Cheerleading: Μάθαμε τα πάντα για τον Αθλητικό Ομαδικό Χορό

Cheerleading στην ποπ κουλτούρα σημαίνει σχολικές αμερικάνικες κωμωδίες των 80s και 90s, τσιρίδες, country rock, ξανθά κορίτσια, πυραμίδες, πομ-πομς και η κορυφαία cheerleader να τα έχει με τον νταή-bully της τάξης. Τα πράγματα όμως έχουν εξελιχθεί κάπως διαφορετικά. Από όλα τα παραπάνω ας κρατήσουμε τη διασκέδαση και, επειδή μοιάζει λίγο ατυχές το «τσίρλίντινγκ» γραμμένο στα ελληνικά, ας αλλάξουμε την ονομασία σε: Αθλητικός Ομαδικός Χορός.

Οι οργανωμένοι φανς που υποστηρίζουν την ομάδα, από εκεί που ήταν φωνές και θόρυβος στις κερκίδες, εξελίχθηκαν σε καλοκουρδισμένη ομάδα που επιδίδεται στο δικό της πλέον, με κόπο στημένο, πρόγραμμα. Το cheerleading εξελίχθηκε σε ένα αθλητικό θέαμα με ομορφιά, πολυπλοκότητα, πειθαρχία αλλά και μία βασική διαφορά: τη νεανική χαρά.

Με αφορμή την ένταξη με όρους του αθλήματος στο σχολικό πρόγραμμα, αναζητήσαμε πληροφορίες για αυτό το όχι πολύ γνωστό στην Ελλάδα σπορ.

Οι κανόνες στα σχολεία
Με εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας, το cheerleading μπαίνει στα σχολεία από τη νέα χρονιά που ξεκινάει. Όχι σαν μάθημα, ενώ όπως έγινε κατανοητό στην αρχή προκλήθηκαν αντιδράσεις, ιδιαίτερα στα social media. Η εγκύκλιος επιτρέπει την είσοδο εκπροσώπων της Ελληνικής Ομοσπονδίας Τσιρλίντινγκ - Αθλητικού Ομαδικού Χορού (Ε.Ο.Τ.-Α.Ο.Χ.) σε σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2020-2021, για να μάθουν τα παιδιά τι είναι το cheerleading. Η άδεια αυτή δίνεται ετησίως σε όλες τις Ομοσπονδίες οι οποίες έχουν λάβει ειδική αθλητική αναγνώριση από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και δεδομένου ότι η ΕΟΤ - ΑΟΧ έλαβε τη σχετική αναγνώριση τον Ιούνιο 2019, αυτεπάγγελτα συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των ομοσπονδιών που δικαιούνται να λάβουν άδεια εισόδου στα σχολεία. Αυτή την άδεια εισόδου την παίρνουν όλα τα αθλήματα εδώ και πολλά χρόνια. Δεν έκανε κάποιος κάποια χάρη. Είναι η φυσική εξέλιξη κάθε αθλήματος, εφόσον τηρεί τις προϋποθέσεις και έχει αναγνωριστεί σε Παγκόσμιο Επίπεδο. Επίσης, η άδεια εισόδου δεν σημαίνει ότι θα αντικατασταθούν μαθήματα του σχολείου με το cheerleading. Το άθλημα θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάζεται στα σχολεία μέσω των εκπροσώπων του, τηρώντας όλες τις οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας οι οποίες ισχύουν για όλα τα αθλήματα.

Οι επισκέψεις επιλεγμένων εκπροσώπων της ΕΟΤ - ΑΟΧ σκοπό έχουν να ενημερώσουν τα παιδιά για το άθλημα του cheerleading με αναφορά στην ιστορία του αθλήματος, στον τρόπο διεξαγωγής και τους κανονισμούς, ενώ μπορεί να υπάρξει και βιωματική προσέγγιση με δραστηριότητες προσομοίωσης, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν.

Οι επισκέψεις των επιλεγμένων εκπροσώπων θα υλοποιούνται χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση, μετά από συνεννόηση με τους εκάστοτε Διευθυντές των σχολικών μονάδων, με απόφαση των αντίστοιχων Συλλόγων Διδασκόντων και ενημέρωση του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου κλάδου ΠΕ11, Φυσικής Αγωγής. Κατά τη διάρκεια των ενημερώσεων/δραστηριοτήτων είναι υποχρεωτικό να παρίσταται εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής, ορισμένος από τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ενώ δεν επιτρέπεται η προώθηση, προβολή, διάθεση ή διανομή υλικού που αφορά στην άμεση ή έμμεση διαφήμιση εμπορικού προϊόντος ή προϊόντος παροχής υπηρεσιών, καθώς και η λήψη στιγμιότυπων (βιντεοσκόπηση - φωτογράφιση - ηχογράφηση) των μαθητών/τριών.

Ποια είναι η ιστορία του Cheerleading

Όλα ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1880 στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Η ατμόσφαιρα που επικρατούσε στους αγώνες αμερικανικού ποδοσφαίρου του πανεπιστημίου ήταν τόσο ένθερμη που οδήγησε τους φοιτητές στη διαμόρφωση μιας αντρικής φοιτητικής ομάδας εμψύχωσης –pep club– με στόχο την υποστήριξη των ομάδων τους μέσω συνθημάτων και ζητωκραυγών από όλη την ομάδα ταυτόχρονα.

