσιμίνο. Έχοντας τη φήμη του δημιουργού μιας από τις σημαντικότερες ταινίας όλων των εποχών, του γυρισμένου το 1978 «Ελαφοκυνηγού», ο Τσιμίνο επιχείρησε να φτιάξει το απόλυτο αριστούργημά του. Το αποτέλεσμα ήταν ένα αδιαπραγμάτευτο μαρξιστικό γουέστερν που έδειξε γυμνό το πρόσωπο της αμερικανικής ιστορίας, γνώρισε την οικονομική πανωλεθρία κι οδήγησε σε λουκέτο ένα ολόκληρο στούντιο. Στην Ταινιοθήκη, στις 18.00.


Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου

Must see Στα μεταμεσονύχτια ραντεβού (το δημοφιλέστατο στους νεαρούς σινεφίλ τμήμα των «After Hours») ξεχωρίζει ένα δυναμικό σκηνοθετικό ντεμπούτο. Η Βελγίδα Ζουλιά Ντικουρνό (που θα βρεθεί στην Αθήνα) δημιούργησε τις «Ωμότητες», ένα θεαματικό φιλμ κανιβαλισμού και χορτοφαγίας μαζί, που έβαλε στο ίδιο τραπέζι αντίπαλες κοινωνικές δυνάμεις, με οικοδέσποινα, μια φοιτήτρια κτηνιατρικής. Το ...μενού της τελευταίας συντάραξε τις φετινές Κάννες στην Εβδομάδα Κριτικής και χάρισε στη Ντικουρνό το αναπάντεχο βραβείο της Fipresci. Στον Δαναό 1, στις 23.00.

Επιλαχούσα ταινία της ημέρας «Οι αισθηματίες», το κύκνειο άσμα του Νικόλα Τριανταφυλλίδη είναι ένα  αντισυμβατικό ρομάντσο με αρχαιοκάπηλους, ερωτευμένους γκάνγκστερ και πλάσματα αλλοτινών εποχών υπό τις μουσικές νότες του Λευτέρη Μυτιληναίου. Στο Ιντεάλ, στις 20.00.


Σάββατο 1 Οκτωβρίου

Must see Αν υπάρχει μία και μόνο ταινία που αναμένεται να βάλει φωτιά στα καθίσματα του σινεμά και θα απλωθεί στο πάρτι λήξης που θα ακολουθήσει στο «Ρομάντσο», αυτή είναι το «The Greasy Strangler» (Όπερα 1, 23.00). O «Λιγδιάρης στραγγαλιστής» είναι η ιστορία ενός πατέρα και ενός γιου, που ντύνονται με ρετρό γυναικεία ρούχα και ξεναγούν τουρίστες στα ντίσκο απομεινάρια αξιοθέατα του Λος Άντζελες. Τρελός χαβαλές, σπλάτερ με κέτσαπ (φτηνή), εφέ που συναγωνίζονται σε αθλιότητα τις αμέτρητες πορδές του φιλμ, ένας σίριαλ κίλερ για γέλια και ιδού το άλλο πρόσωπο του νέου ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου διά χειρός (του πρωτοεμφανιζόμενου) Τζιμ Χόσκινγκ.

Επιλαχούσα ταινία της ημέρας Φυσικά το «Εκείνη» του Πολ Βερχόφεν, που θα προβληθεί στο Ιντεάλ στις 20.30 στην τελετή λήξης και απονομής των βραβείων. Η επιστροφή του 78χρονου δημιουργού του «Βασικού ενστίκτου» είναι μια συναρπαστική kinky ιστορία άφατου αμοραλισμού γύρω από μια γυναίκα (Ιζαμπέλ Ιπέρ) που εκδικείται το βιαστή της. Το φιλμ θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες στις 13 Οκτωβρίου.


Κυριακή 2 Οκτωβρίου

Για όλους εμάς που «μεγαλώσαμε» κινηματογραφικά με το περιοδικό «ΣΙΝΕΜΑ» και τις Νύχτες Πρεμιέρας δεν θα μπορούσε να υπάρχει καλύτερο κλείσιμο από την ειδική προβολή που είναι αφιερωμένη στον Γιώργο Τζιώτζιο, τον εμπνευστή και ιδρυτή του φεστιβάλ και του «ΣΙΝΕΜΑ». Το αγαπημένο του «Μπλε Βελούδο» του Ντέιβιντ Λιντς θα το χαρούμε για πολλοστή φορά στη σίγουρα φορτισμένη με συγκίνηση και περίεργη αύρα προβολή του Δαναού 1 στις 21.30.

Για το αναλυτικό πρόγραμμα www.aiff.gr