Ο Δημήτρης Μουγκός, ο ΛΕΞ και οι παρέες τους στην έκθεση «Κάνα δυο φωτογραφίες»

Στις εικόνες του Δημήτρη Μουγκού ο χρόνος χάνεται για να γίνουν πρωταγωνιστές οι άνθρωποι, τα πλάσματα, οι πόλεις και τα κτήρια. Οι στιγμές. «Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από εικόνες στατικές και κινούμενες, άγνωστης προέλευσης και λόγου ύπαρξης» έχει σχολιάσει σε μία παλιότερη επικοινωνία μας ο Δημήτρης Μουγκός συζητώντας για τις φωτογραφίες του.

Διαδεχόμενη το λεύκωμα φωτογραφίας «Κάνα δυο φωτογραφίες» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Petites-Maisons, τον Απρίλιο του 2023, η φερώνυμη έκθεση φωτογραφίας του Δημήτρη Μουγκού στην γκαλερί The Eye Altering, που «τρέχει» η Ελένη Γιαννακούλη, εγκαινιάζεται Παρασκευή και 13 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως την Παρασκευή 10 Νοεμβρίου, φιλοξενώντας 32 μοναδικές λήψεις του φωτογράφου στο πλαίσιο των φετινών εκδηλώσεων του Μουσείου Φωτογραφίας – Photobiennale Thessaloniki.

Από τα χρόνια των σπουδών του στο Goldsmiths, στο Λονδίνο, και την Αθήνα, μέχρι τη μόνιμη εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη, εξέλιξε την εμμονή του με τη φωτογραφική πράξη. Καταγράφοντας για χρόνια στιγμές της παρέας του, ο Δημήτρης Μουγκός μας αφήνει να ρίξουμε μια ματιά στο περίπλοκο μωσαϊκό της φιλίας και της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας. Ένας κύκλος αδελφικών φίλων, που περνούν δημιουργικό χρόνο και κάνουνε ένα ταξίδι μαζί.

Με κάθε κλικ η παρέα δημιουργεί έναν χώρο. Με κάθε κλικ, μια στιγμή της συλλογικής τους εμπειρίας μένει στον χρόνο για πάντα. Οι φωτογραφίες αυτές γίνονται κάτι περισσότερο από απλά στιγμιότυπα· γίνονται φορείς συναισθημάτων, περικλείοντας το γέλιο, την αγωνία, την επιτυχία, τη συντροφικότητα. Το να αποφασίσει ο Δημήτρης Μουγκός να κάνει τις εικόνες αυτές ένα φωτογραφικό λεύκωμα και να ασχοληθεί με αυτό ολοκληρωτικά και βιωματικά, σε κάθε στάδιο της παραγωγής του, είναι μια δήλωση. Είναι ένας ύμνος στη φιλία.

Ταυτόχρονα, μέσα από την προσωπική του ματιά, μας μεταφέρει την ατμόσφαιρα των συναυλιών: χάος, αμεσότητα, πάθος και δημιουργία γίνονται ένα. Μέσα από τον φακό του γινόμαστε μάρτυρες μίας ατμόσφαιρας ειδικής. Από τους μικρότερους χώρους μέχρι τα γεμάτα ανθρώπους στάδια, οι φωτογραφίες του δημιουργούν μία οπτική συμφωνία.

«Το να φωτογραφίζω είναι σημαντικό για μένα για λόγους κυρίως προσωπικούς. Αρχικά η φωτογραφική πράξη ή ακόμα και η ενασχόληση με τον εξοπλισμό μου με γυρίζει άθελά μου στα χρόνια των σπουδών, που καλώς ή κακώς τα θυμάμαι με νοσταλγία. Κατά δεύτερο λόγο, θεωρώ ότι είναι μια διαδικασία μοναχική, ατομική, που απαιτεί χρόνο με τον εαυτό σου κυρίως και παράλληλα με το περιβάλλον ή το “θέμα”, όποιο και αν είναι αυτό. Έτσι τουλάχιστον λειτουργεί σε μένα. Θεωρώ λοιπόν ότι όταν μπαίνεις σε αυτή τη διαδικασία έστω και για λίγο, βρίσκεσαι κατά κάποιον τρόπο στον κόσμο σου, σταματάς για λίγο την κανονική ροή των πραγμάτων, κάνεις ένα διάλειμμα. Και αν θέλεις τη γνώμη μου, όλοι χρειαζόμαστε διαλείμματα» έχει εκμυστηρευτεί ο ίδιος.