Μέχρι το 1889 είχαν δημιουργηθεί τα pep clubs – οι ομάδες εμψύχωσης γηπέδων μαζί με συντονισμένες επευφημίες, ζητωκραυγές, ακόμα και «τραγούδια μάχης» που συνέχισαν να αναπτύσσονται σε πολλά σχολεία και πανεπιστήμια σε όλες τις Η.Π.Α. για να εμπνέουν και να κινητοποιούν τους φιλάθλους τους.

Τα πρώτα 25 χρόνια της ζωής του το Cheerleading ήταν ένα παιχνίδι για αγόρια. Το 1923 ήταν η χρονιά που το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα παρουσίασε τις πρώτες γυναίκες cheerleaders στους αθλητικούς του αγώνες. Παρόλο που γυναίκες συνέχισαν να συμμετέχουν ως cheerleaders σε διάφορες περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών μετά το 1923, δεν ήταν παρά τη δεκαετία του 1940 που οι γυναίκες έγιναν η πλειοψηφία στις ομάδες cheerleading, σε μια εποχή όπου οι άντρες φοιτητές πανεπιστημίων έφυγαν από τη χώρα για να πολεμήσουν στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Λίγο αργότερα οι cheerleaders βελτίωσαν το είδος, προσθέτοντας νέες τεχνικές και ασκήσεις ώστε να ενεργοποιήσουν τους θεατές στους αγώνες.

Το 1974 ο Τζέφ Ουέμπ ίδρυσε την Παγκόσμια Ένωση Cheerleading (UCA) για να διδαχτεί υψηλότερο επίπεδο δεξιοτήτων σε cheerleaders σε όλες τις Η.Π.Α. Έγινε εισαγωγή των ακροβατικών και των πυραμίδων για να γίνει το cheerleading πιο διασκεδαστικό. Η νέα εποχή για το cheerleading είχε ξεκινήσει.

Το 1980 ο Τζεφ Ουέμπ ίδρυσε τις Παγκόσμιες Χορευτικές Κατασκηνώσεις κατά κύριο λόγο για τις ομάδες Ντριλ (drill teams). Έτσι το 1990 δημιουργήθηκε η Παγκόσμια Ένωση Χορού (UDA). Επινόησαν τον όρο «Ομάδες Χορού» ώστε να εκφράζεται καλύτερα το εύρος των στιλ που εκτελούσαν οι αθλήτριες/ές.

Το 1982, η Παγκόσμια Ένωση Cheerleading και η Παγκόσμια Ένωση Χορού διοργάνωσαν το 1ο εθνικό πρωτάθλημα Cheerleading και χορευτικών ομάδων.

Το 2004, η Αμερικάνικη All Star Ομοσπονδία (USASF) και η Παγκόσμια All Star Ομοσπονδία (IASF) διοργάνωσαν το 1ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Cheerleading στο Παγκόσμιο Θέρετρο της Walt Disney.

To 2006, ιδρύθηκε η ICU (Παγκόσμια Ομοσπονδία Cheerleading), η οποία αναγνωρίστηκε από τη SportAccord το 2013, ενώ το 2014 έγινε δεκτή από τη FISU (Παγκόσμια Ομοσπονδία Πανεπιστημιακού Αθλητισμού).

Το 2011 παρουσιάστηκε η επίσημη ετήσια έκθεση για την ασφάλεια των αθλημάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, με το Cheerleading να κατατάσσεται ως το 2ο ασφαλέστερο άθλημα, μετά την κολύμβηση.

Το 2016, το Cheerleading εγκρίνεται από τη Διεθνή Ολυμπιακή Eπιτροπή για να συμπεριληφθεί στο Ολυμπιακό πρόγραμμα.

Είναι άθλημα αναγνωρισμένο από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Πανεπιστημιακού Αθλητισμού FISU. Η επόμενη Πανεπιστημιάδα θα γίνει στην Ελλάδα το 2022.

