ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ME TON PATRICK MEANEY

*Του Γιάννη Μπαμπούλια

Ο Patrick Meaney είναι μια περίπτωση σκηνοθέτη που αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τη δουλειά για να στρέψει τα βλέμματα σε αυτά που ο ίδιος γουστάρει, έτσι απλά. Σύχναζε στο φόρουμ του Warren Ellis, Whitechapel μέσα από οποίο ξεπήδησαν τεράστια (τώρα) ονόματα στη βιομηχανία των κόμικ όπως ο Matt Fraction, αλλά είδε και τον ίδιο τον Ellis να μετατρέπεται από underground συγγραφέα, στον πιο επιδραστικό συγγραφέα της γενιάς του. Πέρυσι έκανε το ντεμπούτο του στο χώρο του ντοκιμαντέρ, με μια ταινία για τον έτερο μεγάλο Βρετανό κομίστα, τον Grant Morrison (The Invisibles, Batman: Arkham Asylum, All-Star Superman) με το Talking With Gods. Φέτος, σε μια συνέχεια για την οποία όλοι ευχόμασταν, κάνει το ίδιο με τον Warren Ellis (Transmetropolitan, RED, The Authority) και το Captured Ghosts.

Τι ξύπνησε το ενδιαφέρον σου να κάνεις ντοκιμαντέρ για δημιουργούς comics; Είναι τα comics και δικό σου πάθος;

Είμαι μεγάλος φαν της σκηνής, και όλο το πρότζεκτ ξεκίνησε ακριβώς από εκεί. Διαβάζω comics απο πολύ μικρός, και μάλιστα έχω γράψει ένα βιβλίο για τους Invisibles του Grant Morrison. Θα κάναμε μια συνέντευξη με τον Grant για το βιβλίο και εφόσον δουλεύω ως σκηνοθέτης, σκέφτηκα ότι θα ήταν καλή ιδέα να την κινηματογραφήσουμε. Μετά ότι θα ήταν καλή ιδέα για ένα κανονικό ντοκιμαντέρ. Ευτυχώς συμφώνησε, και έτσι ξεκινήσαμε. Μετά από αυτό, σκέφτηκα άλλους συγγραφείς οι οποίοι μου άρεσαν πολύ και θα μπορούσαν να γίνουν αντικείμενα για μελλοντικά ντοκιμαντέρ, και ο Warren μου φάνηκε προφανής επιλογή. Έχει την ίδια μυστήρια και εικονική προσωπικότητα όπως ο Grant, αλλά έρχεται από σίγουρα διαφορετική οπτική γωνία. Ήταν εκπληκτικό για μένα που ενδιαφέρθηκε. Είμαι φαν του εδώ και πολλά χρόνια, και σύχναζα και στο φόρουμ του σαν έφηβος, και είδα ανθρώπους σαν τον Matt Fraction και τον Antony Johnston να μετατρέπονται από απλοί άνθρωποι στο φόρουμ, σε τεράστια ονόματα της βιομηχανίας.

Πες μας λίγα πράγματα για τις άλλες δουλειές σου ως τώρα.

Το μεγαλύτερο μου πρότζεκτ είναι σίγουρα το Talking With Gods για τον Grant Morrison. Ήταν η πρώτη μου ταινία μεγάλου μήκους. Έχω γράψει και κάνει την παραγωγή σε μια web-series επιστημονικής φαντασίας, το The Third Age, που ειναι επηρεασμένη από πολλούς συγγραφείς comics και είναι ένα μείγμα ρεαλισμού και παρατραβηγμένης ψυχεδέλειας. Έχω κάνει επίσης αρκετά βίντεο για συγκροτήματα. Αυτή την εποχή τελειώνω το μοντάζ σε ένα βίντεο για το συγκρότημα Bronze, που είναι εκπληκτικό, και ελπίζω να γίνει σύντομα διάσημο.

Γιατί πιστεύεις ότι το κοινό πέρα από τους ήδη φανατικούς του είδους έπρεπε να μάθει περισσότερα για τον Grant Morrison και τον Warren Ellis;

