Μάριος Τσουλχάι: «Οι καλλιτέχνες κράζονται τόσο πολύ μεταξύ τους και δεν χάνουν ευκαιρία να σου πετάξουν τα μάτια έξω»

Ο φωτισμός είναι dark. Δυο γυμνά σώματα αγκαλιασμένα. Το ένα μυώδες έχει μαζευτεί, το άλλο πιο λεπτοκαμωμένο, ξυρισμένο κεφάλι, ταττού, καλύπτει το άλλο με στοργή. Ένας άντρας και μια γυναίκα; Ποιος είναι ποιος; Μια φωτογραφία αναπάντεχη που ανήκει στον 26χρονο Μάριο Τσουλχάι, αυτοδίδακτο φωτογράφο της νέα γενιάς. Αν δεις τις φωτογραφίες του στο Instagram το διακρίνεις αμέσως, δεν του αρέσουν τα «άψυχα» τοπία, λατρεύει τα πορτρέτα και τις ιστορίες των ανθρώπων τους οποίους φαντάζεται σε διάφορα κοινωνικά concept αλλά και εκτός αυτών. Επιχειρεί να ανακαλύψει όλα όσα κρύβονται πίσω από αυτό που απλώς φαίνεται, να φέρει στην επιφάνεια τις ιστορίες που οδήγησαν σε αυτό που βρίσκεται μπροστά στον φακό του. Αντλεί έμπνευση από θέματα κουλτούρας, νιώθει –ίσως– σαν μάγος που παγιδεύει στιγμιαία τον χρόνο και τα συναισθήματα εκείνων των λεπτών. 

Με τον Μάριο δίνουμε ραντεβού στο studio της Athens Voice, εδώ που γυρνούν τα podcast τους, «Behind the Lights», με τον Βαγγέλη Νάκη. Κρατώντας μια κούπα γαλλικού που μοσχοβολάει αρχίζουμε να συζητάμε για τις ζωές μας. Αστείος και πολύ γλυκός ξεκινάει να μου κάνει ερωτήσεις μπροστά στο μικρόφωνο για να «σπάσει ο πάγος» αλλά γρήγορα παίρνω τη σκυτάλη. Ο Μάριος σήμερα είναι βασικός φωτογράφος σε γνωστή εταιρία παπουτσιών. Τρέχει διάφορα φωτογραφικά projects με διάσημους Έλληνες καλλιτέχνες, έχει το δικό του φωτογραφικό studio στου Ψυρρή, συνεργάζεται με την Panik Records, δεν έχει τελειώσει τη σχολή του στο Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμού αλλά σκοπεύει να το κάνει άμεσα.

Μάριος Τσουλχάι: Τα παιδικά χρόνια στην Αλβανία, το bulling και οι πρώτες φωτογραφίσεις

O φωτογράφος έχει καταγωγή από την πόλη Λούσνια της Αλβανίας αλλά στην ηλικία των 5 ετών μετανάστευσε στο παραδοσιακό χωριό Άνω Σταλός, λίγο πιο έξω από τα Χανιά με την οικογένειά του. Τα πρώτα δύο χρόνια –μέχρι να έρθει η μητέρα τους στη χώρα– με την αδερφή του στην Κρήτη τους πρόσεχε μια γυναίκα με καταγωγή από την Αφρική. Συνεπώς μεγάλωσε με τα παιδιά της και από μικρός μπήκε στο κλίμα ότι υπάρχει και κάτι διαφορετικό από εκείνον, όπως μου εκμυστηρεύτηκε με διάπλατο χαμόγελο. «Γεννήθηκα με νευρολογική πάθηση CMT (Charcot-Marie-Tooth) και κάνω φυσιοθεραπείες, γυμναστική και ομοιοπαθητική αρκετά χρόνια. Μου άρεσε όμως που κάποιοι άνθρωποι από μικρή ηλικία δεν ξεχώριζαν ότι είχα αυτήν την ιδιαιτερότητα. Γενικά η φιλοσοφία μου είναι ότι από οτιδήποτε και αν πάσχει κανείς είναι ξεκάθαρα σημαντικό το πόσο το αφήνει να τον επηρεάζει στην καθημερινότητά του. Προσωπικά ποτέ δεν χρησιμοποίησα την πάθηση ως δικαιολογία στη ζωή μου. Στα παιδικά μου χρόνια, δεν έφαγα ποτέ ιδιαίτερο bullying για την καταγωγή μου. Αυτό το “Αλβανέ πήγαινε πίσω στη χώρα σου” το έζησα πολύ λίγο και μου φάνηκε φυσιολογικό να το αντιμετωπίσω γιατί υπάρχουν και αυτοί “οι άνθρωποι” στην κοινωνία. Tα παιδιά έλεγαν συνήθως για τα στραβά πόδια που είχα λόγω της πάθησης. Στην τετάρτη δημοτικού θυμάμαι είχα γυρίσει και είπα στη μαμά μου ότι δεν άντεχα άλλο να παίρνω φάρμακα και βιταμίνες. Δεν άντεχα άλλο να γυρνάω σπίτι και να ακολουθώ αυτήν τη ρουτίνα. Ήμουνα μόνιμα με νευρά, αντιδραστικός – μεγάλωσα και σε αυστηρή οικογένεια. Ο πατέρας μου, σκέψου, αποδέχτηκε ότι είμαι φωτογράφος φέτος».

