Met Gala 2022: Η ιστορία του glamorous event

Ανάμεσα στα δεκάδες «κόκκινα χαλιά» που βλέπουμε κάθε χρόνο, και ενώ όλα έχουν αρχίσει να μπερδεύονται σε ένα σύννεφο γκλίτερ: πρόσωπα, εμφανίσεις, φίρμες, ακρότητες και δηλώσεις μόδας, ένα event ξεχωρίζει, κυρίως επειδή διαθέτει όλα τα παραπάνω γνωρίσματα στη νιοστή: το Met Gala ή ο Χορός του Met Ball, πρώην γνωστού ως ο Χορός του Ινστιτούτου Κοστουμιών για τη χρηματοδότηση του Ινστιτούτου, το οποίο είναι μέρος του Μητροπολιτικού Μουσείου Τεχνών (Met) στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης – του μεγαλύτερου μουσείου στο Δυτικό Ημισφαίριο. Από το 1995, το Κέντρο Κοστουμιών Anna Wintour φιλοξενεί τη συλλογή του Ινστιτούτου με ιστορικά κομμάτια της μόδας και έχει πάρει το όνομά του από την πασίγνωστη διευθύντρια της Vogue, καλλιτεχνική διευθύντρια της Condé Nast, και πρόεδρο του ετήσιου Χορού του Μουσείου.

Το Met Gala θεωρείται η «μεγαλύτερη νύχτα της μόδας», ή και «το Super Bowl των celebrities», ένα τεράστιο event για το οποίο οι διασημότητες από τον χώρο της μόδας, της πολιτικής, τον επιχειρηματικό κόσμο και του αθλητισμού τελευταία, σκοτώνονται να πληρώσουν όσο-όσο για να κάνουν εμφάνιση που θα μείνει στα χρονικά και, ίσως να κερδίσουν και κάποια φωτογραφία τους δημοσιευμένη στις σελίδες της Vogue. Εκτός από τη συγκέντρωση πόρων για το Μουσείο, το Gala είναι και η έναρξη της ετήσιας έκθεσης του Ινστιτούτου η οποία κάθε χρόνο έχει και ένα διαφορετικό θέμα – αυτό, που θέτει και τον τόνο για τις εμφανίσεις της βραδιάς εκείνης.

Met Gala: Όλα ξεκίνησαν το 1948

Ο Χορός καθιερώθηκε από την εκδότρια μόδας Eleanor Lambert σαν ένας τρόπος για τη συγκέντρωση χρημάτων για το Ινστιτούτο Κοστουμιών το οποίο μόλις είχε ξεκινήσει τη λειτουργία του. Το πρώτο Gala ήταν απλώς ένα δείπνο και τα εισιτήρια κόστιζαν πενήντα δολάρια το ένα. Τα χρόνια που ακολούθησαν πλήθαιναν οι επίσημες φιλανθρωπικές εκδηλώσεις στη Νέα Υόρκη που ανέκαθεν είχε μία έντονη αγάπη στο να παρουσιάζει την υψηλή της κοινωνία στις καλύτερες στιγμές της και να κρατάει το παιχνίδι της μόδας, δικό της.

Το Met Gala όμως κρατούσε πάντα τα σκήπτρα για την πολυτέλεια και τα ποσά που συγκέντρωνε: το 2013 συγκέντρωσε 9 εκατομμύρια δολάρια και την επόμενη χρονιά έσπασε το ρεκόρ συγκεντρώνοντας 12 εκατομμύρια. Η Anna Wintour, ιερό τοτέμ του event, ανέλαβε την προεδρία του Ινστιτούτου το 1995 και αποφάσισε να διοργανώνει τον Χορό την πρώτη Δευτέρα του Μαΐου κάθε χρόνο.

Την ανυπέρβλητη λάμψη στο Gala όμως την έδωσε η Diana Vreeland όταν έγινε σύμβουλος του Ινστιτούτου Κοστουμιών το 1972, αν και ακόμα τότε, ήταν περισσότερο ένα γεγονός της high society. Με τα χρόνια, η λάμψη τραβούσε σαν τις πεταλούδες τη νύχτα το φως, διασημότητες από κάθε χώρο της σόουμπιζ και της ποπ κουλτούρας, όπως Elizabeth Taylor, Andy Warhol, Bianca Jagger, Diana Ross, Elton John, Liza Minnelli, Madonna, και Cher που «έτριβαν αγκώνες», για να το πούμε με την κοσμική αργκό, με τη νεοϋορκέζικη ελίτ. Επί Vreeland ήταν που ο Χορός άρχισε να διοργανώνεται στον χώρο του Μουσείου και απέκτησε διαφορετικό θέμα κάθε χρόνο.