Οι αξίες του Cheerleading

• Καταπολέμηση της βίας στους αθλητικούς χώρους. Είναι το μόνο άθλημα που αντικείμενό του είναι η έκφραση θετικής συμπεριφοράς στην προπόνηση και στον αγώνα και αυτό, μάλιστα, προσμετράται στη βαθμολόγηση των αθλητών.
• Καταπολέμηση του bullying μέσα στους μαθησιακούς χώρους.
• Η συνεχής αλληλοϋποστήριξη καλλιεργεί στα αθλούμενα παιδιά τη θετική γλώσσα του σώματος η οποία στο μέλλον θα παίξει τεράστιο ρόλο σε κάθε είδους εξετάσεων (σχολικών - πανεπιστημιακών - καθημερινών ως άτομο αποδεκτό στη κοινωνία).
• Όλοι οι αθλητές είναι εξίσου σημαντικοί στην ομάδα. Με τη συμμετοχή στην αγωνιστική ομάδα χωρίς αλλαγές, ο αθλούμενος βγαίνει από τη μοναχικότητα και την περιθωριοποίηση και έτσι αντιμετωπίζεται η ντροπαλότητα, το σχολικό άγχος, τα αισθήματα ανασφάλειας, οι φοβίες, και η σχολική άρνηση.
• Φροντίδα για την εμφάνιση και τη γενικότερη εικόνα. Όμορφα ρούχα, ζωντανά χρώματα, χορός, γυμναστική, σώμα καλλίγραμμο και δυνατό.
• Καταπολέμηση των σωματικών και φυλετικών διακρίσεων. Στο cheerleading μπορεί να συμμετέχει στις ομάδες ο κάθε σωματότυπος.
• Επιτρέπεται να συμμετέχουν ελεύθερα σε εθνικές ομάδες άτομα που έχουν διαμονή στη χώρα άνω των 6 μηνών, άσχετα αν έχουν την υπηκοότητα της χώρας.
• Συμμετέχουν σε ομάδα άτομα κάθε κοινωνικής και φυλετικής προέλευσης.
• Η μουσική και ο χορός σαν βασικό μέρος του αθλήματος παίζουν σημαντικό ρόλο στην εκτόνωση, τον ενθουσιασμό και το θετικό κλίμα αλλά και την ανάπτυξη των καλλιτεχνικών ταλέντων.

Δεν γίνεται cheerleading χωρίς τα πομ-πομ

• Στην αρχή χρησιμοποιούνταν σαν απλά διακοσμητικά των κερκίδων και σαν κομφετί. Ήταν φτιαγμένα από ελαφρύ χαρτί γκοφρέ σε διάφορα χρώματα τα οποία ξέβαφαν και γίνονταν ένα όταν έβρεχε.
• Αυτός που σκέφτηκε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στον χορό ήταν ο Lawrence Herkimer, το 1953, όταν τους προσέθεσε μία κρυφή ξύλινη λαβή. Έκτοτε συνέχισαν να εξελίσσονται σε υλικά και σε ευκολία στη χρήση τους.
• Το 1965 εμφανίστηκαν τα πομ-πομς από βινύλιο τα οποία μοίρασε σε όλες τις ομάδες των ΗΠΑ το Διεθνές Ίδρυμα Cheerleading Foundation. Ήταν πολύ πιο ελαφριά και εύκολα στη χρήση τους.
• Τα Cheerballs είναι τα μικρά «φουντωτά» σαν μπάλες πομ-πομ τα οποία είναι φθηνότερα και πιο εύχρηστα. Χρησιμοποιούνται κυρίως στις πρόβες ή όταν σε μία χορογραφία πρέπει να τα πετάνε οι αθλητές/τριες αναμεταξύ τους, στον αέρα. Επειδή δεν έχουν λαβές, είναι και πιο εύκολα να τα πιάνουν.
• Υπάρχουν και τα πομ-πομ για δάχτυλα που τα περνούν στα δάχτυλά τους με ελαστικό κράτημα τα μέλη των ομάδων.
• Τα πιο «σοβαρά» πομ-πομ, εκείνα που προορίζονται για αγώνες και εντυπωσιασμό, έχουν μεταλλικά χρώματα και, συνήθως, συνδυασμούς των χρωμάτων της ομάδας που αντιπροσωπεύουν.
• «Το κορίτσι με τα πομ-πομ» είναι πλέον μία εικονική φιγούρα στην ποπ κουλτούρα και υπάρχει σαν κινηματογραφικός ρόλος, σαν χαρακτήρας κόμικς και anime και σαν σύμβολο της σχολικής ζωής.

Trivia

• Τέσσερις πρόεδροι των ΗΠΑ είχαν υπάρξει cheerleaders: Ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ, ο Ντουάιτ Άιζενχάουερ, ο Ρόναλντ Ρίγκαν και ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος.
• Το μεγαλύτερο Cheerleading Cheer στην Κίνα, έγινε στις 23 Δεκεμβρίου 2018, με 2.102 συμμετέχοντες, στην Hangzhou, Zhejiang, και μπήκε στο Βιβλίο των Ρεκόρ Guinness.
• Άλλο ένα ρεκόρ Guiness είναι η μεγαλύτερη Cheerleading Πυραμίδα που έγινε ποτέ και αποτελούνταν από 60 κορίτσια. Έγινε τον Αύγουστο του 2017 στη Νέα Ζηλανδία.

Το άθλημα έχει 7 επίσημα αγωνίσματα

1. Ομαδικό CHEERLEADING ALL GIRLS (μόνο κορίτσια)
2. Ομαδικό CHEERLEADING GOED (μικτό)
3. Oμαδικό CHEER FREESTYLE POM
4. Ομαδικό CHEER HIPHOP
5. Ομαδικό CHEER JAZZ
6. Ζευγάρι CHEER FREESTYLE POM
7. Ζευγάρι CHEER HIP HOP

*Ευχαριστούμε την υπεύθυνη επικοινωνίας της Ελληνικής Ομοσπονδίας Cheerleading, κυρία Ευαγγελία Κρητικού για τη βοήθεια. Περισσότερα στο www.cheerleading.gr