Φωτογραφια

Τζιμ Τζάρμους: Οι αγαπημένες του σουρεαλιστικές φωτογραφίες για το Paris Photo

Με αφορμή τον εορτασμό της 100ής επετείου του Υπερρεαλισμού

Γιώργος Δήμος
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τζιμ Τζάρμους: Επιλέγει απο την προσωπική του συλλογή φωτογραφίες, που θα παρουσιαστούν φέτος στο Paris Photo

Στο πλαίσιο του εορτασμού της 100ης επετείου του Υπερρεαλισμού, το Paris Photo καλεί τον Αμερικανό σκηνοθέτη Τζιμ Τζάρμους να επιμεληθεί μια προσωπική επιλογή από καλλιτεχνικές φωτογραφίες που θα παρουσιαστούν φέτος, από τις 7 έως τις 10 Νοεμβρίου 2024, στο ιστορικό Γκραν Παλαί. Ο Τζιμ Τζάρμους, που συνέθεσε μαζί με το μουσικό του σχήμα SQÜRL ένα νέο σάουντρακ για να συνοδεύει τέσσερις αποκατεστημένες μικρού μήκους ταινίες του σουρεαλιστή φωτογράφου Μαν Ραίη, οι οποίες θα προβληθούν υπό τον γενικό τίτλο «Return to Reason», θα παρευρεθεί στη φουάρ και θα συμμετάσχει σε μία ανοιχτή συζήτηση με το κοινό.

Χωρίς τίτλο 1973 © Christian Berst Art Brut
Η τρανς Lisetta Carmi με τις φίλες της 1965-1967 © Martini & Ronchetti

«Ως ατίθασος έφηβος, ο σουρεαλισμός ήταν μια αποκάλυψη για εμένα, αρχικά στις οπτικές του φόρμες και ύστερα στις λογοτεχνικές του», είπε ο σκηνοθέτης, σχετικά με την συμμετοχή του στο φετινό Paris Photo, 100 χρόνια μετά την κυκλοφορία των πρώτων Μανιφέστων του Σουρεαλισμού από τον Αντρέ Μπρετόν και τον Ιβάν Γκολ. «Στα είκοσί μου, το κίνημα αυτό με οδήγησε στο Παρίσι, όπου χρησιμοποίησα την "Νάντια" του Μπρετόν σαν χάρτη, για να βρω το δρόμο μου μέσα στα μυστηριώδη νυχτερινά σοκάκια της πόλης».

Χωρίς τίτλο 1972 © Daido Moriyama/Courtesy IBASHO
Xiu Liang, Ζώο αποθήκευσης 2016 © Three Shadows +3

Οι επιλογές του Τζιμ Τζάρμους για το φετινό Paris Photo δεν είναι αυστηρά υπερρεαλιστικές, αλλά αντικατοπτρίζουν τις βασικές αρχές του κινήματος, που αφορούν την μεταμόρφωση του καθημερινού σε ονειρικό και μερικές φορές το αντίθετοΣυμπεριλαμβάνονται οι χαρακτηριστικές φωτογραφίες από πισίνες του Ντέιβιντ Χόκνεϊ, οι κατακόμβες του Πίτερ Χούτζαρ, ένα πορτραίτο του Τζακ Κέρουακ από τον Ρόμπερτ Φρανκ, αλλά και το φωτορεπορτάζ της Λιζέτα Κάρμι για την τρανς κοινότητα στη Γένοβα της Ιταλίας κατά τη δεκαετία του 1960, τα γυμνά του Ντάιντο Μοριγιάμα και η σύγχρονη έρευνα της Ζανέλ Μουχόλι επάνω στον φυλετισμό.

Σαούλ Λέιτερ, Χωρίς τίτλο 1960 © Gallery FIFTY ONE
Χωρίς τίτλο 1989 © Edwynn Houk

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Paris Photo, Άννα Πλάνας, εξηγεί πως η συλλογή ισορροπεί μεταξύ της ιστορίας του Υπερρεαλισμού (με έργα του Μαν Ραίη και της Ντόρα Μάαρ) και μία πιο ενστικτώδη προσέγγιση: «Με ενθουσίασαν, πέρα από τις σχέσεις με τον Υπερρεαλισμό, οι προσωπικές αναφορές. Ο Τζιμ Τζάρμους ήταν φίλος του Ρόμπερτ Φρανκ και του [Νομπουγιόσι] Αράκι και σε αφήνει να περιπλανιέσαι, μέσα από την επιλογή του, ανάμεσα σε διαφορετικές πόλεις όπως το Τόκιο, το Βερολίνο και τη Νέα Υόρκη».

Κατακόμβη Παλέρμο 1963 © Peter Hujar Archive LLC Artists Rights Society (ARS) NY/Stephen Daiter
xxxx

Με την παρουσία του στο φετινό Paris Photo, ο σκηνοθέτης του «Πέρα από τον Παράδεισο» πηγαίνει αυτόν τον φόρο τιμής στις πολιτιστικές ρίζες της Πόλης του φωτός ένα βήμα παραπέρα. Πέραν της επιμέλειάς του και της συζήτησης με τον συγγραφέα Φιλίπ Αζουρί στις 8 Νοεμβρίου, ο Τζιμ Τζάρμους βοήθησε στην αποκατάσταση μιας σειράς «εντυπωσιακών σουρεαλιστικών ταινιών από την δεκαετία του 1920», του Μαν Ραίη. Συνοδευόμενες από την μουσική επένδυση της μετα-ροκ μπάντας SQÜRL (που αποτελείται από τον ίδιο και τον παραγωγό Κάρτερ Λόγκαν), οι ταινίες θα προβληθούν στα πλαίσια της φουάρ και θα κάνουν τη διεθνή τους πρεμιέρα στις 13 Νοεμβρίου 2024.