Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2022: Θα σε δω στην Πειραιώς 260

Θέλει να κερδίσουμε ξανά τη χαρά της γιορτής και της παρεΐστικης συνάντησης που μας έκλεψε τις τελευταίες δύο χρονιές η υγειονομική συνθήκη και στέλνει καλέσματα που στοχεύουν σε ποικίλους αποδέκτες στις αίθουσες αλλά και στην αυλή του. Η ώρα του μεγάλου πολιτιστικού ραντεβού της πόλης έφθασε, και η σοδειά έχει για όλους. Ηχηρές παραγωγές από το εξωτερικό αλλά και από το εγχώριο δυναμικό, καλλιτεχνικές προτάσεις με έντονη κοινωνικο-πολιτική ματιά, ομιλίες και συζητήσεις για να μπούμε και να βγούμε (πιο) διαβασμένοι στις παραστάσεις του, χιπ χοπ αλλά και τζαζ (χωρίς εισιτήριο) για να κλείνουμε τα βράδια μας με ρυθμό και ένα ποτήρι κρασί στην Πλατεία, τον υπαίθριο χώρο της Πειραιώς 260. Πρόθεση της διοργάνωσης είναι να ενισχύσει τη «συνολική εμπειρία του θεατή κι όχι απλώς τη διαδικασία του “έρχομαι, βλέπω μια παράσταση και φεύγω”», δήλωσε κατά την ανακοίνωση του φετινού προγράμματος η καλλιτεχνική διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου. Αφορμές υπάρχουν, λάβετε θέσεις.

Φεστιβάλ Αθηνών 2022 - Πειραιώς 260: Οι παραστάσεις που βάζουμε στο ραντάρ μας

Ο Σαίξπηρ συναντά το Χόλιγουντ της «Χρυσής Εποχής» και τον ιδιοφυή δημιουργό Όρσον Ουέλς στην πρεμιέρα του φετινού φεστιβάλ και υπαίτιος είναι ο Γιάννης Χουβαρδάς. Ένα σκηνικό παιχνίδι πάνω στο ερώτημα αν η μαγεία είναι το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένα τα όνειρα, «Η άλλη πλευρά της Καταιγίδας» (1-7/6) μας ανοίγει την πόρτα σ’ ένα κινηματογραφικό στούντιο όπου ο Πρόσπερο και τα σαιξπηρικά πρόσωπα παραπέμπουν σε θρυλικούς σταρ του σινεμά – από τη Ρίτα Χέιγουορθ και τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ έως τον Φρεντ Αστέρ και την Τζίντζερ Ρότζερς.

Μια ακόμα, όμως, εμβληματική πένα του ευρωπαϊκού θεάτρου, θα έχει το μερίδιό της στις πολυαναμενόμενες αφίξεις του φεστιβάλ. Τετρακόσια χρόνια από τη γέννηση του Μολιέρου, η Comédie-Française ταξιδεύει στην Αθήνα αμέσως μετά το Παρίσι τον «Ταρτούφο» (16-18/6), την έμμετρη τρίπρακτη κωμωδία του που παρουσιάζεται αποκατεστημένη στην απαγορευμένη εκδοχή του 1664. Το περίφημο ανσάμπλ καθοδηγεί σκηνοθετικά ο γνώριμος στα μέρη μας Ίβο βαν Χόβε, τρία χρόνια αφότου κύλισε στη λάσπη στην ορχήστρα της Επιδαύρου σε μια κοινή παράσταση την Ηλέκτρα και τον Ορέστη.

Μας ενθουσίασαν πέρσι με την εκρηκτική ενέργειά τους και επιστρέφουν με νέες περιπέτειες. Ο λόγος για τον Μάρτιν Τσίμερμαν, ο οποίος, μετά το απολαυστικό Ένα Δύο Τρία, καταφθάνει με το «Danse macabre» (21-22/6) και εστιάζει σε τρεις κωμικοτραγικούς απόκληρους της κοινωνίας που προσπαθούν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους σε έναν σκουπιδότοπο. Αλλά και για τον Μάρκο Λαγέρα και τον θίασο La Re-Sentida που με την «Όαση ατιμωρησίας» (22-23/6) στήνουν ένα έργο πάνω στη διαλεκτική της βίας, αντλώντας έμπνευση από την κοινωνική εξέγερση του 2019 στη Χιλή.

