Χορος

FFF | Archive: Η βία στη Λωρίδα της Γάζας γίνεται χορός

Ένα χορευτικό σόλο στη Στέγη για τις συνέπειες της βίας στο σώμα των ανθρώπων που ζουν τον πόλεμο

Ηρώ Παρτσακουλάκη
ΤΕΥΧΟΣ 566
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τι συμβαίνει στο σώμα των ανθρώπων που ζουν σε εμπόλεμες ζώνες; Ισραήλ και Παλαιστίνη γίνονται το πεδίο παρατήρησης του Αρκάντι Ζαΐντες στο FFF Archive. Χωρίς να διστάζει, ρίχνει το ιδιαίτερα κριτικό του βλέμμα στην πολιτική πραγματικότητα της χώρας του. Βασισμένος σε οπτικό υλικό από το αρχείο της ανθρωπιστικής οργάνωσης B’Tselem, ο Ζαΐντες, μια εντελώς ξεχωριστή φωνή στο τοπίο του ισραηλινού χορού, δημιουργεί μια αριστουργηματική παράσταση πάνω στη βία που δέχεται το ανθρώπινο σώμα και στο κόστος που επιλέγει να πληρώσει ένα κοινωνικό σύνολο προκειμένου να επιβληθεί.

Η συνεργασία του με την οργάνωση B’Tselem ξεκίνησε το 2013. Πρόκειται για μια ισραηλινή οργάνωση, γνωστή για τις δράσεις της που ρίχνουν φως στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων από το στρατό, τους εποίκους, το δικαστικό σύστημα και την κυβέρνηση του Ισραήλ. Ιδρύθηκε το 1989 και έχει αναλάβει να καταγράφει όλα τα παραπάνω, να ενημερώνει το κοινό αλλά και τους ιθύνοντες στο Ισραήλ για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Κατεχόμενα. Το 2007, η B’Tselem, δίνοντας κάμερες στους Παλαιστινίους που ζουν εκεί, εγκαινίασε μια νέα μέθοδο δράσης που τους επέτρεπε να καταγράφουν τις παραβιάσεις που υφίστανται.

 Η βία στη Λωρίδα της Γάζας γίνεται χορός

Η παραγωγή αυτών των ντοκουμέντων μεταβλήθηκε σταδιακά σε σημαντική πράξη αντίστασης, ενώ βοήθησε σημαντικά και σε στημένες δίκες. Έχοντας εντρυφήσει σε 4.500 ώρες οπτικού υλικού, ο Ζαΐντες επιλέγει ως βάση της παράστασής του υλικό στο οποίο απεικονίζονται μόνο Ισραηλινοί σε στιγμές καθημερινής βίας.

Διερευνώντας τις συνέπειες της βίας στα σώματα των ανθρώπων που ζουν σε εμπόλεμες ζώνες, αναπαράγει τις κινήσεις των απεικονιζόμενων, άλλοτε ταυτόχρονα, άλλοτε προλαμβάνοντας και άλλοτε επαναλαμβάνοντάς τις. Μερικές φορές παράγει και ο ίδιος ήχους, μέχρις ότου η βία που έχει εγγραφεί στο σώμα του μετατραπεί σε έναν τρελό χορό, παράδοξα κατασκευασμένο από κινήσεις βίας, ωμότητας, απανθρωπιάς.

Αλλάζοντας διαρκώς οπτική γωνία, μετασχηματίζοντας το σώμα του σε καθρέφτη, μεγεθυντικό φακό, παρατηρητή ή απλώς σε ένα σώμα που δεν ξέρει πού να σταθεί, αμβλύνει τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και αναπαράστασης. Καταθέτει έτσι στο κοινό τα ερωτηματικά του για τη βία ως χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους, αλλά και για την ευθύνη του καθενός μας απέναντι σε όσους την υιοθετούν.

Όσο για το πώς ανακάλυψε αυτό το οπτικοακουστικό υλικό, ο Ζαΐντες εξηγεί σε συνέντευξή του στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το 2014: «Αυτά τα βίντεο, που είναι ταυτόχρονα η αφορμή της παράστασής μου και το υλικό της, τα ανακάλυψα μέσω των κοινωνικών δικτύων. Το πρώτο που μου έκανε εντύπωση ήταν η δύναμη αυτών των αμέτρητων σεκάνς. Αυτό με οδήγησε στο να αρχίσω να ξεχωρίζω και να αρχειοθετώ αυτές που μου φαίνονταν πιο ενδιαφέρουσες και μου παρείχαν περισσότερο υλικό για σκέψη».

Γεννημένος στη Λευκορωσία το 1979, έφτασε στο Ισραήλ το 1990, όταν μετανάστευσε εκεί η οικογένειά του. Σήμερα ζει και δημιουργεί στο Τελ Αβίβ. Σπούδασε χορό στο Ισραήλ και συνέχισε τις σπουδές του στη χορογραφία στο Άμστερνταμ. Μεταξύ άλλων, χόρεψε με τη σπουδαία ομάδα Batsheva και ήταν μέλος της ομάδας της Yasmeen Godder, προτού αρχίσει την ανεξάρτητη πορεία του ως χορογράφος το 2004.

Τα τελευταία επτά χρόνια, η έρευνα του Ζαΐντες είναι κυρίως εστιασμένη στην κοινωνικοπολιτική κατάσταση στο Ισραήλ και στη διαμάχη Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Είναι ένας από τους λίγους Ισραηλινούς χορογράφους που κάνουν την πολιτική πραγματικότητα μέρος της δουλειάς τους και επιδιώκει διαρκώς την ανάδειξη κριτικού διαλόγου γι’ αυτά τα ζητήματα.

Η παράσταση είναι μέρος του Fast Forward Festival που διοργανώνει η Στέγη 16-31 Μαΐου και εστιάζει στο τρίπτυχο «τέχνη, κοινωνία, πολιτική». Καλλιτέχνες από το Άμστερνταμ, τη Βηρυττό, τις Βρυξέλλες, το Κέηπ Τάουν, τη Μελβούρνη, τη Ραμάλα, το Σέφιλντ και το Τελ Αβίβ δημιουργούν καταργώντας τα γεωγραφικά και πολιτισμικά όρια.

Την Τετάρτη 25 Μαΐου, μετά την παράσταση, θα ακολουθήσει συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

FFF | Archive, Τετάρτη 25-26 Μαΐου, Μικρή Σκηνή Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, Συγγρού 107, 210 9005800