Φωτογραφια

Eίμαστε όλοι μετανάστες

Έλληνες μετανάστες, 1960. Χαμόγελα επιβίωσης, βλέμματα γεμάτα «ανορθόγραφη» νοσταλγία για την πατρίδα.

Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 318
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Έλληνες μετανάστες, 1960. Χαμόγελα επιβίωσης, βλέμματα γεμάτα «ανορθόγραφη» νοσταλγία για την πατρίδα. Ασπρόμαυρο «γράμμα από τη Γερμανία» σαν παλιά ελληνική ταινία. Ένθερμοι, σεμνοί, αθώοι και αξιοπρεπείς. Καλλιέργησαν την πατρίδα τους σαν βασιλικό μέσα σε τενεκεδένιο γλαστράκι, γέμισαν κάρβουνο και σαπουνάδες από λάντζα, ντύθηκαν να φωτογραφηθούν με τα καλά τους, στριμώχτηκαν σε τρένα, έκαναν οικογένειες – άλλοι γύρισαν, άλλοι ρίζωσαν εκεί.

Ελλάδα, 2010. Τώρα που 7 στους 10 νέους πτυχιούχους σκέφτονται πώς θα καταφέρουν να φύγουν για πάντα  από τη χώρα (4 στους 10 έχουν ήδη ξεκινήσει ενέργειες μετανάστευσης, σύμφωνα με στοιχεία της Κάπα Research), σε μια αίθουσα της πόλης παίζεται ένα έργο από τα παλιά. Πριν 50 χρόνια, το Γερμανο-Ελληνικό Σύμφωνο Προσέλκυσης Εργατών έκανε χιλιάδες Έλληνες να μεταναστεύσουν στη Γερμανία, κυνηγώντας ένα καλύτερο αύριο. Σήμερα, μετά από μια ολόκληρη ζωή, οι φωτογραφίες τους αναρτώνται στο Ινστιτούτο Goethe.

Τίτλος της έκθεσης, «Οικεία ξενιτιά». Η πορεία των Ελλήνων μεταναστών από τα καπνοχώραφα στη γερμανική βιομηχανία, από τη μεγάλη ελληνική οικογένεια στη μοναξιά των εργατικών εστιών και από τις συναισθηματικά φορτισμένες σκηνές αποχαιρετισμού στη σταδιακή εγκατάσταση στη «δεύτερη πατρίδα». Φωτογραφίες από το Αρχείο του Κέντρου Τεκμηρίωσης και Μουσείου Μετανάστευσης στη Γερμανία που με την αλήθεια, την αθωότητα και τη σκληρή τους πραγματικότητα σε κάνουν να νιώθεις ότι είμαστε όλοι μετανάστες.

INFO 1/10 έως 18/12, Ινστιτούτο Goethe, Ομήρου 14-16, 210 3661.000. Eπιμέλεια έκθεσης: Δρ. Μανουήλ Γκόγκος.


Κεντρική φωτό: Η Επιτροπή (Die Kommission). Ιατρική εξέταση ενώπιον της Γερμανικής Επιτροπής, Θεσσαλονίκη 1965
Οι  λεγόμενες «Γερμανικές Επιτροπές» όφειλαν να εξετάσουν τους υποψήφιους από άποψη υγείας και ειδικών γνώσεων και να οργανώσουν το ταξίδι στη Γερμανία. Μια γερμανική εταιρεία ζητούσε επί λέξει «καλό ανθρώπινο υλικό». (Δάνειο Hans-Jörg Eckardt / Αρχείο DOMiD, Κολωνία)