Ο Grant και ο Warren λένε καλύτερες και πιο αυθεντικές ιστορίες από σχεδόν όλους τους συγγραφείς σε όλα τα μέσα. Έχουν πιο ενδιαφέρουσες, φρέσκες και προκλητικές ιδέες από αυτές που βλέπεις σε mainstream μέσα, και ειδικότερα όταν μπαίνεις σε αυτά τα είδη, και πιστεύω ότι αυτές οι ιδέες αντιπροσωπεύουν θέματα που θα έπρεπε να συζητιούνται ευρύτερα στο mainstream. Επίσης τους θεωρώ συναρπαστικούς ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια των ντοκιμαντέρ, έχεις την ευκαιρία να γνωρίσεις όχι μόνο τη δουλειά τους, αλλά και τους ίδιους σαν ανθρώπους, και υπάρχει κάτι πολύ απλό και προσβάσιμο στους χαρακτήρες τους. Χάρηκα πολύ όταν, μετά το ντοκιμαντέρ του Morrison, άνθρωποι που δεν ήξεραν τα comics του, ήρθαν και μου είπαν ότι το απόλαυσαν, και ο στόχος ειναι να κάνουμε το ίδιο και με τον Warren, να περάσουμε ιδέες και μηνύματα της δουλειάς του στο φορμάτ του ντοκιμαντέρ.

Πως ήταν η διαδικασία του να βρεις ανθρώπους να μιλήσουν για δημιουργούς comics, ένα φορμάτ που μόνο πρόσφατα άρχισε να κερδίζει έδαφος ως “αποδεκτό” μέσο ευρέως;

Δεν ήταν τόσο δύσκολο. Αρχικά μιλήσαμε με ανθρώπους που είναι ήδη μέσα στη βιομηχανία, και ήμασταν αρκετά τυχεροί στο ότι όλοι ήθελαν να μιλήσουν με ενθουσιασμό για τον Grant. Προς το τέλος αυτής της ταινίας, και από την αρχή αυτής για τον Warren, επεκταθήκαμε και μιλήσαμε και με ανθρώπους έξω από αυτό τον κύκλο, που απολαμβάνουν και αγαπούν τα comics. Δηλαδή, αν μη τι άλλο, οι καλλιτέχνες και γενικά οι παραγωγοί κουλτούρας, είναι πιο μπροστά από το mainstream όσων αφορά την εκτίμηση προς τα comics.

Πόσο σημαντικό νομίζεις ότι είναι, τώρα που τα blockbusters αντλούν υλικό από τα comics, να μάθει ο κόσμος περισσότερα για τους δημιουργούς τους;

Είναι κατανοητό ότι οι παραγωγοί κοιτούν τα “μεγάλα” ονόματα υπερηρώων πρώτα, αλλά πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι τα πιο σημαντικά πράγματα που γίνονται σήμερα στα comics είναι καινούρια και βασίζονται στους συγγραφείς. Άνθρωποι σαν το Gaiman ή τον Ellis είναι brands, και αν κοιτάξει κανείς τις πωλήσεις ενός κόμικ που έχει την υπογραφή τους, ακόμα και αν είναι τίτλος ενός ήρωα όσο γνωστός ειναι ο Batman, θα δει ότι αυτά που έχουν π.χ την υπογραφή του Morrison πουλάνε περισσότερο από τα υπόλοιπα. Γι’αυτό το λόγο μου φαίνεται λογικό να μάθουν οι άνθρωποι όσο περισσότερα γίνεται για τους καλλιτέχνες πίσω από τα comics, ειδικά όταν αυτοί οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντες τύποι από μόνοι τους.

Γιατί πιστεύεις ότι οι βαριές πένες, όπως και το celebrity στοιχείο στη βιομηχανία των κομιξ, την τελευταία δεκαετία έχουν προέλθει σχεδόν αποκλειστικά από τη Βρετανία;

Ο Warren λέει γι’αυτό ότι στην Αμερική, οι συγγραφείς μπαίνουν στη βιομηχανία γιατί θέλουν να γράψουν τίτλους σαν το Spiderman, ενώ οι Βρετανοί έρχονται από μια παράδοση περισσότερο βασισμένοι στις ανθολογίες και στην πρωτότυπη δημιουργία, οπότε και αυτοί θέλουν να κάνουν το ίδιο, να πουν τις δικές τους αυθεντικές ιστορίες. Φυσικά αυτό δεν είναι καθολικά αλήθεια, αλλά μπορείς εύκολα να διακρίνεις στις καριέρες των βρετανών συγγραφέων ότι όταν δεν γράφουν για γνωστές σειρές, κάνουν πολλούς πρωτότυπους τίτλους, και κάποιοι (ιδιαίτερα ο Garth Ennis και ο Warren Ellis) έχουν σοβαρό πρόβλημα με τους σούπερ-ήρωες. Αυτά ίσως αλλάξουν τώρα που υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία comics διαθέσιμη στην Αμερική. Επίσης, δεν ξέρω για ποιό λόγο, αλλά γενικά οι Βρετανοί συγγραφείς κουβαλάνε περισσότερο μυστήριο πάνω τους. Δεν ξέρω γιατί, αλλά είναι σίγουρα αλήθεια.