Βασισμένο στην ταινία «Dogville» του Λαρς φον Τρίερ είναι το «Λυκόφως» (27-28/6) της προσφάτως βραβευμένης με τον Χρυσό Λέοντα Θεάτρου από την Μπιενάλε της Βενετίας, Κριστιάν Ζαταΐ. Ηρωίδα της, η νεαρή Γκράσα, που εγκαταλείπει τη Βραζιλία και βρίσκει καταφύγιο σε μια κοινότητα καλλιτεχνών όπου, όμως, δεν ξεφεύγει από τις ρατσιστικές και ξενοφοβικές συμπεριφορές.

Οι κριτικοί μιλούν για μια αξέχαστη εμπειρία και το βιογραφικό της (Αργυρός Λέοντας για τον Χορό στη Βενετία το 2018) δεν μας αφήνει περιθώρια για αναβολές. Βγάζουμε εισιτήρια… χθες για τη χορευτική περφόρμανς «Mal - Embriaguez divina» (30/6-1/7) στην οποία η Μαρλέν Μοντέιρο Φρέιτας εξερευνά το κακό ως θεϊκή μέθη, αλλά και ως συνθήκη έκστασης, καλλιτεχνικής δημιουργίας και κοινωνικής ανατροπής.

Μια ακόμα γνώριμη του Φεστιβάλ, η οποία καταχειροκροτήθηκε το 2019 για τη «Σαϊγκόν» της, η Γαλλοβιετναμέζα Καρολίν Γκυελά Ενγκυγέν επανακάμπτει με την παράσταση «Fraternité, Conte fantastique» (6-7/7). Ένα παραμύθι επιστημονικής φαντασίας το οποίο μας διακτινίζει σε μια εποχή που ένα μέρος της ανθρωπότητας εξαφανίζεται στο διάστημα λόγω ενός παράξενου ατυχήματος και αναδεικνύει την αξία της αδελφοσύνης.

Γνωστός για τις υβριδικές - εικαστικές παραστάσεις του, που έχουμε δει και στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ο Φιλίπ Κεν με το «Farm fatale» (10-11/7) ξετυλίγει την ιστορία πέντε σκιάχτρων που, έχοντας μείνει χωρίς δουλειά λόγω της κλιματικής αλλαγής, συζητούν για την εξαφάνιση των εντόμων και τα φυτοφάρμακα και ετοιμάζουν πανό για διαδηλώσεις.

Οι λάτρεις του χορού κρατάμε στην ατζέντα μας και τη «Fύria» (20-21/7) της Λία Ροντρίγκες, μια χορογραφία για το σώμα σε κατάσταση μανίας, όπου ο σύγχρονος χορός συναντά τη βραζιλιάνικη παράδοση. Έχοντας ξεκινήσει από την ομάδα της Μαγκύ Μαρέν, η ίδια εδώ και χρόνια ζει και διδάσκει χορό σε νέους στη μεγαλύτερη φαβέλα του Ρίο ντε Τζανέιρο.

Δεν ξεχνάμε, όμως, και δύο νέες φωνές του ελληνικού θεάτρου. Ο Γιώργος Κουτλής, ο οποίος έγραψε απανωτά sold out με τους ξέφρενους «Παίχτες» του Γκόγκολ, αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία ενός σύγχρονου έργου με την υπογραφή του δραματουργού της Σάουμπυνε, Μάριους Φον Μάγενμπουργκ. Στο «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι» (18-21/7) ο Μ διανύει σε μια νύχτα μια παρανοϊκή και ωμά διασκεδαστική κούρσα, παραβολή της παράλογης πραγματικότητάς μας.

Στο πλαίσιο του κύκλου για την «Αντιγόνη» που διοργανώνει φέτος το Φεστιβάλ, ο Αλέξανδρος Ραπτοτάσιος τοποθετεί τη δράση της τραγωδίας του Σοφοκλή (5-7/7) σ’ ένα τηλεοπτικό στούντιο, σ’ ένα απροσδιόριστο μέλλον, όπου κάθε πολιτική διαπραγμάτευση και απόφαση πραγματοποιούνται σε ζωντανό χρόνο.