Η φωτογραφία ήρθε στη ζωή του το 2015 τότε που ήταν στη μόδα οι εκδηλώσεις free hugs. «Έτυχε να δω την εκδήλωση έξω από τη δημοτική αγορά Χανίων, ήξερα το concept, έκατσα με τα παιδιά και μετά με ρώτησαν αν με ενδιαφέρει να το διοργανώσω εγώ την επόμενη χρονιά. Στην ομάδα μας υπήρχε και ένας φωτογράφος. Όταν δεν μπορούσε να έρθει εκείνος, δανειζόμουν μια κάμερα από έναν φίλο και έτσι δειλά άρχιζα να τραβάω τις πρώτες μου εικόνες. Θυμάμαι ότι σε μια συζήτηση ένα παιδί τον ρώτησε από σπόντα αν πίστευε ότι “το έχω” με τη φωτογραφία και εκείνος του απάντησε: “ο Μάριος δεν το έχει, δεν τον βλέπω να προχωράει”. Πείσμωσα και ήθελα να τα καταφέρω για μένα περισσότερο. Στην πορεία ανακάλυψα βέβαια ότι υπήρχε οικογενειακό φωτογραφικό αρχείο που ήμουν με κάμερες στα χέρια. Οπότε αργά ή γρήγορα θα έβρισκα τον δρόμο μου προς αυτό. Μερικές φορές απλώς χρειάζονται τέτοιες καταστάσεις για να διαπιστώσεις και μόνος σου ότι μπορείς να καταφέρεις ό,τι θέλεις». 

Για 5 χρόνια, ως φοιτητής, κάλυπτε εκδηλώσεις σε νυχτερινά μαγαζιά και στον ελεύθερο του χρόνο έκανε διάφορα φωτογραφικά project με τον Βαγγέλη Νάκη και με φίλους. «Με τον Βαγγέλη ήμασταν στο ίδιο Πανεπιστήμιο σε διαφορετικά τμήματα αλλά είχαμε κοινές παρέες. Με είχε προσεγγίσει στη σχολή το 2016. Μου είχε πει “Έχω ακούσει ότι βγάζεις ωραίες φωτογραφίες. Θέλω να γίνω influencer… και χρειάζομαι τη βοήθειά σου”. Γέλασα στην αρχή γιατί είχα δει τι γίνεται σε αυτό το κομμάτι και δεν ήμουν πολύ υπέρ. Καταλήξαμε, ωστόσο, ότι χρειάζεται να διαφοροποιηθούμε από τους υπόλοιπους οπότε αρχίσαμε να πρωτοτυπούμε για την εποχή. Είχαμε υιοθετήσει το στοιχείο με τα καπνογόνα –έμπνευση από το εξωτερικό και το Pinterest–, μάσκες οξυγόνου για πιο underground στιλ, καθαρά πορτρέτα κ.ά που τότε δεν ήταν διαδεδομένα εδώ. Μετά επιλέξαμε θεματολογίες με κοινωνικά ζητήματα και μέσα απ' όλα αυτά χτίστηκε μια φιλία που κρατάει μέχρι και σήμερα».

