Home: Ένα ντοκιμαντέρ για το τέλος του κόσμου

Φωτογράφος ακτιβιστής, ιδρυτής του οργανισμού Good Planet, o Γιαν Αρτίς Μπερτράν έκανε με το “Home” ένα αληθινά διαφωτιστικό και ειλικρινές ντοκιμαντέρ για την κατάσταση του πλανήτη σήμερα, που δεν αρκείται σε ευχές και ευγενείς παραινέσεις αλλά καλεί τους θεατές του κυριολεκτικά στις επάλξεις ενός αγώνα για τη σωτηρία της Γης. Γυρισμένο από αέρος, καθώς, όπως λέει ο ίδιος, «από ψηλά βλέπεις πιο εύκολα τις πληγές στο σώμα της Γης», το φιλμ είναι αναμφίβολα πρωτοποριακό κι όχι μόνο τεχνικά. Θα ξεκινήσει την προβολή του παγκοσμίως την Παρασκευή 5 Ιουνίου και θα προβληθεί ταυτόχρονα στις αίθουσες, την τηλεόραση (στην Ελλάδα από τον ΣΚΑΪ) και στο youtube. Το κέρδος είναι το τελευταίο πράγμα που απασχολεί το δημιουργό του, αυτό στο οποίο ελπίζει είναι «οι άνθρωποι που κάνουν τη διαφορά στον πλανήτη, να αλλάξουν έστω και λίγο τον τρόπο της ζωής τους αφού δουν την ταινία». Λέει, λοιπόν...

«Κατά την γνώμη μου το “Home” είναι μια πολύ βίαιη και σκληρή ταινία, τη βρίσκω αληθινά τρομακτική. Στην ουσία μιλά για το τέλος του κόσμου. Η ιδέα πίσω από το φιλμ είναι πολύ απλή. Το ανθρώπινο είδος έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος στον πλανήτη απ’ όσο αυτός μπορεί να αντέξει και πλέον βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι, πρέπει να πάρουμε σημαντικές αποφάσεις αν θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Όλοι ξέρουμε την αλήθεια όσων το φιλμ λέει, αλλά ελάχιστοι θέλουμε να τα πιστέψουμε. Ήθελα με το “Home” να δείξω καθαρά την αλήθεια της κατάστασης, αλλά και να δηλώσω ότι υπάρχει λύση.

Η αγάπη μου για τη φωτογραφία ξεκίνησε 30 χρονιά πριν, όταν αποφασίσαμε με τη γυναίκα μου να κάνουμε μια μελέτη πάνω στα λιοντάρια της Κένυας. Εγκατασταθήκαμε σε ένα αερόστατο και παρακολουθούσαμε την ίδια οικογένεια λιονταριών για μήνες, εγώ φωτογράφιζα κι αυτή έγραφε. Στη διάρκεια της εμπειρίας ανακάλυψα ότι η φωτογραφία μπορούσε να αφηγηθεί πράγματα που οι λέξεις δεν κατάφερναν να περιγράψουν κι εκείνη τη στιγμή αποφάσισα να γίνω φωτογράφος.

Αυτά τα λιοντάρια ήταν οι δάσκαλοί μου στη φωτογραφία, μαζί τους ανακάλυψα το φως, την αφοσίωση, την υπομονή και τόσο πολλά πράγματα. Και η δυνατότητα που είχα να βλέπω από ψηλά, ήταν η εμπειρία που με έκανε να θέλω να κοιτάζω τη Γη από μια απόσταση και να βλέπω μια διαφορετική εικόνα της.

Σαν χαρακτήρας είμαι από αυτούς που ακόμη και την τελευταία στιγμή, λίγο πριν το θάνατό μου, θα άρπαζα τη στιγμή, θα ήλπιζα ακόμη. Όσον αφορά στον πλανήτη, σίγουρα υπάρχει χρόνος και αναμφίβολα δεν υπάρχει τίποτα που να μας εμποδίζει από το να δοκιμάσουμε. Με αυτή την έννοια ποτέ δεν είναι η τελευταία στιγμή, ποτέ δεν είναι αργά. Εγώ πάντα πιστεύω σε κάτι τέτοιο, ακόμη κι αν μοιάζω αφελής. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι ο ρόλος του ανθρώπου είναι να καταστρέψει το ίδιο του το σπίτι. Είναι κάτι που δεν μπορεί να συλλάβει το μυαλό μου.

Ένα πράγμα που με άλλαξε σαν άνθρωπο είναι η συνειδητοποίηση της επίδρασης που έχει ο άνθρωπος πάνω στη γη. Όταν γεννήθηκα, πριν 63 χρόνια, ήμασταν δύο δισεκατομμύρια και τώρα είμαστε σχεδόν εφτά. Αυτό και μόνο τα γεγονός σε κάνει να σκέφτεσαι διαφορετικά τα πράγματα.

Κάτι άλλο που με άλλαξε ριζικά ήταν η επαφή με ανθρώπους οι οποίοι είναι μέλη οργανισμών και μη κυβερνητικών οργανώσεων και βρίσκονται πάντα εκεί, αλληλέγγυοι και γενναιόδωροι, διαθέσιμοι πάντα να κάνουν κάτι για όλους τους άλλους δίχως να τους ζητηθεί και δίχως να κερδίζουν κάτι. Για μένα η γνωριμία με τέτοιους ανθρώπους ήταν κάτι τρομερά σημαντικό. Ήταν μια οικογένεια της οποίας θα ήθελα να είμαι μέλος. Το να είσαι ταγμένος σε τέτοιους σκοπούς δεν είναι μόνο κάτι πολύ χρήσιμο, αλλά και κάτι που τελικά σου φέρνει ευτυχία.

Σκεφθείτε απλά ότι σε ολόκληρο τον κόσμο υπάρχουν δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι που δουλεύουν τη γη με τα χέρια. Άνθρωποι που δεν έχουν καμιά πρόσβαση σε πηγές ενέργειας, αλλά έχουν τις ίδιες ανάγκες με μένα. Θέλουν να ζήσουν τα παιδιά τους, να επιβιώσουν, οι βασικές μας επιδιώξεις είναι πολύ κοντά, αλλά οι φιλοδοξίες και τα μέσα μας δεν θα μπορούσαν να είναι πιο μακριά. Μια τέτοια κατάσταση δεν είναι σε καμιά περίπτωση ισορροπημένη. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα και άνθρωποι που τα έχουν όλα και πάλι δεν είναι ευτυχείς. Είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε να μοιραζόμαστε, μόνο έτσι μπορούμε να επιβιώσουμε όλοι μαζί.»