Το Met Gala σήμερα

Το 2020 το Met Gala ακυρώθηκε εξαιτίας της πανδημίας της COVID-19, ενώ το 2021 μεταφέρθηκε τον Σεπτέμβριο αντί για τον Μάιο. Τώρα, επιστρέφει κανονικά στον ρυθμό του και ετοιμάζεται να υποδεχθεί τις εξτράβαγκαντ παρουσίες του στις 2 Μαΐου.

Η έκθεση που εγκαινιάζεται με τον Χορό διαρκεί για αρκετούς μήνες και είναι ανοιχτή για το κοινό, φυσικά. Η απήχηση που έχει η εκδήλωση δεν είναι μόνο ένα παιχνίδι μόδας και γοητείας αλλά και μία ευκαιρία για μεγάλες φίρμες και σχεδιαστές να παρουσιάσουν κομμάτια τους και να δημιουργήσουν ένα υψηλό προφίλ στον χώρο τους.

H Anna Wintour επιβλέπει τόσο την επιτροπή της συγκέντρωσης των χρημάτων αλλά και τη λίστα των καλεσμένων την οποία συντάσσει με τη βοήθεια της κλειστής ομάδας συνεργατών της από τη Vogue. Το 2014, η τιμή του κάθε εισιτηρίου για όσους ήταν «εκτός της επίσημης λίστας» ήταν 30 χιλιάδες δολάρια και από την επόμενη χρονιά η τιμή ανέβηκε κατά 5 χιλιάδες δολάρια για να προστατευθεί η «αποκλειστικότητα» του event. Αν κάποιος θέλει να έχει δικό του τραπέζι στο δείπνο, οι τιμές κυμαίνονται από 200 έως 300 χιλιάδες για κάθε τραπέζι ενώ η λίστα καλεσμένων κάθε χρόνο κινείται αυστηρά ανάμεσα σε 650 με 700 άτομα.

Το 2015 το θέμα του Χορού ήταν «Κίνα: Μέσα από το Κάτοπτρο» και το γεγονός κινηματογραφήθηκε για ντοκιμαντέρ σε παραγωγή της Condé Nast Entertainment, της Vogue, και των Relativity Studios. Διαπίστευση για την παρουσία τους στον χώρο είχαν 225 επαγγελματίες φωτογράφοι, ρεπόρτερς, και ονόματα των social media. Σε όλους τους άλλους παρευρισκόμενους ήταν απαγορευμένη η χρήση των social media για εκείνη τη βραδιά. Οι καλεσμένοι είχαν ειδοποιηθεί για την απαγόρευση να βγάζουν selfies και να δικτυώνονται στα social media, μέσα στον Χορό. Η απαγόρευση των selfies έμεινε τελικά και στα επόμενα χρόνια των Met Gala και ισχύει ακόμα. Από το 2018, η Wintour ανακοίνωσε και ότι οι καλεσμένοι πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.

Το θέμα του Met Gala

Η έκθεση έχει διαφορετικό θέμα κάθε φορά αλλά αυτό δεν είναι υποχρεωτικό σαν dress code και για τους καλεσμένους. Φυσικά οι περισσότεροι θέλουν να αρπάξουν την ευκαιρία και να δώσουν τη δική του εκδοχή ο καθένας, παίζοντας με τα στιλ, τους συμβολισμούς και την πρόκληση. Πολλές διασημότητες μάλιστα, κάνουν και δύο διαφορετικές εμφανίσεις αφού το «τελετουργικό» προβλέπει την «ώρα των κοκτέιλ» με τις αφίξεις στο κόκκινο χαλί, τις φωτογραφήσεις και μία ξενάγηση στην έκθεση, την οποία ακολουθεί το επίσημο δείπνο και στο οποίο υπάρχει entertainment από επίσης διάσημα ονόματα.

Το θέμα είναι πάντα βασανιστικό, κυρίως για τους σχεδιαστές που έχουν να ερμηνεύσουν κάθε φορά την έμπνευση της Wintour αλλά και τις απαιτήσεις των celebrities. Πολλά θέματα, με τη στιλιστική τους ασάφεια, προκαλούν πονοκέφαλο όπως εκείνο του 2013, «Punk: Χάος στην Υψηλή Ραπτική», που κανένας δεν καταλάβαινε και ο καθένας το παρουσίασε με τον δικό του τρόπο. Άλλα θέματα όμως, όπως εκείνο του 2014, αφιερωμένο στον μεγάλο Αμερικάνο δημιουργό Charles James που, τη δεκαετία του 1930 διαμόρφωσε την Αμερικάνικη μόδα, είναι μία ξεκάθαρη και ασφαλής ευκαιρία για εκπληκτικές εμφανίσεις παντός τύπου και no gender επιλογής.