Αποποιούμενος την παραδοσιακή διάταξη μίας έκθεσης, όπου οι φωτογραφίες πλαισιώνονται και αναρτώνται ομοιόμορφα στους τοίχους, ο Δημήτρης Μουγκός γεμίζει τον χώρο της γκαλερί The Eye Altering, στην οδό Πάικου 4, στη Θεσσαλονίκη, με χιλιάδες εκτυπώσεις, χαοτικά τοποθετημένες ανάμεσα σε μια επιμελημένη επιλογή φωτογραφιών, με ευρήματα που άφησαν πίσω τους οι θεατές των συναυλιών και με άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν στην πορεία του όλα αυτά τα χρόνια, σμίγοντας το εφήμερο με το χειροπιαστό.

Οι χιλιάδες εκτυπώσεις, τα αντικείμενα που έμειναν πίσω, τα σκάρτα χαρτιά από την διαδικασία της εκτύπωσης του βιβλίου, όλα μαζί συντελούν σε ένα in situ φωτογραφικό περιβάλλον. Παράλληλα, ο καλλιτέχνης παρέχει στον θεατή μια νέα ισχυρή θέση για να επαναδιαπραγματευτεί τη σχέση του τόσο με τα έργα τέχνης όσο και με τα objets trouvés, καθώς τα όρια μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, τέχνης και ζωής παραμένουν δυσδιάκριτα.

Εν τέλει, ο Δημήτρης Μουγκός παγώνει τον χρόνο γεννώντας ένα ολοκληρωμένο αφήγημα. Μια ιστορία εμμονικά γεμάτη με όμοιες στιγμές, μέρες και ώρες που επαναλαμβάνονται μέσα στα χρόνια. Ακολουθώντας τον Αλέξη (ΛΕΞ), ακούμε την ιστορία καθενός από την παρέα, τελικά όμως και καθενός από εμάς, αφού είναι μία ιστορία γεμάτη οικειότητα, την οποία αξίζει κανείς να ακούσει και να αφηγηθεί· μία ιστορία για πράγματα και συνήθειες που συμβαίνουν ξανά και ξανά. Για τα πράγματα από μια άλλη πλευρά, εκείνη της φιλίας, της ενότητας και της μουσικής. «Η εμμονή είναι η μοναδική αλήθεια του καθενός», θα πει ο Μουγκός, αποκαλύπτοντας τις εμμονές τις δικές του και των ανθρώπων του.

«Οι πρώτες “Τ.Γ.Κ.” φωτογραφίες τραβήχτηκαν στο διαμέρισμα [του Δημήτρη] στις Σαράντα Εκκλησιές και ανέβηκαν στη σελίδα μου στο Facebook στις 11 Νοεμβρίου του 2014, την ημέρα που κυκλοφόρησε ο δίσκος [Ταπεινοί και πεινασμένοι]. Από την εποχή αυτών των φωτογραφιών στο σπίτι στις Σαράντα, με εμένα και τον Dof στους καναπέδες του σαλονιού και με τους δυο μας πάλι στην κουζίνα, σκυφτούς πάνω από τον ευρυγώνιο, με τον Μήτσο δεν είμαστε απλά καλοί φίλοι – είμαστε πλέον ομάδα. Οι αναμνήσεις είναι για τους παρευρισκόμενους και τους συμμετέχοντες. Οι φωτογραφίες, από την άλλη, είναι για όλους, και αν οι αναμνήσεις καμιά φορά ξεθωριάζουν, οι φωτογραφίες είναι εκεί για να θυμίζουν. Οπότε, Μήτσο, τράβα κάνα δυο να υπάρχουν» είναι τα λόγια του ΛΕΞ που συνοδεύουν το φωτογραφικό λεύκωμα του Δημήτρη Μουγκού «Κάνα δυο φωτογραφίες». Γιατί όπως λέει και η ρίμα «το μόνο που θα αφήσουμε ιστορίες».