Πως βρήκες τη διαδικασία να κάνεις ανθρώπους που δεν θεωρούνται και τόσο “δημόσια πρόσωπα” να μιλήσουν για τη δουλειά τους και κατά πόσον πιστεύεις ότι είναι δυνατό μέσα από αυτά που σου είπαν να μπορέσει το ευρύτερο κοινό να “μπει” στον κόσμο τους και να ενδιαφερθεί για τα comics;

Και ο Warren και ο Grant είναι καταπληκτικοί ομιλητές και ξέρουν πως να “δουλεύουν” ένα ακροατήριο, οπότε αυτοί δεν με δυσκόλεψαν καθόλου. Υπήρξαν φυσικά άνθρωποι με τους οποίους μιλήσαμε που δυσκολεύονταν κάπως με την κάμερα και χρειάστηκαν λίγο περισσότερο χρόνο, αλλά γενικά δεν αντιμετωπίσαμε κάποιο πρόβλημα με αυτό. Φυσικά ο στόχος μας όταν φτιάχναμε και τα δύο φιλμ, ήταν να φτιάξουμε κάτι που θα είναι ταυτόχρονα γεμάτο από καινούρια και συναρπαστικά πράγματα για πιο μυημένους αλλά ταυτόχρονα προσβάσιμα σε ένα νέο κοινό. Αυτό είναι δύσκολο να το ισορροπήσεις μερικές φορές, αλλά με τον Grant τουλάχιστον, η ανταπόκριση ήταν τουλάχιστον ενθαρρυντική. Κατά κάποιο τρόπο πιστεύω ότι ο Ellis θα είναι ακόμη πιο εύκολος για ένα καινούργιο κοινό γιατί δεν κάνουμε τόσο focus σε συγκεκριμένες δουλειές του, αλλά στις ευρύτερες ιδέες του για την τεχνολογία και το μέλλον.

Τι ενδιαφέροντα πράγματα συνέβησαν στα γυρίσματα που δε θα δούμε στο ντοκιμαντέρ;

Είναι πολύ ενδιαφέρον γενικά να μιλάς με κάποιον σαν τον Grant ή τον Warren, αλλά, με πολλούς τρόπους, είναι πολύ πιο ενδιαφέρον να περνάς χρόνο μαζί τους μακριά από την κάμερα και να βλέπεις ένα κομμάτι της ζωής τους, και πως ζούνε σε αυτό το σημείο ανάμεσα στο celebrity status και την απόλυτη αφάνεια. Κανείς από τους δύο δεν είναι ακριβώς στο σημείο να κυκλοφορούν έξω και να τους αναγνωρίζουν, αλλά ταυτόχρονα, ζούνε εκπληκτικές ζωές. Από συγκεκριμένα συμβάντα θυμάμαι να βλέπω το πρώτο cut του ντοκιμαντέρ για τον Morrison με τον Grant και να ακούω άμεσα τα σχόλια του για τα γεγονότα που παρουσιάσαμε στην ταινία και τα σχόλια του γι’αυτά που είπαν άλλοι άνθρωποι γι’αυτόν στις συνεντεύξεις. Έλεγε ότι κάποια από αυτά που περιέγραφαν οι ομιλητές, δεν συνέβησαν ποτέ και έδινε την δική του οπτική στα πράγματα. Μεγάλο μέρος του φιλμ τον αντιμετωπίζει σαν αυτή την αινιγματική προσωπικότητα, αλλά όταν κάθεσαι εκεί μαζί του, δεν είναι τόσο αινιγματικά τα πράγματα. Η συνέντευξή του στη Σκωτία ήταν καταπληκτική. Ο παραγωγός του ντοκιμαντέρ, Amber Yoder, ο DP Morgan κι εγώ είχαμε ένα debate για τη μαγεία και το σύνορο ανάμεσα στη μαγεία και τη σκληρή δουλειά, και όταν το ανέφερα στον Grant σταματήσαμε τα πάντα και περάσαμε αρκετή ώρα μαζί λέγοντας μας τι είναι γι’αυτόν η μαγεία, πως τη χρησιμοποίησε, και τι μπορεί να σημαίνει για άλλους ανθρώπους. Με τον Warren είχε πλάκα να βγαίνουμε για δείπνο μαζί του, να μιλάμε off the record, να του λέμε διάφορες ιδέες που έχουμε για το ντοκιμαντέρ και να τον βλέπουμε να μας κοιτάει αμίλητος με δυσπιστία.