Οι διαφορετικές ερμηνείες επάνω σε κάθε θέμα έχουν πραγματικά μεγάλο ενδιαφέρον γιατί, εκτός από σχεδιαστικές θεαματικές προτάσεις, βλέπει κανείς και την προσωπικότητα του καθένα ή ακόμα και τις κρυφές επιθυμίες. Η Billie Eilish, το θέμα «Αμερικάνικη Μόδα» το 2021 το μετέφρασε σε ένα απόλυτο ξανθό μαλλί και σε μία ροζ nude τουαλέτα σαν Grace Kelly, η Zoë Kravitz «έκανε δήλωση» φορώντας Saint Laurent, και η Kim Kardashian εμφανίστηκε με ένα ολόσωμο morphsuit Balenciaga που έκρυβε εντελώς το πρόσωπό της (άλλη μία «δήλωση» περί Αμερικάνικης μόδας) και φυσικά όλοι αναγνώρισαν ποιά κρυβόταν πίσω από αυτή την πασίγνωστη σιλουέτα.

Gilded Glamour

Το φετινό θέμα είναι «Η Επιχρυσωμένη Λάμψη» που προστέθηκε σαν επεξήγηση στην πρώτη ανακοίνωση του θέματος που ήταν "In America: An Anthology of Fashion" – αρκετά κοντά στο περσινό που ήταν "In America: A Lexicon in Fashion". Είναι προφανές ότι χρειάστηκε η δεύτερη επισήμανση για να μη συμβούν ντροπιαστικές εμφανίσεις και έρθουν αλλοπρόσαλλες ερμηνείες, από πριγκίπισσα Ντίσνεϊ μέχρι Μέριλιν Μονρόε. Η κριτικός μόδας των New York Times, Vanessa Friedman, πολύ σωστά είπε ότι έτσι, εξασφαλίζεις ότι όλοι θα καταφθάσουν φορώντας «επίσημο», δηλαδή κάτι χρυσό. Μετά, η Vogue πρόσθεσε άλλη μία διευκρίνιση στις προσκλήσεις: white-tie. Το οποίο σημαίνει επίσημο ένδυμα δείπνου, δηλαδή σμόκιν με ουρά και λευκό παπιγιόν για τους κυρίους και βραδινή τουαλέτα για τις κυρίες. Πολλοί έσπευσαν να το ερμηνεύσουν ως «Νέα Υόρκη του 19ου αιώνα», βλέπε «Εποχή της Αθωότητας» του Martin Scorsese: ασφυκτικά λεπτές μέσες, γυμνοί ώμοι, υπερβολικά κοσμήματα, άκαμπτο βάδισμα.

Met Gala: Κόντρες και παρασκήνιο

Δεν θα μπορούσαν να λείπουν. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Χορό του 2009 με θέμα «Το μοντέλο ως Μούσα», από τον οποίο αποφάσισαν την τελευταία στιγμή να απέχουν τα μοντέλα Naomi Campbell και Stephanie Seymour, σαν ένδειξη συμπαράστασης στον φίλο τους, σχεδιαστή Azzedine Alaïa, όταν ανακάλυψαν ότι κανένα δικό του έργο δεν συμπεριλαμβανόταν στα εκθέματα της έκθεσης στο Ινστιτούτο Κοστουμιών εκείνης της χρονιάς. Εκείνος ζήτησε από τις μούσες του να μην εμφανιστούν φορώντας δικά του ρούχα κι εκείνες αποφάσισαν να μην πατήσουν καν το πόδι τους εκεί. Ο σχεδιαστής, που είχε μακροχρόνια έχθρα με τη Wintour, σχολίασε ότι εκείνη «έχει υπερβολική εξουσία στο μουσείο».

Το white-tie, σαν επίσημος ενδυματολογικός κώδικας είχε δοθεί και το 2014, με το "Charles James: Beyond Fashion". Τα media έσπευσαν να δηλώσουν ότι είναι δύσκολο οι καλεσμένοι να βρουν τέτοια ρούχα για να φορέσουν (!) ενώ μέσα στη γενική γκρίνια, την ώρα των αφίξεων στο κόκκινο χαλί εμφανίστηκε ξαφνικά και ένας streaker (γυμνός), λέξη που είχε να ειπωθεί δημοσίως από τη δεκαετία του ‘70, όταν ήταν μόδα, κυρίως στην Αγγλία, σαν ένδειξη διαμαρτυρίας να κάνουν streaking, να διασχίζουν γυμνοί κάποιοι ένα γήπεδο, μία πλατεία κλπ. με τους αστυνομικούς να τους κυνηγούν και να σκεπάζουν με τα πηλήκια τα επίμαχα σημεία.