Ομιλίες και συζητήσεις στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2022

Ανεκτίμητη παρακαταθήκη της αρχαίας δραματουργίας, η «Αντιγόνη» τροφοδοτεί πολλαπλά το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ μέσα από το αφιέρωμα Antigonisms. Πέρα από τις δύο σκηνικές αναγνώσεις (η δεύτερη έπεται στην Επίδαυρο τον Αύγουστο από τον Τσέζαρις Γκραουζίνις), στην Πειραιώς 260 ο Διονύσης Καψάλης επιμελείται μια σειρά τεσσάρων συζητήσεων που θα σταθούν στα ζητήματα του φύλου και της αντίστασης (7/6), της ερμηνείας και των ερμηνευτριών (22/6), του νόμου και του δίκαιου (30/6) αλλά και των ποιήσεων και των μεταποιήσεων (12/7), με τη συμμετοχή ομιλητών από όλο το φάσμα των γραμμάτων και των τεχνών.

Λίγο πριν ανοίξει η αυλαία των παραστάσεων, μια πρώτη γεύση τους θα έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε και φέτος από νέους θεατρολόγους και ειδικούς του χορού στην Πλατεία στα pre-show talks της ενότητας Πρόλογος, ενώ δυνατότητα για συζήτηση θα υπάρχει και μετά τις παραστάσεις. Στο πλαίσιο της δράσης Έξοδος, σκηνοθέτες, χορογράφοι και συντελεστές τους θα περιμένουν τις ερωτήσεις μας και θα αποκαλύπτουν πτυχές της δημιουργικής διαδικασίας.

Με ενδιαφέρον, ωστόσο, περιμένουμε και την ημερίδα με τίτλο «Φεστιβάλ Επιδαύρου: παρελθόν και μέλλον» (17/6), σε επιμέλεια των Διονύση Καψάλη και Δήμητρας Κονδυλάκη. Όχι μόνο για την αποτίμηση που θα επιχειρήσει στην πρόσληψη του αρχαίου δράματος από τις απαρχές του θεσμού έως σήμερα, αλλά και για τον διάλογο που θα επιδιώξει να ανοίξει σχετικά με τη φιλοσοφία και τον προσανατολισμό του για την επόμενη μέρα. Στο πάνελ θα βρεθούν πανεπιστημιακοί καθηγητές (Ελένη Παπάζογλου, Σάββας Πατσαλίδης, Πλάτων Μαυρομούστακος κ.ά.) αλλά και θεατρολόγοι, γνωστοί σκηνοθέτες και επικεφαλείς καλλιτεχνικών θεσμών (μεταξύ άλλων οι Ελένη Βαροπούλου, Γιάννης Μόσχος, Μιχαήλ Μαρμαρινός, Μαριάννα Κάλμπαρη, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Πρόδρομος Τσινικόρης).

Με μουσική και χορό στην Πλατεία της Πειραιώς 260

Break, hip hop, popping, locking, house, krump, waacking, voguing, dancehall: το λεξιλόγιο της street dance μπήκε στη ζωή του φεστιβάλ την περασμένη σεζόν με το Athens Epidaurus Festival Urban Dance Contest (28-29/6) που επανέρχεται με νέες αναμετρήσεις, δεκάδες χορευτές και τον Dj AmazeMe στα decks.

Φέτος, πάντως, θα μας παίρνουν άνετα τα μεσάνυχτα στην Πειραιώς 260, καθώς για 16 βράδια η πλατεία παίζει τζαζ (30/6-20/7, από τις 23:00). Το ρόστερ επιμελείται ο διακεκριμένος σαξοφωνίστας Δημήτρης Τσάκας και περιλαμβάνει τα κουαρτέτα των Αλεξάνδρας Σιετή, Μάνου Θεοδοσάκη και Αλέξανδρου Affolter, της αξιόλογης σαξοφωνίστριας Μελίνας Παξινός και του πιανίστα Δημήτρη Σεβδαλή. Το πρόγραμμα στο πάλαι ποτέ βιομηχανικό συγκρότημα κλείνει το κουιντέτο του ίδιου του Τσάκα μαζί με την Κουβανέζα τραγουδίστρια, συνθέτρια και μουσικό κρουστών Brenda Navarrete.