Πιστεύεις ότι αν περισσότεροι άνθρωποι ήξεραν για τους συγγραφείς κατά τον ίδιο τρόπο που ξέρουν celebrities άλλων χώρων, θα τους βοηθούσε να εισέλθουν στον κόσμο των comics ή ακόμα καλύτερα να αρχίσουν να τα γράφουν;

Πιστεύω ότι είναι σίγουρα πιθανό και ελπίζω οι ταινίες μου να έχουν κάποιο τέτοιο αποτέλεσμα. Πολλοί άνθρωποι που είδαν το ντοκιμαντέρ για τον Morrison, αλλά δεν ήξεραν τα comics, σοκαρίστηκαν με το ότι γίνεται τέτοιου επιπέδου δουλειά πλέον σε αυτό το μέσο. Τα comics δεν έχουν διαφήμιση έξω από τεράστια φαινόμενα τύπου Watchmen ή Scott Pilgrim, μαθαίνονται περισσότερο από στόμα σε στόμα. Ο Grant μπορεί να είναι τεράστιος στη βιομηχανία των comics, αλλά αν δεν είσαι αναγνώστης ο ίδιος ή αν δεν ξέρεις κάποιον που είναι, τότε αποκλείεται να γνωρίζεις τη δουλειά του. Το αστείο με τις ταινίες είναι ότι πρόκειται για δίωρα διαφημιστικά για ένα comic, και το πιστεύω ακράδαντα ως ένα βαθμό. Αν όχι τίποτε άλλο, το να υπάρχει το RED εκεί έξω, δίνει στον κόσμο έστω και μια light εισαγωγή στον κόσμο του Ellis και ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορέσουν ίσως να καταλάβουν το είδος της δουλειάς που κάνει ο Warren. Πιστεύω ότι το να μάθεις για την προσωπικότητα και τις ιδέες ενός συγγραφέα είναι άλλη μια “είσοδος”, κάτι που ελπίζω θα δείξει στον κόσμο ότι τα comics είναι πολύ περισσότερα πράγματα από ότι φαντάζονται.

Ποια πιστεύεις ότι είναι η θέση του ντοκιμαντέρ σαν είδος στην εποχή μας; Πως επιζείς σαν ανεξάρτητος δημιουργός στο τεχνολογικό τοπίο του σήμερα;

Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση. Ως ένα βαθμό, αυτές οι παραγωγές δεν θα μπορούσαν να γίνουν στην εποχή πριν το internet για παράδειγμα, γιατί θα ήταν πολύ δύσκολο να φτάσουμε και να κινητοποιήσουμε τους φαν και να κάνουμε γνωστή την ύπαρξη της ταινίας. Είναι πολύ πιο εύκολο να παρουσιάσεις τη δουλειά σου στους ανθρώπους και να τους δώσεις την ευκαιρία να την αγοράσουν όταν δεν χρειάζεται να υπάρχει στοκ σε κάποιο “κανονικό” μαγαζί.

Ποια είναι τα σχέδια σου μετά το «Captured Ghosts»; Θα συνεχίσεις με κάποιο άλλο ντοκιμαντέρ πάνω στον κόσμο των comics;

Υπάρχει άλλο ένα πρότζεκτ στα σκαριά που θα ανακοινωθεί μάλλον μέσα στο καλοκαίρι, και ναι, το κέντρο του θα είναι πάλι τα comics. Αυτό μάλλον θα είναι και το τελευταίο ντοκιμαντέρ από αυτό τον κόσμο, αλλά ποιος ξέρει, αν συνεχίσουν να βγαίνουν καλές ιστορίες θα είμαι παραπάνω από χαρούμενος να συνεχίσω να δουλεύω πάνω σ’αυτές. Εκτός από αυτό, τελειώνω τη δεύτερη σεζόν της web-series μου “The Third Age”, δουλεύοντας παράλληλα δύο ταινίες μικρού μήκους και κάποια μουσικά βίντεο. Μια μίξη προσωπικών πρότζεκτ και ντοκιμαντέρ, συνθέτουν τα σχέδια μου για το μέλλον.

info:Το ντοκιμαντέρ του Patrick Meaney “Warren Ellis: Captured Ghosts” θα προβληθεί στις 9 Σεπτεμβρίου στο Cinematheque του Bios σε μια συμπαραγωγή των Arte Fiasco με την Comicdom Press , την υποστήριξη του Bios και του Ελληνικού κινηματογραφικού Φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας Conn-x. Εναρξη προβολής 20.00. Είσοδος ελεύθερη.