Όταν έγινε όμως το πρώτο lockdown είχε μείνει πίσω με τα μαθήματα, κλείσανε τα μαγαζιά και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Κρήτη γιατί δεν είχε να πληρώσει ούτε το ενοίκιό του. «Πήγαινα και βοηθούσα στις ελιές και αποφάσισα να ξεκινήσω να διαβάζω για τη σχολή που χρωστούσα αρκετά μαθήματα. Παράλληλα έβλεπα βιογραφίες ανθρώπων που ξεκίνησαν από το 0 και έχτισαν κάτι. Θυμάμαι διάβασα όλο το manual της κάμερας και είδα ό,τι ρεπορτάζ είχε σχέση με τη φωτογραφία – παρακολουθούσα φωτογράφους όπως τον Mario Testino και πειραματιζόμουν με μια λάμπα δωματίου. Πρέπει να είσαι και λίγο τρελός και παθιασμένος, να χαθείς μέσα στη διαδικασία για να πετύχεις τον στόχο σου. Έπειτα πήρα την απόφαση να έρθω στην Αθήνα για να βρω δουλειά, παρότι ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος, και ταυτόχρονα προσπαθούσα να δημιουργήσω το δικό μου portfolio.

»Ο Γιώργος Μαλεκάκης είναι μέντοράς μου, ενώ ο Νίκος Νασιάκος καλός μου φίλος που με έχει βοηθήσει σε αρκετά projects. O χώρος γενικά είναι πολύ ανταγωνιστικός και υπάρχει κακία στην τέχνη. Εγώ βέβαια ποτέ δεν είδα ανταγωνιστικά κάποιον. Κάθε χρόνο ο μόνος μου ανταγωνιστής είναι ο εαυτός μου είτε έχει να κάνει με το ψυχικό κομμάτι είτε με το επαγγελματικό, όσο mainstream και αν ακούγεται. Θεωρώ ότι οι καλλιτέχνες κράζονται τόσο πολύ μεταξύ τους και δεν χάνουν ευκαιρία να σου πετάξουν τα μάτια έξω. Το βλέπω έντονα αυτό ειδικά όταν πηγαίνω σε φωτογραφίσεις σε πασαρέλες. Έχουμε αυτήν τη σαπίλα πέρα από το φαίνεστε. Κάποτε έκανα παρέα με έναν πολύ γνωστό φωτογράφο της δικής μου γενιάς, υπήρχαν φορές που ήμασταν μόνοι μας και μου ζητούσε συμβουλές ενώ μπροστά σε κόσμο τις πλάσαρε ως δικές του ή έλεγε: "Εγώ είμαι καλύτερος φωτογράφος από τον Μάριο και έχει να μάθει πολλά". Σίγουρα κάθε μέρα μαθαίνω. Δεν θεωρώ ότι είμαι ο καλύτερος και δεν θα το πω και ποτέ αυτό για εμένα γιατί γνωρίζω ότι υπάρχουν αρκετοί καλοί φωτογράφοι που μπορεί να μην τους ξέρουμε καν».

Η συνεργασία του Μάριου Τσουλχάι με καλλιτέχνες, η Panik Records, οι ταινίες και το podcast «Behind the Lights»

Από καλλιτέχνες έχει συνεργαστεί με τον Αναστάσιο Ράμμο, την Έλενα Τσαγκρινού, την Τραϊάνα Ανανία, τον Δημήτρη Σαμόλη, τη Natasha Kay, από influencers με τον Pournaras στις αρχές του, την Κατερίνα Πεφτίτση, τον Πέτρο Σιδηρόπουλο, τον Λάμπρο Κωνσταντάρα και άλλους. «Ήθελα πολύ να συνεργαστώ και με τον Mad Clip αλλά δεν πρόλαβα, ενώ θέλω άμεσα να συνεργαστώ με τον Χρήστο Μάστορα – μου βγάζει κάτι πολύ κουλ».