Την ίδια χρονιά, το Met Gala συζητήθηκε και για τον περιβόητο καυγά μέσα στο ασανσέρ, ανάμεσα στη Solange Knowles και τον Jay-Z, όταν η κάμερα ασφαλείας συνέλαβε τη Solange να μιλάει έντονα στον Jay-Z και μετά να αρχίζει να τον ξυλοκοπάει και να τον κλωτσάει.

To 2015, το θέμα του Χορού ήταν «Κίνα: Μέσα από το Κάτοπτρο». Άλλη μία χρονιά με αυθαίρετες ερμηνείες, με τους κριτικούς μόδας να εξανίστανται γράφοντας ότι πρόκειται για μία «υπενθύμιση του ανεπαίσθητου θεσμοθετημένου ρατσισμού που έχει επιδεινωθεί από αιώνες ασιατικού απομονωτισμού σε όλο τον κόσμο και από τα διαρκή δυτικά στερεότυπα που επιδεινώνονται από την άγνοια και τη μιμι-κή φύση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης». Μεγάλο θύμα της επίθεσης πολιτικής ορθότητας εκείνης της χρονιάς ήταν η Sarah Jessica Parker που εμφανίστηκε φορώντας μία εντυπωσιακή κατασκευή κεφαλής που θύμιζε το στερεότυπο της "Dragon Lady", δηλαδή της εικόνας που έχει η δυτική κουλτούρα για τις γυναίκες της Νοτιοανατολικής κυρίως Ασίας, της μυστηριώδους, σαγηνευτικής, δολοφονικής, κυρίαρχης ηρωίδας.

Το 2016, η Madonna ερμήνευσε το θέμα "Manus x Machina: Η Μόδα στην Εποχή της Τεχνολογίας", παρουσιάζοντας ένα από τα πιο συζητημένα-με-πολλούς-τρόπους outfits στην ιστορία του Gala: ένα σύνολο σχεδιασμένο από τον Riccardo Tisci, καλλιτεχνικό διευθυντή του οίκου Givenchy, με μαύρο δέρμα και διαφάνειες που άφηνε γυμνά τα δύο στήθη και τα οπίσθιά της. Η Madonna απάντησε στους επικριτές της μέσα από τα social media: «Πολεμήσαμε και συνεχίζουμε να παλεύουμε για τα πολιτικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων σε όλο τον κόσμο. Όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, βρισκόμαστε ακόμα στον Βαθύ Μεσαίωνα. Το φόρεμά μου στο Met Ball ήταν μια πολιτική δήλωση καθώς και μια δήλωση μόδας.»

Το επίσης πολυσυζητημένο Gala του 2018 με θέμα «Ουράνια σώματα: Μόδα και Καθολική Φαντασία» ή σε ελεύθερη μετάφραση, το Παπικό γκλαμ της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας είχε και τη Rihanna να φοράει μία παπική μίτρα. Τα social media βρήκαν το θέμα «βλάσφημο» και τις εμφανίσεις «ανίερες μεταμφιέσεις», παρόλο που η Καθολική Εκκλησία δάνεισε στην έκθεση στο μουσείο περισσότερα από σαράντα παπικά άμφια από το Βατικανό, ενώ παρευρέθηκε και ο καρδινάλιος Timothy M. Dolan. Η εμφάνιση της Rihanna, με ρόμπα κεντημένη με πέρλες και πετράδια και ασορτί παπική μίτρα και κολιέ και με γόβες Christian Louboutin, είχε την υπογραφή Margiela. Η Sarah jessica Parker φόρεσε έναν μικρό Επιτάφειο στο κεφάλι της ενώ η σεναριογράφος Lena Waithe, το ίδιο θέμα το είχε αντιμετωπίσει σαν μία ανοιχτή αγκαλιά προς την κοινότητα των LGBT, φορώντας άμφια με τα χρώματα του ουράνιου τόξου της σημαίας του Pride, σχεδιασμένα από την Carolina Herrera. Κατά τη δήλωσή της, η Εκκλησία και ο Καθολικισμός μιλάνε για το ότι είμαστε φτιαγμένοι κατ’ εικόνα του Θεού. «Το θέμα, για μένα, σημαίνει να είσαι ο εαυτός σου.»

