...την ταινία που θα θυμούνται από τη δεκαετία που τελειώνει.
Άγγελος Φραντζής
“Gerry”
του Γκας Βαν Σαντ (2002)
Γιατί θυμάμαι το πρωτόγνωρο συναίσθημα αιώρησης που είχα βγαίνοντας από τον Δαναό. Γιατί δεν μπορούσα να μιλήσω. Γιατί ένιωθα ότι έπλεα αργά λίγο πάνω από τα αυτοκίνητα της Κηφισίας. Γιατί η τέχνη είναι συγκλονιστική όταν μπορεί να σε επηρεάζει βαθιά, χωρίς να καταφέρνεις να εξηγήσεις το γιατί.
Η Δασκάλα του πιάνου του Χάνεκε δεν είναι η αγαπημένη μου ταινία της δεκαετίας. Έφυγα στο διάλειμμα την πρώτη φορά που την είδα το χειμώνα του 2002 στον κινηματογράφο Ααβόρα και την ξαναείδα ολόκληρη σπίτι μου το 2005. Την πρώτη φορά ήμουν ερωτευμένος και δεν μπόρεσα να μείνω να δω κάτι που μου φαινόταν τόσο άσχημο και στεγνό. Άφησα την αίθουσα και βγήκα έξω στη νύχτα να συναντήσω το πρόσωπο που με είχε αναστατώσει. Τη δεύτερη φορά, τρία χρόνια μετά, μόνος σπίτι, ρουφήχτηκα από τη σκοτεινή χειρουργική επέμβαση του σκηνοθέτη στη σύγκρουση δύο αντιθέτων δυνάμεων: της αρρώστιας και της αγνότητας. Ίδια ταινία, άλλος άνθρωπος.
Την τελευταία δεκαετία ζούμε την υπέροχη, φριχτή πτώση όλων όσων πίστεψε και προσπάθησε η τελευταία γενιά του εικοστού αιώνα, ένα φασαριόζικο επιθανάτιο ρόγχο βουτηγμένο στον εξευτελισμό, το ψέμα, την ακυριολεξία, την αντίφαση, τις διαψεύσεις και τις νοσταλγίες, μέσα σε κράτη, νοσοκομεία και εκπαιδευτικά συστήματα ήδη διαλυμένα από την ηλιθιότητα, την ανικανότητα και την έπαρση. Ψυχραιμία, λέει ο Denys Arcand, στην Επέλαση των βαρβάρων, και χαρίζει στον κεντρικό του ήρωα, τον «πιο μεγάλο μ***κα του δυτικού κόσμου», μια νεαρή τζάνκι που και τον στέλνει στον άλλο κόσμο και του συμμαζεύει το σπίτι.
Κατερίνα Ευαγγελάκου
«Η επιστροφή» του Andrey Zvyagintsev (2003)
Στην αρχή κάτι αγόρια κάνουνε βουτιές και γελάνε. Στο τέλος γίνεται μια ακόμα βουτιά και τ’ αγόρια κλαίνε. Στο ενδιάμεσο παρακολουθούμε ένα ταξίδι λίγων ημερών που για τα αγόρια είναι το πέρασμα από την προστατευτική αγκαλιά της μαμάς τους στον άγριο κόσμο του πατέρα τους. Και όπως γίνεται πάντα στα αριστουργήματα, όλα εκεί μέσα φαίνονται τόσο απλά.
Πάνος Χ. Κούτρας
«Το μυστικό του Brokeback Mountain»του Ανγκ Λι (2005)
Μπορεί όχι η καλύτερη ταινία της δεκαετίας, αλλά σίγουρα αυτή που την καθόρισε με μία σπαρακτική ιστορία αγάπης, τομή ως προς την ορατότητα μίας από τις πιο ταλαιπωρημένες μειονότητες στην ιστορία του κόσμου... και του κινηματογράφου.
Γιατί ο αληθινός τρόμος κρύβεται στη μοναξιά, και το τέλος του κόσμου δεν θα έρθει με μια μεγάλη καταστροφή αλλά αργά και σιωπηλά.
Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη
“Blissfully Yours” του Apichatpong Weerasethakul (2002)
Δύσκολο να χωρέσεις σε λίγες λέξεις μια ταινία σαν αυτή που σε έχει πάει και σε έχει φέρει. Μια ταινία που επιμένει σε ένα νέο ήθος, σε ένα τέλος εποχής για το ίδιο το σινεμά κι ορίζει μαζί την αρχή μιας νέας, ακόμη αδιευκρίνιστης κι ενοχικής.
Γιώργος Νούσιας
«Τα παιδιά των ανθρώπων»του Αλφόνσο Κουαρόν (2006)
Eίναι για μένα το ίδιο ωραία ταινία με τα: Forbidden Planet, Soylent Green, Star Wars, Blade Runner, Starship Troopers, Robocop, Aliens, Back to the Future, Close Encounters of the Third Kind, Casablanca, Le Mepris, Blues Brothers, La Grande Bouffe, Les Demoiselles de Rochefort, The Godfather, και γενικά όποια ταινία μού έχει αρέσει και ξεχωρίζω, και μ’ αρέσει να βλέπω πολλές φορές. Είμαι σίγουρος ότι θα μείνει κλασική, έστω και μόνο για τον ανυπέρβλητο Μάικλ Κέιν!
Φίλιππος Τσίτος
«Να έχεις και να είσαι»του Νικολά Φιλιμπέρ (2002)
Τι χρειάζεται ένας κινηματογραφιστής για να διηγηθεί τον κόσμο όλο σε 100 λεπτά; Δεν χρειάζεται σταρ, ούτε χρειάζεται του κόσμου τα λεφτά. Ούτε χρειάζεται εξαντλητικά δουλεμένα σενάρια, γραμμένα από επαγγελματίες και διορθωμένα από ειδικούς. Χρειάζεται βαθιά και σεμνή αγάπη για τους ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Χρειάζεται χρόνο, για να σκύψει ήσυχα από πάνω τους χωρίς να τους τρομάξει, αλλά και για να αναζητήσει μέσα του ποια ιστορία ακριβώς θέλει να πει. Και χρειάζεται απόλυτα ειλικρινή διάθεση να πει ιστορίες.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
16°