Η φωτογράφιση με τον Αναστάσιο Ράμμο ως σύγχρονο Χριστό αποτέλεσε αντικείμενο αντιπαράθεσης και ποικίλες αντιδράσεις. «Σκέφτηκα απλώς πώς θα ήταν σήμερα ο Χριστός, το 2021 που έγινε η φωτογράφιση, και το πλήθος από κάτω. Με λίγα λόγια, αν άλλαζε χρονικά η αναπαράσταση πώς θα ήταν; Συμφωνήσαμε να βγει Μεγάλη εβδομάδα αν και το φοβόμουν στην αρχή. Όταν δημοσιεύτηκε δεν σταματούσε να χτυπάει το τηλέφωνό μου. Τον παίρνω και του λέω: “Μου βρίζουν τη μάνα” και μου απαντάει: “Συνήθισέ το γιατί το κάνουν συχνά”. Δεν είχα μιλήσει σε κανένα site και έβγαιναν και έγραφαν και καλά τι τους είπα, μετά έκλεισα το κινητό δυο μέρες και σταμάτησε. Την πρώτη μέρα με πείραξε. Μετά απλώς σκέφτηκα ότι όταν κάτι έχει να κάνει με τέχνη πάντα θα σχολιάζετε. Η μόνη που θίχτηκε ήταν η εκκλησία όχι η πίστη. Πλέον έχει μείνει και στον κόσμο σαν έργο. Την επόμενη χρονιά που προσπάθησαν να πιάσουν πάλι το θέμα φωτογράφοι με άλλους διάσημους, τους το κατέβασαν αμέσως. Όπως λένε και οι παλιοί “Είναι τέχνη, δεν είναι για όλους. Και αν είναι για όλους, δεν είναι τέχνη”. Η τέχνη για μένα είναι η πινελιά που δίνει ο κάθε ο καλλιτέχνης ξεχωριστά.

»Με την Panik ήρθαμε σε επαφή από ένα project που έκανα με τον Αναστάσιο Ράμμο και στη συνέχεια με αφορμή άλλη μια συνεργασία για το εξώφυλλο ενός τραγουδιού του LIAK. Μετά από αυτό ήρθαν κι άλλες συνεργασίες. Πρόσφατα ήμουν διευθυντής φωτογραφίας στο τελευταίο βίντεο κλιπ της Κατερίνας Λιόλιου σε σκηνοθεσία Ντάνι Ντάρλα και διεύθυνση παραγωγής την Τζου Σταματάκη – δυο ανθρώπους που επίσης με έχουν βοηθήσει πάρα πολύ σε όλα τα επίπεδα της δουλειάς.

Ο έρωτας στη ζωή του

Τα αγαπημένο του φωτογραφικά project είναι το bullying – ένα concept που είχε υλοποιήσει με τον Βαγγέλη Νάκη. «Ανεξαρτήτως θεματολογίας όλοι το έχουμε βιώσει. Είναι κάτι που θα κουβαλάμε πάντα πάνω μας είτε σαν τραύμα είτε σαν γεγονός». Το bullying αφορά επίσης τα ζευγάρια και την αγάπη, κατά τη δική μου άποψη. «Πιστεύω πάρα πολύ στην αγάπη. Είναι ταξίδι ζωής το να τη βρεις και σπάνιο να συναντήσεις έναν άνθρωπο που να σε αγαπάει τόσο όσο τον αγαπάς εσύ. Πλέον δίνουμε τη σάρκα μας πολύ εύκολα. Έχω περάσει από τη φάση του να πηγαίνεις από εδώ και από εκεί. Δίνεις, αλλά ουσιαστικά αδειάζεις εσύ και στο τέλος της ημέρας καταλήγεις σπίτι και είσαι μόνος σου. Έχει τύχει να σταθώ σε κοπέλα που έκανε χημειοθεραπείες, να είμαι δίπλα της και στο τέλος να τρώω κέρατο. Βλέπεις όλα αυτά και λες μήπως να αποστασιοποιηθώ από τα συναισθήματά μου; Αλλά στην πραγματικότητα τα συναισθήματά σου είναι αυτά που σε κάνουν να είσαι άνθρωπος στο τέλος της ημέρας.

»Η ευτυχία μας είναι η εσωτερική γαλήνη μας – πραγματικά αν δεν αγαπήσεις τον εαυτό σου έχεις χάσει το παιχνίδι. Έχουμε τόσα ψυχολογικά σήμερα, είμαστε άδειοι γιατί προσπαθούμε να αντλήσουμε την αποδοχή από άγνωστους που πραγματικά δεν μας ενδιαφέρει καθόλου η γνώμη τους. Απλά θέλουμε να μας πουν ότι είμαστε ωραίοι και να νιώσουμε καλά για δέκα λεπτά, μετά να μας το ξαναπεί και κάποιος άλλος και ουσιαστικά χαιρόμαστε για το δεκάλεπτο συναισθημάτων που θα πάρουμε. Ερωτευμένος δεν είμαι, είμαι σε σχέση με μια κοπέλα αλλά είναι κάτι πολύ νέο. Μου αρέσει πολύ να της μαγειρεύω και να τη φροντίζω. Το αφήνουμε φλου και όπου μας πάει. Γιατί στο κάτω κάτω και να πληγωθείς δεν πειράζει».