Το θέμα του 2019 ήταν «Camp: Σημειώσεις στη Μόδα». Η έκθεση ήταν βασισμένη στο κείμενο της φιλοσόφου, συγγραφέα και πολιτικής ακτιβίστριας Susan Sontag, του 1964, "Notes on "Camp" στο οποίο ανέφερε ότι «το camp είναι η αγάπη για το αφύσικο της τεχνοτροπίας και της υπερβολής, το ύφος σε βάρος του περιεχομένου, ο θρίαμβος του επικού στιλ». Ιδανικό θέμα για τις διασημότητες να τραβήξουν το στιλ τους στα άκρα όπως η Kim Kardashian που φόρεσε ειδικά σχεδιασμένο για εκείνη φόρεμα από τον Thierry Mugler (που είχε πλέον αποσυρθεί σαν σχεδιαστής). Το φόρεμα, που χρειάστηκε οκτώ μήνες για να γίνει, αγκάλιαζε ασφυκτικά τη «σιλουέτα κλεψύδρα» της Kardashian, ήταν σε χρώμα nude και φτιαγμένο για να θυμίζει «βρεγμένο λουκ» ενώ ήταν κεντημένο με κρυστάλλινες σταγόνες. Η Κιμ, εκείνη τη βραδιά δεν μπορούσε ούτε να καθίσει, ούτε να πάει στην τουαλέτα, ούτε καν να αναπνεύσει εδώ που τα λέμε, αφού είχε πάρει ειδικά μαθήματα «αναπνοής με κορσέ» πριν μπει στο φόρεμα. Οι επικριτές της την κατηγόρησαν ότι «θέτει αφύσικα πρότυπα ομορφιάς». Η κωμικός και συγγραφέας Lena Waithe εμφανίστηκε φορώντας ένα κοστούμι στην πλάτη του οποίου έγραφε «Οι Μαύρες Drag Queens Εφηύραν το Camp». Μήνυμα που ήθελε να δείξει ότι οι περιθωριοποιημένοι, η queer κοινότητα και οι έγχρωμοι άνθρωποι διεκδικούν ξανά το δικό τους στιλ.

Met Gala 2022

To φετινό θέμα, παρά τις επισημάνσεις για «χρυσό» και "white-tie" είναι "In America: An Anthology of Fashion". Δηλαδή ιστορίες της Αμερικάνικης Μόδας που ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί, παρά αποτελούν τάσεις και νέες ιδέες που έχουν να κάνουν με την ισότητα, τη διαφορετικότητα και την ένταξη. Οι νέες λέξεις του λεξικού (σαν συνέχεια του περσινού θέματος) μιλούν για τη μόδα του 20ού και του 21ου αιώνα έτσι όπως θα φανούν μέσα από περισσότερες από 100 ανδρικές και γυναικείες φορεσιές και μάλιστα έτσι όπως τις έδειξαν μερικοί από τους πιο εμπνευσμένους Αμερικάνους σκηνοθέτες όπως η Sofia Coppola, ο Martin Scorsese κ.ά.

Όσο για τους καλεσμένους είναι περίπου οι ίδιοι κάθε χρονιά αν και πολλά μίντια περιμένουν εναγωνίως την επιστροφή της Zendaya στο χαλί, μετά την περσινή απουσία. Το είδος Kardashian θα εκπροσωπηθεί από τις Kim Kardashian, Kendall Jenner, και πιθανότατα την Kylie Jenner που επίσης πήρε απουσία πέρσι.

Αυτό που παρατηρείται τελευταία και φαίνεται ότι θα εξακολουθήσει να συμβαίνει είναι μεγάλοι, Ευρωπαϊκοί κυρίως οίκοι μόδας να αγοράζουν τα ακριβά εισιτήρια των τραπεζιών και να προσκαλούν δικούς τους καλεσμένους σε αυτά που φορούν τη δική τους φίρμα. Πέρσι, ο Βρετανός οδηγός αγώνων ταχύτητας Lewis Hamilton «αγόρασε» ένα τραπέζι στο οποίο κάλεσε μαύρους σχεδιαστές, μουσικούς, αθλητές και καλλιτέχνες, ζητώντας τους να φορέσουν όποιο ρούχο, όποιου σχεδιαστή επιθυμούσαν. Είναι ίσως μία νέα «ηθική» που μπαίνει στις λίστες καλεσμένων του Met Gala, η οποία μπορεί και να σημαίνει το τέλος της «εποχής Wintour».